Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/735 E. 2021/997 K. 07.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/735 Esas
KARAR NO : 2021/997
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/12/2018
KARAR TARİHİ : 07/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
… … Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla verilen … Esas, … K sayılı karar ile; “HSK Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarih 608 sayılı kararı ile Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ili Mülki sınırları (Alanya ve Manavgat Ağır Ceza Mahkemeleri yargı çevreleri hariç) olarak belirlendiği, iş bu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, HSK Genel Kurulu’nun bu kararı kapsamında mahkememizin ticaret mahkemesi sıfatının kalmadığı, böylelikle Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin faaliyete geçirilmesi sebebiyle mahkememizde halen derdest olup Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görev alanına giren davaların Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi’ne devrinin gerektiği, … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı … tarihle ilamında da “davanın açıldığı tarihte ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmayan … … Asliye Hukuk Mahkemesinin asliye hukuk mahkemesi sıfatıyla davada görevli olduğu, bu görevinin Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun, .. Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin … ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesine ilişkin kararı nedeniyle sona erdiği, bu durumda davanın açıldığı tarihte görevli olan sonradan görevi sona eren mahkemece verilen kararın esasen devir kararı olduğu, kararda aktarma, devretme, görevsizlik gibi farklı isimlendirmelerin sonucu değiştirmeyeceği dairemizce değerlendirilmiştir.” denilmekle yargı yerinin il merkezi olarak kararlaştırıldığı, yine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı … tarihli ilamında “… ilçesinde müstakil bir ticaret mahkemesi bulunmamakta olup HSK Genel Kurulu’nun 07/07/2021 T. ve 608 sayılı kararı ile Ankara asliye ticaret mahkemesinin yargı çevresi Ankara ilinin mülki sınırları olarak belirlenmiştir.” denilmekle yargı yerinin dava açılış tarihine bakılmaksızın il merkezi olarak kararlaştırıldığı, devrin görevsizlik kararı niteliği olmadığı anlaşılmakla (Yargıtay … HD. … E. … K.) iş bu kararın kesinleşmesi beklenilmeksizin Antalya Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne devrine ve gönderilmesine ” gerekçesi ile dosyanın HSK’nun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile görevli ve yetkili Antalya Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği görülmüştür.
İşin esasına girilmeden önce mahkememizin iş bu davada yetkili ve görevli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 gün ve 608 s. kararı ile, “Antalya Asliye Ticaret Mahkemelerinin yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları (Alanya ve Manavgat Ağır Ceza Mahkemeleri yargı çevreleri hariç) olarak belirlenmesine ve iş bu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına” karar verilmiştir. … Asliye Hukuk Mahkemesince bu karar 01/09/2021 tarihinden önce açılan ve halen görülmekte olan davalara da uygulanarak, görevsizlik kararı verilmek suretiyle mahkememize gönderilmiştir. Ancak ilgili HSK kararının 01/09/2021 tarihinden önce açılan ve halen derdest olan davalara uygulanmasının mümkün olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Benzer bir uyuşmazlık … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … esas, … Karar sayılı ilamı ile incelenmiş olup “kanunun bir bütün olarak yorumlanması”, “tabii hakim” ve “usul ekonomisi” ilkeleri kapsamında bu husustaki Anayasal düzenleme ve Anayasa Mahkemesi kararları, AİHS ve AİHM kararları birlikte değerlendirilip, Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararının 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına ilişkin olduğu, 01/09/2021 tarihinden sonra açılacak davalar için yetkili ve görevli mahkemeyi belirlediği, 01/09/2021 tarihinden önce açılan ve halen derdest olan davaların, açıldıkları mahkemelerce sonuçlandırılması gerektiğine dair karar verilmiştir.
Benzer şekilde … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … esas, … Karar sayılı ilamında da; “Dava açmanın maddi hukuk ve yargılama hukuku bakımından birtakım sonuçları vardır. Dava açmanın yargılama hukukuna ilişkin en önemli sonuçlarından biri davanın açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin artık sabit hale gelmesidir (perpetuatio fori). Bu ilkeye göre sonradan ortaya çıkan değişiklikler görevi ve yetkiyi etkilemez. Bu çerçevede ortaya çıkan ikinci önemli sonuç da mahkemenin davayı inceleme zorunluluğunun doğmasıdır. Nitekim yasa değişikliklerinde dahi ayrı ve açık bir geçiş hükmü yoksa mahkemeler görevsizlik kararı vererek ellerinde derdest bulunan dosyaları yeni kurulan mahkemeye gönderemezler; bunlara bakıp sonuçlandırmak zorundadırlar.
Söz gelimi 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun
‘da bu devri sağlamak için özel olarak geçici 1 ve 2’nci maddeler va’zedilmişken, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un “Geçiş hükümleri” başlıklı Geçici 1’inci maddesinin 1 numaralı fıkrasında “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış olan davalar açıldıkları mahkemelerde görülmeye devam eder” düzenlemesi yapılmıştır.
Görev (ve kesin yetki) konusundaki genel ilkelere ilişkin kısa açıklamadan sonra Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun yargı çevresi belirlemesine ilişkin 07.07.2021 gün ve 608 sayılı kararının hukuki mahiyeti konusuna da değinmek gerekir. 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun 4/1-a ve 7/2-f düzenlemelerine göre Adalet Bakanlığının bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki tekliflerini karara bağlamak, Kurul genel kurulunun görevleri arasındadır.
Ancak yargı çevresi bir mahkemenin hangi coğrafi alandaki davalara bakacağıyla ilgili olup, bir görev kuralı niteliğinde değildir. Bu karar ancak bundan sonra o yerde görülecek davaların yargılamasını yapacak mahkemeyi belirlemek maksatlıdır. Kaldı ki, görevin ve kesin yetkinin sadece yasa ile belirleneceğine ilişkin yukarıdaki yasal düzenlemeler dikkate alındığında, bir Kurul kararı ile yapılan yargı çevresi belirlenmesi işinin yasa düzeyinde sayılamayacağı da ortadadır.
Nitekim karar … günü alınmış, ancak yürürlük tarihi … olarak belirlenmiştir. Kurul’un yargı çevresi belirlemeye ilişkin kararı, sadece bu kararın yürürlük tarihinden sonra açılacak davaları ilgilendirir. Aksi fikrin kabulü halinde Kurul’un tabii hakim ilkesini çiğneyerek derdest davaları dilediği mahkemede inceletme yetkisinin bulunduğu yolunda, Anayasa’ya aykırı bir sonuca varılmış olacaktır.
Ortada geçiş hükmü niteliğinde bir yasal düzenleme olmaksızın, sırf Kurul’un yargı çevresi belirlemeye ilişkin kararı ile tabii hakim güvencesini garanti eden Anayasa hükmü çiğnenerek derdest dosyaların görevsizlik, yetkisizlik ya da bunlara ilişkin dava şartı yokluğundan usulden reddi benzeri bir kararla başka mahkemeye gönderilmesi düşünülemez.” şeklinde karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … esas, … Karar sayılı ilamı ile … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … esas, … Karar sayılı ilamından belirtilen ve yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler, doktrin görüşleri, ulusal ve uluslararası mahkeme kararları, yargılamaya ilişkin temel ilkeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde HSK’nın 07/07/2021 gün ve 608 sayılı kararında 01/09/2021 tarihinden önce açılan davaları da kapsar şekilde bir düzenleme yapılmadığı, kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren açılan davaları kapsadığı, bu nedenle … … Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) verilen kararın yerinde olmadığı sonuç ve kanaatine varılmakla Mahkememizin görevsizliğine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Mahkememizin görevsiz olması nedeniyle, davacının davasının dava şartı yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE, karar (İstinaf incelemesi sonucu) kesinleştiğinde (veya İstinaf edilmeksizin kesinleşip merci tayini yolu ile mahkememizin görevsiz olduğu tespit edildiğinde) ve istek halinde dosyanın yetkili ve görevli … … Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
2-Yargılama giderlerinin 6100 s. HMK’nin 20 ve 331/2. maddeleri uyarınca davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde görevli mahkemece takdir edilmesine, davaya görevli mahkemesinde devam edilmemiş olması ve talep halinde ise mahkememizce gerekli kararın verilerek değerlendirilmesine,
3-Davacı tarafından yatırılıp kullanılmayan gider avansından artan kısmının 6100 sayılı HMK’nın 333. Maddesine göre karar kesinleştiğinde (ve dosyanın görevli mahkemeye süresinde gönderilmemesi halinde) re’sen davacıya iadesine,
4-Kararın İstinaf yoluna gidilmeksizin kesinleşmesi halinde … … Asliye Hukuk Mahkemesince de daha önce görevsizlik kararı verilmesi nedeniyle, olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın Antalya BAM … Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine,
Dair; Tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 sayılı HMK’nın 345. Maddesi gereğince (2) iki hafta içinde ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 07/12/2021

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)