Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/654 E. 2023/83 K. 08.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/654
KARAR NO : 2023/83
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 02/11/2021
KARAR TARİHİ : 08/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; davalı … … yılında … kooperatifi olarak kurulduğunu, … yılında … kooperatifine dönüştürüldüğünü, … yılında kooperatif üyesi olan davacının Kooperatif Yönetim Kurulu’nun … gün ve … sayılı kararı ile kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını, çıkarma kararı davacının sahibi bulunduğu bağımsız bölümün mülkiyetinin … günü satılması ve site işletmecisi içerisinde başkaca gayrimenkulün bulunmaması kooperatif ana sözleşmesinin … ve … Maddeleri kapsamında ortaklık şartını kaybetme sebebi olarak belirtildiğini, davacının çıkma payı alacağının …-TL olarak hesaplandığını ve hesap numarası bildirmesi halinde ödeneceğinin belirtildiğini, çıkarma kararının ana sözleşmeye ve yasaya aykırı olduğunu, davalı … ana sözleşmesinin 10/2 maddesinde; “site dahilinde konut maliki, oturma hakkı sahibi, genel hizmet tesislerinden birinin maliki veya kiracısı olması gerekir” düzenlemesine yer verildiğini, 14/1 maddesinde ise, 10. maddede yazılı şartları kaybedenlerin yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılacağının hüküm altına alındığını, ancak davalı … kooperatifi olduğunu, davacının da ödediği aidatlarla edindiği üç adet ticari bağımsız bölümünün sahibi olduğunu, yine … blok olarak inşa edilen sitede bulunan … adet kapıcı dairesinden … adedini kiraya vermek suretiyle gelir elde eden konumda olduğunu, davacının tam mülkiyet sahibi bulunduğu bağımsız bölüm icra marifetiyle satıldığını ve kooperatif ortaklık payı dahil edilmediği gibi bağımsız bölümün tek başına satışı kooperatif üyeliğinden de alıcıya geçeceği sonucunu doğurmadığını, bu sebeple de davacının ortak olma şartını kaybettiğinden bahsetmenin mümkün olmayacağını, davalı …, çıkarma kararı öncesinde hiçbir şekilde davacıya uyarma gereği duymadığını ve makul bir süre tanımadığın bildirerek … Kurulu’nun … gün ve … sayılı çıkarma kararının iptaline, iptal talebinin reddi halinde çıkma payı alacağı tutarının tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkillinin, kooperatif üyelikten çıkarma işlemini Kooperatifler Kanunu ve Kooperatif Sözleşmesinin ilgili maddeleri gereğince gerçekleştirdiğini, karar alınması öncesinde … yılında davacı ve taşınmazı satın alan … üyelik devri için davet edildiğini ve anlaşma sağlanamadığından üyelik devrinin gerçekleşmediğini, anlaşma sağlanamaması üzerine üyelikten çıkarma süreci başladığını, üyelikten çıkarma işlemi için Cimer kanalı ile Ticaret Sanayi Bakanlığı Esnaf Sanatkarlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğünden görüş sormak için … tarih … sayılı başvuru yaptığını, gelen görüşler doğrultusunda ana sözleşme ve yasal düzenleme gereği işlem yapılarak kooperatif üyeliği devam ettirme imkanı bulunmamasının yanında malik olmayan kişinin üyeliğinin devam ettirilmesinin düzenlemeye aykırı olduğunu, müvekkil … … sayı ve … tarihli yazısı davacı adına …’e tebliğ edildiğini, üyelikten çıkarma işlemi yapılmadan önce davacının yükümlülükleri gereği doğan ve ödenmeyen borçları Kooperatif üyeliği nedeni ile hak ettiği alacaklarından mahsup edilerek kendisine ödendiğini, ticari bağımsız bölümlerden … adet kapıcı dairesinden gelir elde edildiği ve taşınmazın icra kanalı ile satılması nedeniyle kooperatif üyeliğinin devrinin mümkün olmadığı, davacının kooperatif üyeliği nedeniyle kooperatif bünyesinde taşınmazlara malik olduğunun belirtildiğini, kooperatif bünyesindeki taşınmazların malikinin kooperatif olduğunu, üyelik maliklik hakkı ve sıfatı kazandırmadığını, müvekkilin icra satışı sonucu üyeliğin devrolduğu gibi bir iddiasının bulunmadığını, satış nedeni ile üyelik devri yapılamadığı ve davacı üyeliğini devretmediğini, kapıca daireleri kiraya verilmediğini, site görevlilerinin barınması için kullanıldığını, davalının üyelikten çıkarma öncesi uyarılmadığının iddia edildiğini, müvekkili üyelik devri için tarafları davet ettiğini ancak anlaşamamaları nedeniyle devir işleminin yapılamadığını, sürecin devamında ise üyelikten çıkarma işlemi yapıldığını bildirerek haksız ve hukuki yarardan yoksun davanın reddinin gerektiğini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin … celse tarihli ara kararı uyarınca, kooperatifler konusunda uzman bir bilirkişiye tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları ve özellikle iptali istenilen yönetim kurulu kararının iptal şartlarının bulunup bulunmadığı, davacının kooperatif varlığı üzerinde hakları olup olmadığı, var ise miktarı hususlarında rapor tanziminin istenilmesine, bilirkişiye gerekirse kooperatife ait ticari defter ve belgeleri yerinde inceleme yapma yetkisi verilerek rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, bilirkişi … tarafından ibraz edilen raporda özetle; “Dava dosyası ile davalı … ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemelerde, davacının davalı … üyesi iken “Site dahilinde konut maliki, oturma hakkı sahibi, genel hizmet tesislerinden birinin maliki veya kiracısı olmak” şartını kaybettiği için … tarihinde yönetim kurulu kararı ile kooperatif üyeliğinden ihraç edildiği, davacının üyelikten ihraç tarihi itibariyle ve halen davalı … üyeleri adına olan meskenleri haricinde davalı … adına … adet işyerinin ve … adet davalı … tasarrufunda olan meskenin olduğu, davacının kooperatif üyesi olması nedeniyle, davalı kooperatif adına olan … adet taşınmazda (işyeri) … oranında hissesinin olduğu, bu nedenle de davacının üyelikten ihraç kararının dayanağı olan “Site dahilinde konut maliki, oturma hakkı sahibi, genel hizmet tesislerinden birinin maliki veya kiracısı olmak” şartını taşıdığı, bu durumda davacının ihraç kararının yerinde olup olmadığının takdiri sayın mahkemeye ait olduğu, davacının çıkma bedelinin hesaplanması için davalı … adına kayıtlı olan … adet iş yerinin (dükkanın) ihraç tarihi itibariyle rayiç değerlerinin ve yine davalı … tasarrufunda olan kiraya verilen meskenlerin rayiç değerlerinin teknik bilirkişi aracılığı ile tespit edilmesi ve bu rayiç bedellerden davacının payına düşen kısmının hesaplanması gerektiği” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizin … celse tarihli ara kararı uyarınca, dosyanın evvelce rapor sunan bilirkişiye tevdi edilerek tarafların itirazlarını karşılar mahiyette ek rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, bilirkişi … tarafından ibraz edilen ek raporda özetle; “Davacının kooperatif üyeliği karşılığında … adet meskeni olduğu, bu meskenin davacı tarafından satıldığını, davacının bir de üyesi olduğu kooperatif adına … adet işyerinde … oranında hissesi bulunduğunu, üyelikten ihracın kabul edilmesi durumunda, davacının üyeliğinin tasfiyesi için üyeliği karşılığı olan mesken ve … adet işyerindeki … hissesinin değerinin davacıya ödenmesi gerektiğini, davacının üyeliği karşılığı olan mesken davacıya teslim edilmiş, ancak … adet işyerindeki … hissesinin değeri davacıya iade edilmediği” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizin … celse tarihli ara kararı uyarınca, Dosya kapsamına alınan bilirkişi kök ve ek raporlarının mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlendiği anlaşılmakla ve görülen lüzum üzerine dosyanın Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılarak; kooperatifler konusunda uzman bir bilirkişiye tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları, dosya kapsamına alınan bilirkişi kök ve ek raporları, tarafların raporlara karşı beyan ve itirazları ile özellikle iptali istenilen yönetim kurulu kararının iptal şartlarının bulunup bulunmadığı, davacının davalı … üyelik ve mülkiyet hakkı olup olmadığı, var ise değeri ile çıkma payı talebi hususlarında ayrıntılı ve hüküm kurmaya elverişli rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, talimat mahkemesince ibraz edilen raporda özetle; “Kooperatif adına kayıtlı bulunan … adet iş yerinin (dükkanın) mülkiyeti ve geliri üzerinde bütün ortaklarla birlikte ortaklık hakkının var olduğu, Siteye ait kapıcı daireleri mevzuat gereği satılamayacak nitelikteki gayrimenkul statüsünde olduğu, bu nedenle gerek davacının ve gerekse diğer ortakların kooperatif ortaklığından çıkmaları veya çıkarılmaları halinde bunların üzerinde herhangi bir hak iddia edemeyecekleri hususunun mevzuat gereği olduğu, Davacının davalı … üyelik ve mülkiyet hakkının bulunduğunu, zira dairesinin satılması ile ortaklık hakkının sona ermediği hususunun Yargıtay kararında açıkça belirtildiği, Şayet Sayın Mahkeme takdir yetkisini yönetim kurulu kararının iptali yönünden kullanmaması halinde; Daha önce hesaplanarak davacıyla gönderilen nakit çıkma payının yanı sıra … adet iş yerinin (dükkanın) hesaplanarak değerleri toplamından … oranında davacıya ödeme yapılmasının gerekli olduğu” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Dava; Kooperatifler Kanunun 16. maddesi uyarınca açılan kooperatiften çıkarılma kararının iptali ve terditli olarak açılan çıkma pay alacağına ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda; Davacının, davalı … üyesi iken davalı … … tarihli … sayılı yönetim kurulu kararı ile; kooperatif ana sözleşmesinin ortaklık ve ortaklıktan çıkarma başlıklı … ve … maddesi hükümleri gereğince kooperatif üyeliğinden çıkarılmasına karar verildiği, bu çıkarma kararı davacı tarafa … tarihinde tebliğ edildiği, dolayısı ile eldeki davanın süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davacının davalı … üyeliği karşılığında elde ettiği … nolu meskeninin … tarihinde icra marifeti ile satıldığı ve davacının üyeliğinin yerine dava dışı …’ın davalı … üyesi olarak kayıtlı olduğu; ancak dava dışı …’ın kooperatif üyeliğine kabul edildiği ile ilgili bir yönetim kurulu kararının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davalı … ana sözleşmesinin; Ortaklık şartları başlıklı … maddesinde; Kooperatife ortak olabilmek için; site dahilinde konut maliki, oturma hakkı sahibi, genel hizmet tesislerinden birinin maliki veya kiracısı olmak gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Dosya kapsamına ve hükme esas alınan … tarihli bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere; Kooperatif ortağı olan kişilerin tapuda kayıtlı gayrimenkullerini satarak tapu devirlerini yapmış olmaları kooperatif ortaklığını devir ettikleri anlamına gelmediği, konutunu satan bir ortağın, ortaklığını devretmediği veya herhangi bir nedenle ortaklıktan çıkmadığı ya da ortaklıktan çıkarılmadığı sürece ortaklığının devam ettiği, devir işleminin ise devreden ve devralan kişilerin bu yöndeki ifade beyanlarını yazılı olarak kooperatife bildirmeleri ve yönetim kurulunun karar alması ile mümkün olduğu, üyelik ayrıca devredilmedikçe satıcının üyeliği kooperatif nezdinde devam ettiği, davaya konu yönetim kurulunun almış olduğu 24.8.2021 tarih ve 33 sayılı ihraç kararında; davalı … ortağı, davacı … adına kayıtlı taşınmazın icra yoluyla satıldığından ve davacı adına kayıtlı herhangi bir gayrimenkulün bulunmaması nedeniyle ortaklıktan ihraç edildiği, davacının ihraç kararının, davacının aidat, ödeme veya benzer bir mali yükümlülüğünü yerine getirmemesinden kaynaklanmadığı, kooperatif adına kayıtlı olan … adet iş yerinin davacının da içinde bulunduğu ortakların kooperatife ödemiş oldukları aidatlar ile alındığı, dolayısı ile kooperatif adına kayıtlı bulunan bu iş yerlerinin mülkiyeti ve elde gelirinde bütün ortaklarla birlikte davacının da ortaklık hakkı bulunduğu anlaşılmakla; davaya konu davalı …, davacının ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin … gün ve … sayılı çıkarma kararının iptaline ilişkin davanın kabulüne dair, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi Yukarıda açıklanacağı üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
-… davacının ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin … gün ve … sayılı çıkarma kararının İPTALİNE,
2-Alınması gerekli … TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile eksik …-TL harcın davalıdan tahsili ile hazine adına gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam …-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
4-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile Antalya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/02/2023

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)