Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/462
KARAR NO : 2022/557
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 18/08/2021
KARAR TARİHİ : 29/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili olan kurumca Su Sayacı Okuma, Bağlama, Kesim Kontrol ve Buna Bağlı Hizmetlerden Oluşan Muhtelif Saha İşlerinin Yaptırılması hizmet alım işinin davalıya ihale edilmesi neticesinde; ihaleyi alan davalı şirketlerin ihale konusu işi ihale dokümanı gereğince dava dışı işçi gibi işe aldığı işçiler eliyle tamamladıklarını, ancak davalı şirketler tarafından işe alınan ve çalıştırılan dava dışı işçi … tarafından İdareye karşı açılan Antalya … İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile açılan davanın yargılaması neticesinde; mahkemenin 06.12.2018 tarihinde karar verdiğini, kararın işçi tarafından istinaf edildiğini, istinaf incelemesi neticesinde, dava dışı işçi lehine kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, AGİ alacağı, yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilerek, kararın kesinleştiğini, Söz konusu mahkeme ilamının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, AGİ alacağı ile yargılama gideri ve vekâlet ücretine ilişkin kısmının, dava dışı işçi … vekili tarafından Antalya Genel İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası ile İdare aleyhine takibe konulduğunu, takipte kesinleşen miktar, icra faiz ve masrafları ile bu dava kapsamında mahkum kalınan yargılama giderleri dahil olmak üzere toplamda 11.153,98.-TL tutarındaki kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, AGİ alacağı, yargılama gideri ve vekalet ücretinin, idare tarafından dava dışı işçiye ödendiğini, ayrıca , ilk derece mahkemesi kararına istinaden 175,74.-TL Bakiye Karar Harcının idare tarafından ödendiğini, eğer diğer davalı şirketler, dava dışı işçiyi işten çıkarmasaydı veya işçinin alacağını zamanında ödemiş olsa idi, idarenin bu dava nedeniyle ödeme yapmak zorunda kalmayacağını, dava konusu işçi alacaklarının, kararda belirtilen müştereken ve müteselsilen ifadesi nedeniyle İdarece ödenmek zorunda kaldığını, Kurumun sorumluluğunun sadece ihale dokümanı gereğince hak edişi yani ihale bedelini ödemek olduğunu, kurumun, ihale konusu bedelleri davalı şirketlere ödemiş olmasına rağmen davalı şirketlerin kendi sorumluluğunda olan dava konusu işçiyi işten çıkardıklarını, İşçiyi işinden çıkaranın idare olmadığını, davanın açılmasına kusuru ile sebebiyet verenin dava dışı işçiyi işe alan ve işine son veren davalı şirketler olduğunu, Davalı firma ile idare arasında akdedilmiş olan ihale sözleşmesinde; “…işçilerin İş Kanunu ve Sosyal Sigortalar Mevzuatı gereğince doğacak tüm hak ve yükümlülüklerinden yüklenici firma sorumludur.” hükmüne yer verildiğini, Açıklanan nedenlerle, Antalya … İş Mahkemesinin … sayılı kararı ile bu kararın istinafen incelenmesi neticesinde verilen Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 10.Hukuk Dairesinin … Karar sayılı kararı ile dava dışı işçi olan …’a ödenen işçilik alacakları, yargılama gideri ve vekalet ücretinin, alt işveren konumunda bulunan davalı şirketlerden rücuen tazmini istemi ile 11.153,98.-TL’nin ödeme tarihi olan 27.07.2020 tarihinden itibaren; 175,74.-TL’nin ödeme tarihi olan 23.07.2020 tarihinden itibaren, toplamda 11.329,72.-TL’nin arabuluculuk yoluna başvuru tarihi ile ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tazminine karar verilmesini talep ver dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle: rücu davasının süresinde açılmamış olması sebebiyle zamanaşımı def’inedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, başından beri davacının işçisi olan dava dışı …’ın davacı kurum nezdinde 01.08.2011-31.07.2012 tarihleri arasında …… Ltd. Şti’de son 1.442,70-TL brüt ücretle, 01.08.2012-03.08.2012 tarihleri arasında ise … Temizlik… Ltd. Şti’de 1.472,40-TL brüt ücret ile çalıştığını, iş akdinin 29 kodu ile haklı nedenle sonlandırıldığını, davalı şirketler nezdinde dava dışı işçinin hak ettiği herhangi bir işçilik alacak kalemi bulunmadığını, varsa işçilik alacaklarının başından beri işçinin esas işvereni olan davacı kurum sorumlu bulunduğunu, müvekkili olan şirketlerin ihale dönemi bittiğinde ihaleyi alan diğer davalı firmalarda, davacı kurum yetkilileri ve amirlerinin emir ve talimatları doğrultusunda işçinin işine devam ettiğini, dolayısı ile dava dışı işçinin işçilik alacaklarından da, başından beri işçinin esas işvereni olan davacının sorumlu olduğunu, bu nedenle de başından beri asıl ve gerçek işveren olan davacının işçi alacaklarına ilişkin gerek müvekkili olan şirkete, gerekse diğer davalılara rücu hakkı bulunmadığını, gerek müvekkili olan şirketler ile gerekse diğer davalılarla imzalanan ihale sözleşmeleri incelendiğinde aslında ihale konusunun iş değil işçi olduğunun açıkça görüldüğünü, sözleşmede yaptırılacak ihale ile üstlenilen belirli bir iş bulunmayıp sözleşmenin esasen kuruma işçi teminine yönelik olduğunu, gerçekte davacı ile müvekkili olan şirketler arasında alt işveren-asıl işveren ilişkisinden dahi söz edilemeyeceğini, işçinin işe başladığı günden beri aslında davacının işçisi olması sebebiyle müvekkil şirketler ile davacı arasında yapılmış olan sözleşmenin muvazaalı olduğunun kabulü gerektiğini, kıdem tazminatı alacağının ödenmesinde sorumluluğun münhasıran davacıda olduğunu, zira 11.09.2014 tarihli 6552 sayılı yasanın 8. maddesi ile 4857 sayılı İş Kanunun 112. maddesine yapılan ekleme ile işçinin değişik alt işverenler nezdinde aynı kamu kurum ve kuruluşuna ait işyerinde çalışması halinde işçinin kıdem tazminatının ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından ödeneceğinin belirtildiğini, 7166 Sayılı yeni düzenleme ile kurum tarafından işçiye yapılan kıdem tazminatı ödemeleri nedeniyle alt işverene rücu edilemeyeceğinin açıkça hüküm altına alınarak, bu düzenleme ile kıdem tazminatı sorumluluğunun açık ve net bir şekilde asıl işveren kurumlarda olduğunun bir kere daha vurgulandığını, taraflar arasındaki sözleşme veya teknik/genel şartnamelerde, işçilik alacaklarının tamamından yüklenicinin sorumlu olduğuna dair bir düzenleme yer almadığını, Yine söz konusu alacak nedeniyle oluşabilecek ödemelere ilişkin olarak davacı tarafından, hizmet alım sözleşmesi kapsamında yükleniciye yapılmış bir ödeme de bulunmadığını, Kabul anlamına gelmemekle birlikte söz konusu genel hükümler kapsamında davacı kurumun dava dışı işçiye ve söz konusu yargılama kapsamında ödediği yargılama gideri ile vekalet ücretinin ancak ve ancak yarısını rücu edebileceğini, Kabul anlamına gelmemek kaydıyla müvekkili olan şirketlerin davacının dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarından doğan bedelden ancak kendi dönemi ile sorumlu olduğunu, Sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre faiz talep edilebilmesi için öncelikle borçlunun temerrüde düşürülmesi gerektiğini, davacı tarafından işçiye ödeme yapıldığının davalı şirketlere ihtar edilmediğini, dava konusu talepleri kabul etmemekle birlikte ödeme tarihinden itibaren talep edilmiş olan faiz, faiz türü, oranı ve başlangıcına da itiraz ettiklerini belirterek, davanın reddini talep etmişlerdir.
Dava: Dava dışı işçiye ödenen tazminat ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin sözleşme kapsamında davalılardan ödeme tarihinden, ödeneceği tarihe kadar faizle birlikte tahsili talebine ilişkin olarak açılan rücuen tazminat davasıdır.
Mahkememiz dosyası hesap uzmanı bilirkişi …’ya tevdi edilerek rapor aldırılmış, aldırılan 10/01/2022 tarihli rapora göre: Davacı dava dilekçesinde; Antalya … İş Mahkemesinin 06.12.2018 tarih ve … Esas, 2018/900 Karar sayılı kararı ile bu kararın istinafen incelenmesi neticesinde verilen Antalya Bölge Adliye Mahkemesi …Hukuk Dairesinin … Karar sayılı kararı ile dava dışı işçi olan …’a ödenen işçilik alacakları, yargılama gideri ve vekalet ücretinin, alt işveren konumunda bulunan davalı şirketlerden rücuen tazmini istemi ile 11.153,98.-TL’nin ödeme tarihi olan 27.07.2020 tarihinden itibaren; 175,74.-TL’nin ödeme tarihi olan 23.07.2020 tarihinden itibaren, toplamda 11.329,72.-TL’nin arabuluculuk yoluna başvuru tarihi ile ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tazminine karar verilmesini talep etmişlerdir. Dava dilekçesi ekinde yer alan; Vakıfbankası’na ait ödeme dekontunda ; davacı … tarafından Antalya Genel İcra Müdürlüğü’nün hesabına 27/07/2020 tarihinde 11.153,98 TL ödeme yaptığı, 23/07/2020 tarihli sayman mutemedi alındısına göre ; Antalya … İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasına 175,74 TL bakiye karar harcının 23/07/2020 tarihinde davacı … tarafından ödendiği görülmüştür. Yukarıdaki değerlendirme ve hesaplamalara göre ; Davacı … tarafından dava dışı işçiye 27/07/2020 tarihinde ödenen 11.153,98 TL’nin 1.372,36 TL ‘sinin sadece davalı son alt işveren … ..Ltd.Şti’den rücu edilebileceği, bakiye 9.781,62 TL’nin ise 53,31 TL’sinin davalı …..Ltd.Ştinin, 9.728,31TL’sinin ise davalı …..Ltd.Şti’nin sorumluluğunda olduğunun ,Davacı … tarafından bakiye harcı olarak dosyaya 23/07/2020 tarihinde ödenen 175,74 TL’nin ise 0,96 TL’sinin davalı ……LTD.ŞTİ’nin bakiyesi 174,78 TL’sinin ise davalı …..Ltd.Şti’nin sorumluluğunda olduğu , tespit edilmiştir. Emsal Yargıtay Kararları gereğince; davacı asıl işveren ile davalı alt işverenlerin işçiye karşı müştereken ve müteselsilen sorumlu bulundukları, kıdem tazminatının davacı asıl işveren tarafindan ödendiği, her bir davalı alt işverenin yasal sorumluluk payına isabet eden bölümü kadar —ödeme tarihi itibarıyle- yararı ve kazancı oluştuğu, davalı asıl işverenin de —ödeme tarihi itibarıyle- zararı oluştuğu, öte yandan alt yüklenicilerin arabuluculuk görüşmelerinden önce( arabuluculuk başvuru tarihi: 10/09/2020, ilk ve son oturum tarihi:22/09/2020) , iş bu dava konusu rücu talebiyle ilgili temerrüde düşürülüp, düşürülmediğine dair bir belgenin dosya içinde yer almadığı ,Rücu talebine esas teşkil eden Antalya … İş Mahkemesinin 06.12.2018 tarih ve … Esas sayılı dava dosyasında davalının sadece … olarak gösterildiği, ilgili Antalya Genel İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı ilamlı icra takibinde sadece davacı …’ın borçlu olarak yer aldığı, davalı alt yüklenicilerin iş bu mahkeme ilamından ve icra takibinden haberdar olduklarına dair bir belgenin dosya içinde yer almadığı hususları tespit edilmekle, ve yine hüküm altına alınacak rücu alacağına ödeme tarihinden ve/veya davalıların temerrüde düşürüldükleri tarihten itibaren faiz yürütülüp yürütülmeyeceği hususunun mahkemenin takdirinde olduğunu, davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının yarısı (1/2’si) kadar davalı alt işverenlere rücu edebileceğinin kabulü halinde; ödeme tarihinden veya davalı alt yüklenicilerin temerrüde düşürüldüğü tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacı kurumun davalı alt yüklenicilerden rücu edilebileceği ihbar tazminat toplamının 1.372,36.-TL, kıdem tazminatı, yıllık izin, AGİ ve yargılama giderleri toplamının 9.781,62.-TL, bakiye karar harcı toplamının 175,74.-TL olduğu rücu edilebilir tutarın ise toplam 5.664,86.-TL olduğu, davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının tamamı kadar alt işverenlere rücu edilebileceğinin kabulü halinde ; ödeme tarihinden veya davalı alt yüklenicilerin temerrüde düşürüldüğü tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacı kurumun davalı alt yüklenicilerden rücu edilebileceği ihbar tazminatı toplamının 1.372,36.-TL, kıdem tazminatı, yıllık izin, AGİ ve yargılama giderleri toplamının 9.781,62.-TL, bakiye karar harcı toplamının 175,74.-TL, rücu edilebilir tutar toplamının 11.329,72.-TL olduğu hususunda görüş ve kanaat bildirmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi … Sayılı ilamında da belirtildiği gibi, hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Davalılar ile davacı kurum arasında … ihale kayıt, 2012/51013 ihale kayıt sayılı hizmet alımına ilişkin sözleşmenin düzenlendiği, bu sözleşmelerin 22.1 maddesi gereğince, yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin 6. Bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamak zorundu olduğu; yine Teknik Şartnamenin 7.1.3 maddesinde yüklenicinin, sözleşme sonunda, sözleşme sürecinde çalıştırdığı personelin ilgili mevzuat gereği hak ettiği tüm yasal hakları ve/veya alacakları kendi masrafında ödemek zorunda olduğu şeklinde düzenlemenin olduğu,
İşçilik alacakları asıl işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2019/633 E. 2020/819 K. Sayılı ilamı)
BK’nun 117. Maddesi uyarınca muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur ve davacı ancak temerrüt tarihinden itibaren faiz talep edebilir. Alacaklı tarafından gönderilen bir ihtarnamenin bulunmaması halinde alacağa icra takibi varsa icra takip tarihinden, icra takibinin bulunmaması halinde ise dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekir. İş Mahkemesi dosyasında davalı şirketlerin taraf olarak yer almadıklarından ve iş bu iş davasının davalılara ihbar edilmediğinden, davalı şirketler dava tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faiz ile birlikte kendi sorumlulukları oranında ayrı ayrı tahsili ile davacı kuruma verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
Tüm bu açıklanan nedenlerle ve dosya kapsamına göre: davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarından dolayı davalı yüklenicilere rücu edebileceği; yüklenicilerin işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı ve temerrüde düştükleri dava tarihten itibaren işleyecek olan yasal faiz ile birlikte sorumlu oldukları kanaatine varılarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜ ile;
9.903,10.-TL ‘nin … Turizm Taş. Oto. Gıda Ürün. Tem. Hiz. İlt. San. Ve Dış Tic. LTD. ŞTİ’den dava tarihi olan 18/08/2021 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınıp davacıya verilmesine,
1.426,62.-TL ‘nin … Temizlik Turz. İnşaat Pet. Ür. Hizm. Taahhüt San. Tic. Ltd. Şti.’den dava tarihi olan 18/08/2021 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte alınıp davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması lazım gelen 773,93.-TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 193,49.-TL harcın mahsubu ile bakiye ‭580,44‬ TL harcın 507,44.-TLsi davalı … Turizm Taş. Oto. Gıda Ürün. Tem. Hiz. İlt. San. Ve Dış Tic. LTD. ŞTİ’den 73,00.-TL’si … Temizlik Turz. İnşaat Pet. Ür. Hizm. Taahhüt San. Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacının bu dava nedeni ile yapmış olduğu posta, tebligat, bilirkişi ücreti ile dava açılış harç toplamından ibaret toplam ‭869,79‬.-TL yargılama giderinin 760,26.-TL’si … Turizm Taş. Oto. Gıda Ürün. Tem. Hiz. İlt. San. Ve Dış Tic. LTD. ŞTİ’den 109,53.-TL’si … Temizlik Turz. İnşaat Pet. Ür. Hizm. Taahhüt San. Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00.-TL vekalet ücretinin … Turizm Taş. Oto. Gıda Ürün. Tem. Hiz. İlt. San. Ve Dış Tic. LTD. ŞTİ’den 1.426,62.-TL vekalet ücretinin … Temizlik Turz. İnşaat Pet. Ür. Hizm. Taahhüt San. Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği 1.153,78.-TL’si ‭davalı … Turizm Taş. Oto. Gıda Ürün. Tem. Hiz. İlt. San. Ve Dış Tic. LTD. ŞTİ’den 166,22.-TL’si davalı … Temizlik Turz. İnşaat Pet. Ür. Hizm. Taahhüt San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak hazineye gelir KAYDINA,
6-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 29/06/2022

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)