Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/442 Esas
KARAR NO : 2022/412
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 05/08/2021
KARAR TARİHİ : 24/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi olduğunu, davalı kooperatifin eski kayyımının 05.03.2019 gün ve 2019/1 sayılı kararı ile kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğini kooperatif vekilinin ihtarıyla öğrendiğini, bunun üzerine Antalya … Noterliğinin 02.05.2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarıyla kooperatif üyeliğinden ihraç kararına karşı Kooperatifler Kanunu’nun 16/3 maddesi ve Kooperatif Anasözleşmesi’nin 14/2 maddesi uyarınca kooperatifler genel kuruluna itiraz ettiklerini, müvekkilinin ihraç kararına itirazının kooperatif genel kurulunda reddedildiğini haricen öğrendiklerini, ihraç kararına dair bir tebligatın müvekkiline tebliğ edilmediğini, kayyımın ihraç kararı öncesinde usulüne uygun 1. Ve 2. İhtarında müvekkiline tebliğ edilmediğini, oysa genel kurulda alınan ihraç kararının ihraç edilen üyeye tebliğ edilmesinin zorunlu olduğunu, alınan kararın prosedüre uyulmadan alınan usul, yasa ve hakkaniyete aykırı bir karar olduğunu ve bu iptal davasını açma zorunluluğu doğduğunu, müvekkili ile birlikte aynı sebebe dayalı olarak 9 kooperatif üyesinin daha ihraç edildiğini, ihraç edilen üyelerin ihraç kararının iptali davaları açtığını, ve bu davalardan Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas ve … Karar sayılı dosyasında kooperatif kayyımının ihraç kararı alma yetkisi bulunmadığından ve ihraç kararı ile ihtarlara dayanak yapılan borç tutarının genel kurul kararına dayanmadığından ihracın iptaline karar verildiğini, Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında da aynı gerekçelerle davanın kabulüne karar verildiğini, Kooperatif Ana sözlemesinin 63. Maddesinde Ana sözleşmenin 21. Maddesine göre ödenecek aidatların konut kesim maliyet bedelinden indirileceği, geri kalanın genel kurulca kararlaştırılan taksitlere bağlanacağı, bu taksitler için bono alınacağının belirtildiğini, kullanılan kredinin ortağa devredileceği, böylece kredi borcu bakımından ortağın kooperatifle ilgisinin kesileceğinin belirlendiğini, müvekkilinin bugüne kadar 117.000,00 TL ait ödemiş ve mali yükümlülüklerini anasözleşme ve genel kurul kararlarına uygun olarak yerine getirdiğini, davalı kooperatif tarafından … Bankasından kullanılan … TL limitli kredi nedeniyle mahrum kalınan kar payı ödenmesinin söz konusu olsa bile bu durumun kooperatif üyesine ek ödeme yükümlülüğü getirmek anlamına gelmediğini, davalı Kooperatifi’in 07.07.2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantı gündeminin 3. Maddesinde alınan, müvekkilinin kooperatif ortaklığından çıkarılması kararının iptalini yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalıdan tahsilini iddia ve talep ederek dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı Kooperatif adına Türkiye Finans Katılım Bankasından kredi kullanılmak suretiyle 2016 yılında … parselde kaim taşınmazın edinildiğini, taşınmaz üzerine banka kredisi kullanmak suretiyle 109 Adet Villa + AVM yapılmasının projelendirildiğini ve üyelere isabet eden bağımsız bölümlerin noter kura çekilişi ile belirlendiğini, yapılan projeye göre yüklenici firmalar yapılan sözleşmeler ile inşaatın belirli aşamaya geldiğini, ancak davalı kooperatif adına arsa edinilmesi ve inşaatın yapımı için kullanılan kredi geri ödemesi kooperatifin bankaya olan borcu kooperatif üyelerinin mali yükümlülüğü olarak her bir hisse bedeli olarak ferdileştirildiğini, tüm üyelerin mali yükümlülüğünün karşılığı olan 645.000,00 TL’nin kredinin son ödeme tarihi olan 15.02.2017 tarihinde ödenmesi gerektiğini, her üyenin bir hisse karşılığı 15.02.2017 tarihinde … TL ödeme yapması gerekirken davacının 113.000,00 TL haricinde ödeme yapmadığından kooperatife karşı mali yükümlülüklerini süresinde ve zamanında yerine getirmediğini, mali yükümlülüklerini yerine getirmeyen üyeler nedeniyle kredi kullanılan banka tarafından ödenmeyen kredi borcuna mahrum kalınan kar payı işletilip kooperatifin banka borcunun artmasına neden olduğunu, … Noter ihtarnamesi ile davacıya mali yükümlülüklerini yerine getirilmesinin ihtar edildiği halde süresi içinde davacının herhangi bir ödeme yapmadığını, … Noter ihtarnamesi ile … Noter ihtarnamesinde belirtilen meblağı ödemeleri ihtar edilmesine rağmen herhangi bir ödeme yapılmadığını, kooperatif kayyımının 05.03.2019 gün ve 2019/1 sayılı kararı ile davacının Kooperatif üyeliğinden ihracına karar verildiğini, davacıyı genel kurul toplantısında vekaleten aynı zamanda kızı olan …’ün temsil ettiğini, ihraç kararına yapılan itirazın reddedildiği genel kurul tarafından toplantı sırasında kızına bildirildiğini, davacıya 29.07.2019 tarihinde tebliğ edilen yazı ile de ayrıca tebliğ edildiğini, davacının yasanın öngördüğü süre içerisinde genel kurul kararına karşı dava açmadığından davanın hak düşürücü süre yönünden reddine karar verilmesini talep ettiklerini, kooperatif yönetiminin inşaatın finansmanı için üyelerinden belirli taksitlerle para toplamasının söz konusu olmadığını, her bir üyenin kredi kullanılan bankaya karşı sorumlu olduğunu belirterek, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep ederek cevap ve savunmada bulunmuştur.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ: Dosya içerisine; Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas, Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyaları celp edilmiş, davalı kooperatife ait sicil dosyası, ana sözleşmesi, genel kurul kararı, hazirun cetveli getirtilmiş, bilirkişiden ayrıntılı rapor aldırılmıştır.
Dava; davalı kooperatifin 07/07/2019 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısının 3.maddesi uyarınca davacının kooperatif ortaklığından ihraç kararının iptaline ilişkindir.
Davanın süresinde açılıp açılmadığı, davacının ihraç kararına konu olan borcu olup olmadığı, dolayısıyla ihraç kararının kanuna, ana sözleşmeye ve objektif iyi niyet kurallarına aykırı olup olmadığı hususları taraflar arasında çekişmelidir.
Kooperatifçilik konusunda uzman bilirkişi … tarafından düzenlenen 16/02/2022 tarihli raporda sonuç olarak;
1-Davalı Kooperatifin 07.07.2019 tarihli olağanüstü genel kurulunda alınan çıkarma kararına ilişkin dosya kapsamına sunulan … A.Ş.’nin Posta alındı belgesi ile kooperatif ortağı …’ye 27 Temmuz 2019 tarihinde … barkod numarası ile postaya verildiği, ve 29.07.2019 tarihinde davalı kooperatif ortağı davacı adına ve imzasına iadeli taahhütlü posta alındı belgelerinin teslim edildiği, içeriğinin tespit edilemediği, postaya verme tarihinin çıkarma kararı alınan genel kurulun yapılmasından 20 gün sonra olduğu, tespit edildiği,
2- Davacının çıkarma kararına konu 1. Ve 2. İhtarnamelerde belirtilen anapara borcu ve faizi ( mahrum kalınan kar payı) borcunun ticari defterlerde kayıtlı yer almadığı, (yevmiye, kebir, envanter ve Genel kurul toplantı Ve Müzakere), ve çıkarma kararınına konu emsal nitelikli yukarıda belirtilen gerekçeli kararlarda kooperatif ortağının çıkarılma kararlarının iptaline yönelik ‘kayyım marifetiyle karar alınamayacağı’ ndan ötürü çıkarma kararının da usulen yanlış alındığı kanaati hasıl olduğu, tespit edildiği yönünde görüş ve kanaatte bulunulduğu anlaşılmıştır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunun 16. maddesi gereğince ortağın ihraç edilebilmesi için, ortağa gönderilen borç miktarı gerçek borç miktarını yansıtmalıdır. Bildirilen borç miktarı kişisel ve gerçek borç miktarını yansıtmıyorsa, ortağın usulüne uygun bir şekilde temerrüte düşürüldüğünden bahsedilemez. İhtarlarda belirtilen borç ortağın gerçek borcunu yansıtmıyorsa, ihtar edilen borç ile gerçek borç arasında fahiş bir fark bulunuyorsa, ortağın ihracına karar verilemez. Ayrıca ihtarnamelerde faiz borcu miktarının da açıkça gösterilmesi gerekir (Coşkun, Mahmut; Kooperatifler Hukuku, Ankara 2019, s. 245).
Parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortaklar kooperatif ortaklığından çıkarılabilirler. Buna ilişkin kural 1163 sayılı Kooperatif Kanunun 27. maddesinde kabul edilmiştir. İhraca yetkili organ kooperatif genel kuruludur. Ancak ana sözleşme ile bu yetki kooperatif yönetim kuruluna da verilebilir. Çıkarma yetkisi diğer başka bir organa verilemez, verilmiş ise bu karar geçersiz olup hiç bir sonuç doğurmaz (Eriş, Gönen; Uygulamalı Kooperatifler Hukuku 2. Baskı, Ankara 1999, s. 715).
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 27 ve davalı kooperatif ana sözleşmesinin 14/2.maddelerinde parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen kooperatif üyelerinin ihracı prosedürü düzenlenmiş olup, bu tür davalarda mahkemece öncelikle aidat borcunun ödenmesi için üyeye 2 ihtarın gönderilip gönderilmediği ve bu ihtarların usulüne uygun olarak tebliğ edilip edilmediği, ilk ihtarnamenin ödemesi 30 gün geciktirilmiş borcu içerip içermediği, böyle bir borcun ödenmesi için birinci ihtarda 10 gün, ikinci ihtarda 1 aylık sürenin verilip verilmediği, bu süre içerisinde ödememe halinde müeyyidenin ne olduğunun ve ödenmesi istenen borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılır olarak belirtilip belirtilmediği tespit edilmelidir. Tüm bu aşamalarda bir eksiklik bulunmaması halinde ihtarlarda istenen borcun gerçek borcu yansıtıp yansıtmadığının belirlenmesi gereklidir. Usulüne uygun olmayan ihtarname dayanak yapılarak ihraç kararı verilmesi mümkün değildir.
Davalı kooperatife Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dava dosyasında tensip 9 nolu ara kararı ile mali müşavir …’in kayyum olarak atanmasına, Kooperatif yönetim kurulu üyelerinin kayyum atanmakla yönetim kurulu üyesi olarak görevlerinin tedbiren durmasına karar verildiği görülmüştür.
Tüm bu açıklanan düzenlemelerden yola çıkılarak somut olayda, davalı kooperatifin 10.12.2017 tarihli olağan üstü genel kurulunda mali yükümlülüklerini yerine getirmeyen üyelerin yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle banka tarafından işletilen faizin mali yükümlülüklerini tüm olarak yerine getiren üyeye göre eksik ödeme meblağı üzerine işleyen faizin oransal olarak dağıtılarak mali yükümlülüklerini yerine getirmeyen üyeler tarafından faiz yükünün karşılanmasına karar verildiği, 01.04.2018 tarihli olağan genel kurul kararı ile mali yükümlülüklerini getirmeyen üyelerle ilgili ihraç işlemlerini yürütmek üzere yönetim kuruluna yetki verilmesine karar verildiği, 06.01.2019 tarihli olağan genel kurulda ise ihraç işlemlerini yapmak üzere kayyıma yetki verilmesine karar verildiği, davalı kooperatifin 07.07.2019 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında davacı ile davacı dışındaki bir takım üyelerin üyelikten çıkarılmalarına karar verildiği, kayyım tarafından davacıya noter vasıtasıyla 1. Ve 2. İhtarnamelerin gönderildiği, davalı kooperatif tarafından bankadan kullanılan kredi tutarı ile kar payından ortağın hissesine düşen tutarın ödenmesinin davacıdan talep edildiği, kooperatifin bankadan kullandığı kredinin toplam miktarı, kar payı ile ödeme planına göre ortaklardan talep edilecek aidat miktarı, ödeme planı ile ödemelerin geciktirilmesi halinde uygulanacak gecikme faizi oranının açıkça kooperatif genel kurul toplantılarında belirlenmesi gerektiği halde bu hususta genel kurulda alınan bir karar olmadığı, ayrıca yönetim ve denetim kurulunu seçmenin genel kurulun yetkisi içinde olup bunu devredemeyeceği gibi yönetim kurulunun yerine kayyımın ihraç kararı veremeyeceği anlaşılmış olup ihraç kararının Kooperatifler Kanunun 27. ve Kooperatif Ana Sözleşmesi 23/6. Maddesine aykırı olduğu görülmekle davanın kabulü ile davalı kooperatifin 07/07/2019 tarihli Olağan Üstü Genel Kurul Toplantı Gündeminin 3. Maddesi gereğince davacının kooperatif ortaklığından çıkarılmasına ilişkin kararın iptaline karar vermek gerekmiş, açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
Davacı …’nin ortaklıktan çıkarılmasına yönelik davalı kooperatifin 07/07/2019 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında alınan 3 nolu maddenin İPTALİNE,
2-Alınması gerekli 80,70.-TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30.-TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40.-TL harcın davalıdan tahsili ile hazine adına gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam 683,20.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
4-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 24/05/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır