Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/358
KARAR NO : 2021/884
DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 20/07/2018
KARAR TARİHİ: 09/11/2021
Mahkememizden verilen … tarih … Esas – … Karar sayılı ilam, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nin … tarih, … Esas – … Karar sayılı ilamıyla kaldırılmakla davanın mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılmış olup yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkiline … tarihinde satılan “0” km …şasi nolu, …motor nolu, … plakalı 2016 model … marka aracın gizli ayıplı olduğunu, fazlaya dair her türlü hakları saklı kalmak kaydıyla, ayıpsız misli ile değişimini, aracın ayıpsız misli ile değişiminin mümkün olmadığı takdirde rayiç bedelinin müvekkiline iadesini talep ve dava etmiştir .
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; eldeki davaya bakmaya tüketici mahkemelerinin görevli olduğunu, davacının seçimlik hakkını ücretsiz onarımdan yana kullandığından değiştirilemeyeceğini, ayrıca davayı açmaktaki hukuki sürenin dolduğunu, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı …vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin … A.Ş’ nin yetkili acente bayisi konumunda olduğunu, aracın davacıya ayıpsız bir şekilde teslim edildiğini, müvekkiline eldeki davada husumet yöneltilemeyeceğini, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davanın reddini talep etmiştir.
Dosya içerisine, …Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasının bir sureti getirtilmiş, … A.Ş’ den davaya konu araca ait tüm servis kayıtları ve belgeler getirtilmiş, talimat aracılığıyla keşif yaptırılarak rapor aldırılmış, ayrıca davalı tanığı da dinlenmiştir.
Dava; davacıya satılan aracın ayıplı olduğundan bahisle açılan seçimlik haklarından ayıpsız misli ile değişimi, olmadığı takdirde rayiç bedelinin ödenmesi istemine ilişkindir.
Araçta … tarihinde arıza meydana geldiği ve arızanın ücretsiz olarak dava dışı … AŞ tarafından motorun değiştirilmesi suretiyle giderildiği hususu ihtilafsızdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; motor değişiminin devacının rızası dışında yapılıp yapılmadığı, araçta gizli ayıp olup olmadığı, seçimlilik hakkını kullanıp tüketip tüketmediği, davanın zamanaşımı ve hak düşürücü süre içinde açılıp açılmadığı, husumetin … Oto.A.Ş’ ye yöneltilip yöneltilemeyeceği, motor değişimi nedeniyle davacının aracında değer kaybı olup olmadığı, eksik harç olup olmadığı hususlarındadır.
Fatura tarihi ve dava tarihi itibariyle zamanaşımı süresi dolmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin zamanaşımı itirazlarının TBK 231.mad. Uyarınca reddine karar verilmiştir.
… Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasının incelenmesinde, delil tespiti talep edenin … Dayanıklı Tüketim Malları Paz. Ltd. Şti, Karşı tarafların …ile … Otomotiv Yatırım ve Paz. A.Ş olduğu, …plakalı Mercedes marka aracın arızalanması sebebiyle araçta meydana gelen arıza ve bu arıza nedeniyle yapılan işlemlerin incelenerek arızanın niteliğinin tespit edilmesi talepli olduğu, bilirkişi raporunda; meydana gelen arızanın imalat hatası olduğu ve zaman içerisinde oluşması nedeniyle gizli ayıp olduğu, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme haklarını kullanabilecekleri kanaatine varıldığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Bursa Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, mahallinde keşif yaptırılmak suretiyle bilirkişiden rapor aldırılmış olup, makine mühendisi bilirkişi …tarafından ibraz edilen … tarihli raporda sonuç olarak, Dava konusu aracın yurt dışından ithal lüks üst segment bir araç olduğu, aracın …tarihinde yolda seyir halinde iken arızalandığı, yapılan ihbar sonucu aracın Bursa yetkili servisi … Ticaret Türk A.Ş. tarafından Bursa yetkili servisine çekildiği, yetkili serviste yapılan inceleme sonucu araç motor bloğundaki çatlağa bağlı sızıntının tespit edildiği, motor yatak sarmasının gerçekleştiği, araç motor bloğunda çatlak tespit edildiği, aracın yaşı ve kilometresi dikkate alındığında, bu kilometredeki bir araçta motor bloğunun çatlaması ve motorun yatak sarması arızasının olağan olmadığı, motor bloğunun çatlaması ve buna bağlı yatak sarmasının, motor bloğunun döküm aşamasında, döküm blok içerisinde oluşması muhtemel döküm boşlukları ve gerilmelerin ısıl işlemle yeteri kadar giderilmemesi ile sürüş sırasında motor bloğu içerinde oluşan yüksek ısı ve basınç sonucu oluşan gerilmelerin tetiklemesi ile aracın motorunda zamanla çatlak oluştuğu, bu çatlağın yatak sarmasına neden olduğu, dava konusu araç motorunda oluşan arıza üretim kaynaklı olup, zamanla oluşan ve alıcılar tarafından gözlemsel inceleme ile anlaşılmayacak gizli ayıp niteliğinde bir arıza olduğu, bu tür arızaların zamanla meydana gelmesi dikkate alındığında, uzman kişilerce bile tespit edilmesinin mümkün olmadığı ve araçtaki ayıbın gizli ayıp olduğu, İhbar olunan Bursa yetkili servisi … Ticaret Türk A.Ş. tarafından araç motorunun komple sıfır motor (… numaralı ) ile garanti kapsamında değiştirildiği, … Ticaret Türk A.Ş.’nin Bursa Yetkili servisi konumunda olduğu, …’nin onayı (Komple Sıfır Motor değişimi onayı ve sıfır motoru temini ana distribütör yapılması nedeniyle) olmadan dava konusu araçla ilgili bir işlem yapmasının mümkün olmadığı,
… şase, … motor numaralı … plakalı 2016 model … marka … tipi araçta meydana gelen arızanın büyük çaplı, aracın en önemli akşamlarından motorda meydana geldiği ve komple sıfır motor takılması ile giderildiği, araçlarda komple motor değişiminin ruhsat yenilenmesini zorunlu kıldığı, kayıtlarda gözükecek motor değişikliğinden kaynaklı aracın 2. El rayiç bedelinde önemli bir miktarda kayba sebep olabileceği,
Dosya içeriğinde davacının araç motorunun komple değişim onayı ile ilgili bir belge veya bilginin bulunmadığı,
Keşif mahallinde dava konusu araç üzerinde yapılan inceleme ile test sürüsüne yapılan nezaret sonucu, aracın akü şarj seviyesi düşüklüğü dışında bir olumsuzluğa rastlanmadığı, uzun süredir çalışmayan bir aracın akü şarj seviyesinin düşmesinin normal olduğu,
… şase, … motor numaralı … plakalı 2016 model … marka … tipi araçta, tespit edilen gizli ayıp kaynaklı sorumluluklardan; Davalılardan …’nin satıcı sıfatı, …’nin davaya konu aracın Türkiye Distribütörü sıfatı ile müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları netice ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Davalı tanığı … talimat mahkemesindeki beyanında: ” Ben yetkili servis …A.Ş.’de servis danışmanı olarak çalışırım, davacı tarafa ait araç 2018 yılının 3. ayında çekici ile motor sesli çalışıyor şikayeti ile servisimize getirildi. 2016 yılı 11.ay trafiğe çıkışlı …marka bir araçtı, yapılan kontrolde motor bloğunda sızıntı olduğu görüldü. Buna bağlı motor değişimi araç garanti süresi içerisinde olduğu değişimi yapıldı, sahibine teslim edilmek üzere hazırlandı. Daha sonra davacı taraf araç değişimi talebi ile motoru yenilenen aracı teslim almak istemedi. İhtilaf bununla ilgilidir, davacı tarafça araç ilk getirildiğinde bir servis formu düzenlendi. Motorun değiştirilmesi gerektiği kendilerine şifahi olarak kendilerine telefonla bilgisi verildi. Kendileri ilk başta onay verdiler. Motorun gelmesine bir kaç gün kala da motor bloğunda çatlak olması sebebi ile aracın değiştirilmesini talep ettiklerini söylediler, ancak motorda onların aracına özel olarak getirtilmiş olması nedeni ile ihtilaf doğmuştur, bizim iş emri oluşturmamız aracın ilk gelişindeki problemin tespit edilmesi ve aracın hangi sebeple servise bırakıldığının yazılması anlamındadır, motorun değiştirilmesi ile ilgili davacı taraf imzasını taşıyan bir belge düzenlenmemiştir, Davacı taraftan şifahi onayı aldıktan sonra Almanya’ya sipariş verildi. Motorum gelmesi ise 10-15 gün bandında sürdü, gelmesine 1 ya da 2 gün kala değişmesin diye bize bilgi verildi. davacı tarafa turbo problemi olabilir şeklinde ilk telefon görüşmesinde bilgi verilmiş idi, bu yol yardım ilk görüşmesi sırasında araç görülmeden verilmiş bir bilgiydi, araç görüldükten sonra araç da bir yatak sarması söz konusu olduğu bilgisi davacı tarafa telefonla bilgisi verildi. Motorda çatlak olduğu olduğu söylenmiş idi. Müşteri bilgilendirme formu adı altında bir belge düzenlendiğini bilmiyorum.” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
TBK’nın 207. Maddesinde satış sözleşmesi düzenlenmiştir. Anılı maddeye göre satış sözleşmesi, satıcının, satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme, alıcının ise buna karşılık bir bedel ödeme borcunu üstlendiği sözleşmedir.
Satış sözleşmelerindeki ayıba ilişkin hukuki düzenleme ise TBK’nın 219. maddesinde yer almaktadır. Düzenlemede “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur.” denilmektedir.
6102 Sayılı TTK’nın 23/1-c maddesinde satılan malın ayıplı olduğu açıkça belli değil ise, alıcının malı teslim aldıktan sonra 8 gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa haklarını korumak için durumu bu süre içerisinde satıcıya ihbarla yükümlü olduğu, diğer durumlarda TBK’nın 223/2. maddesinin uygulanacağı düzenlenmiş, TBK’nın 223. maddesinde de alıcının, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse bunu uygun süre içerisinde satıcıya bildirmek zorunda olduğu, TBK’nın 225. maddesinde de satıcının ağır kusurlu olması halinde satılandaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamayacağı, satıcılığı meslek edinmiş kişilerin bilmesi gereken ayıplar bakımından da aynı hükmün geçerli olduğu düzenlenmiştir.
TBK’nın 231. maddesine göre, satıcı daha uzun süre için üstlenmiş olmadıkça satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra ortaya çıksa bile, satılanın alıcıya teslimin gerçekleşmesinden itibaren iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Alıcının satılanın kendisine devrinden başlayarak iki yıl içinde bildirdiği ayıptan doğan defi hakkı, bu sürenin geçmiş olmasıyla ortadan kalkmaz. Satıcı, satılanı ayıplı olarak devretmekte ağır kusurlu ise iki yıllık zamanaşımı süresinden faydalanamaz.
Alıcı ihbar külfetini yerine getirmiş ise zamanaşımı süresi içinde TBK’nın 227. maddesinde kendisine tanınan hakları dava yoluyla talep edebileceği gibi zamanaşımı süresi dolsa bile kendisine karşı açılan davada ayıptan doğan defi hakkını ve seçimlik haklarını ileri sürebilir. Bu halde artık alıcının ayıpları bildiği ya da bilmesi gerektiği konusunda ispat yükü satıcıya aittir. Zira bu suretle satıcı yasal olarak kendisine düşen bir sorumluluğu reddetmektedir.
TBK’nın 227. Maddesine göre; Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.
2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.
4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Ayrıca aynı maddenin 3. Fıkrasına göre; alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu … plakalı 2016 model, …marka …tipi aracın davalı bayi tarafından davacı şirkete … tarihinde satılarak teslim edildiği, aracın … tarihinde seyir halinde iken motordan sesler gelmesi üzerine yolda kaldığı ve ihbar olunan Bursa Yetkili servisi tarafından aracın yetkili servise çekildiği, serviste davacı şirket yetkilisine öncelikle arcın arızasının basit bir arızadan kaynaklandığı bilgisi verilmesine rağmen davacı şirket yetkilisinin araştırmaları neticesinde arızanın basit bir arıza olmadığının anlaşıldığı, dinlenen tanık beyanlarından da motorun yatak sardığı bilgisinin sonradan davacı yetkilisine bildirildiği söylendiği hususunun sabit olduğu, davacının motor değişimi talebinin bulunmadığı, davacının motor değişimini kabul ettiğine dair yazılı bir delil ibraz edilmediği gibi davacının gönderdiği ihtarname ve ihtarname içeriğine göre de motor değişimini kabul etmediğini beyan ettiği, buna rağmen davalıların apar topar motor siparişi vererek aracın motorunun değişimini yaptıkları ancak alınan bilirkişi raporunda da sabit olduğu üzere araçtaki arızanın motor bloğunda çatlağa bağlı sızıntı ve araç motorunda yatak sarmasının meydana gelmesiyle oluştuğu ve motor bloğu çatlağının olağan bir arıza olmadığı motorun, aracın en önemli parçalarından biri olduğu, bu arızanın büyük çaplı bir arıza olup aracın motorunda meydana geldiği ve motorunda oluşan bu arızanın üretimden kaynaklı olup gizli ayıp niteliğinde olduğu, davacının aracı servise çektirmesi ve arıza bildirimi yapmasının ihbar niteliğinde olduğu, bu şekilde davacının gizli ayıba ilişkin ihbar yükümlülüğünü derhal yerine getirdiği, araç motoru komple değiştirilmiş olsa da motor numarasının da bu şekilde değiştiği, bu da araç tescil bilgilerinin değişimini ve araç ruhsatının yenilenmesini gerektirdiği ve servis kayıtlarında bu hususların da gözükeceği için aracın ikinci el değerinde önemli sayılabilecek miktarda kayıp meydana geleceği, garanti süresi içerisinde aracın henüz 38.000km’ de iken böyle bir arıza ile karşılaşılması karşısında aracın satış bedeli ve lüks sayılan üst segment bir araç olması, garanti belgesi garanti şartları gereğince dava konusu aracın tüm servis ve bakımlarının yetkili serviste yapılmış olması karşısında böylesine önemli nitelikteki motor parçasında meydana gelen arızaya alıcının katlanmasını beklemenin hakkaniyete uygun olmayacağı, bu nedenle davacının misli ile değişimi talebinin kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılmakla, davaya konu aracın her türlü takyidatlardan ari bir şekilde davalılara iadesi şartıyla ayıpsız misli ile değiştirilmesine dair mahkememizden verilen … Esas- …Karar sayılı ilam davalılar tarafından istinaf edilmiş, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nin … tarih, … Esas – … Karar sayılı ilamıyla “İlk Derece Mahkemesi tarafından hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının aracının motorunun değişmesinin aracının değerini düşüreceği belirtilmişse de, bu değer düşüklüğünün ne kadar olacağı hususunda bir saptama yapılmamıştır.
Motor değişim nedeniyle araçta oluşacak değer düşüklüğü tespit edildikten sonra aracın 3 yaşında olduğu da göz önüne alınarak bu değer düşüklüğü ile aracın değeri arasında fahiş fark bulunması halinde TBK’nın 227/4. maddesi uyarınca iyiniyet kuralları ve tarafların hak ve menfaatleri dengesi nazara alınmak suretiyle bedel indirimine hükmedilmelidir.
Mahkemece yapılması gereken iş motor değişimi nedeniyle aracın değerinde meydana gelen azalmayla aracın değeri arasında kıyaslama yaparak olayda TBK’nın 227/4. maddesi uyarınca değer kaybı oranında bedel indirimine hükmedilip hükmedilmeyeceğini değerlendirmektir. ” gerekçesiyle kaldırılmış, dosyanın eldeki esasa kaydı yapılmış, yargılamaya devam olunmuştur.
Dosya talimat yoluyla Bursa Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilerek evvelce rapor sunan bilirkişiden İstinaf İlamındaki bozma nedenleri uyarınca ek rapor aldırılmış olup, makine mühendisi bilirkişi … tarafından ibraz edilen … tarihli ek raporda sonuç olarak; dava konusu arcın arıza tarihinde 1 yıl 3 aylık, dava tarihinde 1 yıl 8 aylık yurt dışından ithal lüks üst segment bir araç olduğu, dava tarihi itibariyle aracın arızasız halinin 2. El rayiç bedelinin 230.000,00.-TL olduğu, dava tarihi itibariyle araç motorunun komple sıfır motor değişimi yapılmış hali ile 2. El rayiç bedelinin 185.000,00.-TL olarak tespit edildiği, dava konusu aracın arızası öncesi orjinal halinin 2. El rayiç bedeli ile komple sıfır motor değişimi yapılmış hali arasındaki farkın (230.000,00.-185.000,00.-TL) 45.000,00.TL olarak hesaplandığı hususunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nin … tarih, … Esas – … Karar sayılı ilamı uyarınca bilirkişiden alınan ek rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerledirildiğinde henüz trafiğe çıkalı 1 yıl 8 ay olmuş, 38.000KM olan davaya konu üst segment aracın motor arızası ve bu arızaya bağlı olarak motor değişimi neticesinde aracın yaklaşık %20 oranında değer kaybı oluştuğu ve davacıdan buna katlanmasının beklenemeyeceği, ek raporun mahkememizce verilen kararı destekler nitelikte olduğu, bu nedenle davacının misli ile değişimi talebinin kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılmakla, davaya konu aracın her türlü takyidatlardan ari bir şekilde davalılara iadesi şartıyla ayıpsız misli ile değiştirilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Her ne kadar davacı vekili olmadığı takdirde misli ile değişim tarihindeki rayiç bedelin ödemesine karar verilmesini terditli olarak talep etmiş ise de İİK’nın 24/4,5. Maddesi dikkate alındığında bu hususun infaz aşamasında değerlendirilmesi gerektiği, bu aşamada infazda tereddüt oluşturacak şekilde terditli hüküm kurulamayacağı anlaşıldığından aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile
Davaya konu olan … plakalı, 2016 model, … marka, … tipi aracın her türlü takdiyatlardan ari bir şekilde davalılara iadesi şartıyla ayıpsız misli ile DEĞİŞTİRİLMESİNE,
2-Alınması gerekli 12.340,61.-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90.-TL ve tamamlama ile alınan 3.049,15.-TL harcın mahsubu ile bakiye 9.255,56.-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen TAHSİLİ ile Hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam 4.342,00.-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 21.095,50.-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
6-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.09/11/2021

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)