Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/246 E. 2022/152 K. 22.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/246
KARAR NO : 2022/152
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/04/2021
KARAR TARİHİ : 22/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalıların sahibi olduğu … adresinde bulunan tapunun bulunduğu arsanın üzerine yapılacak olan inşaatın inşaası için taraflar arasında Antalya … Noterliğinin … yevmiye numaralı Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi düzenlendiğini, bu sözleşmeye göre yapılacak olan yapının müvekkili şirket tarafından yapılması için yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalandığını, işbu sözleşme kapsamında müvekkili üzerine düşen edimi yerine getirdiğini ve yapı hakkında yapı kayıt belgesi alındığını, ancak müvekkiline bu güne kadar bir ücret ödenmediğini, müvekkilinin …-TL alacağının yapı ruhsatının alındığı tarih olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar …, …, …, …, … ayrı ayrı ibraz ettikleri cevap dilekçesinde özetle; davacıya bir borçlarının bulunmadığını, davacının iddia ettiği Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesini kendilerinin imzalamadığını, davalı yüklenici … Şti’ ye de herhangi bir vekaletname yada yetki vermediklerini, kabul anlamına gelmemekle birlikte varsa bile davacının alacağının da zamanaşımına uğramış olduğunu, husumet yönünden de davanın reddi gerektiğini, haksız ve hukuka aykırı davanın reddini talep etmişlerdir.
… ve … Vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkillerine husumet yöneltilmesinin hukuken mümkün olmadığını, kim tarafından temsil edilerek işbu sözleşmeye imza atıldığının belirsiz olduğunu, müvekkillerinin taraf sıfatının olmadığını, davanın reddini talep etmiştir.
Dosya içerisine, davacı vekilince kat karşılığı inşaat sözleşmesi, Hizmet sözleşmesi ve yapı ruhsatı sureti ibraz edilmiş, … Belediyesinden “…” ‘ de bulunan tapunun …-… pafta … ada … parselde kayıtlı yapının yapı ruhsatının ne zaman verildiği, hangi yapı denetip firmasınca denetlendiği, bedellerin kime ödendiği, yapı denetim firmasında değişiklik olup olmadığına ilişkin belgeler celp edilmiştir.
Dava; yapı denetim hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemiyle açılan alacak davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davanın zaman aşımı süresinde açılıp açılmadığı, davalı gerçek kişilerin pasif dava ehliyetine sahip olup olmadıkları, sözleşmenin taraflarının kimler olduğu, yapı denetim hizmetlerinin dava dışı 3. Firmadan alınıp alınmadığı hususlarına ilişkindir.
Dava eser değil hizmet sözleşmesinden kaynaklanmakta olup TBK 146. Madde uyarınca 10 yıllık zaman aşımına tabi olacağından, ruhsat tarihinden dava tarihine kadar geçen zamanda bu sürenin dolmadığı değerlendirilmekle zaman aşımı itirazının reddine karar verilmiştir.
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’un 2/1 hükmünde yapı denetim hizmetinin yapı denetim kuruluşu ile yapı sahibi veya vekili arasında akdedilen hizmet sözleşmesi hükümlerine göre yürütüleceği, yapı denetim hizmet sözleşmesinin yapı sahibi ile kuruluş arasında akdedileceği belirlenmiştir. Aynı Kanunun 5. Maddesinde; “Yapı denetim hizmet sözleşmeleri, yapı sahipleri ile Bakanlıkça yayımlanacak usul ve esaslara göre elektronik ortamda belirlenen yapı denetim kuruluşları arasında akdedilir. Bu sözleşmenin bir sureti taahhütname ekinde ilgili idareye verilir. Yapı denetim hizmet sözleşmeleri Bakanlıkça belirlenen haller dışında feshedilemez.
Bu sözleşmede; taahhüt edilen hizmetin konusu, yeri, inşaat alanı, süresi, varsa yapı sahibi ile yapı müteahhidi arasında akdedilen sözleşmede yer alan yapının fizikî özellikleri, yapı denetimi hizmet bedeli, yapı denetiminde görev alacak teknik personel listesi ve diğer yükümlülükler yer alır.
İlgili idare; yapı denetimi hizmet sözleşmesinde yer alan hükümlere, yapı sahibinin uymaması halinde yapı tatil tutanağı düzenleyerek inşaatı durdurur, yapı denetim kuruluşunun uymaması halinde ise yapı denetimi komisyonuna bildirimde bulunur.
Yapı denetimi hizmeti için yapı denetim kuruluşuna ödenecek hizmet bedeli, yapı denetimi hizmet sözleşmesinde belirtilir. (Değişik cümle:11/5/2018-7143/19 md.) Bu bedel, hizmet bedeline esas yapı yaklaşık maliyetinin %1,5’i kadardır. Hizmet bedeli oranı, yapım süresi iki yılı aşan iş için yıllık %5 artırılır ve yapım süresi iki yıldan daha az olan işler için yıllık %5 azaltılır. Bu bedele, katma değer vergisi ile yapı denetim kuruluşu tarafından talep edilen ve taşıyıcı sisteme ilişkin olmayan malzeme ve imalâtlar konusunda yapı müteahhidince yaptırılacak olan laboratuvar deneylerinin masrafları dâhil değildir. Yapı denetim kuruluşu, yapı sahibinden başka bir ad altında, ayrıca hiçbir bedel talebinde bulunamaz. Yapı denetim kuruluşlarına ödenecek hizmet bedeli, Endüstri Bölgeleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Organize Sanayi Bölgeleri, Serbest Bölgeler ve Sanayi Siteleri onaylı sınırı içerisinde yer alan tüm yapılar için “%50’yi geçmemek üzere *2* indirimli uygulanır. (1) Bu indirim oranlarına ilişkin usul ve esaslar Ticaret Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının görüşü alınarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenir. (Ek cümle: 14/02/2020-7221 S.K./24. Md)
Yapı denetim hizmet bedeli, yapı denetim kuruluşlarının hizmet bedellerinin ödenmesinde kullanılmak üzere yapı sahibince il muhasebe birimlerinde açılacak emanet nitelikli hesaba yatırılır. Yatırılan tutarların %3’ü ruhsatı veren idarenin, %3’ü Bakanlık bünyesinde bulunan döner sermaye işletmesinin hesabına aktarılır.” hükmü düzenlenmiştir.
4708 Sayılı Kanun uygulamasını düzenlemek için çıkarılan Yapı Denetim Yönetmeliği’nin “Yapı sahibinin görev ve sorumlulukları” başlıklı 8. Maddesinde ;” (1) Yapı sahibi, yapı denetimi hizmet sözleşmesini bizzat veya hukuken temsile yetkili vekili aracılığı ile imzalamak zorundadır.
(2) Yapı sahibinin aynı zamanda yapı denetim kuruluşunun denetçisi olduğu hâllerde, yapı sahibi olan denetçiye görev verilmemek kaydı ile, mensubu olduğu yapı denetim kuruluşunca işin denetiminin üstlenilmesi mümkündür.
(3) Yapı sahibi, yapı denetimi hizmet bedeli taksitlerini zamanında ödemek ile yükümlüdür.
(4) Yapı sahibi projede, mahal listesinde, metrajda ve yapı yaklaşık maliyetinde bulunmayan herhangi bir imalatı, ruhsata bağlanmadığı müddetçe yapı müteahhidinden ve yapı denetim kuruluşundan isteyemez ve bu gibi istekler yerine getirilemez.
(5) Tamamlanan yapı, yapı kullanma izni belgesi düzenlenmeksizin kullanıma açılamaz.
(6) Yapı kullanma izni belgesi alınmış bir yapıda, ruhsat düzenlenmeksizin değişiklik yapılamaz. İşin fiziki olarak bittiğini gösteren iş bitirme tutanağının ilgili idarece onaylanmasından sonra yapılacak olan değişikliklerden yapı sahibi sorumludur.” şeklinde düzenleme yapıldığı, Hizmet Bedellerinin Tespiti ve Ödenmesi Esasları bölümünde “Yapı denetimi hesabı” başlıklı 25. Maddede ” (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Kanun ile öngörülen hizmet bedellerini karşılamak üzere, Bakanlıkça Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü ve Mal Müdürlüklerinde emanet hesapları açılır. Yapı denetim kuruluşunun hizmet bedelleri, yapı sahibince bu hesaplara yatırılır. Yapı denetim hizmetine ait her hakediş bedelinin % 3’ü ruhsatı veren ilgili idarenin ve % 3’ü ise Bakanlık bünyesindeki döner sermaye işletmesinin hesabına aktarılır.
(2) Bu hesap başka maksatlarla kullanılamaz. 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda belirtilen borçlar da dâhil olmak üzere haczedilemez ve tedbir konulamaz.” düzenlemesi ile “Hizmet bedeli taksitleri” başlıklı 27. Maddede ” (1) Toplam inşaat alanı (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) üç bin m2’yi (dâhil) geçmeyen yapıların denetim hizmeti bedelinin, yapı sahibi tarafından yapı denetim hesabına defaten yatırılması esastır. Ödeme makbuzunun bir sureti yapı sahibi tarafından ilgili idareye ve yapı denetim kuruluşuna verilir. (Mülga cümle:RG-29/12/2018-30640)(4) (…)
(2) Toplam inşaat alanı (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) üç bin m2’nin üzerindeki yapıların yapı denetimi hizmet bedelleri, yapı sahibinin tercihine göre, defaten veya aşağıdaki tabloda gösterilen taksitler halinde veya kısmi taksitler halinde hesaba yatırılır. Ödeme makbuzunun bir sureti yapı sahibi tarafından ilgili idareye ve yapı denetim kuruluşuna verilir.”
Şeklinde düzenlemelerin yapıldığı, bu düzenlemeler ışığında yargılamaya konu olay incelendiğinde davacı … firmasının hizmet bedelinin davalılarca ödenmesi istemi ile eldeki davayı ikame ettiği,
İlgili belediyeden gelen yazı cevaplarına göre ilgili yapıda davacıdan önce iki farklı yapı denetim firmasının faaliyet gösterdiği, daha sonra davacı firmanın yer aldığı ancak davacı firmanın 28725 Sayılı Resmi Gazete ile kapatılması nedeniyle inşaata devam edilemeyerek mühürlendiği, ilgili yapı denetim firmalarının gerekli belgelerle talep etmeleri halinde seviye hakedişlerinin ödendiği, buna göre davacının edimini ifa edip hakediş seviyesine göre belediyeden bir talepte bulunmadığı, davaya konu olan sözleme tarihi itibari ile yönetmeliğin 27. Maddesindeki metrekare birimlerinin bin olduğu, yani sözleşme tarihi itibari ile davaya konu …metre kare yapı alanı için gerekli yapı denetim hizmet bedelinin yapı sahiplerinde mal müdürlüklerindeki emanet hesabına yatırıldığı, davacı dışında görev yapan firmalara da … ödemelerini yaptığı, bu aşamada davacının davalılardan talep edebileceği bir alacağının bulunmadığı, hakediş ödemelerinin ilgili belediye birimlerince yapıldığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Pasif husumete ilişkin dava şartı noksanlığından dava dilekçesinin USULDEN REDDİNE,
2-Alınması gerekli …-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …-TL harcın davacıdan TAHSİLİ ile Hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalılar …, …, …, …, … ve … Şti. vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak adı geçen davalılara ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
6-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan …TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği davacıdan alınarak HAZİNEYE gelir KAYDINA,
Dair, davacı vekili ile bir kısım davalılar vekillerinin yüzlerine karşı, davalılar … ‘ın yokluğunda HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.22/02/2022

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)