Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/244
KARAR NO : 2023/547
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 20/04/2021
KARAR TARİHİ : 12/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; dava şartının yerine getirilmediğini, davalıların yetki itirazının geçersiz olduğunu, davanın zamanaşımına uğramadığını, borçluların takip öncesi temerrüde düştüklerini, taşımaya konu ürünler taşıyıcının sorumluluğunda iken tam hasara uğradığını, taşıyıcıların bu hasar ve zarardan sorumlu olduğunu, davaya konu somut olayda taşıyıcıların sorumluluktan kurtulabilmesinin mümkün olmadığını, taşımaya konu ürünlerin taşınmadan önce satıldığı için zarar olarak müvekkilin faturasına göre hesaplama yapılması gerektiğini, taşıyıcıların asıl ve yardımcısı olarak işi yapanlar bu zarar ve giderlere ilişkin olarak müvekkiline karşı müşterek ve müteselsil olarak sorumlu olduklarını, davalıların itirazlarının haksız olduğunu, alacağın likit olduğunu, davalılar aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, menfi tespit davasını açmaya müvekkilini zorlayan iptal edilmeyen haksız ve kötü niyetli olarak tahsil edilmeye çalışılan fatura için davalı hakkında kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, davanın kabulü ile Antalya … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasına yaptıkları borca ve yetkiye itirazlarının ayrı ayrı iptaline, takibin kaldığı yerden devamına, davalıların hüküm altına alınacak alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, müvekkiline keşide edilen …-EURO bedelli faturadan dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … A.Ş vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davada yetkili mahkemenin bolu mahkemeleri olduğunu, tüm zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin geçtiğini, ihbarın süresinde yapılmadığını, davacının menfi tespit davasında hukuki yararının bulunmadığını, söz konusu taşıma işi kiralama yöntemi ile … Şti tarafından … günlü … faturası ile yapıldığını, bu sebeple sorumluluğun müvekkilinde bulunmadığını, kiralamanın sorumluluğu kesen bir durum olduğunu, meydana gelen hasarı ve hasar miktarını kabul etmediklerini, davacı tarafından iddia edilen tarihlerde don olmasının mümkün olmadığını, müvekkili tarafından gereken özenin gösterildiğini, meydana gelen bir zarar var ise davacının paketlemedeki özensizliğinden ve etiketlemede yetersizliğinden ya da müvekkili taşıyıcıyı yetersiz bilgilendirmeden kaynaklandığının açık olduğunu, davacının müterafik kusurunun bulunduğunu, malların taşıma öncesi bozuk olmasının mümkün olabileceğini, müvekkili tarafından taşımanın usulüne uygun olarak yapıldığını, davacının hukuk dışı, kötü niyetli ve hatta suç nitelikteki eylemi nedeniyle bu taşımanın geçersiz sayılması ve bedelinin iadesi gibi bir durumun söz konusu olamayacağını bildirerek davacının davasının reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Şti vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından açılan itirazın iptali ile menfi tespit davasının tek bir dosya üzerinden açılmasında hukuki yararının bulunmadığını, söz konusu …-EURO bedelli fatura … firması tarafından davacı firma adına düzenlendiğini, huzurdaki davanın zamanaşımı/hak düşürücü süreye uğradığını, müvekkili şirkete söz konusu zararla ilgili davacı tarafından ihtarnamenin tebliğ edilmediğini, müvekkili şirkete konuyla ilgili herhangi bir bilgi verilmediği gibi davacı şirket tarafından da bildirimde bulunulmadığını, müvekkili şirketin taahhüt ettiği taşıma sözleşmesini harfiyen uyguladığını, alıcıya tam ve sağlam bir şekilde teslim edildiğini, taşımaya konu olan … uygun neme ve sıcaklık derecesinde taşındığını, alıcı … şirketinin taşımaya konu … tamamını müvekkil şirkete ait kamyondan indirip teslim aldığını, ürünlerin tamamının bozuk yada satılmayacak halde olduğu bir durumda … indirip teslim aldığını, hem ürünlerin kabul edilip hem de satılmayacak halde olmasının mümkün olmayacağını, kaldı ki ürünlerin teslimi esnasında firmamıza bir bildirim yapılmadığını ve teslim alındığını, davacı tarafın haksız şekilde taşıma ücreti ve taşımadan doğan giderlerini talep etmesinin mümkün olamayacağını, davacı tarafın …-Euro bedelin tamamından sorumlu olunduğunu, davanın … A.Ş’ye ihbarının gerektiğini bildirerek davanın usul ve esastan reddine, davacı aleyhine %20’den aşağı olamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan … A.Ş vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin dava konusu zararlara ilişkin olarak sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında olduğunu, müvekkil sigorta şirketi sigortalısının kusuru oranında ancak gerçek hasarı ödemekle yükümlü olduğunu bildirerek öncelikle davanın usulden reddine, aksi halde davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; Uluslararası taşıma sözleşmesinden kaynaklanan taşınanın hasara uğradığı iddiası ile oluşan maddi zararın tahsili için başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali ve yine adı geçen taşıma sözleşmesi gereği davalılara … bedeli nedeni ile borçlu olunmadığına yönelik icra takibinden önce açılan menfi tespit davasıdır.
Davacı ile davalı … .Şti. arasında uluslarası taşıma sözleşmesinin akdedildiği, fiili taşıyıcı … A.Ş.’nin davacıya ait emtiayı taşıdığı hususları uyuşmazlık konusu değildir.
Mahkememizin … celse tarihli … nolu ara karar uyarınca, dava dosyasının uluslarası lojistik ve taşımacılık bilirkişi ve ziraat mühendisi bilirkişiden oluşacak heyete tevdii edilerek, tarafların iddia ve savunmaları dosya kapsamı aradaki taşıma sözleşmesi ilişkisi, tarafların kusur durumları ve emtiadaki hasara ilişkin rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, bilirkişiler … ile … tarafından ibraz edilen bilirkişi raporunda özetle; “Davaya konu olan taşınan emtianın varış yerinde alıcı firma tarafından satışa uygun olmadığı gerekçesiyle reddedilmesinin nedenleri ile ilgili olarak taşıma başlangıcında ürünlerde hasar olabileceği veya taşıma sırasında uygun olmayan taşıma koşulları nedeni ile hasar oluşabileceği değerlendirilmiştir. Dosya kapsamındaki belgelerin incelenmesi neticesinde; ihracatçı firmanın taşıyıcı firmaya teslim etmiş olduğu ürünlerde bir kusur olduğuna dair tespit yada belge bulunmamaktadır. İhracatçı firmanın dava konusu ürünleri kusursuz olarak taşıyıcı firmaya teslim ettiğini kanıtlama yükümlülüğü doğmaktadır. Taşıma esnasında ürünlerin bulunduğu ortamın … Senedi(…) belgesinde belirlenen … derece taşıma sıcaklığına uyulduğu hususunda dosyada herhangi bir sıcaklık kaydı bulunmamaktadır. Ayrıca … tarihinde yapılan ekspertiz raporunun incelenmesi sonucunda; ürünlerin taşıma sıcaklıklarının ve soğutuculu araç kayıtlarının (… kayıtlarının) olmadığı, ürünlerde soruna neden olabilecek istifleme ve ambalajlama hatasının olmadığı raporlandığından dolayı; İhracatçı firmanın dava konusu ürünleri kusursuz olarak taşıyıcı firmaya teslim ettiğini kanıtlaması durumunda; emtiadaki hasar nedeninin, taşıma koşullarının uygunsuzluğundan kaynaklandığı ve sorumluluğun da taşıyıcı firmada olacağı” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizin … celse tarihli … nolu ara karar uyarınca, dava dosyasının evvelce rapor sunan bilirkişi heyetine tevdi edilerek taraf vekillerinin beyan ve itirazları da dikkate alınarak ek rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, bilirkişiler … ile … tarafından ibraz edilen bilirkişi ek raporunda özetle; “Davalı … AŞ. vekili tarafından mahkemenize sunulan itiraz dilekçesinde; “Dosya kapsamında bulunan bilgi ve belgeler doğrultusunda yapmış olduğumuz incelemeler neticesinde; Dava konusu ürünlerin +3 derecede taşıma gerekliliği bulunmasına rağmen, 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 22. Maddesi kapsamında gıda işletmecisi tanımına giren taşıyıcının, taşıma koşullarına ait herhangi bir kayıt gösteremediğinden sorumluluğunun bulunduğu” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizin … celse tarihli … nolu ara karar uyarınca, davalılar vekillerinin rapora karşı beyanda bulundukları ya da itiraz sürelerinin dolması halinde dava dosyasının evvelce rapor sunan bilirkişi heyetine tevdi edilerek davacının zararı ile talep edilen tutarın uygun olup olmadığına ilişkin ve itirazlarının bulunması halinde davalılar vekillerinin itirazları doğrultusunda ek rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, bilirkişiler … ile … tarafından ibraz edilen bilirkişi ek raporunda özetle; “Sonuç olarak sadece dava dosyasında bulunan sınırlı bilgi ve belgeler üzerinden yapılan inceleme ve değerlendirmede ; Taşıyıcı firmaların ; Dava konusu ürünlerin *3 derecede taşıma gerekliliği bulunmasına rağmen, 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 22. Maddesi kapsamında gida işletmecisi tanımına giren taşıyıcının, taşıma koşullarına ait herhangi bir kayıt gösteremediğinden sorumluluğunun bulunduğu, Ancak ürünlerin … tarihinde ilk teslimat adresindeki durumu ile ilgili olarak sadece … senedindeki … Not bulunması, burada yapılan ve ürünlerin reddedilmesine neden olan tespitler, incelemeler ve ayrıntılı ekspertiz raporu ve tutanakların dosyada bulunmaması nedeniyle sorumluluk oranları hakkında kesin bir değerlendirmede bulunulamadığı” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizin … celse tarihli … nolu ara karar uyarınca, dosya kapsamına alınan bilirkişi kök ve ek bilirkişi raporlarının hüküm kurmaya elverişli bulunmaması ve görülen lüzum üzerine; bu defa İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak iddia, savunma, dosya kapsamı, alınan kök ve ek bilirkişi raporları ile tarafların bilirkişi raporuna karşı itirazları da değerlendirilmek suretiyle davacı yanın her bir talebi ayrı ayrı değerlendirilmek kaydıyla taraflar arasındaki uyuşmazlığa uygulanacak hükümler de belirlenerek hüküm kurmaya elverişli heyet raporu tanziminin istenilmesine karar verilmiş olup, bilirkişiler …, … ve … tarafından ibraz edilen bilirkişi heyeti raporunda özetle; “Yukarıda yapılan tespit, inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; Davaya konu olan taşımada oluşan hasarda her iki davalının da müteselsilen sorumlu oldukları, Taşımacıların sorumluluklarının … md.23 uyarınca sınırlı sorumluluk esaslarına göre belirlenmesi gerektiği, Taşımacıların sorumlu olduğu taşımada oluşan hasar miktarının (brüt ağırlığın) – belli olmadığı ve kanıt olmadığı, sorumluluk sınırının incelemeler bölümünde örnek olarak hesaplandığı,” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizce celp edilen Antalya … İcra Müdürlüğünün… E. Sayılı icra dosyasının incelenmesinde; davacı/alacaklının …-Euro asıl alacak, …-EURO olmak üzere toplam …-Euro’nun tahsiline ilişkin icra takibine geçtiği, davalı … A.Ş vekilinin … tarihli, Davalı … Şti. vekilinin … tarihli dilekçeleri ile borca, faize, faiz oranına, yetkiye, ödeme emrine ve tüm fer’ilerine itirazı üzerine takibin durmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve toplanılan delillerin bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda; Davacı yanca; Davacı yanın yurt dışına satışını gerçekleştirdiği ve davalı tarafça taşınan ürünler taşıyıcının sorumluluğunda iken tam hasara uğradığını, taşıyıcıların bu hasar ve zarardan sorumlu olduğunu, taşıyıcıların asıl ve yardımcısı olarak işi yapanlar bu zarar ve giderlere ilişkin olarak davacı yana karşı müşterek ve müteselsil olarak sorumlu olduklarını, davacı yanca, Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına yaptıkları itirazın iptali talepli eldeki davanın açıldığını, davacı yana keşide edilen …-EURO bedelli … faturasından dolayı davacı yanın borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talepli eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında; … tarihli … numaralı …-Euro bedelli faturaya konu … palete yüklü … kutu içerisinde … Kg net/… Kg brüt ağırlığa sahip … (…) türü ürün ihraç amaçlı olarak …’ da bulunan alıcı/gönderilen … firmasına teslim edilmek üzere asıl taşıyıcı davalı … A.Ş. ile karayolu taşımacılığı hususunda anlaşıldığı, bu firmanın da taşıma işini fiili taşıyıcı diğer davalı … Şti.’ye yaptırdığı anlaşılmıştır.
… …; sözleşmede belirtildiği gibi yükleme yeri ile teslim için belirlenen yerin iki ayrı ülkede olması halinde, ücret karşılığında yüklerin taşıt ile karadan taşınmasına ait her sözleşmeyi kapsar. Bu ülkelerden en az birinin akit ülke olması zorunludur. Eşyaların kara yolu ile uluslararası taşınmasında yükleme ve teslim yerinin iki ayrı ülke olması ve bunlardan en az bir ülkenin …’ye taraf olması ve taşımanın kara yolundan taşıt ile bir ücret karşılığında yapılması, … hükümlerinin uygulanması için yeterlidir. … uluslararası kara taşımalarına uygulanacak hükümleri düzenleyen uluslararası bir sözleşmedir. Dava konusu taşıma işlemi …-… arasında uluslararası olarak gerçekleştiği ve … söz konusu … ve ek protokolüne … tarihinde taraf olduğu için söz konusu uyuşmazlığa … hükümlerinin tatbiki gerekir.
… … maddesinde; “Bu anlaşmanın uygulanması yönünden taşımacı, çalıştırdığı kişilerin ve taşımanın yapılması için hizmetlerinden yararlandığı diğer kimselerin görevleri sırasında hareket ve ihmallerinden, sanki bu hareket ve ihmalleri kendisi yapmış gibi sorumlu olacaktır.” şeklinde ifade edilmiştir. Bu durumda davalı şirket olan … AŞ. ’nin de taşıma işleri komisyoncusu şirket olarak hasardan sorumlu tutulabileceği … hükümlerince belirlenmiştir.
…, taşımacı ve … arasında herhangi bir ayrım yapmamış olup tüm … boyunca taşımacı olarak değerlendirmiştir. Farklı nakliyeciler tarafından gerçekleştirilen birbirini müteakip taşımalar, karayoluyla gerçekleştiriliyor olmaları fark etmeksizin, tamamının tek bir nakliye sözleşmesi kapsamında olması halinde … kapsamındadır. Zarar, kayıp ya da gecikmeden ilk nakliyeci, son nakliyeci ve zararın kendi taşıması esnasında meydana geldiği esas nakliyeci sorumlu tutulabilir. Davalı …Şti tarafından düzenlenmiş ve kaşelenmiş olan … tarihli … Belgesinde; …/… ( el yazısı ile üzerine … yazılmıştır)Plakalı araç için … palet … kasa … kg’lık … ürünü için hazırlandığı, gönderici talimatında … … ibaresinin bulunduğu, malın teslim alındığı anda hasarlı veya bozuk olabileceğine dair taşımacı firmanın herhangi bir çekince belirtmediği, teslim esnasında belgenin alıcı firma … tarafından … tarihinde kaşelendiği ve … Belgesi üzerine; “ …” ibaresinin yazıldığı belirlenmiştir.
…’nin 30/1. maddesinde alıcının, taşımacı ile beraber durumlarını kontrol etmeden, veya ziyan ve hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında veya açıkça görülmediği hallerde teslimden yedi gün içinde (pazar günleri ve resmi tatiller hariç) durumu kendisine bildirmeden malı tesellüm ederse, bu husus onun yükü sevk mektubunda belirtildiği şekilde alındığına kanıt oluşturacağı ifade edilmiştir. Anılan maddesinin 2. fıkrasında da, mal alıcı ve taşımacı tarafından kontrol edildikten sonra, bu kontrolün sonucuna uymayan kanıtların ancak açıkça görülmeyen ziyan ve hasarlar için ve alıcının kontrolden sonra yedi gün içinde (pazar ve resmi tatil dışında) durumu yazılı olarak taşımacıya bildirmesi halinde kabul olunabileceği düzenlenmiştir. … senedine alıcı tarafından şerh konulması da, şerhte ifade edilen hususlar yönünden ihbar mahiyetinde olduğundan davaya konu uyuşmazlıkta görüldüğünde hasar olarak değerlendirilecek bildirime yönelik bir sorun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Dava dışı, … şirketinin … tarihinde, davacı … Şti.’ne yazmış olduğu yazıda … tarih … fatura numaralı … firmasından …/… plakalı araçla gelen ürünlerin satışa uygun olmadığının bildirildiği, … tarafından … tarihinde alınan hasar ihbarı üzerine … tarihinde hazırlanan … Numaralı Ekspertiz Raporunda ise; ekspertiz çalışmasının … tarihinde …’da bulunan … firmasında yapıldığı, emtia faturasının raporun düzenlenme aşamasına kadar ekspere ulaştırılmadığı, sürücü beyanının bulunmadığı, … senedi üzerinde yazılı bulunan … notun çevirisinin “ Tüm emtia satışa uygun olmaması nedeniyle reddedildi” olarak yapıldığı, alıcının paylaştığı fotoğrafların incelenerek emtiada yumuşamanın gözlemlendiği, emtianın … plakalı araç ile aktarımının yapıldığı, raporda hasarın söz konu sevkiyat ile ilişkili olmadığı fikrinin eksperce bertaraf edilemediğinin belirlendiği anlaşılmıştır. Ekspertizin, aktarma dorsesinin içinde yapıldığı, dorsenin … manuel modda … dereceye ayarlı olduğu, iç ortam sıcaklığının … derecede bulunduğu tespit edilmiştir. Eksper tarafından rasgele ve muhtelif lokasyonlardan seçilen emtia üzerinde gerçekleştirilen incelemelerde emtiada yumuşama, yer yer küflenme, meyve et renginde değişim, hücre yapısında deformasyon ve aşırı olgunlaşmanın gözlemlendiği beyan edilmiş olup; davaya konu olan taşımanın yapıldığı dorsenin incelenemediği de belirtilmiştir. Eksper raporu tamamlanıncaya kadar talep edildiği halde emtia faturasının ve talep/rücu yazısının bulunmadığının belirtildiği, talep edilen belgelerin ulaştırılmaması sebebi ile zamanaşımı süresinin geçmesi ile dosyanın kapatıldığı, bu sebeple hasarın nedeninin tam olarak tespit edilemediğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
… …’nun … maddesi uyarınca; “ Yükü teslim aldığı sırada taşımacı şunları kontrol edecektir:a) Parça sayısı ve bunların üzerindeki marka ve numaralar bakımından sevk mektubundaki beyanların doğruluğu, b) Yükün ve bunların ambalajının görünürdeki durumu.” … Belgesinin üzerinde malın taşıyıcı tarafından teslim alındığı esnada bir çekince bulunmaması malın teslim alındığı esnada görünüş ve paketleme bakımından bir sorunu olmadığına dair karine oluşturmaktadır.
… …’un 17/1. maddesinde taşımacının, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumlu olduğu düzenlenmiştir. İlgili madde hükmü şu şekildedir; “Taşımacı, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur.” Madde metninin 3. fıkrası ise; “Taşımacı taşımayı yapmak için kullandığı kusurlu taşıtları, bu taşıtı kiraladığı kişinin veya vekilinin yahut çalışanlarının hata ve veya ihmallerinden dolayı sorumludur.” Madde metninden anlaşılacağı üzere taşımacı kendisi de, kiraladığı taşıtlardan veya bu taşıtı kiraladığı kişinin veya çalışanlarının hatalarından da sorumludur. Bu sebeple davadaki dosyada hem fiili olarak taşımayı yapan davalı, hem de bu firma ile anlaşmayı yapan üst taşımacı davalı oluşan hasarlardan birlikte sorumludur.
… …’un 18/4. maddesinde ise; “Eğer taşıma malın sıcağa, soğuğa, ısı derecesindeki değişmelere ve rutubete karşı koruyacak şekilde donatılmış taşıtlarla yapılıyorsa, taşımacı Madde 17 paragraf 4 (d) deki avantajdan faydalanmayı talep edemez. Ancak, bu tür donanım seçilmesi ve kullanılması ile ilgili olarak kendisine düşen önlemleri aldığını ve verilen özel talimata uyduğunu kanıtlarsa böyle bir istemde bulunabilir.” Taşımanın … yani soğutmalı araçla yapıldığı göz önüne alındığında taşımacının madde 17/4-d’de belirtilen “Ö̈zellikle kırılma, paslanma, çürüme, kuruma, normal fire yahut da güve ve haşerattan kısmen veya tamamen zarar görebilecek malların özelliği,” ile hasardan sorumlu tutulamaz durumundan yararlanması mümkün değildir. Ancak taşımacı tüm taşıma boyunca verilen talimata uygun davrandığını ispat edebilirse sorumluluktan kurtulmaya ilişkin madde kapsamını öne sürebilir. Ancak; taşımacı taşıma boyunca aracın soğutma sistemini gösteren bir rapor sunamamıştır. Gerek ilk alıcıda ekspertiz incelemesi yapılmaması, ikinci alıcı olan …’daki firmada ekspertiz incelemesi yapılsa da aradan geçen zamanda bozulmamış ürünlerin de bozulmuş olma ihtimali bulunması, dava konusu taşımadaki araçların kontrolünün yapılamamış olması, aracın iç derecesinin ölçülmemesi ve taşıma esnasında aracın soğutma sisteminin kayıtlarının da bulunmaması sebebiyle davalı tarafın taşıma boyunca doğru derecede yükü taşıdığını ispat edemediği anlaşılmıştır. Açıklanan sebeplerle; taşımacının tüm hasardan sorumlu tutulamayacağı, taşımacının kasti veya pervasızca bir davranışının bulunduğuna dair bulguya rastlanmadığından davalı taşımacıların müteselsilen sorumlu olduğu; ancak sorumluluklarının sınırlı sorumluluk olarak değerlendirilebileceği anlaşılmıştır.
Yükün kısmen veya tamamen kaybı durumunda taşıyıcının ödemesi gereken tazminat miktarının … …’nun 23. maddesi ile belirlenmiştir. Bu maddeye göre; sözleşmenin hükümleri gereğince bir taşıyıcı, yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğundan, bu tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre hesaplanır. Malın kıymeti, ticaret borsası fiyatına göre saptanır. Eğer böyle bir fiyat yoksa, geçerli piyasa fiyatlarına göre bir tespit yapılır. Eğer ne ticaret borsası fiyatı ne de geçerli piyasa fiyatı mevcutsa tespit, aynı cins ve kalitedeki malların normal kıymetine göre yapılır. Bununla beraber, tazminat, eksik brüt ağırlığın kilogramı başına … hesap birimini aşmayacaktır.
Somut uyuşmazlıkta; davacı tarafından emtianın taşıma için teslimden hemen önce …’daki … firmasına satılıp, akabinde taşımak için davalılara teslim edildiği, bu durumda davacı yanın faturasında gösterilen satış fiyatının piyasa fiyatı olarak kabul edilerek zarar-tazminat hesaplanması gerektiği, davalıların sadece sınırlı sorumluluk bedeli kadar ödeme yapmakla yükümlü olduğu, sorumluluk tutarının, davacı yanın satıcıya düzenlemiş olduğu …-Euro ürün bedeline ilişkin faturanın çok üzerinde olduğu anlaşıldığından davacı yanın fatura bedelinden malın …’daki firmaya satışından elde edilen …-Euro’nun mahsubu sonucunda belirlenen …-Euro tazminat talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir. Davacı yanca; davadan önce asıl taşıyıcı firmaya Antalya …Noterliği’ nin … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile tebliğden itibaren … gün içerisinde takip talebinde belirtilen tutarın karşılanmasının talep edildiği, söz konusu ihtarnamenin karşı tarafa … tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmakla; davalı yanın takipten önce temerrüde düşürüldüğü ispat edildiğinden davacı yanın takipte işlemiş faiz talebinin yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Davacı yanın … bedelinden sorumlu olmadığına ilişkin menfi tespit talebinin incelenmesinde; … …’nun … ve … maddeleri taşıyıcının tazminat ödemesini gerektiren hallerde sorumluluğunun sınırlarına yöneliktir. … …’nda … alacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığından bu yöne ilişkin ihtilaflarda iç hukuk kuralları uygulanmalıdır.
Uyuşmazlık; davalı yanın, taşınanı hasarlı teslim etmesine rağmen … ücretini alıp alamayacağı noktasındadır. … …’na tabi taşımada bu hususta hüküm bulunmadığından TTK.’nın 1199/1. maddesine başvurmak gerektiği, TTK.’nın 1199/1.maddesine göre ise; boşaltma süresinin sonuna kadar bir kaza sonucunda zıyaa uğrayan eşya için … ödenmez ve peşin ödenmiş ise geri alınır. … götürü kararlaştırılmış ise; eşyanın bir kısmının ziyaı, … o oranda indirilmesini istemeye hak verir. Karayolu ile eşya taşımaya ilişkin TTK’ nın 883. maddesine göre; taşıyıcı ziya ve hasardan sorumlu olduğu hallerde 880 ile 882. maddelere göre ödenmesi gereken tazminatı ödedikten başka taşıma ücretini geri verir ve taşıma ile ilgili vergileri, resimleri ve taşıma işi nedeni ile doğan diğer giderleri de karşılar. Ancak hasar halinde 1. cümle uyarınca yapılacak ödemeler 880. maddenin 2. fıkrasına göre saptanacak bedel ile orantılı olarak belirlenir. Başkaca zararlar karşılanmaz. Somut uyuşmazlıkta; davalı yanın edimini kusurlu yerine getirdiği ve taşınan emtianın hasarlandığı, emtianın hasarlı hali ile …’da ki bir firmaya …-Euro bedelle satıldığı hususu da nazara alındığında; emtiadaki hasar durumuna göre davalı yanın oransal olarak … ücretini hak etmediği anlaşılmakla; davacı yanın davaya konu … tarihli … numaralı fatura nedeniyle, menfi tespit isteminin …-Euro olduğu hususu nazara alınarak; davalı yana …-Euro borçlu olmadığının tespiti ile Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı dosyasında davalı yanın itirazının iptali ile takibin aynı kayıt ve şartlarla devamına karar vermek gerekmiş, alacak likit olmadığından ve koşulları oluşmadığından davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin reddine ilişkin, davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklanacağı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE KISMEN REDDİNE,
-Antalya … İcra Müdürlüğünün … takip sayılı dosyasında davalı yanın itirazının iptali ile takibin aynı kayıt ve şartlarla devamına,
-Koşulları oluşmadığından davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin reddine,
2-Davacı yanın davaya konu … tarihli … numaralı fatura nedeniyle davalı yana …-Euro borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan …-TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan …-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye …-TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan …-TL peşin harç ile …-TL başvurma harcı olmak üzere toplam …-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan …-TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan …-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından belgelendirilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalılar kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
9-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen …-TL arabuluculuk giderinin davanın kabul ve reddolunan miktarları dikkate alınarak …-TL’nin davacıdan, …-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
10-Davacı ve davalılar tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile Antalya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/10/2023

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)