Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/18 E. 2022/327 K. 13.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/18
KARAR NO : 2022/327
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/01/2021
KARAR TARİHİ : 13/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davalı Bankanın Davacının ticari hesabından … TL Gecikme Masraf Tahsilatı adı altında kesinti yaptığını, Sözleşmenin hiç bir maddesinde böyle bir hüküm bulunmadığını, gecikme masraf tahsilatının bankanın gelir kaynaklarından biri olmadığı, üçüncü kişilere ödenen ücretlere ilişkin olduğu, … yılında tüm bankaların …- … TL arasında posta masrafı aldığını, ancak davalı bankanın matbu kesintiler yaptığını ve posta masrafı ödemediğini belirterek davanın kabulüne, haksız itirazın iptaline, % 20 icra inkar tazminatına hükmolunmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacının tüketici değil tacir olduğunu, Tüketici Kanunu hükümlerinin ilgili davada uygulama alanı bulunmadığını, taraflar arasında … ve … tarihinde Genel Kredi Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmeye istinaden davacıya 6 ay vadeli …-TL taksitli kredi kullandırıldığı, davacının taksit ödemelerini eksik ödemeler veya gecikmeli ödediğini, buna istinaden davacı şirketten her gecikme başına …TL gecikme tahsilatı ve …TL BSMV tutarı tahsil edildiğini, taraflar arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmesi’nin 2.8 numaralı Temerrüt Faizi başlıklı maddesinde, 2.11 numaralı “Komisyon, Vergi, Fon, Resim, Harç ve Masraflar” başlıklı maddesinde ve 5.17.1 numaralı Tanımlar başlıklı maddesinin “Gecikme Ücreti” alt başlıklı maddesinde alınacak ücretten bahsedildiğini, …-… tarihleri arası “Ticari Müşteriler İçin Uygulanacak Masraf ve Komisyon Listeleri nde ilgili ücretin yer aldığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dava: Haksız alındığı iddia edilen gecikme masraf tahsilatı iadesi için başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davasıdır.
Mahkememizce diğer bankaların uygulamalarına göre ticari nitelikteki banka kredisinden dolayı “geçikme ücreti” adı altında …- … yıllarında yapılan kesinti oranlarının tespiti yönünden mahkememizce … ayrı bankaya müzekkere yazılarak cevabi yazılar dosya içerisinde toplanmıştır.
Antalya … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde: davacı alacaklı tarafça borçlu davalı aleyhinde …TL, …TL, …TL, …TL, …TL asıl alacak, …- …- …- …- …- …- …- …- …- …- …- …- …- …- …-TL işlemiş faiz toplamı …-TL alacak üzerinden ilamsız icra takibine girişildiği, ödeme emrinin borçluya tebliğ edilmesi üzerine süresinde borçlu tarafça icra dairesine süresinde verilen itiraz dilekçesi ile borca itiraz edilerek takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.
Mahkememiz dosyası bankacı bilirkişi …’ya tevdi edilerek rapor aldırılmış, aldırılan … tarihli raporda:”
Cevap Dilekçesine eklenen evrak incelendiğinde, Taraflar arasında … tarihinde … TL limitli , … tarihinde … TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi akdedildiği , Sözleşmelere istinaden … tarihinde 6 ay vadeli , … TL taksit tutarlı … TL kredi kullandırıldığı izlenmektedir.
Hesap Hareketleri incelendiğinde ekli tabloda belirtilen toplam … TL Gecikme Ücreti tahsil edildiği izlenmekte olup dosyaya ekli dekontlardan … , … ve … tarihli taksitlerin gecikmeli ödendiği tespit edilmiştir.
… yılında alınmış Gecikme Ücretlerine ait dosyada kullanılmış krediye ait bilgi bulunmamkla birlikte hesap hareketlerinden kredi ödemesi yapıldığı sonrasında ücret tahsil edildiği izlenmektedir.
Davacı ilgili ücretlerin iadesi için … tarihinde Antalya … İcra Dairesi … sayılı dosyası ile toplam … TL için ilamsız icra takibi başlattığı görülmektedir.
Davalı Bankaca Taraflar arasında akdedilmiş Genel Kredi Sözleşmeleri Tanımlar başlıklı madde 5.17.1 de Gecikme Ücreti bulunduğunu belirtmekle ilgili madde 5.17 Kredinin Teb Bonus Business Şirket Kredi Kartı Verilmesi Suretiyle Kullandırılması başlığı altında yer almakta olup kredi kartı gecikme ücretini kapsamaktadır.
Genel Kredi Sözleşmesi 2.11 Komisyon Vergi, Fon, Resim, Harç ve Masraflar başlıklı maddenin 2. Bendinde ” Banka tarafından Müşteriye tahsis edilecek ve kullandırılacak krediler nedeniyle oluşan maliyetlerin karşılanması için Müşteriden komisyon, masraf , ücret ve benzeri adlar altında ödeme talep edilir. Bu maliyetler kredi tahsis aşamasında kredi kullandırılmadan önce kullandırım sırasında ve sonrasında oluşabilir. Kullandırım aşamasına Müşteriye yansıyacak maliyetler Banka tarafından hesaplanarak Müşteriye detaylı bilgi verilecektir. Kanunen ilan edilmesi zorunlu olan komisyon , masraf ve ücretler Bankanın internet sitesinde yer almaktadır. Bunun dışında müşteri kredi kullandırımı nedeniyle kendisinden tahsil edilecek her türlü masraf, komisyon, ücret, vergi, fon, vs, bilgileri Banka şubelerinden ve Bankanın şirket telefon şubesinden öğrenebileceklerdir. Banka gerekli gördüğü hallerde internet sitesinde ilan ederek telefon, e-mail, sms, normal posta ile gönderilecek sirküler, mektuplar, ekstreler vb, iletişim kanallarını kullanarak masraf, komisyon, ücretlerde, oluşacak değişiklikleri müşteriye bildirebilir” dendiği, ilgili maddede açıkça taksitli kredi gecikmelerinden masraf alınacağına dair bir ibarenin bulunmadığı tespit edilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 20. Madde ile Genel İşlem koşulları düzenlenmiş ” Genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleridir. Bu koşulların, sözleşme metninde veya ekinde yer alması, kapsamı, yazı türü ve şekli, nitelendirmede önem taşımaz. Aynı amaçla düzenlenen sözleşmelerin metinlerinin özdeş olmaması, bu sözleşmelerin içerdiği hükümlerin, genel işlem koşulu sayılmasını engellemez. Genel işlem koşulları içeren sözleşmeye veya ayrı bir sözleşmeye konulan bu koşulların her birinin tartışılarak kabul edildiğine ilişkin kayıtlar, tek başına, onları genel işlem koşulu olmaktan çıkarmaz. Genel işlem koşullarıyla ilgili hükümler, sundukları hizmetleri kanun veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütmekte olan kişi ve kuruluşların hazırladıkları sözleşmelere de, niteliklerine bakılmaksızın uygulanır.” hükmü kurulmuştur.
Banka mudileri kullanmış oldukları kredilerin gecikmeye düşmesi durumunda sözleşme ile belirlenen gecikme faizlerini ödemektedirler. Bunun dışında Bankalar gecikme bildirimi amaçlı sms, mektup ya da ihtarname gönderebilmektedir. Üçüncü kişiler aracılığı ile gönderilen bu bildirimler için yapılan masraflar … talep edilebilmekte olup gecikmeye dair başkaca alınabilecek masraf kalemi bulunmamaktadır.
Bankanın var oluş sebeplerinden biri olan kredi verme ve tahsil etme olduğu dikkatinde üçüncü kişilere yaptığı ödemeler dışında gecikme bildirimi asli görevleri arasında olduğundan,
Tahsil edilmiş olan toplam … TL Gecikme Ücreti ve … TL faizi ile toplam … TL nin iadesinin gerektiği” hususunda görüş ve kanaat bildirmiştir.
Rapora itiraz edilmesi üzerine mahkememizce dosyamız Bankacı Bilirkişi …’a tevdi edilerek rapor aldırılmış, aldırılan … tarihli raporda bilirkişi: “
Dosyaya sunulan tüm belgeler incelenerek uyuşmazlık konusunun; davalı banka tarafından davacının ticari hesabından … yılları arasında “Gecikme Masrafı” adı altında yapılan toplam … TL tutarındaki kesintilerden ibaret olduğu görülmüştür.
Tarafıma tevdi edilen dava dosyasında davalı banka vekilinin cevap dilekçesi ekinde sunduğunu beyan ettiği 7 adet ek belgenin dosyada yer almadığı görülmüş, mail yoluyla davalı vekilinin hukuk bürosundan istenmiş, ancak söz konusu ek belgeler rapor tarihi itibariyle tarafıma iletilmemiştir. Bu nedenle değerlendirme dosyada yer alan belgeler üzerinden yapılmıştır.
Taraflar arasında davacının ticari hesabından … yılları arasında toplam … TL “gecikme ücreti” adı altında kesinti yapıldığı hususunda uyuşmazlık olmadığı, davacı tarafın bu kesintilerin sözleşmeye, yasaya ve bankacılık teamüllerine uygun olmadığı, davalı tarafın ise bu kesintilerin sözleşmenin 2.11 maddesinin 1. Ve 2. Bendindeki hükümlere dayandığı beyan edilmiştir.
Sözleşmenin 2.11 maddesinin 1. Bendinde “.. yasal ve banka düzenlemelerine veya teamüllerine göre talep edilebilecek her türlü ücret, masraf ve sair giderleri uygulayacak ve bunlar gider vergileri ve sair resim ve harçları ile birlikte Müşteri’nin cari hesabına borç yazılabilecektir. Müşteri bunu kabul eder.” Yine sözleşmenin 2.11 maddesinin 2. Bendinde “Banka tarafından Müşteriye tahsis edilecek ve kullandırılacak krediler nedeniyle oluşan maliyetlerin karşılanması için Müşteriden komisyon, masraf, ücret ve benzeri adlar altında ödeme toalep edilir.
Bu maliyetler kredi tahsis aşamasında kredi kullandırılmadan önce kullandırım sırasında ve sonrasında oluşabilir. Kullandırım aşamasında Müşteriye yansıyacak maliyetler banka tarafından hesaplanarak Müşteriye detaylı bilgi verilecektir. Kanunen ilan edilmesi zorunlu olan komisyon, masraf ve ücretler Bankanın … İnternet sitesinde yer almaktadır. Bunun dışında müşteri kredi kullandırımı nedeniyle kendisinden tahsil edilecek her türlü masraf, komisyon, ücret, vergi, fon vs. bilgileri banka şubelerinden ve bankanın şirket telefon şubesinden öğrenebileceklerdir. …” denilmektedir.
Sözleşmedeki maddeler Genel İşlem Koşulları bakımından TBK 20. Maddesine uygun olsa da, tahsilat gerekçesi bakımından TBK 25. Maddesinde yer alan “Genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı tarafın aleyhine veya onun durumunu ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamaz.” Hükmüne uygun olmadığı değerlendirilmiştir.
Dava konusu, kredi taksit gecikmesinden kaynaklanan “gecikme faizi” veya “gecikme bildirim ücreti” olmayıp, davacı hesabından maktu tutar olarak tahsil edilen “gecikme ücretidir”.
Bankalar tarafından kredi taksitlerinin vadesinde ödenmemesi durumunda sözleşme ile belirlenen “gecikme faiz” uygulanmakta ve tahsil edilmektedir. Banka tarafından taksit gecikmesinin müşteriye noter, posta, vb. kanalıyla bildirilmesi durumunda banka tarafından gider tutarı belgelenerek müşteriden “gecikme bildirim” ücreti tahsil edilebilmektedir.
Bankacılık teamülleri bakımından 21 bankadan sadece 3 bankanın “Gecikme Ücreti” adı altında kesinti yaptığı ve bu bankalardan … tanesinin de … yılı itibariyle bu ad altında kesinti yapmadığı yönündeki beyanları dikkate alındığında “Gecikme Ücreti” adı altında yapılan kesintinin bankacılık teamüllerine uygun olmadığı, kredi taksit gecikmesi sonucunda taksite ilişkin olarak “gecikme faizi” tahsil edildiği, bunun dışında davacı banka tarafından bankanın herhangi bir maliyet veya gider karşılığı olmayan … TL tutarındaki “Gecikme Ücretinin” dayanaksız olduğu değerlendiri!miş, kesinti tarihlerinden takip tarihine kadar değişen ticari avans faiz oranlarından faizli tutar … TL olarak hesaplandığı” yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafın davalı bankadan kullanmış olduğu ticari krediler nedeniyle davalı banka tarafından … tarihli kredi sözleşmesi uyarınca … tarihinde …-TL, … tarihinde …-TL, … tarihinde …-TL, … tarihinde …-TL ve … tarihinde …-TL tutarında gecikme ücreti adı altında kesinti yapıldığı, mahkememizce itibar edilen bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere dava konusu, kredi taksit gecikmesinden kaynaklanan “gecikme faizi” veya “gecikme bildirim ücreti” olmayıp, davacı hesabından maktu tutar olarak tahsil edilen “gecikme ücreti” olduğu, Bankacılık teamülleri bakımından … bankadan sadece … bankanın “Gecikme Ücreti” adı altında kesinti yaptığı va bu bankalardan … tanesinin de … vılı itibariyle bu ad altında kesinti yapmadığı yönündeki beyanları dikkate alındığında “Gecikme Ücreti” adı altında yapılan kesintinin bankacılık teamüllerine uygun olmadığından, dava konusu edilen kesintileri kesintinin haksız ve hukuka aykırı olduğundan davacının asıl alacak yönünde takip tarihi itibariyle alacaklı olduğu, her ne kadar davacı taraf takibe kadar işlemiş faiz talebinde bulunmuş ise de davacının takipten önce davalıyı usulüne uygun şekilde temerrüde düşürdüğü sabit olmadığından davanın asıl alacak üzerinden kabulüne karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmış ve davanın kısmen kabulüne, likit olan asıl alacağın %20’si oranında tazminatın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
Davalının Antalya … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın KISMEN İPTALİ ile,
Takibin …-TL asıl alacak üzerinden devamına,
Alacak likit olduğundan asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken ‭…-TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan …-TL başvuru harcı, …-TL peşin harç olmak üzere toplam …-‬TL ‘nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının bu dava nedeni ile yapmış olduğu posta, tebligat, bilirkişi ücreti toplamından ibaret toplam …-TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranı gözetilerek hesaplanan …-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan …-TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranı gözetilerek hesaplanan …-TL davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ve davanın reddolunan kısmı üzerinden hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
8-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan …TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği …-TL’sinin davalıdan, …-TL’ sinin davacıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
9-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, miktar itibariyle olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 13/04/2022

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)