Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/701 E. 2021/728 K. 04.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/701 Esas
KARAR NO : 2021/728
DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2020
KARAR TARİHİ: 04/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin Aksu İlçesinde sera inşaat malzemeleri üretimi ve ticareti faaliyeti yürüttüğünü, sera üretiminde kullanılmak ve yurtdışına ihraç edilmek amacıyla elektrik panosu satın almak istediğini, … tarihinde müvekkil şirkete … Tek trafolu …adı altında elektrik panosu üretimi hususunda teklifte bulunduğunu, teklifin kabul edilerek teklifte yer alan iş başlangıcı için gerekli olan peşinatın davalı şirkete gönderildiğini, davalı şirketin kestiği faturanın bedelinin tam ve eksiksiz bir biçimde davalı şirkete ödendiğini, davalıdan yine … tarihinde 1250 KVA gücünde 2 adet etektrik panosu alındığını ve ödemelerin gerçekleştiğini, davalı tarafından elektrik panolarının Ağustos 2019 da teslim edildiğini, 1250 KVA’ lık panoların Türkmenistan’a gönderilip, 1000 KVA’lık panonun müvekkilin fabrikasına ulaştığını, Türkmenistan’a gönderilen panoların belirlenen elektrik gücüne ulaşmadığını, yeterli üretim yapmadığının anlaşıldığını, yapılan incelemede elektrik panolarının teklif formuna aykırı olduğunun tespit edildiğini, Türkmenistan’a gönderilen panoların tamiri için ayrı ayrı olmak üzere 14.000,00 ve 8.000,00 Amerikan Doları harcama yapıldığını, bunun üzerine fabrikada bulunan 1000 KVA’lık elektrik panosunun da incelendiğini ve teklif formunda belirtilen özellikleri taşımadığının tespit edildiğini, davalı şirketle yapılan şifahi görüşmelerde eksikliğin kabul edildiğini ancak hatanın çözümünden kaçınıldığını, taraflarınca … Ticaret Mahkemesi’nin ….Değişik İş sayılı dosyası ile müvekkili şirketin davalıdan satın aldığı elektrik panosu ve köşkünün sözleşmeye aykırı olmasından dolayı uğradığı maddi zararın tespitinin istendiğini, keşif yapıldığını, bilirkişi heyeti tarafından rapor hazırlandığını, davalıdan satın alınan elektrik panosu ve köşkünün sözleşmeye aykırı ve ayıplı mal niteliğinde olduğunun kanıtlandığını, müvekkilinin sözleşmeden dönme hakkını kullanmasını, mahkeme aksi kanaatte olması halinde bütün masrafların yükleniciye ait olmak üzere elektrik panosu ve köşkünün ücretsiz onarılması ile müvekkilinin uğradığı net zararın tespit edilmesinden sonra harcı tamamlanmak üzere 1.000,00.-TL maddi zararın sözleşme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından projenin farklı olduğunun iddia ettiğini ancak Çift trafolu 10/0,4kV 1250 kVA ve tek trafolu 10/0,4 kV 1000 KVA sac köşklere ilişkin elektrik tek hat projeleri, pano çizimleri, sac köşk detayları ve malzeme dökümlerinin gerek mail ile gerekse telefon yoluyla müşteriye bildirildiğini, proje detaylarının doğruluğu konusunda müşteriden herhangi bir itiraz/değişiklik gelmediğinden üretim aşamasına hızlıca geçildiğini, imalattan önce projelerin, firma mühendisleri tarafından kontrol edilerek itirazda bulunulması gerektiğini, bu nedenle pano çıkış şalterler değerlerinin uyumsuz/farklı olmasının firmaları sorumluluğunda olmadığını, Türkmenistan’da gerçekleştirildiği iddia edilen pano revizyonu ile alakalı firmalarına herhangi bir bilgilendirme yapılmadığını, davacı firma tarafından , müvekkiline ürün değişim talebinde bulunulmadığını, panolarda kullanılan malzeme markalarının teklif aşamasında kalem kalem müşteriye bildirildiğini, kalitesiz bir ürün kullanılmadığı gibi listelerde değişiklik de yapılmadığını, üretim ve montaj işlemleri tamamlanan bütün ürünlerin teste tabi tutularak çalışır vaziyette sevk edildiğini, sistemde çalışmayan veya arızalı hiçbir ürünün olmadığını, …’ın, saç köşk konusunda 20 yıldan fazla tecrübeye sahip bir firma olduğunu ve gerekli bütün TSE, ISO, TIPTEST, CE belgelerinin mevcut olduğunu, Tek trafolu 1000 kVA sac köşk projesinin sözleşme tutarı ihraç kayıtlı olarak 30.400 $ olduğunu, Proje kapsamından 10/0,4Kv güç trafosu çıkarıldığını, sac köşk sevk edilirken trafo bedeli olan 8.100 $ düşülerek, ilgili firmaya … tarihinde ve 22.300 $ tutarında fatura kesildiğini, bu nedenlerle davacının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacının üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflarca ibraz edilen bilgi ve belgeler dosyamız arasına konulmuş, … ATM’nin … D. İş sayılı dosyası celp edilmiş, mahallinde Makine mühendisi bilirkişi ve Elektrik mühendisi bilirkişisi eşliğinde keşif yapılarak bilirkişi heyetinden rapor ve ek rapor aldırılmıştır.
Dava; eser sözleşmesinin kabul edilemeyecek şekilde ayıplı ifa edildiğinden bahisle, sözleşmeden dönme ve bedelin iadesi kapsamında ödenen bedelin iadesi, bunun mümkün olmaması halinde eser sözleşmesine konu elektrik panosu ve köşkünün ücretsiz onarılması ve uğranılan zararın tazmini talebine ilişkindir.
Uyuşmazlık; eser sözleşmesine konu elektrik panosu ve köşkünün ayıplı olarak ifa edilip edilmediği, davacının sözleşmeden dönme ve ödenen bedelin tahsilini talep etmekte haklı olup olmadığı, sözleşmeden dönme hakkının şartlarının bulunmaması hâlinde, eserin ücretsiz onarılması şartlarının ve davacının zararının bulunup bulunmadığı hususları ihtilaflıdır.
Davacı vekilinin … tarihli beyan dilekçesinde 1000 KVA elektrik köşkü ve panosu satış bedelinin 25.000,00.-USD olduğunun belirtildiği ve bu tutar üzerinden harcın ikmal ettiği anlaşılmıştır.
…. ATM’nin …D. İş sayılı dosyasının incelenmesinde; tespit isteyenin …, karşı tarafın …Elekt. Mal. Tic. Ltd. Şti. olduğu, … tarihinde mahkeme heyeti ile tespit konusu elektrik panosu ve köşkünün bulunduğu yere gidildiği ve tespit yapılarak rapor aldırıldığı, düzenlenen … tarihli bilirkişi raporu incelendiğinde, tespit konusu … Pano ve Elek. Malz. Mad. Mer. Mak. Beton Pet. İnş. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından …Sera Oto. Elek. Tar. Ürü. San. ve Tic, Ltd. Şti. ye verilen … tarihli “…Trafolu 1000 kVA Trafo * Pano | Hücreler” teklifi ile …Oto. Elek. Tar. Ürü. San. ve Tic, Ltd. Şti. ye teslim edilen malzemeler konusunda; Oil Conservatory Typ 1000 kVA 10 / 0,4 kV Dyn 11al-al winding Transformatör alınmadığı halde KDV hariç 8.100,00 $ parasının ödendiği, 00 kVA ADP Kompanzasyon Panosu imalatında teklife uygun olmayan malzemeler kullanıldığı, Panoların Standartların belirtir Etiket ve Tip test Sonuçlarının olmadığı, BATEL olarak teklif edilen Kesiciler (Diskjonktör), … Elektrik Marka Yük Ayırıcısı (Seksiyoner) olarak teklide verildiği, aynı kategoride malzemeler olmadığı, birbiri yerine kullanılmayacağı, Saç Trafo Köşküne ait hiçbir standart ya da belge olmadığı, Etiketinde de TSE ya da İSO belgesi olmadığı, Tip Testlerinin olmadığı, Kompanzasyon panosu imalatı, tek hat şemasına ayları olduğu, … Oto. Elek. Tar. Ürü. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından …Pano ve Elek. Malz. Mad. Mer. Mak. Beton Pet. İnş. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. den alınan malın 6502 sayılı kanunun 8. Maddesi gereğince ayıplı mal olduğu, …Ota. Elek. Tar. Ürü. San. ve Tic, Ltd, Şti. bundan sonraki aşamayı 6502 sayılı kanunun 11. Maddesine göre belirlemesi gerektiğinin belirtildiği görülmüştür.
Mahallinde yapılan keşif sonucunda Makine mühendisi bilirkişi … ve Elektrik mühendisi bilirkişi …tarafından hazırlanan … tarihli bilirkişi kök raporunda sonuç olarak; davalı tarafından davacıya teslim edilen 1000 kVA trafolu sac köşkün imalatında; Kompanzasyon panosu ve … panolarının teklifte belirtilmesine rağmen dosyada ve imalat üzerinde TSE, ISO belgeleriyle Tiptestlerinin bulunmaması nedeniyle teklifteki şartları sağlamadığı, … marka olması gereken Kesicili hücreler yerine …marka Yük ayırıcılı hücreler kullanıldığı, bu kullanılan malzemelerin teklifteki şartları sağlamadığı ve birbirinin yerine kullanılamayacağı, Kompanzasyon panosunda teklifte … marka kullanılacağı belirtilen kontaktör ve şalterlerin yerine …marka teklife aykırı ürünler kullanıldığı, Teklifte ve kesilen faturada yer alan görülen … trafonun Köşk içinde mevcut olmadığı, Tek hat şemasında 12 kademeli olacağı görülen Komparızasyonun köşk içine ibraz edilen belgelerin içinde bulunan tek hat şemasındaki gibi 10 kademeli olarak imal edildiği, Sac köşkün etiketi üzerinde … veya … olduğuna dair bir ibare olmadığı, dosyada da bu doğrultuda bir belge bulunmadığı gözlenmiş olup bu durumda davalı tarafından verilen ürünün teklif şartlarına uymadığı, ayıplı olduğu, Mahkememizce ürünün tadil edilerek kullanılmasına karar verilmesi halinde Standart belgeleri görülemeyen Sac köşk haricindeki teklife uymayan tüm malzemelerin teklifteki malzemelerle değiştirilmesi gerekeceği görüş ve kanaatine varıldığının bildirildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin heyet raporuna itiraz etmesi üzerine Makine mühendisi bilirkişi … ve Elektrik mühendisi bilirkişi …tarafından hazırlanan … tarihli bilirkişi ek raporunda sonuç olarak; Saç köşkün etiketi üzerinde …veya …olduğuna dair bir ibare olmadığını, dosyada da bu doğrultuda bir belge bulunmadığını, AG, kompanzasyon panolarıyla ilgili olarak teklifte listede belirtilen TSE-ISO- TİPTEST lerinin bulunmadığını, bu nedenle standart şartların sağlamayacağını, kompanzasyonun tek hat şemasında belirtildiği gibi 12 kademe yerine köşk içine koyulmuş olan ve keşif esnasında dosyaya konulan belgelerde de 10 kademeli olarak görüldüğünü, kompanzasyon kontaktörleri ve Köşk içinde kullanılan bazı şalterlerin … marka yerine kontaktörlerin … marka, şalterlerin daha düşük fiyatta olan …. marka olarak teklifte olmayan malzemeler olduğunu, tekliftte … marka olarak yapılacağı belirtilen KESİCİLİ hücrelerin yerine … marka Yük ayırıcılı hücreler olarak teklifte olamayan ürünler kullanıldığını, bu ürünlerin teklifte kullanılacak olan malzemelerin yerine kullanılamayacağını, Ürün markası ve kapasite değişikliğinin kabul edildiğine dair bir belgenin ve davacının onayının dosyada görülemediğini, teklifte yer alan ve kesilen faturada kullanılmış görülen Oil Conservatory Typ 1000 kVA trafonun Köşk içinde mevcut olmadığını, sac köşkün içinde bulunan ölçü kısmına ait panonun kapağının köşkün diklemesine kullanılan kayıta denk geldiği için açılamadığını, AG kısmı kapağının tam kapanmadığını alt kısmının tam olarak oturmadığını, Transfere gidiş – dönüş ve Çıkış-1 bölümü yan kapaklarının alt kaide arasının açık olduğu gibi hususlardan dolayı davalı tarafından yapılan imalatın ayıplı olduğu, ayıpların eserin reddini gerektireceğinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Eser sözleşmesi, taraflarına haklar sağlayan ve borçlar yükleyen, tam iki taraflı bir iş görme akdidir. Yüklenici yapımını üstlendiği eseri sözleşmeye, teknik ve sanatsal ilkelere ve amaca uygun olarak imal edip iş sahibine teslim etmekle, iş sahibi de kararlaştırılan bedeli ödemekle yükümlüdür ( 6098 sayılı TBK. m.470).
Ayıp halinde iş sahibinin hakları TBK’nın 475. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre iş sahibinin seçimlik hakları sözleşmeden dönme, bedelden indirim yapılmasını veya ayıbın giderilmesini talep etme haklarıdır. Eserin iş sahibinin kullanamayacağı derecede ayıplı olması veya hakkaniyet kaideleri gereği eseri kabul etmesinin iş sahibinden beklenememesi veya eserin sözleşmede açıkça kararlaştırılan nitelikleri taşımaması halinde iş sahibi eseri kabulden kaçınarak sözleşmeden dönebilir. Eserdeki ayıpların eserin reddini gerektirecek nitelikte önemli olmaması halinde ise diğer seçimlik hakların kullanılması gerekir.(15.H.D.2019/2359E2019/3731K)
Yukarıda da açıklandığı üzere sözleşmeden dönme hâlinde taraflar, karşılıklı olarak ifa yükümlülüğünden kurtulurlar ve daha önce ifa ettikleri edimleri geri isteyebilirler. sözleşmeden haklı olarak dönen (davacı) taraf ise, direnime düşmekte tamamen kusurlu olan (davalı) taraftan ancak olumsuz zararını isteyebilir. (Y. 23 HD. 03.12.2015 T. 2014/6623 E. Ve 2015/7866 K. Sayılı ilamı)
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasında 1000 KVA trafolu elektrik panosu ve sac köşkünün imalat ve satışına ilişkin sözleşmenin düzenlendiği, mahallinde yapılan keşif sonucunda Makine mühendisi bilirkişi ve Elektrik mühendisi bilirkişisi tarafından düzenlenen gerekçeli, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi rapor ve ek raporunda, davaya konu elektrik panosu ve sac köşkünün teklifteki şartları taşımadığı, ayıplı olduğu, ayıpların 6098 Sayılı TBK’nın 475. maddesi gereğince eserin reddini gerektireceğinin belirtildiği anlaşılmakla davanın kabulüne, sözleşme gereğince davalı tarafa ödenen 25.000,00.USD’nin davalıdan alınarak davacıya iadesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE;
Taraflar arasında düzenlenen 1000 KVA Trafolu Elektrik Panosu ve sac köşkünün imalat ve satışına ilişkin sözleşmenin feshi ile dava konusu 1000 KVA Trafolu Elektrik Panosu ve sac köşkünün her türlü takyidattan ari olarak davalıya iadesine,
Sözleşme gereğince davalı tarafa ödenen 25.000,00.USD’nin davalıdan alınarak davacıya iadesine,
2-Alınması gerekli 12.675,89.-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 54, 40.-TL peşin harç, 3.168,97.-TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 3.223,37.-TL harcın mahsubu ile bakiye 9.452,52.-TL harcın davalıdan TAHSİLİNE, hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam 5.099,67.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunana AAÜT uyarınca hesaplanan 21.439,50.-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği davalıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
6-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 04/10/2021

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)