Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/695 E. 2022/656 K. 30.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/695 Esas
KARAR NO : 2022/656
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 28/12/2020
KARAR TARİHİ : 30/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: davacının hizmet alımı işinin ihale edilmesi neticesinde ihaleyi alan davalı şirketlerin, ihale dokümanı gereğince davacıya hizmet verdiklerini, davalı şirketler, ihale konusu işi ihale dokümanı gereğince dava dışı işçi gibi işe aldığı işçiler eliyle tamamladıklarını, ancak davalı şirketler tarafından işe alınan ve çalıştırılan dava dışı işçi … tarafından davacı ve taşeron firmaya alacakları istemi ile açtığı arabuluculuk başvurusu neticesinde işçiye 61.660 TL, 01.10.2019 tarihinde davacı tarafından ödendiğini, dava dışı işçi, diğer davalı şirketler nezdinde çalıştığını, mahkemece işçinin alacağını garanti altına almak adına bu ücretlerin ödenmesinden davacı da bu şirket ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğuna karar verildiğini. işçiyi işinden çıkaran davacı değil, davalı şirketlerin kendisi olduğunu, işçilere ödeme yapmakla sorumlu olanın taşeron firmalar olması nedeni ile açılan davalar neticesinde hükmedilen işçilik alacakları, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden de taşeron firmalar sorumlu olduğunu, davalı firmalar ile müvekkil idaremiz arasında akdedilmiş olan ihale sözleşmesinde; “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin … çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır.” hükmüne yer verildiğini, belirterek davalı taşeron şirketler tarafından, davacıya sunulan hizmet alımı ihalesi kapsamında, karşı taraf şirketler tarafından çalıştırılan, dava dışı işçi …’un davacıya ve taşeron firmaya işçilik alacakları istemi ile açtığı arabuluculuk başvurusu neticesinde işçiye ödenen İşçilik alacakları ile arabuluculuk ücretinin, alt işveren konumunda bulunan davalı şirketlerden rücuen tazmini istemi ile 61.660 TL’nin ödeme tarihi olan 01.10.2019 tarihinden itibaren; 1.536.44.-TL olan Arabuluculuk ücretinin ödeme tarihi olan 20.09.2019 tarihinden toplamda 63196,44TL’nin arabuluculuk yoluna başvuru tarihi ile ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tazminine, karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Birleşen dosya dava dilekçesinde özetle; müvekkili idareye sunulan hizmet alımı ihalesi kapsamında davalı şirket tarafından çalıştırılan, dava dışı işçi …’un müvekkili idareye ve taşeron firmaya işçilik alacakları istemi ile açtığı arabuluculuk başvurusu neticesinde işçiye ödenen işçilik alacakları ile arabuluculuk ücretinin, alt işveren konumunda bulunan davalı şirket rücuen tazmini istemi ile 61660 TL’nin ödeme tarihi olan 01.10.2019 tarihinden itibaren; 1.536.44.-TL olan Arabuluculuk ücretinin ödeme tarihi olan 20.09.2019 tarihinden toplam 63196,44TL’nin, dilekçemiz ekinde yer alan bilirkişi raporunda da görüleceği üzere davalı şirketin ödemesi gereken oran olan 1279,50 TL’sinin ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tazminine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …’nın savunmalarının ve bunların dayanaklarının özetle; “davacının talep ettiği alacaklardan davalı …’nin sorumluluğunun bulunmadığını, dava dışı üçüncü kişiye ile … arasında sözleşme bulunmadığını, dava dışı işçinin 19/05/2011 ile 2014 tarihleri arasında …’nin Su ve Kanalizasyon Müdürlüğü bünyesinde götürü bedel personel olarak çalıştığını, çalışmasını ise dava dışı … isimli şirketler bünyesinde sürdürdüğünü, anılan şirketlerle … arasında asıl işveren, alt işveren ilişkisi bulunmadığını, davanın anılan şirketlere ihbarına karar verilmesini, 2014 yılında 5216 sayılı yasanın ek 2. Maddesi gereğince davacıya devredildiğini, son işverenin davacı olduğunu, 6360 sayılı yasanın geçici 1. Maddesinin 8. Fıkrası gereğince, davalı … husumet yöneltilemeyeceğini, 6360 sayılı yasanın 6/3. Maddesi gereğince davanın hak düşürücü süre sonra açıldığını, belirterek davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap vermiştir.
Davalı … ve …un savunmalarının ve bunların dayanaklarının özetle; “rücu davasının yasal süresi içerisinde ikame edilmediğini, zamanaşımı nedeni ile davanın reddi gerektiğini, dava dışı işçinin uzun yıllardan beri kesintisiz olarak, çeşitli işverenlere bağlı olarak …’da çalıştığını, davacı kurum ile imzalanan ihale sözleşmesine istinaden yine davacı kurum yönetimi tarafından, davalı şirkete işe alınacak personel listesi verilmek sureti ile ve belirli süreli hizmet sözleşmesiyle davalı şirketlerde işe başladıklarını, …. Ltd. Şti’ de; 16.05.2014 – 31.12.2014 tarihleri arasında en son brüt:1.701,00-TL ücret ile çalıştığını ve SGK çıkış kodu 5 – İhale İşi Bitimi ile yapıldığını, … Ltd. Şti’de kayıtlarında yaptılan incelemede ise dava dışı işçinin herhangi bir kaydına rastlanmadığını, davacı ile müvekkil şirketler arasında alt işveren-asıl işveren ilişkisinden dahi söz edilemeyeceğini, kıdem tazminatından yüklenici değil, 6552 sayılı ve 7166 sayılı kanun ile 4857 sayılı kanunun 112. maddesine eklenen fıkra gereği asıl işveren davacı kurum sorumlu olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmede işçilik alacaklarının tamamından yüklenicinin sorumlu olacağına dair bir düzenleme bulunmadığını alt işverene rücu imkanı bulunduğu kabul edilse dahi davacı asıl işverenin yarı yarıya sorumluluğu devam ettiğini, her yüklenicinin işçilik alacaklarından kendi dönemi ile ve sınırlı sorumlu olduğunu, ödeme tarihinden itibaren talep edilen faizi, faiz türünü, oranını ve başlangıcını da kabul etmediklerini, belirterek davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap vermiştir.
Davalı … …. … İnş. in savunmalarının ve bunların dayanaklarının özetle; “davacının davasının zaman aşımına uğradığını, davacının talebinin açıklatılması gerektiğini, davada müşterek ve müteselsil sorumluluk talep edilemeyeceğini, davacı kurumun davalı şirketlere göndermiş olduğu 10.01.2017 tarihli yazı ile personel … hakkında yapılan teftiş incelemesi neticesinde iş akdine son verilmesine karar verilmesi yönünde talimatını ilettiğini, üst işverenin talimatları ile bağlı olan davalı şirketlerin hemen akabinde 13.01.2017 tarihinde Batman … Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davaya konu personelin iş akdine son vermek zorunda kalındığını, nitekim davaya konu personel … davalı şirketler hakkında … … İş Mahkemesinde … Esas sayılı dosya ile işe iade talepli olarak dava açtığını, yapılan yargılama sonucu verilen kararda davacı kurum … Müdürlüğünce hazırlanan teftiş raporunun haksız olduğu, yasal fesih süreleri geçtikten sonra alt işverenlere bildirim yapıldığı hususları ayrıntılı olarak tespit edildiğini ve davanın kabulüne karar verildiğini, karar istinaf incelemesi neticesi kesinleştiğini, davacı kendi kusuru ile yol açtığı zarara dayanarak hak talep etmek istediğini, bu durumun Borçlar Kanunu 52. Madde düzenlemesine aykırı olduğunu, davacının rücu talebi sözleşme ve mevzuat hükümlerine aykırı olduğunu, belirterek davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap vermiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
Dava: davacının, davalılardan dava dışı işçiye ödenen işçi alacaklarını rücuen tazminat davasıdır.
… tarihli hesap uzmanı bilirkişisinin raporunda; davacı kurumun, dava dışı işçi …’un iş akdinin haksız feshi nedeni ile toplamda işçiye 61.600 TL ve arabuluculuk ücreti olarak 1.536,44 TL olmak üzere toplamda 63.136,44 TL ödeme yaptığını, yapılan hesaplamada mevcut dosya kapsamına göre davacı kurumca dava dışı 3. Kişi olan işçiye 50.994,95 TL ödenmesi gerektiğini, … İş Mahkemesi … Esas … Karar sayılı dosyasında feshin geçersizliği ile işe iadesi yönündeki yapılan yargılama neticesinde davalılardan … Ltd Şti’nden müştereken ve müteselsilen talep edebileceği, diğer davalılar yönünden takdirinin mahkemeye ait olduğu rapor edilmiştir.
… tarihli hesap uzmanı bilirkişisinin raporunda davalıların üzerine düşen miktarların tablolar halinde hesaplamasının yapıldığı görülmüştür.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamasında; 4857 sayılı İş Kanunda 6552 sayılı yasa ile hizmet alım sözleşmesi ile çalıştırılan işçiye tazminat ve alacaklarının idarece ödeneceği yönünde getirilen değişikliğin işçiyi koruma amaçlı olduğu, taraflar arasındaki sözleşmede kararlaştırılmış olması halinde Borçlar Kanunu hükümleri gereğince, idarenin ödediği tazminat ve alacakları davalı alt işverenlere rücu etmesini engelleyecek mahiyette olmadığı, taraflar arasındaki ihale sözleşmesi ve eki mahiyetindeki ihale şartnamesinde alt işverenin, işçinin hak ve alacaklarından sorumlu olacağının düzenlenmiş olması halinde işçiyi çalıştırdığı süre ile sınırlı olmak üzere (sürenin 1 yılın altında olup olmadığına bakılmaksızın) ödemeyi yapan idareye karşı diğer alt işverenlerle birlikte müteselsilen sorumlu olacağı, ihbar tazminatından ise sadece son alt işverinin sorumlu olacağı, bu ilkeler çerçevesinde idarenin işçiye ödediği tazminatı alt işverenlere rücu edebileceği kabul edilmiştir.
Somut olayda; taraflar arasında imzalanmış olan ihale hizmet alım sözleşmeleri ile eki niteliğindeki idari, teknik ve genel şartnamelerde yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personelin her türlü ücret ve alacaklarından sorumlu olacağının düzenlendiği görülmektedir. Bu sebeple yukarıda belirtilen Yargıtay uygulaması uyarınca davalı alt işverenlerin, işçiyi çalıştırdığı süre ile sınırlı olmak üzere davacı tarafından dava harici işçiye ödenen kıdem tazminatından sorumlu oldukları ve davacı tarafından ödenen bedelin, davalılar tarafından çalıştırılan süre ile sınırlı olmak üzere rücu edilmesinde herhangi bir hukuka aykırı yön bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Ancak, işçinin tazminat ve alacaklarının hesabında en son aldığı ücretin esas alınması ve bu ücret üzerinden tazminat ve alacaklarının hesaplanmasından sonra her bir alt işveren yönünden (sorumlulukları işçiyi çalıştırdıkları süre ile sınırlı olacağından) orantılama yapılmak suretiyle rücu edilebilecek tazminat miktarının her bir alt işveren yönünden ayrı ayrı belirlenmesi gerektiğinden dosya Mali Müşavir bilirkişiye tevdii edilmiş olup, bilirkişi denetime elverişli olan … tarihli raporunda, davalıların dönemine isabet eden tutarları ayrı ayrı hesaplayıp raporunda bildirdiği ve … tarihli raporda birleşen dava yönünden davalının sorumlu olduğu miktar hesaplandığı görülmekle alınan raporlar hükme esas alınarak davanın kısmen birleşen davanın ise kabulüne karar verilmiştir.
Ana dava dosyasında davalı olan … Şti. Yönünden açılan davanın incelenmesinde ise dava dışı işçi …’un bu şirkette çalışmasının bulunmadığı dikkate alınarak pasif husumet nedeni ile davanın reddine karar verilmiştir.
3533 Umumî, Mülhak ve Hususî Bütçelerle İdare Edilen Daireler ve Belediyelerle Sermayesinin Tamamı Devlete veya … veya Hususî İdarelere Aid Daire ve Müesseseler Arasındaki İhtilâfların Tahkim Yolile Halli Hakkında Kanun’un 4.maddesi uyarınca Katma bütçe ile idare edilen daireler, belediyeler, özel bütçe ile idare olunan veya sermayesinin tamamı Devlet, … veya özel idarelere ait olan daire ve müesseselerin veya bu daire ve müesseselerden biriyle ikinci maddede yazılı dairelerden biri arasında çıkan uyuşmazlıklar, bulunduğu yerin ve taşınmaza ilişkin uyuşmazlıklarda, taşınmazın aynına yönelik olanlar hariç olmak üzere o taşınmazın bulunduğu yerin ve taraflar değişik yerlerde bulunuyorlarsa davalı durumunda olan daire veya müessesenin ve davalılar birden çok olduğu takdirde bunlardan birinin bulunduğu yerin yüksek dereceli hukuk mahkemesi başkanı veya hâkimi tarafından hakem sıfatıyla çözümlenir. Somut davada davalı …’sinin özel bütçeli, davacı …’ın ise sermayesi …’ne ait olan bir kuruluş olmaları nedeni ile 3533 Sayılı Kanunun 4.maddesine göre hakem sıfatı ile çözümü zorunlu olup, davalı …’sine karşı açılan davanın göreve ilişkin dava şartı noksanlığı nedeni ile reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-Ana dava dosyası yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile;
744,98 TL’nin 702,11 TL’si için ödeme tarihi olan 01/10/2019 itibaren 42,87 TL’si için ise ödeme tarihi olan 20/09/2019 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalı … …. Şti’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
2.808,93 TL’nin 2.647,27 TL’si için ödeme tarihi olan 01/10/2019 itibaren 161,66 TL’si için ise ödeme tarihi olan 20/09/2019 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalı … Şti’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
44.840,70 TL’nin 44.360,65 TL’si için ödeme tarihi olan 01/10/2019 itibaren 480,05 TL’si için ise ödeme tarihi olan 20/09/2019 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalı … …. Şti ve … … Şti’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı … Şti. Yönünden açılan davanın pasif husumet nedeniyle REDDİNE,
Davalı … yönünden açılan davanın göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
Davacının fazlaya ilişkin isteminin REDDİNE,
1-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 3.305,84-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 1.079,24-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 2.226,60-TL harcın;
-Kabul red oranı dikkate alınarak 34,28 TL’lik kısmının davalı … …. Şti.’den alınarak hazineye irat kaydına,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 129,24 TL’lik kısmının davalı … Şti.’den alınarak hazineye irat kaydına,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 2.063,08 TL’lik kısmının davalılar … … Şti. ve … …. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irad kaydına,
2-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T. göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin
-Kabul red oranı dikkate alınarak 141,62 TL’lik kısmının davalı … …. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 533,99 TL’lik kısmının davalı … Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 8.524,39 TL’lik kısmının davalılar … … Şti. ve … …. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalılar … …. Şti, … Şti. ve … … Şti. kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; 54,40-TL Başvuru Harcı, 1.079,24-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 1.133,64TL harcın;
-Kabul red oranı dikkate alınarak 17,45 TL’lik kısmının davalı … …. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 65,75 TL’lik kısmının davalı … Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 1.050,43 TL’lik kısmının davalılar … … Şti. ve … …. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
B-Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile;
1.465,53 TL’nin 1.381,19 TL’si için ödeme tarihi olan 01/10/2019 itibaren 84,34 TL’si için ise ödeme tarihi olan 20/09/2019 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalı … Şti’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacının fazlaya ilişkin isteminin REDDİNE,
1-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 105,87-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 80,70-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 25,17-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
2-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T. göre hesaplanan 1.549,87-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 80,70-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 161,40TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C-Davacı tarafından yapılan; 1.731,50-TL Tebligat, Bilirkişi, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.731,50-TL yargılama giderinin;
-Kabul red oranı dikkate alınarak 24,79 TL’lik kısmının davalı … …. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 93,39 TL’lik kısmının davalı … Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 1.492,10 TL’lik kısmının davalılar … Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
-Bakiye yargılama giderinin ise Davacı üzerinde bırakılmasına,
D-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği;
-Kabul red oranı dikkate alınarak 18,90 TL’lik kısmının davalı … …. Şti.’den alınarak hazineye irat kaydına,
-Kabul red oranı dikkate alınarak ‬71,20 TL’lik kısmının davalı … Şti.’den alınarak hazineye irat kaydına,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 1.137,49 TL’lik kısmının davalılar … Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
-Kabul red oranı dikkate alınarak 92,40 TL’lik kısmının davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yokluklarında, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 30/09/2022

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı