Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/670 Esas
KARAR NO : 2021/781
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/01/2014
KARAR TARİHİ : 19/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … tarihli genel kredi sözleşmesi kapsamında davalı bankadan bir miktar kredi kullandığını, müvekkilinin söz konusu krediden kaynaklanan borcunun tamamını ödemek istediğini, daval bankanın bu başvuruya istinaden düzenlediği … ve … tarihli yazılarında sözleşmenin … numaralı maddesine istinaden % 5 erken kapama komisyonu ve BSMV tutarı olarak …-TL kapama tutarı ödenmesi gerektiğini, ayrıca kredi nedeniyle müvekkilinin gayrimenkulleri üzerinde bulunan ipoteğin fekki için her bir bağımsız bölüme ilişkin sırasıyla …TL+ BSMV ve …TL+ BSMV indirilerek davalı tarafından talep edildiğini, müvekkilinin haksız ve yersiz olan bu talepleri üzerine zor durumda kaldığını ve ihtirazi kayıtla …-TL erken kapama komisyonu ve …-TL ipotek fek tutarı adı altında … tarihinde davalı bankaya ödeme yapmak zorunda kaldığını, oysa genel kredi sözleşmesinde kredinin erken kapatılması durumunda % 5 erken ödeme komisyonu ile …-TL fek ücreti alınacağına dair bir hüküm bulunmadığını, böyle olsa dahi Yargıtay … Hukuk Dairesinin ilgili kararlar çerçevesinde bu şartın haksız şart olarak kabul edildiğini, TBK’nun genel işlem koşullarına ilişkin hükümlerinin tacir olsun olmasın bütün kişilere uygulanacağının açık olduğunu beyanla fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkilinden haksız tahsil edilen toplam …-TL’nin davalı bankaya ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyen ticari temerrüt avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin kredi borcunu erken kapatma teklifinin müvekkili banka tarafından koşullu olarak kabul edildiğini, taraflara arasında imzalanan … tarihli genel kredi sözleşmesine dayanılarak dvacıya sekiz ayrı taksitli ticari kredi ile borçlu cari hesap kredisi kullandırıldığını, ayrıca alınan teminat mektupları ve çek yaprakları nedeniyle gayri nakdi riskin oluştuğunu, davacınn erken ödeme talebi üzerine müvekkili tarafından … tarihli yazıyla genel kredi sözleşmesi gereğince kapama bakiyesi …-TL BCH kapama bakiyesi …-TL teminat mektubu riski …-TL ile çek yaprağı riski …-TL’nin ödenmesi halinde erken kapama teklifinin kabul edileceğinin bildirildiğini, ayrıca … adet gayrimenkul üzerinde müvekkili banka lehine tesis edilen …-TL bedelli ipoteklerin fek işlemlerinin de talep edilmesi nedeniyle her taşınmaz için …-TL+ BSMv ödenmesi halinde ipotek fek işlemlerinin yapılacağının davacı tarafa bildirildiğini, söz konusu teklifin kabulü ve belirtilen miktarların ödenmesi üzerine kredi borcunun kapatılarak ipotek fek işlemlerinin gerçekleştirildiğini, genel kredi sözleşmesinin … ve … maddelerinde kredi borcunun erken kapatılması durumunda uygulanacak hükümlerin düzenlendiğini, talep edilen erken kapama komisyonun taraflar arasında imzalanan genel kredi sözleşmesine uygun olduğunu, belirtilen maddeler gereğince kredi borcunun tamamının erken kapatılması talebinde bulunulması ve bu talebin uygun görülmesinin, kredi borçlusunun bankanın marız kalacağı kar mahrumihyeti, zarar ve maliyetleri, erken ödeme sebebiyle doğabilecek vergi KKDF gibi yükümlülüklerin ve ilave olarak mevcut ana para borcunu son ödeme tarihinden kredinin erken kapatıldığını tarih arasında geçen gün için sözleşmede belirtilen faiz oranı üzerinden tahakkuk ettirilecek faiz, BSMV ve KKDF tutarlarının ödenmesini kabul etmesi ve bankanın bu talebi kabul etmesi koşuluyla mümkün olduğunu, davacıın kullandığı toplam … adet taksitli ticari kredilerin vadesinin … ila … gün arasında değiştiğini söz konusu komisyon ve masrafların minimum düzeyde tutulduğunu, ipotek fek ücretlerinin genel kredi sözleşmesine uygun olduğunu, genel kredi sözleşemsinin … maddesinin söz konusu ücretlerin alınmasına olanak verildiğini … adet ipoteğin fekkedilmesi işleminin belirli bir zaman ve emek istediğini, taksitli ticari kredilerin borçlu cari hesap şeklinde işleyen kredilerden farklı olup, bu tür kredilerde bankaların kredi maliyetlerini ve karlılıklarını kredi kullandırma anında hesaplandığını, kredi tutarı ve geri ödemelerinin buna göre yapılandırıldığını, kredilerin planlanan vadeden önce kapatılması durumunda erken kapatmanın banka için maliyet oluşturduğunu, bu durumda bankanın elde etmeyi planladığı faiz gelirinden mahrum kaldığını, bankaların sundukları ürün ve hizmetler karşılğında ücret ve komisyon almalarının mevzuata uygun olduğunu, sözleşme özgürlüğü prensibine uygun olarak bankaların alacakları ücret, faiz ve komisyonları taraflarla müştereken belirleyebileceklerini, genel kredi sözleşmelerinde yer alan hükümlerin tacirler arasında düzenlendiğini, hükümlerin BK’nın düzenlenen genel işlem koşullarına aykırı olmadığını, taraflar arasında imzalanan genel kredi sözleşemsinin şekli olarak yasal mevzuata ve genel işlem koşullarına aykırı olmadığını, genel kredi sözleşmesinin içerik olarak genel işlem koşullarına da aykırı olmadığnı beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce usül ve yasaya uygun araştırma ve inceleme yapılarak; tarafların göstermiş olduğu deliler toplanmış, … il merkezinde şubesi bulunan diğer bankalardan genel kredi sözleşmesinin erken ödenmesi halinde uyguladıkları faiz oranları araştıralarak, bankacılık uygulamasında uzman bilirkişiden, bu oranların ortalamaları alınmak suretiyle davalı bankanın uyguladığı erken kapama komisyonu oranının fahiş olup olmadığı ve davacıya iadesi gereken miktar bulunup bulunmadığı konusunda bilirkişiden rapor alınmıştır.
Mahkememizce usül ve yasaya uygun araştırma ve niceleme yapılarak toplanan deliler incelendiğinde;
Mahkememizce bankacı bilirkişi …’dan alınan … tarihli bilirkişi raporunda, özetle; davalı banka tarafından belirlenen erken kapama komisyonunun hakkaniyete uygun olduğu, ipotek fek bedelinin genel işletme gideri olmadığından davacıya iadesi gerektiğini rapor ve tespit etmiştir.
… tarihli bilirkişi raporuna itiraz üzerine, bankacı bilirkişi …’den alınan … tarihli bilirkişi raporunda, özetle; mevcut sözleşme ve bankanın ücret komisyon tarifesi çerçevesinde erken kapatma komisyonu ve ipotek fek ücreti tahsil edilmesinin TTK ve Bankalar kanunu hükümlerine aykırı bir yön bulunmadığı ve erken kapatma komisyonu yönüyle alınan %5 oranın genel uygulama kapsamında makul olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
… tarihli bilirkişi raporuna itiraz üzerine, tamilat yoluyla bilirkişi heyetinden alınan ve benimsenen … tarihli bilirkişi raporunda, özetle; %2 oranında erken kapama komisyonunun makul olacağı … TL fazladan tahsile edilen erken kapama komisyonu ve … TL ipotek fek bedeli olmak üzere toplam … TL’nin davacıya iadesinin gerektiğinin tespit ve rapor edilmiştir.
Mahkememizce usül ve yasaya uygun araştırma ve niceleme yapılarak toplanan deliler değerlendirildiğinde;
Dava, davacı tarafından kullanılan kredi borcunun erken ödenmesi nedeniyle davalı tarafça tahsil edilen erken kapama komisyonu bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
Davalı banka ile davacı arasında, … tarihli ve … TL limitli genel kredi sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme kapsamında davacıya taksitli kredi ve gayri nakdi kredi kullandırıldığı, genel kredi sözleşmesinin … maddesinde erken kapama komisyonuna ilişkin hükümlere yer verilmiş olmasına rağmen erken kapama komisyonunu oranının açıkca gösterilmediği ancak bankaca serbestce belirlenecek erken ödeme işlem masrafı, komisyonunu v.s. davacı tarafından ödeneceğinin taahhüt edildiği, davacı tarafından kullanılan kredi için erken ödeme talep edilmesi üzerine, davalı banka tarafından tek taraflı olarak belirlenen … TL erken ödeme komisyonu ve … TL ipotek fek bedelinin … tarihinde ihtirazı kayıt ile ödendiği, mahkememizce Yargıtay içtihatları doğrultusunda, … il merkezinde şubesi bulunan diğer bankalardan genel kredi sözleşmesinin erken ödenmesi halinde uyguladıkları faiz oranları araştıralarak, bankacılık uygulamasında uzman bilirkişi heyetinden, bu oranların ortalamaları alınmak suretiyle davalı bankanın uyguladığı erken kapama komisyonu oranının fahiş olup olmadığı ve davacıya iadesi gereken miktar bulunup bulunmadığı konusunda talimat yoluyla bilirkişi heyeti raporu alınmış olup, bilirkişi heyetinden alınan ve benimsenen … tarihli rapor ile %2 erken kapama komisyonu oranının makul olacağı, bu nedenle … TL fazladan tahsile edilen erken kapama komisyonu ve … TL ipotek fek bedeli olmak üzere toplam … TL’nin davacıya iadesinin gerektiğinin tespit edildiği, tüm bu nedenlerle nedenlerle davacının, davalı bankadan toplam … TL’yi ödeme yaptığı tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte talep edebileceği mahkememizce sabit kabul olunarak; davanın kısmen kabulü ile …-TL’nin ödeme tarihi … tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya dair isteminin reddine dair verilen kararın taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine davaya bakan Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih ve … Esas – … Karar sayılı ilamı ile; “Somut uyuşmazlığa kredi sözleşmesinin akdedildiği tarih itibariyle uygulanması gereken 6098 sayılı TBK’nın 96. maddesi “Sözleşmenin hükümlerinden veya özelliğinden ya da durumun gereğinden tarafların aksini kastettikleri anlaşılmadıkça borçlu, edimini sürenin sona ermesinden önce ifa edebilir. Ancak, kanun veya sözleşme ya da âdet gereği olmadıkça borçlu, erken ifada bulunması sebebiyle indirim yapamaz.” hükmünü içermektedir. Şu halde, borçlunun borcunun erken ifasına engel bir durum söz konusu olmasa dahi, bu sebeple sözleşme ile kararlaştırılmış toplam borçtan indirim yapılabilmesi ancak, maddede öngörülen ve istisnai nitelikteki hallerin varlığı halinde mümkündür.
Erken ifa durumunda, tüketici kredilerine ilişkin 4077 ve 6502 sayılı kanunlarda öngörüldüğü üzere, emredici nitelikte bir kanun hükmü ve bu hükme dayalı olarak çıkarılan ikincil mevzuat hükümleri ile indirim yapılmasının ve bunun koşullarının belirlenmiş olması halinde, sözleşen taraflarca söz konusu mevzuat hükmüne uyulması gerektiği, tarafların bu hususta sözleşme ile aksine bir düzenleme yapamayacakları, yapılmış olması halinde ise bunun TBK’nın 27. maddesi uyarınca kesin hükümsüzlük sonucunu doğuracağı kuşkusuzdur. Bu durumda, TBK’nın genel işlem koşullarına ilişkin 20 vd. maddelerinin tatbikini gerektirir bir yön bulunmamaktadır.
Şu halde, TBK’nın 96. maddesinde erken ifa halinde indirim yapılamayacağına ilişkin temel kuralın istisnasını teşkil edecek şekilde yapılacak indirimin ve bunun koşullarının sözleşmede belirlenmesi ve söz konusu sözleşmenin TBK’nın 20. maddesi kapsamında kalan bir niteliği olması halinde, sözleşmede borçtan indirim yapılacağının kararlaştırılmış olması ve buna bağlı olarak yapılacak indirimin yine sözleşme ile belirlenen koşullarının, kural olarak borçlunun lehine yapılmış istisnai bir düzenleme niteliğinde olup olmadığının, yapılan sözleşmesel düzenleme ile karşı taraf borçlunun menfaatine aykırı bir durum oluşturulup oluşturulmadığının, somut olaya özgü nedenler de gözetilmek suretiyle, anılan temel kural çerçevesinde irdelenmesi ve bunun sonucuna göre TBK’nın 21. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağı, uygulanacak ise ne şekilde uygulanması gerektiği hususları karar yerinde tartışılarak sonuca varılmak gerekir.
Mahkemece, yukarıda sayılan hususlarda tatminkar ve denetime elverişli bir inceleme, değerlendirme ve tartışma yapılmaksızın, taraflar arasındaki ticari nitelikte bulunduğu kuşkusuz olan ve bu nedenle 6502 sayılı Kanun kapsamı dışında kalan kredi sözleşmelerinde kararlaştırılan indirim ve koşullarının, borçlu aleyhine sonuç doğuracak nitelikte olduğu kabul edilerek karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Ayrıca, 15.11.2014 tarihli Resmi Gazete’de Merkez Bankası tarafından yayınlanan Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları İle Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Tebliğ (SAYI: 2006/1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair 2014/6 sayılı Tebliğ’in 4. maddesine göre 2006/1 sayılı Tebliğ’in 6. maddesi “Bankalar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına bildirdikleri azami oranları aşmamak kaydıyla, mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacakları faiz oranlarını ve katılma hesaplarında uygulayacakları kâr ve zarara katılma oranlarını vadelerine göre tüm şubelerinde halkın görebileceği şekilde ilan eder ve bu oranları internet sitelerinde yayımlar” şeklinde değiştirilmiştir. Bu durumda, ticari kredilerde bankalar tarafından alınacak olan komisyon ve masrafların hukukilik denetimi yapılırken anılan düzenleme gereğince ilan ve yayım yapılmışsa, bankaların bu oranlar üzerinden komisyon, masraf vb. alabileceğinin kabulü ile hüküm kurulması, yapılmamışsa emsal banka uygulamalarının araştırılması, alınan komisyon ve masrafların emsal banka uygulamalarına göre orantılı olup olmadığı değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirmeye dayalı, yazılı gerekçe ile hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesiyle mahkememizce verilen kararın bozulması üzerine dosya mahkememizin yukarıdaki esas sırasına kaydedilmiş, bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Bilirkişi … tarafından tanzim edilen … tarihli raporda sonuç olarak; Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarih … Esas … Karar sayılı bozma ilamında ticari kredilerde bankalar tarafından alınacak olan komisyon ve masrafların hukukilik denetimi yapılırken anılan düzenleme gereğince ilan ve yayım yapılmışsa, bankaların bu oranlar üzerinden komisyon, masraf vb. alabileceğinin kabulü denildiğinden,
Bankanın … tarihli ilk yazısıyla; kullandırılan kredilerin teminatı olarak … adet taşınmaz üzerine … TL bedelle banka lehine ipotek tesis edildiğini, her bir taşınmazın ipotek fekki için … TL + BSMV tahsil edileceğinin yazılı bulunduğu,
… tarihli yazısıyla … TL + BSMV tahsil edileceği yönünde müşterisi lehine değişiklik yaptığı;
Taksitli ticari kredilerin erken kapama bakiyesinin … TL’lik %5 komisyon dahil … TL olduğu;
BCH kapama bakiyesinin … TL olduğu;
Teminat mektubu riskinin … TL olduğu ve
Çek yaprağı riskinin … TL olduğunu davacı müşterisine bildirdiği,
Bankanın tahsil ettiği … TL olan kapama komisyonu ve gider vergisinin kredi bakiyesinin %5’ine tekabül ettiği,
… adet taşınmaza ilişkin ipotek fekki için … TL ve BSMV dahil … TL’den … X … = … TL olarak bulunduğu,
Yargıtay ilamı gereği, bankanın TCMB’ye ilan ve yayımını yaptığına ilişkin dosyaya ibraz ettiği tablolarla bildirdiği masraf ve komisyon çizelgesine uygun olarak tahsil ettiği yönünde görüş ve kanaatte bulunulduğu anlaşılmış olmakla mahkememizce bozma ilamına uygun olarak düzenlenen bilirkişi raporu hükme esas alınarak davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30.-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 8.041,05.-TL harçtan mahsubu ile fazladan yatırılan 7.981,75.-TL harcın hükmün kesinleşmesine müteakip talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan …-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük süre içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 19/10/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır