Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/668 Esas
KARAR NO : 2021/759
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 15/12/2020
KARAR TARİHİ : 11/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davalı şirketler ile idare arasında imzalanan ihale sözleşmeleri gereği ihale konusu işte çalıştırılmak üzere davalılarca işe alınan dava dışı işçi …’ın işçilik alacakları ile kıdem tazminatından davalı taşeron firmaların sorumlu olmasına rağmen, dava dışı işçinin arabulucu marifetiyle işçilik alacakları için idareye başvurduğunu, arabuluculuk görüşmesi neticesinde dava dışı işçiye … tarihinde 7.400,00.-TL, arabulucuya ise 282,37.-TL arabuluculuk ücretinin … tarihinde ödendiğini, davalılar ile idare arasında yapılan ihale sözleşmeleri kapsamında işçilik alacaklarından taşeron firmaların sorumlu olduğuna dair. düzenlemeye yer verilmesi sebebiyle 7.400,00.-TL’nin … tarihinden itibaren 282,37.-TL’nin … tarihinden itibaren toplamda 7. 682,37.-TL’nin arabuluculuk yoluna başvuru tarihi ile ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalılardan rücuen tazminini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirketler üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava edilmiştir.
Davalı … Şti. Vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; rücu davasının yasal zamanaşımı süresi içinde açılmadığından bahisle, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesini, dava dışı İşçinin davacı idarenin asıl işçisi olduğunu, başından beri davacının işçisi olan dava dışı …’ın davacı kurum nezdinde müvekkili olan … Şti’de en son 1.922,40 TL brüt ücret ile …-… tarihleri arasında yaklaşık 4 aylık kısa bir çalışmasının olduğunu, dava dışı İşçinin iş akdinin ihale bitimi sebebiyle SGK 5 kodu ile çıkışının yapıldığını, dava dışı işçinin ihaleyi alan diğer firmalarda davacı kurum ve yetkilileri ve amirlerinin emir ve talimatları doğrultusunda işine devam ettiğini, bu nedenle başından beri asıl ve gerçek işveren olan davacının işçi alacaklarına ilişkin gerek müvekkili olan şirkete gerekse diğer davalılara rücu hakkının bulunmadığını, “davacı idare ile imzalanan ihale konusunun iş değil işçi olduğunu, bu nedenle yasadaki boşlukların kamu kurumları tarafından kullanılması sonucu muvazaalı sözleşmeler yapıldığını, 6552 sayılı ve 7166 sayılı kanun ile 4857 sayılı kanunun 112. Maddesine eklenen fıkra gereği asıl işveren davacı kurumun sorumlu olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmede; işçilik alacaklarının tamamından yüklenicinin sorumlu olacağında dair bir düzenlemenin olmadığını, bu nedenle kabul anlamına gelmemekle birlikte yarı oranında sorumluluk yoluna gidilmesi gerektiğini, ödeme konusunda önceden temerrüde düşürülmeyen müvekkil şirketi yönünden talep edilen faiz ve faiz oranı ile faiz başlangıç tarihine itiraz ettiklerini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Şti. Vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; yapıldığını, 6552 sayılı ve 7166 sayılı kanun ile 4857 sayılı kanunun 112. Maddesine eklenen fıkra gereği asıl işveren davacı kurumun sorumlu olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmede; işçilik alacaklarının tamamından yüklenicinin sorumlu olacağında dair bir düzenlemenin olmadığını, bu nedenle kabul anlamına gelmemekle birlikte yarı oranında sorumluluk yoluna gidilmesi gerektiğini, ödeme konusunda önceden temerrüde düşürülmeyen müvekkil şirketi yönünden talep edilen faiz ve faiz oranı ile faiz başlangıç tarihine itiraz ettiklerini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Dava; dava dışı işçiye Arabuluculuk görüşmeleri sonucunda ödenen kıdem tazminatı ve arabuluculuk ücretinin sözleşme kapsamında davalılardan tahsiline ilişkin olarak açılan rücuen tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; alacağın zaman aşımına uğrayıp uğramadığı, işçiye ödenen kıdem tazminatı ve arabuluculuk ücreti bedelinden davalıların sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise hangi miktardan sorumlu olduğu hususlarındadır.
Dosya içerisine, davacı kurumun, Antalya … Müdürlüğünün, davalı … Şti.’nin cevabi yazıları dosyamız arasına konulmuş, işçi alacakları ve sözleşmeleri konusunda uzman bilirkişilerden rapor ve ek rapor aldırılmıştır.
İş mevzuatından kaynaklı nitelik hesaplama uzmanı bilirkişi … tarafından sunulan rapor ve ek raporda sonuç olarak; somut dava dosyasında incelenen hizmet alım sözleşmelerinde; İşçilik hak ve alacaklarından hangi tarafın ne oranda sorumlu olacağına ilişkin açık bir madde hükmü bulunmasa da; işverenin (idarenin) işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm de bulunmadığından, nihai takdir Sayın Mahkemeye ait olmak üzere;
“1. BÖLÜMDE; davacı asıl işveren tarafından ödenen işçilik alacaklarının, her bir davalı işverenin davacı asıl işverene karşı iç ilişkide (rücu ilişkisinde) sorumlu olacağı bölümleri, isçinin her bir alt işverenin dönemine isabet eden hizmet süresi ile toplam hizmet süresi “oranlanmak” suretiyle yapılan hesaplama yöntemine göre; Davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının yarısı (1/2’si) kadar davalı alt işverenlere rücu edebileceğinin kabulü halinde; her bir alt işverenin “davacı idareye karşı sorumlu olduğu tutarlar aşağıdaki 1.seçenek tabloda gösterilmiştir.
SEÇENEK
ALT İŞVERELER
RÜCU EDİLEBİLİR TUTAR (1/2)
… Şti.

449,46.-TL
… Şti.
226,62.-TL
… – … Şti Ortaklığı
3.165,11.-TL
TOPLAM
3.841,19.-TL

Davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının tamamı kadar davalı alt işverenlere rücu edebileceğinin kabulü halinde; her bir alt işverenin davacı idareye karşı “sorumlu olduğu tutarlar aşağıdaki 2.seçenek tabloda gösterilmiştir.
2. SEÇENEK
ALT İŞVERELER
RÜCU EDİLEBİLİR TUTAR (1/2)
… Şti.

898,92.-TL
… Şti.

453,24.-TL
… – … Şti Ortaklığı
6.330,21.-TL
TOPLAM
7.682,37.-TL

2. BÖLÜMDE; davacı asıl işveren tarafından ödenen işçilik alacaklarının, her bir davalı işverenin davacı asıl işverene karşı İÇ ilişkide (rücu ilişkisinde) sorumlu olacağı bölümleri, isçinin her bir alt işverenin dönemine isabet eden hizmet süresi ve devir tarihindeki son brüt ücret nazara alınarak ; yapılan hesaplama yöntemine göre; davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının yarışı (1/2si) kadar davalı alt işverenlere rücu edebileceğinin kabulü halinde; her bir alt işverenin davacı idareye karşı sorumlu olduğu tutarlar aşağıdaki 1.seçenek tabloda gösterilmiştir.

1. SEÇENEK

ALT İŞVERENLER
ALT İŞVERENLERE RÜCU EDİLEBİLİR TOPLAM TUTAR (1/2)
… Şti.

333,46.-TL
… Şti.

168,70.-TL
… – … Şti Ortaklığı
3.339,03.-TL

3.841,19.-TL
Davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının tamamı kadar davalı alt işverenlere rücu edebileceğinin kabulü halinde; her bir alt işverenin davacı idareye karşı sorumlu olduğu tutarlar aşağıdaki 2.seçenek tabloda gösterilmiştir.

2. SEÇENEK

ALT İŞVERENLER
ALT İŞVERENLERE RÜCU EDİLEBİLİR TOPLAM TUTAR (1/2)
… Şti.

666,91.-TL
… Şti.

337,39.-TL
… – … Şti Ortaklığı 6.678,07.-TL

7.6820,37-TL

Her iki hesaplama yönteminde de; emsal kararlar ışığında, dava dışı işçinin alt işverenler nezdinde çalıştığı hizmet süresi nazara alınarak her bir alt işverenin davacı idareye karşı sorumlu oldukları tutarlar ayrı ayrı tablolarda gösterildiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı, dava dışı … isimli işçi tarafından kendileri ve davalılar aleyhine işçilik alacakları için arabuluculuk başvurusu neticesinde, … tarihinde dava dışı işçiye 7.400,00.-TL, arabuluculuk ücreti için de 282,37.-TL ödendiğini, imzalanan sözleşmelere göre işçilere yapılan tüm ödemelerden ve yapılan yargılama giderlerinden davalıların sorumlu olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Davalılar ise alacağın zaman aşımına uğradığını, sorumluluğun davacıya ait olduğunu, kendilerinin belirli süreli ihale aldıklarını, davacının emir ve talimatları ile çalıştıklarını, dava dışı işçinin asıl iş vereninin davacı kamu kurumu olduğunu, işçilik alacaklarından davacı kurumun sorumlu olduğunu beyan etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, alacağın zaman aşımına uğrayıp uğramadığı, işçiye ödenen kıdem tazminatı ve arabuluculuk ücreti bedelinden davalıların sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise hangi miktardan sorumlu olduğuna ilişkindir.
6098 Sayılı TBK’nun 73/1 maddesi uyarınca, Rücu istemi, tazminatın tamamının ödendiği ve birlikte sorumlu kişinin öğrenildiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde tazminatın tamamının ödendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Somut olayda, en son tazminatın … tarihinde ödendiği, iş bu davanın … tarihinde açıldığı, dolayısıyla ödeme tarihi ile davanın açıldığı tarih arasında iki yıllık zaman aşımı süresinin geçmediği anlaşılmakla davalılar vekillerinin zaman aşımı itirazının reddine karar verilmiştir.
Davalılar 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. Maddesi uyarınca işçilik alacaklarından asıl iş verenin sorumlu olduğunu belirtmişler ise de, ilgili düzenleme İşçiyi korumak amaçlı getirilmiş bir düzenleme olup, asıl işverenin bu sorumluluğu sadece işçiye karşıdır. Eldeki davada ise, uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümleri, aynı sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkla ilgili verilmiş mahkeme kararları ve genel hukuk prensipleri dikkate alınarak bir sonuca gidilmelidir.
Taraflar arasında yapılan hizmet alım işi birim fiyat sözleşmelerinin 22. maddesinde yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumluluklarının ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve genel şartnamenin 6. bölümünde belirlendiği, yüklenicinin bunları aynen uygulamakla yükümlü olduğunun belirtildiği, genel şartnamenin 6. bölümündeki 38. Maddesinde çalışanların özlük haklarının düzenlendiği, bu maddede yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak iş yerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları hükmünde olup, bunların ücretinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur. Yüklenici bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi işlem yapmak zorundadır” dendiği, bu şekilde yüklenicinin çalışan elemanlarla ilgili olarak sorumlu olduğunun vurgulandığı, teknik şartnamenin 7.1.3 ve 7.3 maddelerinde ise ” yüklenici sözleşme sonunda sözleşme süresince çalıştırdığı personelin ilgili mevzuat gereği hak ettiği tüm yasal hakları ve/veya alacakları personeline kendi masrafında ödemek zorundadır. Bu kapsamda oluşacak maliyetlerin yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlara dahil edilmiş olduğu kabul edilmiştir” hükümlerinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
Dava dışı işçi … ile … tarihleri arasında davalı … Şti. de işçi olarak çalışmakta iken sırası ile ihale ile işi devralan … ile … tarihleri arasında davalı … Şti. de, … ile … tarihleri arasında da … – … Ltd. de çalıştığı, dava dışı işçinin yaptığı işe aynen devam ettiği, yani önceki alt işverenin ihale süresinin sona ermesi anında dava dışı işçinin iş akdinin sonlandırılmayıp ihaleyi yeni alan alt işveren nezdinde çalışmasını sürdürdüğü, bu itibarla emsal Yargıtay içtihatlarına göre davalılar arasındaki ilişkinin iş yeri devri niteliğinde olduğu, Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas, … Karar sayılı ilamında, kıdem tazminatından her bir işverenin işçiyi çalıştırdığı dönem ile sınırlı olarak sorumlu olduğunun belirtildiği, davalı yüklenicilerin sorumluluklarının miktarında davacının yargılama gideri kapsamında ödemiş olduğu arabuluculuk ödemesinin de dikkate alınması gerektiği, 7166 sayılı yasanın 11. Maddesi ve 12. Maddesinin 1. Cümlesi Anayasa Mahkemesince iptal edildiğinden davalılar vekilinin kıdem tazminatından asıl işverenin sorumlu olduğuna ilişkin savunmalarına itibar edilemeyeceği anlaşılmış, dava dışı işçi ile yapılan iş akdinin kod – 12’den askerlik nedeniyle feshedildiği, dolayısıyla dava dışı işçinin kıdem tazminatı alacağına hak kazandığı, denetime elverişli ve dosya kapsamına uygun olması ve işçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumlu olduklarından (Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas, … Karar Sayılı ilamı) alınan bilirkişi raporunun 2. Bölümünün 2. seçeneği doğrultusunda davacının davasının kabulüne karar verilmiştir.
Dava dışı işçi … ile … tarihleri arasında … – … Ltd. den oluşan adi ortaklıkta çalışmıştır. Dava konusu para alacağı olduğundan para alacaklarında adi ortaklığı oluşturan ortaklardan her birinin para borcundan müteselsilen sorumlu olduğu, bu sebeple alacaklının müteselsil borçlulardan birine veya hepsine karşı dava ikame etmekte serbest olduğu, davacının bu döneme ilişkin adi ortaklığı oluşturan davalı … Şti.’ye karşı dava açmasında yasal engel bulunmadığı anlaşılmıştır. (Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas, … Karar Sayılı ilamı)
TBK’nın 117. Maddesi uyarınca muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur ve davacı ancak temerrüt tarihinden itibaren faiz talep edebilir. Alacaklı tarafından gönderilen bir ihtarnamenin bulunmaması halinde alacağa icra takibi varsa icra takip tarihinden, icra takibinin bulunmaması halinde ise dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekir. Somut olayda, davalılar dava tarihinden önce temerrüde düşürülmediklerinden hüküm altına alınan alacağa dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; toplam 7.682,37.-TL alacaktan;
666,91.-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine,
7.015,46.-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 524,78.-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 131,20.-TL harcın mahsubu ile bakiye 393,58.-TL harcın 34,17.-TL’sinin davalı … Şti.’den, 359,41.-TL’sinin davalı … Şti.’den TAHSİLİNE, hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam 695,00.-TL yargılama giderinin 60,33.-TL’sinin davalı … Şti.’den, 634,67.-TL’sinin davalı … Şti.’den alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
4-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunana AAÜT uyarınca hesaplanan 4.080,00.-TL nispi vekalet ücretinin 354,19.-TL’sinin davalı … Şti.’den, 3.725,81.-TL’sinin davalı … Şti.’den alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği 114,59.-TL’sinin davalı … Şti.’den, 1.205,41.-TL’ sinin davalı … Şti.’den alınarak hazineye GELİR KAYDINA,
6-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 11/10/2021

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)