Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/620
KARAR NO : 2021/611
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 25/11/2020
KARAR TARİHİ : 07/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili idarece su sayaç okuma, bağlama, kesim kontrol ve buna bağlı hizmetlerden oluşan muhtelif saha işlerinin yaptırılması hizmet alım işinin davalılara ihale edilmesi neticesinde dava dışı 3. Şahıs …’ nın …/… ihale kayıt numarası ile …, …ihale kayıt numarası ile …Şti, …ihale kayıt numarası ile …Şti, …ihale kayıt numarası ile …Şti, … ihale kayıt numarası ile …Şti, … ihale kayıt numarası ile …Şti, …ihale kayıt numarası ile …Şti, …ihale kayıt numarası ile …Şti- …Şti’ de çalıştığını, dava dışı 3. Şahıs …’ nın davalı şirketlerde çalıştığı dönemlere ilişkin müvekkili Aleyhine … İş Mahkemesinin …E. Sayılı dosyası ile dava açarak kendisine ödenmeyen kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti alacaklarının faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ettiğini, mahkemenin …tarihli kararı ile de davacının ıslah talebi dikkate alınarak davasının kabulüne karar verildiğini, kararın müvekkili idare tarafınca istinaf edildiğini, … BAM … H.D’ nin …/… Esas …/… Karar sayılı kararı ile arabuluculuk tutanağının aslının sunulmaması ile kararın kaldırıldığını, söz konusu ilamın … İcra Müdürlüğünün …/… E. Sayılı dosyası ile takibe konulduğunu ve müvekkilince işçiye 49.707,26.-TL işçi alacağının …tarihinde ödendiğini, davalı şirketler ile müvekkili idare arasında akdedilmiş olan ihale sözleşmesinin hizmet alımı genel şartnamesine göre yüklenicinin işverdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamının da yüklenicinin elemanları hükmünde olup ücretlerinin ödenmesinde doğrudan doğruya yüklenicinin sorumluluğunda olduğunu, her türlü hak ve alacakları saklı kalmak üzere … İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyasına ödenen 49.707,26.-TL’ nin ödeme tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek yasal faizleri ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bir kısım davalılar vekili (…Şti, …Şti) Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; eldeki rücu davasının yasal süresi içerisinde ikmae edilmediğini, zamanaşımı itirazlarının olduğunu, dava dışı işçinin uzun yıllardan beri kesintisiz olarak çeşitli işverenlere bağlı olarak …’ ta çalışığının sabit olduğunu, müvekkili şirket ile imzalanan ihale sözleşmesinin sona ermesiyle işçinin de müvekkili şirketten çıkışının yapıldığını, dolayısıyla …’a bağlı olarak müvekkili şirkette çalıştığını, bu nedenle müvekkili şirketlerin işçiye karşı dava konusu alacakları bakımından bir sorumluluğunun bulunmadığını, taraflar arasındaki sözleşmede işçilik alacaklarının tamamından yüklenicinin sorumlu olacağına dair bir düzenleme bulunmadığını, alt işverene rücu imkanı bulunduğu kabul edilse dahi davacının asıl işverenin yarı yarıya sorumluluğunun devam ettiğini, davanın müvekkili şirketler yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar …ve ….’ ın cevap dilekçesi ibraz etmediği anlaşılmıştır.
Dosya içerisine, … İcra Dairesinin …/… sayılı dosyası getirtilmiş, …Müdürlüğünden abonelikle ilgili kayıtlar getirtilmiş, bilirkişiden rapor aldırılmıştır.
Dava; dava dışı işçiye ödenen tazminatın sözleşme kapsamında davalılardan tahsiline ilişkin olarak açılan rücuen tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; işçiye ödenen bedelden davalıların sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise hangi miktarda sorumlu oldukları, davanın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı hususlarına ilişkindir.
… İcra Dairesinin …/… sayılı dosyasının incelenmesinde, ; alacaklı … … tarafından borçlular …Müdürlüğü, …, …Şti aleyhine, … İş mahkemesinin …/… esas sayılı dosyasında verilen karara istinaden, 24.399,38.-TL kıdem tazminatı alacağı, 3.790,85.-TL ihbar tazminatı, 35,80.-TL yıllık izin ücreti net alacaı, 1.113,94.-TL ihmar tazminatı alacağı, 3.969,30.-TL yıllık izin ücreti alacağı, 656,13.-TL bakiye harç, 4.310,17.-TL vekalet ücreti, 538,50.-TL yargılama gideri, 4.193,35.-TL, 385,11.-TL, 3,64.-TL, 27,19.-TL, 96,89.-TL, 3,24.-TL, 21,26.-TL, 2,66.-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 43.547,41.-TL alacağın, asıl alacağa işleyecek yıllık %9 faizi ile birlikte tahsili için icra takibine girişildiği, ödeme emrinin borçlulara tebliğ edildiği, borcun tamamının ödendiğinden dosyanın infaz ile kapatılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
… İş Mahkemesinin …/… Esas – …/… Karar sayılı dosyasının incelenmesinde, davacının … …, davalıların …, …Şti ve …Şti olduğu, ihbar olunanın …Şti , …Şti ve …Şti olduğu, davanın iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep olmaksızın feshi iddiasına dayalı kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti taleplerine ilişkin kısmi nitelikte açılan alacak davası olduğu, …tarihli karar ile davanın kabulüne karar verildiği, kararın istinaf edilmekle … BAM … Hukuk Dairesi’nin …tarihli ilamı ile istinaf başvurusunun reddine karar verildiği, kararın kesin olduğu anlaşılmıştır.
İşçilik alacakları konusunda uzman bilirkişi tarafından ibraz edilen …havale tarihli raporda sonuç olarak;
Davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının tamamı kadar alt işverenlere rücu edilebileceğinin kabulü halinde; alt işverenlerin sorumlu oldukları tutarların:
…’ne rücu edilebilir kıdem tazminatı : 3.148,18 TL, yargılama gideri, ilam ve icra vekalet ücreti ile ve icra masrafları : 1.816,67 TL olup, alt yüklenicinin ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumluluğu bulunmadığı,
…’ne rücu edilebilir kıdem tazminatı : (1.767,00 TL + 932,01 TL)= 2.699,01TL, yargılama gideri, ilam ve icra vekalet ücreti ile ve icra masrafları : (1.019,65TL + 537,82 TL) = 1.557,47 TL olup, alt yüklenicinin ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumluluğu bulunmadığı,
…’ne rücu edilebilir kıdem tazminatı : 1.976,57 TL, yargılama gideri, ilam ve icra vekalet ücreti ile ve icra masrafları : 1.140,58 TL olup, alt yüklenicinin ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumluluğu bulunmadığı,
…’ ne rücu edilebilir kıdem tazminatı : 2.539,95 TL, yargılama gideri, ilam ve icra vekalet ücreti ile ve icra masrafları : 1.465,68 TL olup, alt yüklenicinin ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumluluğu bulunmadığı,
…’ ne rücu edilebilir kıdem tazminatı : 1.107,75 TL, yargılama gideri, ilam ve icra vekalet ücreti ile ve icra masrafları : 639,23 TL olup, alt yüklenicinin ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumluluğu bulunmadığı,
…’ ne rücu edilebilir kıdem tazminatı : 466,00 TL, yargılama gideri, ilam ve icra vekalet ücreti ile ve icra masrafları : 268,90 TL olup, alt yüklenicinin ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumluluğu bulunmadığı,
….ne rücu edilebilir kıdem tazminatı : 7.911,05 TL, yargılama gideri, ilam ve icra vekalet ücreti ile ve icra masrafları : 4.565,09 TL olup, son alt işveren olması nedeniyle ayrıca ihbar tazminatı için 5.352,16 TL, yıllık izin ücreti için 4.134,27 TL’den sorumluluğu bulunduğu şeklinde hesaplandığı sonuç ve kanaatinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesinde;
Dava dışı işçi …’nın, davacı …ile davalılar arasında yapılan sözleşmeler uyarınca …tarihinden …tarihine kadar davalıların sigortalısı olarak çalıştığı, dava dışı bu işçinin işçilik alacakları ile ilgili davacı ve bir kısım davalılar aleyhine … İş Mahkemesinin …Esas – …Karar sayılı dosyası ile açtığı davada davalılar asıl ve alt işveren olarak kabul edilerek davanın kabulüne karar verildiği ve hükmün kesinleşmesine müteakip icra kanalı ile bedelin icra masrafları ile birlikte …’dan tahsil edildiği, davacı …tarafından da dava dışı işçiye ödenen bu bedellerin aralarındaki sözleşmeler uyarınca davalıların sorumluluğunda olduğundan bahisle eldeki rücuen alacak davasının ikame edildiği görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanununun 2.6.maddesinde; “Bir işverenden iş yerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işleminde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu iş yerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren – alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o iş yeri ile ilgili olarak bu kanundan iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü mevcuttur.
Dava konusu olayda da davacı idare ile davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o iş yeri ile ilgili olarak iş kanunundan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler dava dışı işçiye karşı dış ilişki itibariyle müteselsilen sorumludur. Bu düzenleme işçi alacağının güvence altına alınması amacıyla yapılmış olup, sadece işçilere karşı bir sorumluluktur. Asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide ise iş hukuku değil, borçlar kanunu ve sözleşme hukuku esas alınacağından, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gerekir.
Alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular kendi aralarındaki iç ilişkide bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda anlaşma yapabilirler. 6098 sayılı TBK’nın 167.maddesinde düzenlenen “Aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır.” şeklindeki düzenlemede de müteselsil borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği belirtilmiştir.
Müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişkideki bu konudaki sorumluluğun tamamen borçlulardan birine ait olacağı yönünde bir sözleşme yapılmış ise tarafların serbest iradeleriyle yapmış oldukları sözleşme hükümleri kendileri bağlayacağından dış ilişkide kanundan doğan teselsül gereğince borcu ödemiş olan müteselsil borçlunun ödediği miktarın, iç ilişkide borcun nihai yükümlüsü olan borçludan rücuen tahsiline talep edebileceği kabul edilmelidir. Bu kapsamda taraflar arasındaki sözleşmelerde işçilerin hak ve alacaklarına yönelik hüküm bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Somut olayda davacı …ın …ihale kayıt numarası ile …-… tarihleri arasında davalı …Şti ile, …ihale kayıt numarası ile …-… tarihleri arasında davalı …Şti ile, …ihale kayıt numarası ile …-… tarihleri arasında davalı …Şti ile, …ihale kayıt numarası ile …-…tarihleri arasında davalı …ile, …ihale kayıt numarası ile …-… tarihleri arasında davalı …Şti ile, …ihale kayıt numarası ile …-…tarihleri arasında davalı …Şti ile, …ihale kayıt numarası ile …-… tarihleri arasında davalı …Şti. İle, …ihale kayıt numarası ile …-… tarihleri arasında davalı …Şti- …Şti iş ortaklığı ile içerikleri benzer nitelikte olan “Su Sayacı Okuma , Bağlama, Kesim Kontrol ve Buna Bağlı Hizmetlerden oluşan Muhtelif Saha İşlerinin Yaptırılması Hizmet Alım İşi Birim Fiyat Sözleşmesi ” şeklindeki akitlerin imzalandığı,
“Su Sayacı Okuma , Bağlama, Kesim Kontrol ve Buna Bağlı Hizmetlerden oluşan Muhtelif Saha İşlerinin Yaptırılması Hizmet Alım İşi Birim Fiyat Sözleşmesi”‘nin 22.1 Maddesinde: Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin altıncı bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlü olduğu,
” Su Sayacı Okuma , Bağlama, Kesim Kontrol ve Buna Bağlı Hizmetlerden oluşan Muhtelif Saha İşlerinin Yaptırılması Hizmet Alım İşi Hizmet İşleri Genel Şartnamesi”‘nin 6. Bölümü 38. Maddesinde ; çalışanların ücret , yan ödeme ve çalışma şartları ile personelin alacağı ücretin belirlenmesi, ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödenmesi veya hiç ödenmemesi halinde , ödenmeyen kısmın yüklenicinin hakkedişinden kesileceği , yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elamanların tamamının yüklenicinin kendi elemanları hükmünde olduğu ve bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenicinin sorumlu olduğu ve bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi işlem yapmak zorunda olduğuna yönelik düzenlemenin yer aldığı ; 39. Maddesinde ; çalışanların sağlık işlerinin düzenlendiği; 40. Maddesinde ; çalışanların kazaya uğraması halinde yüklenicinin sorumluluğunun düzenlendiği, 41. Maddesinde ; çalışanların yiyeceği ve içeceği ile ilgili yüklenici sorumluluğunun düzenlendiği,
Sözleşme eki Teknik Şartnamenin 7.1.3 Maddesinde; “Yüklenici, sözleşme sonunda , sözleşme sürecinde çalıştırdığı personelin ilgili mevzuat gereği hak ettiği tüm yasal hakları ve/veya alacakları personeline kendi masrafında ödemek zorundadır. Bu kapsamda oluşacak maliyetlerin yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlara dahil edilmiş olduğu kabul edilmiştir.” şeklindeki düzenlemelerin yer aldığı görülmüş tüm maddeler, işin niteliği, birim fiyatların belirlenmesindeki ilkeler bir arada değerlendirildiğinde tarafların işçilerin rücu davasına konu olan işçilik alacaklarından iç ilişkide davalı yüklenicilerin sorumlu olacaklarının taraflarca kararlaştırıldığı sonucuna ulaşılmış ve davacının dava dışı işçiye ödediği bedeli davalı alt işverenlerden talep edebileceği anlaşılmıştır.
İşverenler değişse de dava dışı işçinin yaptığı işe aynen devam ettiği, yani önceki alt işverenin ihale süresinin sona ermesi anında dava dışı işçinin iş akdinin sonlandırılmayıp ihaleyi yeni alan alt işveren nezdinde çalışmasını sürdürdüğü, bu itibarla yerel Yargıtay içtihatlarına göre davalılar arasındaki ilişkinin iş yeri devri niteliğinde olduğu, ihbar tazminatı hariç diğer işçilik alacaklarından her bir işverenin işçiyi çalıştırdığı dönem ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, ihbar tazminatının ve işe başlatmama tazminatından ve boşta geçen süreden ise bu alacak feshe bağlı olduğundan sorumluluğun son işverene yani …Şti-…Şti iş ortaklığına ait olduğu, iş ortaklığında ortakların ortaklığın borçlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, diğer davalı işverenlerin bunlardan ötürü herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı, buna uygun hazırlanan denetime elverişli bilirkişi raporundaki açıklanan seçeneğin somut olaya uygun olduğu ve mahkememizce benimsendiği, davalı yüklenicilerin sorumluluklarının miktarında davacının icra dosyasına ödediği faiz ve yargılama gideri dahil yapılan tüm ödemenin dikkate alınması gerektiği anlaşılmış, denetime elverişli ve dosya kapsamına uygun olması nedeniyle alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Faiz başlangıç tarihi olarak … İş mahkemesinde görülen davada taraf olan davalılar yönünden ödeme tarihleri, iş davasına taraf olmayan davalılar davadan önce usulüne uygun şekilde temerrüde düşürülmediklerinden bunlar yönünden dava tarihi esas alınmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile
Davacı …tarafından dava dışı işçi …’ nın işçilik alacaklarına binaen davacı …tarafından ödenen 49.707,24.-TL ‘ nin :
Davalı …’ nin sorumluluğu 10.051,71.-TL ile
Davalı …’ nin sorumluluğu 6.780,36.-TL ile
Davalı …’ nin sorumluluğu 5.102,74.-TL ile
Davalı …’ nin sorumluluğu 5.102,74.-TL’ ile
Davalı … ‘ nin sorumluluğu 2.138,96.-TL ile
Davalı … ‘ nin sorumluluğu 852,79.-TL ile
Davalılar … ile … ‘ nin müşterek ve müteselsil sorumluluğu 19.677,94.-TL ile sınırlı olmak üzere belirtilen miktarlarda adı geçen davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Hüküm altına alınan tutarlara davalılar …, …, …, …, … yönünden …tarihinden ( ödeme tarihinden), davalılar …, …yönünden … tarihinden (dava tarihinden) itibaren yasal faiz işletilmesine,
2-Alınması gerekli 3.395,50.-TL nispi karar ve ilam harcının ve Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL’nin toplamı 4.715,50.TL’nin; 943,10.-TL’sinin Davalı …’nden, 707,32.-TL’sinin davalı …’nden, 471,55.-TL’sinin davalı …’nden, 471,55.-TL’sinin davalı …’nden, 9,43.-TL’sinin davalı …’nden, 80,16.-TL’sinin davalı …’nden ve 1.839,04.-TL’sinin de davalılar … İle …’nden müşterek ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri olmak üzere) toplam 790,00.-TL yargılama giderinin; 158,00.-TL’sinin Davalı …’nden, 102,70.-TL’sinin davalı …’nden, 79,00.-TL’sinin davalı …’nden, 79,00.-TL’sinin davalı …’nden, 33,00.-TL’sinin davalı …’nden, 13,43.-TL’sinin davalı …’nden ve 308,10.-TL’sinin de davalılar … İle …’nden müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
4-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 7.261,95.-TL nispi vekalet ücretinin; 1.452,39.-TL’sinin Davalı …’nden, 944,05.-TL’sinin davalı …’nden, 726,19.-TL’sinin davalı …’nden, 726,19.-TL’sinin davalı …’nden, 312,26.-TL’sinin davalı …’nden, 123,45.-TL’sinin davalı …’nden ve 2.832,16.-TL’sinin de davalılar … İle ,,,’nden müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, tarafların yokluğunda, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.07/09/2021

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı