Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/53
KARAR NO : 2023/298
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/01/2020
KARAR TARİHİ : 18/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı alacaklı … tarafından müvekkili şirket aleyhine Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … esas (yeni esas …) sayılı dosyasında kambiyo senetlerine özgü takip başlatıldığını, takip ve dava konusu çekin keşidecisinin müvekkili şirket, lehtarının dava dışı … Şti. olup … vade tarihli, …-USD bedelli çek olduğunu, müvekkilinin davalıya böyle bir çekten dolayı borcunun bulunmadığını, bu çekin avukat … ile dava dışı … Şti arasında … yılında imzalanan temlik akdine konu edilen çeklerden biri olduğunu, diğer davalı … A.Ş. isimli şirketten olan alacağını Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına konu etmiş olduğunu, … A.Ş.’nin borcunu ödemeyi üstlenen dava dışı … Şti.’ye … tarihinde …-TL nakit, … tarihinde ….-USD ve … tarihinde ….-USD bedelli iki adet çek karşılığı temlik aldığını, ancak aradan geçen zaman içerisinde avukat …’nun temlike konu … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosya alacağını dava dışı… Şti.’ye temlik etmediği gibi hem bu dosyadan takibine devam ettiğini hem de nakit olarak aldığı parayı ve çekleri iade etmeyerek söz konusu çekleri işleme koyduğunu, çeklerden biri olan … tarihli, ….-USD bedelli çeki Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … (yeni esas: …) sayılı takip dosyasından çek üzerinde oynamalar yaparak kendi adına takibe koyduğunu, bu takipte çekin keşidecisi olan müvekkilinin borçlu gösterildiğini, müvekkilinin takipten haberdar olması üzerine …-TL teminat karşılığı icra dosyasına yatırdıkları ….-TL paranın alacaklıya ödenmemesi için tedbir koymak suretiyle Antalya … ATM’nin … E. Sayılı dosyasında menfi tespit davası açtıklarını ve müvekkili şirketin davalı … borçlu olmadığına karar verildiğini, söz konusu karar kesinleştikten sonra icra dosyasına yatırdıkları ….-TL’nin ve … Asliye Ticaret Mahkemesine yatırdıkları ….-TL teminatın iadesi için başvurduklarında söz konusu paralar üzerine Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasından haciz konulduğunu öğrendiklerini, yaptıkları araştırmalarda borçluların … Şti, .. A.Ş ve müvekkili şirket olduğunu, takibe konu çeki incelediklerinde ise diğer davalı … ile dava dışı … Şti arasında akdedilen temlik akdine konu çeklerden biri olan … tarihli, ….-USD bedelli çek olduğunu, ancak alacaklısının … değil de … isimli biri olduğunu öğrendiklerini, yani …’ nun temlik akdine konu bu çekleri almış olmasına rağmen temlik edeceğini vaadettiği … İcra Müdürlüğü’nün … easa sayılı dosyasında işlemlere devam ettiği gibi aldığı çekleri de birini kendi adına … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından, diğerini de muvazaalı olarak 3. bir kişiye teslim ederek davaya konu Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasından işleme konulmasını sağladığını, yapılan işlemin muvazaalı bir işlem olduğunun açık olduğunu, muvazaanın en belirgin özelliğinin de davalı alacaklı … vekilinin aynı zamanda diğer davalı …’ nun da vekili olan Av. … olması olduğunu, diğer davalı …”nun da vekili olan Av. … tarafından Antalya … ATM dosyasına yatırılan teminat, harç ve gider avansı üzerine haciz ve muhafaza yönünde talepler açılarak müvekkili şirkete ait söz konusu paraların gasp edilmeye çalışılmakta olduğunu, dava dışı temlik akdinin tarafı olan … Şti. yetkilileriyle yaptıkları görüşmede onların …’ı tanımadıklarını, söz konusu çekin …’ ya temlik akdine binaen teslim edildiğini ancak çek bedelinin müvekkili şirketten tahsil edilmesine rağmen temlik akdini gerçekleştirmeyen … tarafından çeklerin iade edilmediği için söz konusu çekleri müvekkili şirkete iade edemediklerini, çek bedelinin müvekkili şirketten tahsil edildiği için çeklerin hükümsüz kaldığını belirttiklerini, temlik akdine konu edimlerin yerine getirilmediği için çekin geçerliliğini kaybettiğini ve ayrıca çek bedelinin de … Şti.’ ye müvekkili şirket tarafından ödenmiş olduğundan bedelsiz hale geldiğini belirterek müvekkili şirket yönünden takibin durdurulmasına, takibin iptaline, müvekkilinin davalılara borcu bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili … yönünden; davacının çeki keşide eden ve keşide ettiği çeki ödemekle yükümlü borçlu sıfatı taşıdığını, davacının dava dilekçesinde çek bedelini ödediğini iddia etse de çekin bedelsiz kaldığını ve bu nedenle icra takibine konu olduğunu, çek bedelinin davalı müvekkili …’a haricen ödendiğinin ise her hal ve şartta yazılı delil ile ispat edilmesi külfetinin davacı yan üzerinde olduğunu, çeki keşide eden davacının bir çalıntı-kayıp iddiası ve buna dayalı çek zayi davası olmadığını, buna göre her hal ve şartta çeki ödemekle yükümlü olması nedeni ile işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, müvekkili …’ın, takip konusu çeki diğer davalı … aldığı iddiasının soyut bir beyandan ibaret olduğunu, …’ ın çekin yetkili hamili olduğunu, davacının yetkili hamil olan davalı …’ın çeki kötü niyetle diğer davalı … ‘dan iktisap etmiş olduğunu ve iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu yazılı delil ile kanıtlaması gerektiğini, davacının davasını, diğer davalı … ile dava dışı … Şti.’nin arasında yapıldığı iddia edilen “…” iddiasına dayandırdığını, diğer davalı … ile dava dışı … Şti.’nin arasında yapıldığı iddia edilen temlik akdinde davalı … taraf olmadığı için temlik akdinin kendisini bağlamayacağını, ayrıca davacının iddia edilen temlik sözleşmesinin tarafı olmadığı gibi davalı …’ nun da icra takibinde taraf olmadığını, bu nedenle davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, üçüncü kişiler arasında gerçekleştiği iddia edilen bir temlik sözleşmesi nedeni ile icra takibi konusu çekin bedelsiz kaldığı iddiasını ancak sözleşme taraflarının birbirine karşı ileri sürebileceğini, zira bunun bir kişisel def’i olup bu def’inin de ancak temel borç ilişkisinin ( temlik akdinin ) tarafları için geçerli olacağını, çeki keşide edip tedavüle koyan davacının (keşideci) her hal ve şartta çek’i ödemekle yükümlü olduğunu, Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyanın tarafları ile davacı arasında bir bağ ve ilişki bulunmadığını, bu dosya nedeni ile iddia edilen temlik akdinin taraflarının da farklı olduğu ve davacının taraf olmadığı da anlaşıldığından üçüncü kişiler arasında gerçekleşen işlemlerin tarafı olmayan davacının sanki bu işlemlerin tarafıymış ve bu işlemler nedeni ile hakkı zedelenmiş gibi hareket etmesinin mümkün olmadığını, Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasından açılan menfi tespit davasının konusunun “…” itiraz olduğunu, … keşideciye ait olmadığının iddia edildiğini ve davanın da bu nedenle kabulüne karar verildiğini, bu davada çek bedelinin ödendiği veya iddia edilen temlik akdi gereği ödenmesi gerekmediği veya bedelsizlik iddiasının bulunmadığını, davacının sanki borcun kambiyo taahhüdünden değil de kendisi dışındaki kişilerin yaptığı bir sözleşmeden borç altına girmiş gibi hukuksal temelden yoksun bir şekilde eldeki davayı açmış olduğunu belirterek davacının hiç bir somut delil sunmadan, soyut beyanlarla ve kötüniyetle ve dürüstlük kuralını ihlal ederek dava açma hakkını kötüye kullanması, hak sahiplerinin hakkına kavuşmasını engellemek amacıyla dava açmış olması nedeni ile alt sınırdan uzaklaşılması ile %40 dan aşağı olmayacak bir tazminatın davacıdan alınarak davalılara verilmesine, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; kambiyo senedinden kaynaklı icra takibinden sonra açılan bedelsizlik iddiasına dayalı menfi tespit davası niteliğindedir.
Mahkememizce tarafların gösterdikleri deliller usulünce toplanmış, tanıklar dinlenmiş, Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyalarının, Antalya C. Başsavcılığı’nın … soruşturma sayılı dosyasının, Antalya … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasının, Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının, Antalya … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının ve Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının birer sureti Uyap sisteminden celp edilmiştir.
Davacı tanığı … tarihli duruşmada beyanında; “… Şirketi … yılında kurulmuştur. Ben o tarihten beri ve halen bu şirketin yetkili temsilcisiyim. Biz otelcilik yapıyorduk. Davacı … bize müşteri sağlayan acente idi. Bizim davacı şirket ile herhangi bir alacak vereceğimiz kalmamıştır. Dava konusu temlik sözleşmesine konu olan …$ bedelli 2 adet çekin bedeli davacı şirketçe tarafımıza ödenmiştir. Ancak biz ödeme yapıp çeki alıp davacı şirketi teslim edemedik. Ben … tanımıyorum. … temlik yaptığımız şahıstır. … herhangi bir ticari ilişkimizi yoktur. .. temlik akdine konu icra dosyalarını temlik etmedi. Çekleri kimin teslim ettiğini tam olarak hatırlamıyorum. Ben ya da işlerimizi takip eden çalışanımız … teslim etmiştir. Biz çekleri teslim ederken çeklerin üzerinde davacı … Şirketinin imza ve parafları vardı. Çeklerden bir tanesinin miktarı fazla yazılmıştı. Biz bunu davacı … götürüp düzelttirmiştik. Düzeltme ve … davacı şirket tarafından yapıldı.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Antalya … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinden; alacaklı … tarafından, borçlular … Şti ve … Şti. aleyhine, … seri nolu , …-USD bedelli çeke istinaden toplam ….-USD alacağın tahsili için kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin borçlulara … tarihinde tebliğ edildiği, ödeme emrine itiraz edilmediği ve takibin kesinleştiği, haciz ihbarnamelerinin gönderildiği anlaşılmıştır.
Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas (yeni esas Antalya … İcra Dairesi …) sayılı dosyasının incelenmesinden; alacaklı … tarafından, borçlular … A.Ş. ve … aleyhine, … tarihli ….-TL bedelli senede istinaden toplam ….-TL alacağın tahsili için kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin borçlulara … tarihinde tebliğ edildiği, ödeme emrine itiraz edilmediği ve takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Antalya … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinden; alacaklı … tarafından borçlular … Şti. aleyhine, … tarihli …-TL bedelli çeke istinaden toplam ….-TL alacağın tahsili için kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin borçlulara … tarihinde ve … tarihinde tebliğ edildiği, ödeme emrine itiraz edilmediği ve takibin kesinleştiği, haciz ihbarnamelerinin gönderildiği anlaşılmıştır.
Antalya C. Başsavcılığı’nın … soruşturma sayılı dosyasının incelenmesinden; müşteki … tarafından yapılan şikayet üzerine şüpheli … hakkında bedelsiz senedi kullanma suçundan yürütülen soruşturma sonucunda ” şüpheli …’nun temlik sözleşmesi karşılığı … TL nakit para ile 2 adet çek aldığı halde, temlike konu icra dosyasını temlik etmeyip icrai işlemlere devam ettiği ve bunun yanı sıra aldığı çek bedellerini tahsil etmeye çalışmak suretiyle haksız kazanç sağlamak istediğinin iddia edildiği, söz konusu iddiayla ilişkili icra takibi dosyalarıyla bu takiplerle alakalı davalar incelendiğinde, müştekinin iddiasına yönelik hususların hukuk mahkemelerinde de öne sürüldüğü ve bazı dosyalarda müştekinin borçlu olmadığına karar verildiği, şikayetin esasının şüphelinin imzalamış olduğu temlik sözleşmesindeki bir takım hususlara riayet etmemesine ilişkin olduğu, buna ilişkin durumun sözleşme hükümlerine aykırılık olarak hukuk mahkemelerinde ayrıca ileri sürülebileceği ve şüphelinin sözleşmeden doğan temlik borcunun yerine getirilmesinin istenebileceği, şüphelinin bu sözleşmeye aykırı olarak, gerçekleştirmiş olduğu işlemlerin cezai bakımdan yaptırım gerektirecek ciddiyet ve ağırlıkta olmadığı, diğer yandan kambiyo senetlerinin illetten mücerret olduğu ve karşılığının ödenmiş olduğuna veyahut bağlı olan hususların yerine getirilip getirilmediğine dair somut bir yazılı belge ile ispatlanmayınca bedelsiz kaldığının doğrulanamayacağı hususları hep birlikte değerlendirildiğinde, atılı suçun unsurlarının oluşmadığı” gerekçesiyle kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği anlaşılmıştır.
Antalya … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinden; davacısının … Şti, davalısının … olduğu, davanın memur muamelesini şikayet, usulsüz tebliğ sebebiyle borcu öğrenme tarihinin kabulü ile dayanağı yapılan işlemlere itiraz olduğu, … tarihli karar ile şikayetin kabulü ile Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında davacıya gönderilen ödeme emri tebliğ tarihinin …olarak düzeltilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Antalya … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas Sayılı dosyasının incelenmesinde, davacısının … A.Ş, davalısının … olduğu, dava konusunun takibin taliki veya iptali davası olduğu, …tarihli karar ile davanın kabulü ile Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasındaki takibin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyasının incelenmesinden; davanın davacı … Şti. tarafından davalı … aleyhine Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına konu çekin tarih ve bedel kısmında yapılan düzeltmeler için atılan … imzalarının keşideciye ait olmadığı, çekin gerçek keşide tarihine göre ibraz süresi geçtiğinden kambiyo vasfını yitirdiği iddialarına dayalı olarak açılan menfi tespit davası olduğu, yapılan yargılama sonucunda davanın kabulü ile Antalya … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takip dosyası sebebiyle davacının davalıya borçlu bulunmadığının tespitine karar verildiği, kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı, keşidecisi olduğu… tarihli … seri nolu ….-USD bedelli çek bedelinin taraflarınca dava dışı … Şti’ye ödendiğini ve çekin bedelsiz kaldığını, dava konusu çekin davalı … ile dava dışı … Şti. arasında yapılan temlik akdine konu edildiğini, davalı … tarafından temlik akdinin gereği yerine getirilmemesine rağmen çekin iade edilmeyerek diğer davalı …’a muvazaalı olarak devredildiğini ve takibe konu edildiğini, çekten dolayı davalılara borçlu olmadığını iddia etmiştir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 778.maddesinin atıfta bulunduğu Türk Ticaret Kanunu’nun 687.maddesi; “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defileri başvuran hâmile karşı ileri süremez; meğerki, hâmil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” şeklinde düzenlenmiştir.
Dava konusu çekin keşidecisinin davacı, lehtarının dava dışı … Şti. olduğu, çek üzerinde davalı …’nun cirosunun bulunmadığı, çekin davalı …’a ciro edildiği ve yetkili hamil … tarafından bankaya ibrazında karşılıksızdır işlemi yapıldığı, bunun üzerine davalı … tarafından davacı aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı görülmüştür.
Davacı tarafça dava konusu çekin davalı … ile dava dışı … Şti. arasında temlik akdine konu edilen iki adet çekten biri olduğu ve davalı tarafından temlik akdinin gereğinin yerine getirilmediği ileri sürülmüş ise de çek hamili davalı …’ın temlik akdinin tarafı olmadığı, yine çekin davalı … tarafından diğer davalı …’a muvazaalı olarak devredildiği ileri sürülmüş ise de; muvazaa iddiasını ispata yönelik herhangi bir delilin dosyaya sunulmadığı, davalıların avukatlarının aynı olması hususunun davalılar arasında muvazaalı işlem yapıldığını ispata yeterli olmadığı, temlik akdine konu diğer çekin de muvazaalı olarak devredildiği ve bu çekten dolayı davacının borçlu olmadığının tespitine yönelik açılan davada davanın kabul edildiği belirtilmiş ise de Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasına konu çek üzerinde tahrifat yapılmış olduğu tespit edildiğinden ilgili çek nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine karar verildiği, işbu davaya konu çeke ilişkin ise herhangi bir tahrifat iddiasının bulunmadığı, yine dava dışı lehtara yapılan ödeme nedeniyle çekin bedelsiz kaldığı iddia edilmiş ise de; çekin sebepten mücerret ödeme aracı olduğu, keşidecinin ödeme definin şahsi defi niteliğinde olduğu ve çeki elinde bulunduran üçüncü kişi olan yetkili hamile karşı ileri sürülemeyeceği, davalı …’nun çek üzerinde cirosunun bulunmadığı ancak çekin dava dışı … Şti. tarafından temlik akdi uyarınca işbu davalıya verildiğinin dosya kapsamıyla sabit olduğu, çekin beyaz ciro yoluyla da devrinin mümkün olduğu, çek üzerinde davalının cirosunun bulunmamasının davanın esasına etki etmeyeceği, davalı …ın ise çek üzerinde cirosunun bulunduğu ve son hamil olduğu, yetkili hamil olan …’ın kötü niyetle ya da ağır kusuru ile bu çekleri iktisap ettiğine dair bir belgenin de dosyada mevcut olmadığı, davacı tarafın dava dilekçesinde açıkça yemin deliline de dayanmadığı, muvazaa ve kötüniyetle iktisap iddiasının davacı tarafça usulünce ispatlanamadığı anlaşıldığından sübut bulmayan davanın reddine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Yargılama sırasında Mahkememiz dosyasında İİK’nın 72/3. maddesinin 2. cümlesi uyarınca teminat karşılığında icra veznesine girecek paranın alacaklı ‘a ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmiş ve bu karar uygulanmış olmakla İİK’nın 72/4. maddesi gereğince davalı … lehine icra tazminatına hükmedilmiş, davacının kötüniyetli olarak dava açtığı hususu dosya kapsamından sabit olmamakla davalının kötüniyet tazminatı talebi şartları oluşmadığından reddedilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Dava konusu alacağın %20’si olan … TL icra inkar tazminatının davacıdan alınarak davalı …’a ödenmesine,
3-Davalının kötüniyet tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine,
4-Harçlar Kanunu ve Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken …-TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …‬-TL HARCIN KARAR KESİNLEŞTİĞİNDE VE TALEP HALİNDE DAVACIYA İADESİNE,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA, davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince …-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Taraflarca Mahkememiz veznesine depo edilen ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin ve davalılar vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize sunulmak üzere herhangi bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurulmak suretiyle Antalya Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/05/2023

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)