Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/393 E. 2021/963 K. 30.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/393
KARAR NO : 2021/963
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/09/2020
KARAR TARİHİ : 30/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili arasında gerçekleşen satış neticesinde toplam …TL tutarında iki adet fatura düzenlendiğini, davalının sadece …TL borcunu ödeyip bakiye borcunu ödemediğini, alacağın tahsili için Antalya … Dairesinin …E sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, davalının haksız itirazı sonucu takibin durdurulduğunu belirterek, itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına hükmolunmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; takip ve davaya konu edilen faturalara ilişkin taraflar arasında bir mal satışı ve ödeme gerçekleşmediğini, taraflar arasında yapılan tek gerçek satış işleminin davacı tarafça … tarihli fatura ile gönderilen ve tarafların mutabık kaldıkları … adet hijyen setine ilişkin işlem olduğunu, belirtilen bu fatura bedeli olan … TL’nin davalı tarafça … ve … tarihli banka havaleleri ile davacı tarafa ödendiğini, davacı tarafın belirtilen bu satış işlemi sonrası bu kez davalı tarafa …’da pazarlanıp satışı yapılmak üzere … adet maske gönderdiğini ve bu maskelerin satılmasını talep ettiğini, akabinde davacı tarafın göndermiş olduğu maskelere karşılık ve ayrıca gönderilmeyen ilave … adet maskeye karşılık … tarihli … TL ve … tarihli … TL bedelli faturaları kestiğini, davacı tarafın davalıya pazarlama amaçlı gönderilen ve anlaşmaya aykırı olarak fatura kestiği … adet maskeye karşılık, maddi olarak sıkıntıya girdiğinden bahisle davalıdan … TL ödeme talep ettiğini, maskelerin satılması halinde bu bedelin mahsup edileceğini belirttiğini, davalı müvekkili şirketçe iyi niyetli olarak davacı tarafa … TL ödeme banka havalesi ile belirtilen bu … adet maskenin pazarlanıp satılması halinde bedelinden mahsup edilmek üzere ödendiğini, … adet maskenin …’da pazarlanması işinin davalı tarafça yapıldığını ve bu yönde maskelerin … Belediyesine teslim edildiğini ancak … Belediyesinin maskelerin standartlara uygun olmaması sebebi ile tutanak tutarak maskeleri müvekkili şirkete iade ettiğini, bu durum üzerine müvekkili firmanın standartlara uygun olmayan maskeleri … tarihinde davacı firmaya iade ettiğini, … tarihinde de maskelere ilişkin gönderilen faturalara karşılık, davacı şirkete iade faturası kestiğini ve aynı faturalarda yapılan … TL ödemenin kendisine iadesini istediğini, davacı tarafın bu işlemler sonrası bu kez iade edilen maskelerin … adedini davalı taraftan herhangi bir onay almaksızın ve davalı tarafın talebi de olmadığı halde davalı tarafa tekrar gönderdiğini, bu maskeler için fatura kesilmeyeceği …’da uygun fiyata satması halinde faturalandırılacağının belirtildiğini, müvekkilinin bu talebi kabul etmeyerek maskeleri kargo ile davacı tarafa iade ettiğini ve havale edilen … TL’nin ödenmesini davacı taraftan talep ettiğini, bu talep üzerine davacı tarafın … TL’nin iade edilmeyeceğini davalı şirkete bildirdiğini, tüm bu hususların müvekkili şirket ticari defterleri üzerinde yapılacak inceleme ile açıklığa kavuşacağını belirterek, davanın reddi ile davacı aleyhine tazminata hükmolunmasını istemiştir.
Dosya içerisine, Antalya … Müdürlüğünün … sayılı dosyası getirtilmiş, Vergi Dairesinden davaya konu faturaların davalı tarafça BA formunda beyan edilip edilmediği sorulmuş, tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor aldırılmıştır.
Dava; faturaya dayalı bakiye alacağın tahsili için başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davasıdır.
Uyuşmazlık; takibe konu faturaların ve muhteviyatı malların davacı şirkete iade edilip edilmediği, bu faturalara göre davacının davalıdan talep edebileceği bir alacak olup olmadığı hususlarına ilişkindir.
Antalya … Dairesinin … sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklı … A..Ş tarafından borçlu … Şti aleyhine, fatura alacağına istinaden …-TL fatura alacağı, …-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam …-TL alacağın asıl alacağa işleyecek yıllık %… faizi ile birlikte tahsili için icra takibine girişildiği, ödeme emrinin borçluya … tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun … tarihli dilekçesi ile borca itiraz ettiği, takibin durduğu anlaşılmıştır.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defter ve belgelere de dayanıldığı anlaşılmakla tarafların ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Davacı tarafın ticari defterleri bulunduğu yer mahkemesi olan Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmak suretiyle inceletilmiş olup mali müşavir bilirkişi … tarafından ibraz edilen … tarihli raporda sonuç olarak, davacı firmanın kayıtlarına göre; davacı tarafın davalı firmaya düzenlemiş olduğu … adet fatura toplamı …-TL olduğu, davalı tarafından davacıya yapılan ödemeler toplamının …-TL ve davacı firmaya düzenlenen iade faturası tutarı …-TL tutarında olduğu, davalı tarafın yapmış olduğu ödemelerin ve davacıya düzenlediği iade faturası bedelinin, davacı firmanın fatura alacaklarından düşüldüğünde davacı şirket lehine kaları bakiye tutarı …-TL olduğu sonuç ve kanaatine varıldığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Davalı tarafın ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda mali müşavir bilirkişi … tarafından ibraz edilen … tarihli raporda sonuç olarak; davalının ticari defterlerine göre davacıdan …-TL alacaklı olduğunun tespit edildiği, … tarihli ek raporunda davalının defter tasdik görüntülerini … tarihinde dosyaya sunduğu, yevmiye kapanış tasdikinin … tarihine kadar süresi bulunduğundan sunulamadığı, davacının takipte …-TL talep ettiği, defterlerinde ise …-TL alacağın kayıtlı olarak yer aldığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında maske/hijyenik ürün alım satımına dayalı ticari ilişki olduğu hususunda ihtilaf olmadığı, uyuşmazlığın takip tarihi itibariyle alacak/borç hususundan kaynaklandığı, davacının davalıya satıp, teslim edip fatura düzenlediği bir kısım malların bedelinini ödenmediğini iddia ettiği, davalının ise malların satılmak üzere gönderildiğini ve dava dışı Belediyeye satılan malların kabul edilmediğini, satılmayan ürünlerin iade edilerek, iade faturası düzenlendiğini, ticari defterler incelendiğinde alacak/borç durumunun belirleneceğini beyan ettiği, hem delil olarak dayanılması hem de tarafların tacir olmaları nedeni ile HMK 222 ve TTK 83. Maddeler kapsamında tarafların ticari defterlerinin incelenmesine karar verildiği, her iki tarafın da usulüne uygun tutulan defterlerinde davacı tarafından düzenlenen … adet satış faturasının kayıtlı olduğu, … adet ödeme kaydının da bir biri ile uyumlu olduğu, davalının …-‘er TL’lik iki adet faturaya ilişkin düzenlediği toplam …-TL’lik iade faturasının da davacının defterinde kayıtlı olduğu ancak davalının defterlerinde kayıtlı olan …-TL ve …-TL bedelli faturalara ilişkin iade faturalarının davacının defterlerinde kayıtlı olmadığı bu nedenle defterler arasında uyumsuzluk olduğu anlaşılmıştır.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 27.06.2003 tarih ve 2001/1 E., 2003/1 K. sayılı ilamında da açıklandığı üzere; Bir faturayı alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde faturanın içerdiği bilgilere itiraz etme hakkına sahiptir. Aksi taktirde faturanın içeriğini kabul etmiş sayılır. (Fatura ve dava tarihinde yürürlükte olan 6102 sayılı TTK’nın m. 21/2.) Bu hüküm, fatura içeriğinden kabul edilen hususlara ilişkin olarak, faturayı düzenleyenin lehine; adına fatura düzenlenenin aleyhine bir karine getirmektedir. Bu karine, faturanın ispat gücüne yönelik bir düzenlemeyi ortaya koymaktadır. Sekiz günlük süre, hak düşürücü süre veya zaman aşımı süresi değildir. Sadece ispat yükünün yer değiştirmesi açısından önem taşır. Sekiz günlük süre içinde itiraz edildiği taktirde, fatura içeriğinin sözleşmeye uygun olduğunu ispat külfeti faturayı veren tarafa ait iken, sekiz günlük sürenin geçmesinden sonra itiraz edilmesi halinde, fatura içeriğinin sözleşmeye uygun olmadığını ispat külfeti faturayı alan tarafa ait olur. Faturayı alan her türlü delille bu külfeti yerine getirebilir. Bu yasal düzenleme ve içtihat karşısında da faturayı aldığını kabul eden davalının sekiz gün içinde itiraz ya da iade etmediği sabit olduğundan fatura muhteviyatı hizmeti almadığını ispat külfetini üzerine almış olmaktadır.
Bu içtihattan hareketle davalının bağlı olduğu vergi dairesine alım bildirimi yaptığı ve defterlerinde kayıtlı olan …-TL ve …-TL bedelli faturalara sekiz gün içinde değil bir ay kadar sonra iade faturası düzenlediği, sekiz günlük süreyi geçirdiği için iade ettiğine yönelik iddiayı ispat külfetinin davalı üzerine geçtiği, bu kapsamda iade miktarı da göz önüne alınarak davalının delillerine bakıldığı ve delilleri arasında ispata elverişli yazılı delili bulunmadığı, bu nedenle yemin delili hatırlatıldığı ve iddianın ispatı bakımından verilen sürede yemin deliline de dayanmadığı anlaşılmakla mevcut dosya kapsamına göre davalının davacının defterlerinde kayıtlı iade faturaları dışındaki iade iddialarını ispat edemediği ve bu hali ile davacıya …-TL borçlu göründüğü, bu borcun da likit olduğu, takipte her ne kadar daha fazlası talep edilmiş ise de davanın …-TL asıl alacak üzerinden ikame edildiği anlaşılmakla davanın kabulüne, takibe itirazın kısmen iptaline dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile
Davalının Antalya … Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptali ile takibin …-TL asıl alacak üzerinden DEVAMINA,
…-TL Asıl alacağın %20′ sine isabet eden eden icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli …-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …-TL harcın davalıdan TAHSİLİ ile Hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam …-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan …-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
6-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan …TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği davalıdan alınarak Hazineye gelir KAYDINA,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.30/11/2021

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)