Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/374
KARAR NO : 2022/647
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 21/08/2020
(BİRLEŞEN DAVA: Antalya … ATM’ nin … E.-… K. Sayılı dosyası)
DAVA : Kıymetli Evrak İstiradatı
DAVA TARİHİ : 31/08/2020
KARAR TARİHİ : 27/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafça müvekkili şirket aleyhine Antalya … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, dosya borcunun tamamının müvekkili şirketçe ödendiğini, takip dayanağı çekin müvekkili uhdesinde iken rızası dışında elinden çıktığını ve bununla ilgili Bucak … Asliye Hukuk Mahkemesinin … E. sayılı dosyası ile zayi davası açıldığını, akabinde çekin kötü niyetli alacaklı tarafından icra takibine konu edildiğini, çekteki ciranta imzasının müvekkiline ait olmadığı gibi davalı alacaklıya bir borcunun da bulunmadığını, müvekkilinin alacaklıya borçlu olmadığının tespitine, %20′ den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davayı açarken arabulucuya gitmediğinden öncelikle dava şartı yokluğundan davanın reddini, söz konusu çekin başka cirantalar tarafından da ciro yoluyla devredildiğini son amil olan üçüncü kişi … A.Ş tarafından bankaya ibraz edildiğini, ödeme yasağı nedeniyle ödenmediğini, çekteki üçüncü ciranta olan müvekkilinin eline geri geldiğini, müvekkili tarafından çek bedeli tahsil edilemediğinden icra takibine konu edilmek zorunda kalındığını, icra takibinden sonra … Şti tarafından Antalya … ATM’ nin … D.iş sayılı dosyasında tedbir kararı alınarak dosyaya yatırılan paranın alacaklı müvekkiline ödenmemesi yönünden tedbir kararı alındığını, tedbir kararı neticesinde işlemlerin zamanında yapılmaması üzerine müvekkilinin uğramış olduğu zararın daha fazla artmaması adına, hükümsüz kalan tedbir kararına istinaden icra dosyasındaki paranın müvekkiline ödendiğini, davacının icra dosyasına borcu depo ettiğini, akabinde tedbir dosyasına teminatı yatırdığını ve takibi durdurduğunu, kabul anlamına gelmemekle ayrıca müvekkilinin çek üzerindeki imzaları araştırma yükümlülüğünün bulunmadığını, iddiaların dayanaktan yoksun olduğunu, davanın reddini, %20′ den az olmamak üzere icra inkar tazminatına, %10 oranında para cezasına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olup, ödeme iddiasıyla istirdata dönüştüğü belirtilmektedir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; çekteki ciranta imzasının davacı şirket yetkilisine ait olup olmadığı, davacı şirketin çek nedeniyle borçlu olup olmadığı hususlarına ilişkindir
Birleşen dosyada Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; … Bankası … … Şubesine ait … seri numaralı keşidecisi … Şti olan … keşide tarihli … TL bedelli çek müvekkili şirkete keşide edilmiş iken çek aslı müvekkili şirketin elinden rızası dışında çıktığını, Bucak … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile zayi sebebi ile kıymetli evrakın iptali istemli dava açıldığını, dava devam ederken davalı tarafından Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile adı geçen çek kambiyo takibine konu edildiğini, çek kaşesi ve üzerindeki imza müvekkili şirkete ait olmadığını, müvekkil şirketin en son hamile nazaran üstün hakkı bulunduğunu, çekin yetkili hamilinin müvekkili şirketin olması gerektiğini, Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığını, bu davanın ödemenin yapılması ile istirdat davasına dönüştüğünü belirterek, çekin davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, icra dosyasına yapılan ödemenin davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, çekte yetkili hamil olarak müvekkili şirketin tespitini, kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde davacının dava konusu çek üzerindeki cirosunda bulunan imzanın kendilerine ait olmadığı yönündeki beyanları ve başvurmuş oldukları hukuki yollar neticesinde müvekkilinin zarar gördüğünü, müvekkilinin dava konusu çekin tahsili anlamında sıkıntılar yaşadığını ve itibar kaybına uğrayarak, manevi olarak da zarar gördüğünü, İyi niyetli hamil olan müvekkilinin, yaşanan süreçte herhangi bir sorumluluğu olmamasına rağmen mağdur olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir
Birleşen dosyada dava ve uyuşmazlık çek istirdatına ilişkindir.
Dosya içerisine, Antalya … İcra Dairesinin … sayılı dosyası getirtilmiş, … Ticaret Sicil Müdürlüğünden davacı şirketin yetkililerinin, ortaklarının kim olduğuna ilişkin belgeler ile imza sirküleri, Antalya … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasına konu çek aslı, … Noterliğinden … Şti’ nin yetkilisi …’ ya ait imza örneklerinin bulunduğu belge asılları, … Noterliğinin … tarihli … yev. Numaralı vekaletname asılları getirtilmiş ve … ile …’ nın huzurda imza ve yazı örnekleri … Asliye Hukuk Mahkemesinden talimat yoluyla dosya arasına alınmış, fizik grafoloji uzmanı bilirkişiden rapor aldırılmış, Davacı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor aldırılmış, yargılamaya devam olunmuştur.
Antalya … İcra Dairesinin … sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklı … tarafından, borçlu …, … Şti ve … Şti aleyhine, … tarihli … seri nolu çeke istinaden; …-TL asıl alacak, …-TL işlemiş faiz, …-TL çek tazminatı olmak üzere toplam …-TL alacağın, asıl alacağa işleyecek yıllık %… faiz oranından az olmamak üzere faizi ile birlikte tahsili için icra takibine girişildiği, dosyanın dosya borcunun ödenmekle infazen kapandığı anlaşılmıştır.
… Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak davacı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak Mali Müşavir bilirkişiden rapor aldırılmış olup, bilirkişi … tarafından ibraz edilen … tarihli raporda sonuç olarak;
Davacı Şirket tarafından sunulan … ve … yılları ticari defter ve belgeleri ışığında yapılan inceleme neticesinde; Davacı … firmasına ait … ve… yılı Ticari defter kayıtlarının incelemesinde, dava konusu … tarih ve … seri nolu … TL bedelli Çeke ilişkin inceleme sonucunda, dava konusu çek ile ilgili herhangi bir muhasebe kaydına rastlanmadığı,
Dava konusu … tarih ve … seri nolu … TL bedelli Çek fotokopisinin incelemesinde Çekin … şti. tarafından keşide edildiği, Lehtarının ve ilk cirantanın davacı … Şti’ olduğu,
Çekin Lehtarı ve İlk Cirantası olan davacı … firmasının Şirket yetkilisi bilgileri ile ilgili yapılan incelemede, Şirketi temsil ve yetkili tek Kişi … yıl süre ile … imza ile Şirket Ortağı … olduğu,
Çekin Lehtarı ve İlk Cirantası olan davacı … firmasının şirket yetkililerince kendisine sunulan vekaletname bilgileri ile ilgili yapılan incelemede, Şirket adına Çek tahsil ve ciro etmeye vekaletname ile temsil ve yetkili tek Kişi vekaletnamenin azil edilmesi halinde azil tarihi ile azilin ilgili vergi dairesine bildirilmesine kadar Şirket Ortağı olmayan … T.C. Kimlik numaralı … olduğunun tarafından tespit edildiği,
Dava konusu çekin Davacı … kaşesi ile imzalanarak ciro edildiğinin görüldüğü, fakat davacı vekilin ciranta daki imzanın şirket yetkililerine ait olmadığı hususundaki iddiasına ilişkin, imzanın davacı şirket yetkililerine ait olup olmadığı yada kime ait olduğu hususunda kendisinin bir görüşte bulunamayacağını, grafoloji uzmanının alanına girdiği görüş ve kanaatlerini belirttiği anlaşılmıştır.
Fizik Grafoloji uzmanı bilirkişi … tarafından ibraz edilen … tarihli raporda sonuç olarak; tetkike konu; … … Şubesine ait “…” Iban numaralı hesabına ait keşidecisi “… Şti.” olan … keşide tarihli “… Şti.” adına düzenlenmiş “…” çek numaralı “…” TL değerindeki çekin arka yüz 1. ciranta hanesinde basılı bulunan “… ŞTİ….” içerikli kaşe izi üzerinde atılı bulunan ciranta imzasının, mevcut mukayese imzalarına kıyasen … ve … elinden çıkmadığı sonuç ve kanaatine varıldığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Asıl dava yönünden ; davacı, çekteki ciroya ilişkin imzanın sahteliği iddiasına dayanmış olup, bu defiisini herkese karşı ileri sürebilir.Antalya … İcra Dairesinin … E. Sayılı icra takibine konu … …/… Şubesine ait, … keşide tarihli ve lehdarının davacı şirket ve üçüncü cirantanın davalı olan çekteki davadaki davacı şirkete ait şirketin kaşesi üzerindeki ciro imzasının asıl davadaki davacı şirket yetkililerine ait olmadığı, yargılama sırasında yapılan imza incelemesi neticesinde alınan bilirkişi raporundan anlaşılmış olup ve ayrıca söz konusu icra takibine konu çekin davacı şirketin defterlerinde kayıtlı olmadığı yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde anlaşılmıştır. Bu nedenlerle asıl davadaki davacının istirdata dönen talebinin kabulüne karar verilmiş ve icra dosyasında davalının tahsilatı … tarihinde yaptığı anlaşıldığından bu tarihten itibaren faiz işletilmesine karar verilmiştir. Dosya kapsamı itibariyle; davalının çekteki davacıya ait ciro imzasının sahte olduğunu bilmesi, arada başka bir ciranta bulunması da dikkate alınarak davalının icra takibi yaparken kötü niyetli olmadığı değerlendirilmiş ve bu nedenle davacının kötü niyet tazminatı talebi reddedilmiştir.
Birleşen dava yönünden ise;
6102 Sayılı TTK’nın 790. maddesinde “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır.” denilmiştir. Bu madde hükmüne göre dava konusu çekteki görünürdeki şekli ciro silsilesine göre davalı, yetkili hamil konumundadır.
Bu maddeye göre, davacının, kendisinin yetkili hamil olduğunu kanıtlaması yanında, yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu da kanıtlaması gerekir.
Davaya konu çekin davalı eline geçmeden önce arada dava dışı başka bir ciranta daha vardır. Dosya kapsamı itibariyle davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurunun bulunduğu kanıtlanamamıştır. Bu nedenle çek istirdat talebinin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-Asıl dava yönünden;
Davanın KABULÜ ile;
1- Davacının Antalya … İcra Müdürlüğü nün … Esas sayılı dosyasında konu … TL bedelli …’a ait çek nedeniyle davacıya borçlu olmadığının TESPİTİNE,
2- … TL’nin … tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Davacının kötü niyet tazminat talebinin REDDİNE,
4-Alınması gerekli …-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …-TL harcın davalıdan TAHSİLİ ile Hazineye gelir KAYDINA,
5-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam …-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan …-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
7-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
B-Birleşen dava yönünden,
1-Davacının çek istirdatı talebinin REDDİNE,
2-Alınması gerekli …-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan …-TL ve ıslah ile alınan …-TL’ den mahsubu ile fazladan yatırılan …-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan …-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı, davacı vekilinin yokluğunda, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.27/09/2022

Katip … Hakim …
¸(e-imzalı) ¸(e-imzalı)