Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/357
KARAR NO : 2023/57
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 12/08/2020
KARAR TARİHİ : 30/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) ve birleşen … esas sayılı dosyadaki Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Ana dava dosyasında; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yurt dışında bulunan … Kulüplerinin Türkiye’de konaklaması ile ilgili faaliyet göstermekte olup, takımların kafile halinde konaklaması ile ilgili olarak acente hizmeti verdiğini, bu takımların konaklaması ile ilgili olarak da … kulüplerini ağırlayacak standartta olan oteller ile anlaşmalar yaptığını, bu otellerden biri de Antalya ilinde bulunan … isimli otel olduğunu, bu otelin vermiş olduğu hizmetlerin pazarlaması ile ilgili yetkili kıldığı acente ise davalı şirket olup, 2020 yılı için davalı şirket ile … otelinde … takımlarının konaklaması için anlaşmalar ve buna bağlı olarak ödemeler yapıldığını, tüm bu konular ile ilgili olarak müvekkili şirket, davalı şirket ve otel arasında yazışmalar mail yolu ile yapıldığını, müvekkili şirket davalı şirket ile yapmış olduğu ticaret nedeni ile davalı şirkete fazla ödeme yapmış olup, yapılan fazla ödeme bedeli … Euro olduğunu, müvekkili şirketin ve davalı şirketin defter ve belgeleri incelendiği takdirde yapılan bu fazla ödeme açıkça ortaya çıkacağını, müvekkili şirket tarafından davalı şirkete Antalya … Noterliği tarafından … yevmiye nolu … tarihli ihtarname ile … Euro ödeme fazlası istenmiş, ancak davalı şirket tarafından müvekkili şirkete keşide edilen Antalya … Noterliği … yevmiye numaralı … günlü cevabi ihtarname içeriğinde ise böyle bir borcun olmadığını, ortada herhangi bir mutabakat olmadığını, şirketinin konaklama yapılacak oteller nezdinde maddi zararının olduğunun şirket kayıtlarında sabit olduğunu ve diğer ihtarname içeriğinde belirtilen konuları beyan etmesi nedeni ile iş bu davayı açmak bir zaruret halini aldığını beyan ederek, … Euro fazla ödemenin ihtarname tebliğ tarihi olan … tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacı taraf tarafların ticari defterlerine göre alacaklı olduğunu iddia etmekte ise de ödemekle yükümlü bulundukları cezai şart bedellerinden hiç bahsetmediklerini, bu noktada müvekkili şirket … tarihinde Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … sayılı dosyasında bu alacak bedelinin tahsiline yönelik dava açıldığını, keşide etmiş oldukları ihtarname, aradaki mailler, kesilen faturalar haksız ve kötü niyetli olmadığını, haklı olan taleplerinin karşılığında kesilen ve keşide edilen belgeler olduğunu, ayrıca taraflar arasında dava dilekçesinde bahsedilen bedeli içeren bir mutabakat ya da bu yönde müvekkili şirketçe yazılan kabul mektubu da bulunmadığını, ayrıca davacı şirket dilekçesinde otel yönetimi ile mail yazışmasından bahsetmiş ise de dilekçesi ekine böyle bir yazışma örneği de sunmadığını, sunulmayan delillerin sonradan sunulmasına muvafakatleri olmadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap vermiştir.
Mahkememiz dosyası ile birleşen … Esas sayılı dosyasında; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı taraftan aralarındaki sözleşmeler gereğince alacaklı olduğunu, bu sözleşmedeki şartların yerine getirilmediğini ve cezai şart alacağının koşullarının oluştuğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 15.000,00-TL alacağın davalıdan tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesin talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; taraflarına karşı ikame edilen iş bu davayı kabul etmediklerini, davacının müvekkilinin ödemiş olduğu fazladan ödemeleri geri ödememek için haksız ve mesnetsiz iş bu davayı açtığını, davanın reddini talep etmiştir.
Dava: Acentelik sözleşmesinden kaynaklanan fazla ödemenin iadesi, birleşen dava ise; cezai şart alacağının tahsili talebine ilişkindir.
Dosya kapsamına alınan … tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; taraflar arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu, davacı yanca davalı şirkete toplam ….-TL ödeme yapıldığı, taraflar arasında düzenlenen ….-TL bedelli faturalar yönünden tarafların ticari defterlerinin birbirini teyit ettiği, bu bağlamda ve ticari ilişkiye istinaden dava tarihi itibariyle davacı şirketin bakiye 6.817,80-TL tutarında davalı tarafa fazla ödemesinin tespit edildiği, tespit edilen bu tutara temerrüt tarihinden dava tarihine kadar işlemiş reeskont faizinin 87,42.-TL olduğu, davalının davacı adına düzenlediği toplam ….-TL tutarındaki 3 adet … faturalarının hem davacının ticari defterlerinde hem de davalının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, davalı tarafından davacıya fatura edilen … faturalardan … grubuna ait … (… TL) tutarındaki faturanın … tarihinde ücretsiz olarak iptal edilebileceği kanaatinde ise; davalının … ve … grupları için … Euro ( … TL ) tutarında … bedeli faturasını sözleşme gereği kesebileceği, … tarihinden itibaren tamamen iptal edilen takım-grup için Acente, toplam konaklama cirosunun %50’sini ödeyeceği kanaatinde ise; … Euro (… TL) ile birlikte … Euro (…) tutarın %50’si olan … TL’yi ilave ederek toplam … TL tutarında … bedeli faturasını sözleşme gereği kesebileceği, rezervasyonun grubun girişine 29 gün kala iptal edildiği ve full … ödenmesi gerektiği kanaatinde ise davalı tarafın davacı organizasyon şirketine … Euro tutarı karşılığı … TL tutarında … bedeli faturasını sözleşme gereği kesebileceği rapor edilmiştir.
Dosya kapsamına alınan; … tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda; T.C. Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden davacının …-Euro tutarındaki bakiye alacağının, dava tarihi itibariyle Türk lirası karşılığının …-Euro x 8,5942-TL= …-TL olduğu rapor edilmiştir.
Dosya kapsamına alınan; … tarihli bilirkişi heyetinin ek raporunda; … tarihinde iptal olan … grubuna ait konaklamanın … tarihinde ücretsiz olarak iptal edilebileceği kanaatinde ise; bu durumda davalının … ve … grupları için faturalandırmış olduğu toplam … Euro (… TL) tutarında … bedelinin sözleşme gereği düzenlenebileceğini, … tarihinden itibaren tamamen iptal edilen takım-grup acente toplam konaklama cirosunun %50’ini ödeyeceği kanaatinde ise; … Euro (… TL) ile birlikte … Euro (…) tutarın %50’si olan … TL’yi ilave ederek toplam … TL tutarında … bedeli faturasının sözleşme gereği düzenlenebileceğini, rezervasyonun grubun girişine 29 gün kala iptal edildiği ve full … ödenmesi gerektiği kanaatinde ise davalı tarafın davacı organizasyon şirketine … Euro tutarı karşılığı … TL tutarında … bedeli faturasını sözleşme – gereği düzenlenebileceği rapor edilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen … Takım Sözleşmeleri incelendiğinde 6.maddelerinde iptal şartları düzenlenmiştir. Buna göre;
A-Sözleşmenin … tarihine kadar cezasız olarak iptal edilebileceği,
B-Sözleşmenin … tarihinden itibaren tamamen iptal edilen takım-grup için acentanın toplam konaklama bedelinin %50’isini, organizasyon tarihine son 30 gün kala iptal edilme halinde ise %70’ini ödeyeceği
C-Acentanın sözleşme tarihinden itibaren organizasyonun başlangıcına 60 gün kalana kadar toplam konaklamanın %20’sini, 30 gün kalana kadar ise %15’ini iptal edebileceği, 30 gün veya daha altı bir sürede iptal durumunda ise full … bedeli ödeyeceği düzenlenmiştir.
Asıl davada uyuşmazlık; davacı yanın, davalı yana yapılan fazla ödemesinin bulunup bulunmadığı, var ise bedeli iade alıp alamayacağı, birleşen dava yönünden ise; … takım sözleşmelerinin süresinde iptal edilip edilmediği ve buna dayalı olarak cezai şart istenip istenemeyeceği hususundadır.
Davacı tarafından … grubuna ait konaklama sözleşmesinin (… Takım sözleşmeleri) … tarihinde iptal edildiği, … grubuna ilişkin sözleşmenin … tarihinde, … grubuna ilişkin sözleşmenin ise … tarihinde iptal edildiği dosya kapsamında sabittir. Davacı taraf söz konusu iptal talebinin süresinde olduğu; bu nedenle birleşen dava davacısının … bedeli isteyemeyeceğini savunmaktadır.
Birleşen davada davalı söz konusu iptal edilen … ve … grupları yerine … ve … takımlarının birleşen dosya davacısı … Ltd.Şti tarafından ikame takım olarak kabul edildiği belirtilmektedir. Her ne kadar birleşen dosya davacısı ikame takımı kabul etmese de; Davacı tarafından düzenlenen … tarihli …-TL … takımı konaklama bedelli fatura ile … tarihli …-TL bedelli … takımlarının konaklamasına ilişkin faturaları davalıya gönderildiği, davalı tarafça bu faturaların ticari defterlerine işlendiği ve davalı tarafça da söz konusu faturaların ödenmiş olduğu; ancak … Gruba ait takım sözleşmesinin iptal edilmesi ve yerine ikame olarak önerilen … takımının da gelmemesi üzerine … tarih ve …-TL’lik full … faturasını davalıya göndermiştir. … tarihli …-TL … takımı konaklama bedeli faturası ile … tarihli …-TL bedelli … takımlarının konaklamasına ilişkin faturalar tarafların defterlerinde de kayıtlı olup, davacı düzenlediği … tarihli … faturası ile de davalının iddia ettiği ikame takımların konakladığını fatura altında yer alan açıklama ile doğrulamakta olup, söz konusu ödemelerin başkaca bir sözleşme ilişkisine ait olduğunu ileri sürmek hakkın kötüye kullanımı niteliğinde olduğundan Mahkememizce birleşen davada davalı şirket savunmasının yerinde olduğu değerlendirilmiştir.
Taraflar arasındaki bir diğer uyuşmalık ise sözleşmelerin iptal tarihi olan … tarihi itibariyle cezai şart koşulunun oluşup oluşmadığı noktasındadır. Taraflar arasındaki sözleşmelerin 6.maddesi incelendiğinde açıkça “bu tarihe kadar” ve “… tarihinden itibaren” ibareleri ile sözleşmenin … tarihine kadar cezasız iptal edilebileceği bu tarihten itibaren iptal edilmesi halinde cezai şart olarak … ödeneceği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafın birleşen davacı … Ltd. Şti’nin herhangi bir zararı olmadığından bahisle cezai şart isteyemeyeceği yönündeki savunmasının incelenmesinde cezai şartın hukuki niteliğinin incelenmesi gerekmektedir.
İfa yerine cezai şart (dönme cezası); 6098 s. TBK. m. l79 f. III (818 s. BK. m. 158 f. III) hükmüne göre “Borçlunun, kararlaştırılan cezayı ifa ederek sözleşmeyi, dönme veya fesih suretiyle sona erdirmeye yetkili olduğunu ispat etme hakkı saklıdır”. Yukarıda açıklamış olduğumuz gibi, ceza koşulunun amacı, borçlunun borca uygun hareket etmesini temindir. Halbuki, burada borçlu, borcu ifa yerine bizzat ceza koşulu ödemek suretiyle borçtan kurtulma olanağına sahiptir. Bir başka ifadeyle, burada borçlu borca aykırı davranmamakta, borcu ifa yerine ceza koşulunu ödeyerek sözleşmeden dönebilmektedir. Bu nedenle, ceza koşulu ifanın yerini almaktadır (Ahmet M. KILIÇOĞLU, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 23. Bası, Ankara 2019, s. 984-990) Sözleşmeden düzenlenen cezai şartın bu bağlamda dönme cezası niteliğinde olması nedeniyle de zararın oluşmadığı yönündeki savunmalar da yerinde değildir.
Bu kapsamda davacı tarafından ana dava dosyasında talep edilen fazla ödemeye ilişkin dosya kapsamına alınan ve hüküm kurmaya elverişli bulunan bilirkişi raporlarında tespit edilen bakiye 6.817,80-TL fazla ödemesinin bulunduğu anlaşılmış olup, söz konusu tutarın davalı yandan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Birleşen dava yönünden ise; davalı … Ltd. Şti tarafından … tarihinde sözleşme iptal edildiğinden; davacı … Ltd. Şti’nin TBK.’nın 179/3 maddesi gereğince yalnızca … grubuna ait konaklamanın iptal edilmesi ve yerine ikame takımın da konaklamaması nedeni ile cezai şart alacağına hak kazandığı mahkememizce kabul edilmiştir. Bilirkişi raporları dikkate alındığında; sözleşmenin organizasyonun başlama tarihine 29 gün kala iptal edilmiş olması ve konaklamanın bir kısmının veya oda iptalinin değil konaklamanın tamamının iptal edilmesi sebebiyle taraflar arasındaki sözleşmenin 6. maddesinin 1. fıkrası gereğince cezai şart bedelinin %70 oranı üzerinden hesaplanması gerektiği; bu durumda davacının düzenlemiş olduğu …-TL’lik … faturasının tamamını değil sözleşmenin 6/1.maddesi gereğince %70’ini talep edebileceğinden …-TL … bedeli Mahkememizce kabul edilmiştir.
Birleşen davada davacı davasının kısmi dava olarak açmış ve … bedeli olarak TL cinsinde talepte bulunmuş; ancak … tarihli dilekçesi ile dava değerini ıslah ederek Euro cinsinden talepte bulunmuştur. Davacı dava dilekçesi ile seçimlik hakkını TL’den yana kullanmış olmakla sonradan seçim hakkını değiştirerek döviz cinsinden talepte bulunamayacağından mahkememizce TL üzerinden hüküm kurulmuştur.
Ana dava dosyasında davacının 6.817,80-TL fazla ödemesi bulunduğu Mahkememizce kabul edilmekle birleşen davada mahsup talebi dikkate alınarak hesaplamadan düşüldüğünden ana dava dosyasının reddine karar vermek gerekmiş, davacının haklı olduğu miktar yönünden yargılama gideri ve vekalet ücreti hesaplanmıştır.
Birleşen dosya yönünden ise Mahkememizce … tarih ve …-TL’lik … faturası dikkate alınarak sözleşmenin 6.maddesi gereğince %70 oranı dikkate alınarak …-TL olarak hesaplanmış davalının mahsup talebi dikkate alınarak 6.871,30-TL düşülerek …-TL yönünden davanın kısmen kabulü yoluna gidilerek dava dilekçesinde talep edilen 15.000,00-TL yönünden dava tarihi, bakiye …-TL’si yönünden ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine hükmedilerek aşağıdaki gibi karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Ana dava dosyası yönünden:
Birleşen dava dosyasındaki alacak ve mahsup talebi dikkate alınarak davanın REDDİNE,
A-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 179,90-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 6.510,13-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
B-Davalı … San. Tic. Ltd. Şti. kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T. göre hesaplanan 57.841,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
C-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
2-Birleşen … esas sayılı dava dosyası yönünden:
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
… TL’nin 15.000,00 TL’si için dava tarihi olan … tarihinden … TL’si yönünden ise ıslah tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin Reddine,
A-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 13.311,21-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 207,75-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
B-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T. göre hesaplanan 30.230,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T. göre red edilen kısım üzerinden hesaplanan 81.416,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
D-Davacı tarafından yapılan 13.311,21-TL Harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
F-Davacı tarafından yapılan; Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 30,00-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 7,58-TL’lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği ‭kabul red oranı dikkate alınarak 333,46-TL’lik kısmının davalıdan, kalan 986,54‬ TL’lik kısmın davacıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 30/01/2023

Başkan …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Katip …
¸e-imzalı