Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/320 Esas
KARAR NO : 2021/627
DAVA : Tazminat (Kooperatif Üyeliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/07/2019
KARAR TARİHİ : 08/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Üyeliğinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı, kooperatif adına, … Bankasından kredi kullanılmak suretiyle, … yılında … kaim taşınmazı edindiğini, banka kredisi kullanmak suretiyle edinilen taşınmaz üzerine; … yapılması projelendirildiğini; kooperatife ait inşaatların yapıldığı arsanın edinilmesi ve inşaatın yapımı için kullanılan kredi geri ödemesi kooperatifin bankaya olan borcu, kooperatif üyelerinin mali yükümlülüğü olarak her bir hisse bedeli olarak ferdileştirildiğini, … ayı içinde her bir üye tarafından mali yükümlülüğünün karşılığı ödemesi gerekirken; davalı … tarihinde mali yükümlülüklerini yerine getirmediğini; davalının kooperatife karşı mali yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle taşınmazın edinilmesi amacıyla … Bankası tarafından kooperatif kredisine “mahrum kalınan kâr payı” işletildiğini ve kooperatifin zararına neden olunduğunu; davalının … tarihinde kooperatif üyeliğinden istifa ettiğini, davalının … tarihinde kooperatife karşı mali yükümlülüğünü yerine getirmesi gerekirken, mali yükümlülüklerini yerine getirmeyip … tarihinde istifa etmesi nedeniyle; … tarihi ile davalının istifa tarihi olan … tarihleri arasında … Bankası tarafından kooperatifin kredi borcuna işletilen mahrum kalınan kar payı nedeniyle kooperatifin zararına neden olunduğundan, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla … TL’nin … tarihinden işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı kooperatife verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; arabuluculuk son tutanağı usulsüz olduğundan, dava şartı eksikliğinden dolayı davanın reddi gerektiğini, davanın belirsiz alacak davası mı kısmi dava olarak mı ikame edildiği HMK 31 gereğince Sayın Mahkeme tarafından davacıya sorulması gerektiğini, kooperatifin müvekkiline rücu edebilmesi için önce bu zararı karşılaması gerektiğini, rücu için aranan şart gerçekleşmediği için davanın usulden reddi gerektiğini, davacının yönelttiği talebin bir dayanağı bulunmadığını, kabul anlamına gelmemek üzere bir an için müvekkilinin taahhüt altına girdiği düşünülse bile, müvekkilinin sorumluluğu bir pay değeri olan … TL’yi aşamayacağı, davacının talebi zamanaşımına uğradığını, kooperatif yönetiminin, Kooperatifi adeta “…” yönetirmişçesine idare ettiğini, hesap verilebilirlik ve şeffaflık ilkelerinden uzak olmaları ve usulsüzlüklerle ile ilgili ortalıkta dolanan söylentiler sebebi ile müvekkilinin … tarihinde Kooperatif üyeliğinden istifa edip, müvekkilinin annesinin müvekkili adına Kooperatif hesabına yatırdığı … TL’nin iadesini talep ettiğini, kooperatifçe müvekkiline herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkilinin istifasından sonra yapılan … tarihli genel kurula sunulan Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu, müvekkilinin dürüstlük ve iyi niyet ilkelerine uygun olarak hareket ettiğinin ve Kooperatife zarar vermediğinin ispatı niteliğinde olduğunu, davacı Kooperatif tarafından konut bedeli usulüne uygun şekilde belirlenmediği gibi, müvekkiline konut bedel tespitine dair rapor noter kanalı ile yahut elden imza karşılığı tebliğ edilmediği, dolasıyla Kooperatif yönetimi, Ana Sözleşme’den kaynaklanan bu yükümlülüğünü yerine getirmediğinden dolayı, ortada bir zarar varsa bunun sorumlusu Kooperatif yönetimi olduğu, davacı kooperatifçe, müvekkiline konut bedelleriyle ilgili olarak taksitlendirmeye ilişkin bir bildirim yapılmadığı gibi, bono da alınmadığını, talep dahi edilmediğini, kredinin ferdileştirilmesi aşamasına geçilmediğinden, müvekkilinin herhangi bir ödeme yapma yükümlülüğü doğmadığını, kooperatifin iflasın eşiğinde olduğu ve yönetim ve denetim kurullarındaki usulsüzlükler gerekçe gösterilerek … üyenin imzasıyla verilen … tarihli şikayet dilekçesine istinaden Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde … Soruşturma no’lu dosyasında Kooperatif yöneticilerinden …, … ve … hakkında soruşturma başlatıldığı, … tarihli İddianame düzenlenerek ağır ceza mahkemesinde gönderildiğini, Kooperatif üyelerinin talebi üzerine, Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi … E. sayılı dosyasında … tarihli tensip … no’lu ara kararla Kooperatife tedbiren kayyum atandığını, kooperatifçe bu güne kadar en az … müteahhit ile inşaat sözleşmesi akdedildiğini, hiçbir sözleşme nihayete eremediği, bildiğimiz en son sözleşme ise … şti. ile … tarihinde akdedildiğini, bu sözleşmeye göre, yüklenici … şirketi Kooperatifin tüm banka/kredi borçlarını ödemeyi taahhüt ettiğini, bu kapsamda Kooperatifin rücu edebileceği somut bir zaran olduğundan söz edilemeyeceğin, kooperatif yönetiminin üyelere karşı eşit davranma yükümlülüğü olmasına rağmen, istifa etmeyen ancak üyelik vecibelerini de yerine getirmeyen ortaklara karşı bu güne kadar bir yaptırım uygulanmadığını, davacının dilekçesindeki faiz talebi de hatalı olup bu talebin de reddi gerektiğini, kooperatif yönetimi Kooperatif adına her seferinde piyasa rayicinin üzerinde faiz oranlarıyla kredi kullandığını, kendi yönetim kusurlarını örtmeye çalışan davacı kötüniyetli olduğundan hmk 329. maddesi ve avukatlık kanunu 169. maddesi uygulama alanı bulması gerektiğii, davacının davasının öncelikle usulden reddine, Mahkeme aksi kanaatteyse davanın esastan reddini, davacı taraf aleyhine disiplin para cezasına hükmedilmesini ve Avukatlık Kanunu’nun 169. Maddesi gereğince karşı tarafa yüklenecek olan vekalet ücretinin davacının kötüniyetli olmasından ötürü 3 kat artırılarak hükmedilmesini, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasını, Kooperatif yöneticileri hakkında Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dosya içerisine, … Tapu Müdürlüğüne müzekkere yazılmış, Davacı kooperatifin … Bankasından kullandığı krediye ilişkin tüm kayıtlar celp edilmiş, Antalya … Noterliğinin … tarih … yevmiye nolu ihtarname dosya arasına aldırılmıştır.
Kooperatifin ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına karar verilerek kooperatif konusunda uzman bir bilirkişiden kök rapor ve ek rapor aldırılmış, tarafların rapora itirazları üzerine kooperatif konusunda uzman bir mali müşavir bilirkişi ile ticari mevzuatından kaynaklı nitelikli hesaplamalar uzman bilirkişi heyetinden rapor aldırılmış, bilirkişi heyetinin … tarihli raporunda, Davacı Kooperatifin üyelerine yükümlülük bedeli olarak şifa en … TL yükümlülüğün belirlendiği anlaşıldığı, Bu yapılacak ödemeye ilişkin Ticari Defterlerde ilgili dönemlerde tahakkuk kaydı yapılmadığı ve alınmış bir Genel Kurul Kararı bulunmadığı, Davacı Kooperatifin … tarihli genel kurul kararı ile kredi kullanmaya yönelik karar aldığı, … tarihinde kredinin kooperatif adına kullanıldığı, kredinin son ödeme tarihi olan … tarihinde bir kısım kredi borcunun yaklaşık 1/3’ünün ödenmediği, ödenmeyen borcun mükerrer kez yapılandırıldığı,
ödeme yapmayan üyelere 1nci ve 2nci ihtarnamelerin gönderildiği, kredilerin ferdileştirme işlemleri ticari defterlerde yapılı olmadığı, alınan kararların iptal edildiğine dair dosyada bilgi ve belge yer almadığı, Davacı Kooperatifin kredi gecikmesinden sonraki (… tarihi) dönemlerde kısmi olarak ödemeleri yapmayan üyelerin ödemeleri yapmaya devam ettiği, yapılandırılan krediden dolayı mahrum kalınan kar payının da hesaplanarak üyelere payı nispetinde yükletildiği ve tahsil edildiğine yönelik … tarihi itibariyle ticari defterlerde ortaklardan faiz yükü hesaplanıp tahsil edildiğine dair herhangi bir kayıta rastlanmadığı,

Davacı Kooperatifin incelenen …-…-…-… yılı defter kayıtlarına göre; davalı …’nın istifasından sonra (…) ve … kapanış yılına kadar ‘…’ için ortak veya yeni üye yerine alınmadığı, anacak bir kaç ortağın birden fazla bağımsız bölüme sahip olarak belirlenen yükümlülük tutarından daha fazla ödeme yaptığı, davalının …-TL üyelik bedeli ödediği, davalıya tapu (…) verilmemiş olduğunun da dosya kapsamıyla anlaşıldığı, Davalının istifası itibariyle ve yapılan … kesin mizan kontrolü ile … ortaktan … ‘inin yani …’lik üyenin yükümlülüğünü yerine getirdiği, getirebildiği anlaşıldığı, (… TL)’yi ödediği; mütalaa edildiği anlaşılmıştır.
Dava: Dava dışı banka tarafından davacı kooperatifin kredi borcuna işletilen mahrum kalınan kar payı nedeni ile davacı kooperatifin zararına neden olduğu iddiası ile açılan alacak davası niteliğindedir.

1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun;

23. Maddesi “Ortaklar bu kanunun kabul ettiği esaslar dahilinde hak ve vecibelerde eşittirler.” hükmünü

35. Maddesi “Ortakları şahsan sorumlu, veya ek ödemelerle yükümlü bir kooperatifte, durumunu bilerek yeni giren kimse, girişinden önce doğmuş olan borçlardan diğer ortaklar gibi sorumlu olur. Buna aykırı mukavele hükümleriyle ortaklar arasındaki anlaşmalar üçüncü şahıslar hakkında hüküm ifade etmez.” hükmünü,

42. Maddesi “Genel Kurul bütün ortakları temsil eden en yetkili organdır.
Genel Kurul, aşağıdaki yetkilerini devir ve terk edemez.
1. Anasözleşmeyi değiştirmek,
2. Yönetim Kurulu ve Denetçiler Kurulu üyeleriyle gerektiğinde tasfiye kurulunu seçmek,
3. İşletme hesabiyle bilanço ve gerektiğinde gelir gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak,
4. Yönetim ve denetçiler kurullarını ibra etmek,
5. Kanun veya anasözleşme ile Genel Kurula tanınmış olan konular hakkında karar vermek.
6. (Ek: 6/10/1988 – 3476/9 md.) Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerine ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek.
7. (Ek: 6/10/1988 – 3476/9 md.) İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini belirlemek.
8. (Ek: 6/10/1988 – 3476/9 md.) Yapı kooperatiflerinde; kooperatifin ortak sayısı ile yapılacak konut veya işyeri sayısını tesbit etmek.” hükmünü içermektedir.

Kooperatif ana sözleşmesinin;
15. Maddesi “Devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları, o yılın bilançosuna göre hesaplanarak, bilanço tarihinden itibaren bir ay içinde geri verilir. Ancak ortaklığı sona erenlerin yerine yeni ortak alınması halinde eski ortağın 21nci madde uyarınca ödediği gider taksitleri derhal geri verilir.
Ayrılan ortaklar kooperatifin yedek akçeleri üzerinde bir hak iddia edemezler…” hükmünü,

20. Maddesi “…Kooperatife giren her ortak, girişinden önce doğmuş olan kooperatif borçlarından dolayı diğer ortaklar gibi sorumlu olur.” hükmünü,
21. Maddesi “Ortaklar, taahhüt ve tediye ettikleri ortaklık payı bedelleri dışında, kooperatif amaçlarının gerçekleşmesini sağlamak üzere genel kurulca kararlaştırılacak miktardaki, arsa, altyapı, inşaat ve benzeri gider taksitlerini ödeme zorundadırlar. Bu kararlarda ana sözleşmenin 33’ncü maddesinin2’nci fıkrasında gösterilen nisap aranır.” hükmünü,

33. Maddesi “…Genel Kurulda Kararlar, Ortakların en az 1/4’ünün hazır olması şartıyla oylama sırasındaki mevcudun yarıdan fazlasının oyu ile alınır.” hükmünü,

60. Maddesi “…Alınan arsaya ilişkin proje, altyapı ve inşaat işlerinin yaptırılma usulü genel kurulca tespit edilir.
Yukarıdaki işlerin yaptırılmasında; ihale ve emanet usulünden hangisinin uygulanacağı, ihale usulünün kabulü halinde bunun kapalı teklif usulü, açık teklif usulü, pazarlık usulü veya yarışma usulü suretiyle yürütüleceği, ihale komisyonunun nasıl teşkil edeceği, emanet usulünün tercih edilmesi halinde ise emanet komisyonunun kimlerden oluşturulacağı hususları genel kurul kararında belirtilir.
Sözü geçen işlerin belirlenen usule, proje, şartname ve iş programlarına göre yürütülüp sonuçlandırılmasından yönetim kurulu üyeleri müteselsilen sorumlu olup, denetim kurulu üyeleri de buna ilişkin hesap ve işlemleri tetkik ve denetlemekle yükümlüdür.” hükmünü,

63. Maddesi “….Ortağın, bu ana sözleşmenin 21’nci maddesi uyarınca yatırdığı, paraların toplamı, konutun kesin maliyet bedelinden indirilerek geri kalanı genel kurulca kararlaştırılan taksitlere bağlanır. Bu taksitler için ortaklardan bono alınır.” hükmünü,

64. Maddesi “…Yapılan Konutlar ortaklara dağıtıldıktan ve kesin maliyetle ödenecek taksitler de belli olduktan sonra, kooperatifin aradan çekilmesi ve borç miktarı kadar kredi veren kuruluş lehine ipotek tesisi suretiyle, konutların mülkiyetleri de ortaklara aktarılarak ferdi münasebete geçiş muamelesine başlanır. Muamelenin tamamlanması ve kendi borcunu kabullenmiş olması ile ortağın artık kredi borcu bakımından kooperatifle ilgisi kesilmiş olur.
Yapı kullanma izninin alınmasını müteakip en çok bir yıl içinde ortakların Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre ferdi münasebet işlerinin sonuçlandırılması şarttır.” hükmünü düzenlemiştir.

1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 42. maddesine göre genel kurul bütün üyeleri temsil eden en yetkili organ olup, kanun veya anasözleşme ile genel kurula tanınmış olan konular hakkında karar verme yetkisini haizdir. Konut Yapı Kooperatifi Tip Anasözleşmesi’nin 23/1. maddesinin 6. bendi uyarınca ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak esasları tespit etmek genel kurulun yetkisi dahilindedir. ( Y 23. H. D. 16.10.2017 T. 2015/5887 E. 2017/2674 K. Sayılı ilamı)
Kooperatifler genel kurul kararları ile aidat toplar ve üyelerinden genel kurula dayanmayan herhangi bir bedel talep edemezler. Davacı üyenin borcu ancak genel kurul kararları ile belirlenir. Buna göre kooperatif genel kurullar tarafından belirlenen aidat miktarlarını, üyede genel kurul uyarınca belirlenen aidatları ödediğini ispat eder. ( Y 23. H. D. 23.09.2019 T. 2016/5921 E. 2019/3789 K. Sayılı ilamı)
Davalı kooperatif anasözleşmesinin 15 nci maddesinde “Ortaklığı sona erenlerin yerine ortak alınması halinde eski ortağın 21. madde uyarınca ödediği gider taksitleri derhal ödenir.” hükmü yer almaktadır. ( Y 23. H. D. 21.10.2020 T. 2017/2330 E. 2020/3183 K. Sayılı ilamı)
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davalının kooperatife geçerli bir üyeliğinin bulunduğu ve … tarihinde istifa ettiği; davacı Kooperatifin üyelerine Genel Kurul Kararı ile belirlemiş olduğu bir mali yükümlülüğün bulunmadığı; davacı kooperatif, … tarihli genel kurul kararı ile kredi kullanmaya yönelik karar aldığı, … tarihinde kredinin kooperatif adına kullanıldığı, kredinin son ödeme tarihi olan … tarihinde bir kısım kredi borcunun yaklaşık …’ünün ödenmediği, ödenmeyen borcun mükerrer kez yapılandırıldığı, kredilerin ferdileştirme işlemleri ticari defterlerde yapılı olmadığı; yapılandırılan krediden dolayı mahrum kalınan kar payının da hesaplanarak üyelere payı nispetinde yükletildiği ve tahsil edildiğine yönelik … tarihi itibariyle ticari defterlerde ortaklardan faiz yükü hesaplanıp tahsil edildiğine dair herhangi bir kayıta rastlanmadığı; bilirkişi marifeti ile incelenen …-…-…-… yılı defter kayıtlarına göre; davalının istifasından sonra (…) ve … kapanış yılına kadar ‘…’ için ortak veya yeni üye yerine alınmadığı, anacak bir kaç ortağın birden fazla bağımsız bölüme sahip olarak belirlenen yükümlülük tutarından daha fazla ödeme yaptığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla da davacı kooperatifin davalıya karşı konut bedellerinin tespiti hususunda ana sözleşmeye uygun davranmadığı, davalının üyeliği devam ettiği süre içinde kooperatif genel kurullarında, konut kredi borcunu ödemeyen ortaklara ait konut kredi borcunun paylaştırılarak ferdileştirmesine ilişkin alınan herhangi bir kararın alınmadığı, kooperatifin tüm ortaklarına eşit davranması Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesinin bir gereği olduğu halde yapılandırılan krediden dolayı davalının üyeliği devam ettiği zaman dilimi içerisinde mahrum kalınan kar payının hesaplanarak üyelere payı nispetinde yükletilmediği, bir kaç ortağın birden fazla bağımsız bölüme sahip olarak belirlenen yükümlülük tutarından daha fazla ödeme yaptığı, talep edilen kooperatif banka borcuna işletilen kar payından kaynaklı zarara ilişkin davalının üye bulunduğu zaman aralığı içinde alınan herhangi bir genel kurul kararının da bulunmadığı anlaşılmakla ispat edilemeyen davanın reddine, davacı her ne kadar davasını ispat edememişse de kötü niyetli olduğu sabit olmadığından 6100 Sayılı Kanun 329. Maddesi uyarınca davalı tarafın vekili ile aralarında kararlaştırdıkları vekalet ücreti ödemesine karar verilmesine ve disiplin para cezasına çarptırılmasına yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının reddine,
a-Alınması gerekli 59,30.-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 170,78-TL harçtan mahsubu ile fazladan yatırılan 111,48-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya İADESİNE,
b-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
c-Davalı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 4.080,00.-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya ÖDENMESİNE,
d-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği davalıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 08/09/2021

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)