Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/267 E. 2022/730 K. 02.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/267
KARAR NO : 2022/730
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 20/03/2014
KARAR TARİHİ : 02/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonucunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; … tarihli tek taraflı trafik kazasında …’in sevk ve idaresindeki … plakalı araçta …’in yolcu olarak bulunduğunu, aracın ikiye bölünerek …’in vefat ettiğini, müvekkillerinin muris …’in yasal mirasçıları olduğunu, murisin evli fakat çocuksuz olduğunu, murisin ölümünden dolayı müvekkillerinin büyük acılar çektiklerini söylemekle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere … TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini ve her bir davacı için ayrı ayrı … TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’den tahsilini istemiştir.
Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle: … plakalı aracın ZMMS poliçesi ile müvekkili şirkete sigortalı olduğunu, poliçede verilen ölüm teminatının … TL olduğunu, manevi tazminatın poliçe kapsamında olmadığını, dava konusu kaza ile ilgili muris …’in eşi …’in müvekkil şirkete müracaatı üzerine … nolu hasar dosyası açıldığını, aktüer raporu doğrultusunda … TL tazminatın murisin eşine ödendiğini, akabinde eşin Adana … Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile tazminat davacı açtığını, dava dosyasında alının bilirkişi raporunda eş …’e … TL ek destekten yoksunluk tazminatı çıktığını, müvekkil şirket tarafından bu tutarın ferileri ile … vekiline ödenerek sulh ile dosyanın kapandığını, bu nedenlerle müvekkil şirket hakkındaki davanın reddine, aksinin kabulü halinde ise sorumluluğun azami poliçe teminatı ile sorumlu tutulmasına, faiz isteğinin reddine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle: açılan bu davayı kabul etmediğini, kazanın oluşumunda kendisine ait olan aracı kullanan kişinin kusuru bulunmadığını, kazanın … ili merkezde gerçekleştiğini, davalı olarak kendisinin adresinin ise … köyü olduğunu, dolayısıyla bu davanın … ilinde açılamayacağını, kazanın olduğu yerin bu davanın görülmesi gereken yer olması bağlamında yetkili ve görevli mahkemelrden bir tanesi … merkezde bulunan mahkemeler olduğunu, bu nedenlerle yetki itirazında bulunduğunu ve itirazının kabulü ile davanın reddini, dava masrafları ve vekalet ücretinin davacılar üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
Adana … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih … – … Esas ve Karar sayılı dosyasının yetkisizlik kararı üzerine Mahkememize tevzi edilerek Mahkememizin yukarıdaki esas numarasına kaydı yapılarak incelenmiştir.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun araştırma ve inceleme yapılarak; tarafların göstermiş olduğu deliller toplanmış, Adana … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası, Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyası, Adana … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. sayılı dava dosyası celp edilmiş, aktüerya bilirkişisinden rapor aldırılmıştır.
Adana … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasının incelenmesinde; davacısının …, davalısının … A.Ş. olduğu, dava türünün tazminat, dava tarihinin … olduğu, yargılama neticesinde … tarihinde davacının davasının konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği anlaşılmıştır.
Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyasının incelenmesinde; davacısının …, maktulün …, şüphelisinin …, suçun taksirle ölüme sebebiyet vermek suçu olduğu, suç tarihinin …, suç yerinin … olduğu, soruşturma dosyasında alınan … tarihli kusur bilirkişisi raporunda; … plaka sayılı araç sürücüsü …’in asli kusurlu, kazaya karışan diğer iki araç sürücüsünün kusursuz olduğunun tespit edildiği, soruşturma neticesinde … tarihinde KYOK kararı verildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına alınan … tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak; … tarihinde meydana gelen kaza sonucu ölen …’in desteğinden yoksun kalan davacı … destekten yoksun kalma tazinatı alacağının …-TL olduğu, davacı … destekten yoksun kalma tazminatı alacağının bulunmadığı, olayda hatır taşıması söz konusu olduğu, mahkemece hatır taşımasına ilişkin indirim yapılmasının mahkemenin taktirinde olduğu, tazminattan %25 oranında indirim yapılmasının hakkaniyete uygun olabileceği tespit ve rapor edilmiştir.
Davacılar vekilinin mahkememize sunmuş olduğu … havale tarihli ıslah dilekçesinde; her bir davacı için …-TL maddi tazminat taleplerini bilirkişi raporu doğrultusunda …-TL artırarak toplam …-TL’nin kabulüne karar verilmesini talep ettiği ve ıslah harcını yatırdığı anlaşılmıştır.
Yapılan yargılama sonucunda; Mahkememizin … tarihli … Esas ve … Karar sayılı ilamı ile; “…Davanın maddi tazminat yönünden kısmen kabulü ile; …-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … yönünden kaza tarihi olan … tarihinden itibaren, davalı … şirketi için ise dava tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı yasal faizi ile birlikte, davalı … şirketinin sorumluluğunun sigorta poliçesi ile sınırlı olmak üzere, davalılardan müteselsilen tahsili ile davacı …’ya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, Manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile; Davacı … yönünden … TL, Davacı … yönünden … TL, Davacı … yönünden … TL, Davacı … yönünden … TL, Davacı … yönünden … TL, Davacı … yönünden … TL, Davacı … yönünden … TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine,” karar verilmiştir.
Mahkememizin … Esas ve … Karar sayılı ilamı, davalı … A.Ş vekilinin … tarihli dilekçesi ile temyiz edildiği, Yargıtay … Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın … tarih, … Esas- … Karar sayılı ilamı ile; ” Somut olayda, davacı … yargılama devam ederken … tarihinde vefat etmiştir. Mahkemece karardan önce vefat eden davacı … hakkında da hüküm kurulmuştur. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanların, davada taraf ehliyetine de sahip olduğu düzenlenmiştir. Kanunun 114/1-d. maddesinde ise taraf ehliyeti dava şartları arasında sayılmıştır. 4721sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 599. maddesi gereğince mirasçılar, mirasbırakanın ölümü ile mirası bir bütün olarak, kanun gereğince kazanırlar. Dava devam ederken davacı … vefat ettiğinden artık mirasbırakanın taraf ve dava ehliyeti bulunmamakta olup mirası bir bütün olarak kazanan mirasçılarının davaya dahil edilmesi ve taraf teşkili sağlanarak uyuşmazlık hakkında sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir. Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı mahkemece, davacı …’n mirasçılık belgesine göre, mirasçılarının davaya dahil edilmesi sağlanarak taraf teşkili sağlandıktan sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde ölü kişi hakkında karar verilmesi doğru görülmemiştir. 2-Kabule göre;mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, ölen davacı … …’nın ölüm tarihine kadar destek alacağı kabul edilerek hesaplama yapılması gerekirken, pay dağılımlarının farklı oranlanması ve davacı …’nın ileri bir tarihe kadar destek alacağının kabul edilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir. Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı … A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün bozulmasına” karar verilerek dosya Mahkememize gönderilmiş ve Mahkememizin … Esasına kaydı yapılarak yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizin … tarihli celsesinin … nolu ara kararı uyarınca, davacı vekiline mirasçıların davaya devam edip etmeyeceği konusunda beyanda bulunmaları ve vekaletname sunmaları için süre verildiği, davacı vekili tarafından beyan dilekçesi ile …, …, …, …, …, …’un davaya devam etmek istediklerini ve bu davalılara ilişkin vekaletnamesini sunduğunu anlaşılmıştır.
Mahkememizin … celse tarihli … nolu ara kararı uyarınca, davacıların destekten yoksun kalma tazminat talepleri ile ilgili olarak, Yargıtay … Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın … tarih, … Esas- … Karar sayılı ilamı doğrultusunda ölen davacı …’nın ölüm tarihine kadar destek alacağı kabul edilmek suretiyle rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi … tarafından ibraz edilen … tarihli raporunda; “Hukuksal olarak delillerin takdir ve kabulü Sayın Hakimliğinize ait olmak üzere; … tarihli Trafik kazası sonucu ölen …’in geride kalan davacı … … için destekten yoksun kalama zararı ölüm tarihine kadar …-TL olarak hesaplandığı” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizin … celse tarihli … nolu ara kararı uyarınca, davacı vekiline tereke temsilcisi atanması için gerekli işlemleri yapmak üzere süre verildiği, davacı vekilinin Bakırköy … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Tereke … K. Sayılı kararı ile …’nın terekesine temsilen …’nın tereke temsilcisi olarak tayinine ilişkin kararı mahkememize sunmuş olduğu anlaşılmıştır.
Dava; Desteğin trafik kazasında vefat etmesi nedeni ile işleten ve ZMMS sigorta şirketine karşı açılan destekten yoksun kalma tazminatı talebi ve tüm davacılar yönünden işletene karşı açılan manevi tazminat talebine ilişkindir.
Hukukumuzda trafik kazasından kaynaklanan zararların ve sorumlulukların kapsamı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve bu kanuna uygun olarak çıkarılan ZMMS Genel Şartları’ında düzenlenmiştir. Karayolları Trafik Kanunu 85. maddesinde belirtildiği üzere; Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.
Karayolları Trafik Kanunu 91. maddesinde ise; İşletenlerin, 85. maddenin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunlu olduğu düzenlenmiştir. Dolayısıyla mali sorumluluk sigortası kapsamında sigortacı, işletenlerin 85. madde kapsamında üçüncü kişilere verdiği zararlardan dolayı hukuken sorumlu hale getirilmiştir.
Somut olayda; Dava sırasında vefat eden davacı …’nın … ve desteği, diğer davacıların … olan …’in, sürücü …’in yönetimindeki, davalı …’in işleteni olduğu, davalı … şirketi tarafından kaza tarihini kapsar şekilde ZMMS poliçesi ile sigorta örtüsü altına alınan, … plakalı araçta yolcu olarak bulunmakta iken meydana gelen trafik kazası sonucu vefat ettiği, soruşturma dosyasında alınan … tarihli kusur bilirkişisi raporunda sigortalı … plaka sayılı aracın sürücüsü …’in asli kusurlu, kazaya karışan diğer iki araç sürücüsünün kusursuz olduğunun tespit edildiği, davacıların desteği …’in … plaka sayılı araçta yolcu olarak bulunması nedeni ile kusurunun bulunmadığı, dosya kapsamına alınan ve hüküm kurmaya elverişli bulunan bilirkişi ek raporunda da belirlenen; dava sırasında vefat eden davacı …’nın uğradığı destekten yoksun kalma tazminatı zararı olan …-TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı …’nın poliçe limiti kadar ve işleten ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu sonucuna varılmıştır. Her ne kadar müteveffanın kardeşleri olan diğer davacılar yönünden de destekten yoksun kalma tazminatı talep etmişlerse de; kardeşin, kardeşe destekliğinde varsayımsal desteklik söz konusu olmayıp, eğer bir kardeş sağlığında ötekine eylemli ve düzenli olarak yardım etmekte ise, bunun gerçek bir desteklik olacağı, eldeki davada bu hususun ispat edilemediği nazara alınarak müteveffanın kardeşi olan davacıların kendileri adına talep ettikleri destekten yoksun kalma tazminatının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı yanın manevi tazminat istemi yönünden ise; uygulanması gereken 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 56/1. maddesine göre, Hakimin olayın özelliklerini göz önünde tutarak manevi tazminat adı ile hak sahibi yararına takdir edeceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer işlevi olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, malvarlığı hukukuna ilişkin zararın karşılanması da amaç edinilmemiştir. O halde, tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir.
Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerektiği kadar olmalıdır. 22/06/1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde, takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar, her olaya göre değişebileceğinden; Hakim, bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir. Hakim manevi tazminat yönünde takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerekmektedir. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında, manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır.
Anılı düzenlemeler ve içtihatlar ışığında somut olaya bakıldığında; Davaya konu trafik kazası neticesinde davacıların … vefat ettiği, dolayısı ile davacı yanın manevi zarara uğradığı ve davalı araç maliki/işleteninin yasal düzenlemeler gereğince davacı yanın manevi zararını gidermekle yükümlü olduğu sonucuna varılmıştır. Manevi tazminat miktarının belirlenmesi noktasında anılı düzenleme ve içtihatlar kapsamında değerlendirme yapılmış, olayın ağırlığı ve verdiği üzüntünün bir nebze olsun telafisi bakımından meydana gelen olayın oluş şekli, davacı yanın murislerinin davaya konu kaza nedeniyle araçta yolcu konumunda olması sebebiyle kusursuz oluşu, tarafların mali ve sosyal durumları dikkate alınarak davacı yanın manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile aşağıda belirlenen miktar manevi tazminat takdir edilmiştir.
Tüm bu açıklanan nedenlerle; davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın maddi tazminat yönünden KISMEN KABULÜ İLE;
…-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … yönünden kaza tarihi olan … tarihinden itibaren, davalı … şirketi yönünden ise; dava tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalı … şirketinin sorumluluğunun sigorta poliçesi ile sınırlı olmak üzere, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı müteveffa …’nın terekesine mirasçılarının (Adana … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı veraset ilamındaki) payları oranında ödenmesine, fazlaya ilişkin maddi tazminat taleplerinin REDDİNE,
-Maddi tazminat talepleri yönünden;
-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan …-TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan …-TL peşin ve …-TL ıslah harcı olmak üzere toplam …-TL’nin mahsubu ile bakiye …-TL nispi karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
-Davacı tarafından yatırılan …-TL peşin harç ile …-TL olmak üzere toplam …-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
-Davacı tarafından yapılan …-TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan …-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
-Davalı … A.Ş. tarafından yapılan …-TL yargılama giderinin, davanın reddedilen kısmı üzerinden hesaplanan …-TL’nin davacıdan alınarak adı geçen davalıya verilmesine, bakiye kısmın adı geçen davalı üzerine bırakılmasına,
-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın maddi tazminat yönünden kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
-Davalı … A.Ş kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın maddi tazminat yönünden reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/3 maddesi gereğince hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak adı geçen davalıya verilmesine,
2-Davanın manevi tazminat yönünden KISMEN KABULÜ İLE;
Davacı müteveffa … yönünden …-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den tahsili ile davacı müteveffa …’nın terekesine mirasçılarının (Adana … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı veraset ilamındaki) payları oranında ödenmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin REDDİNE,
Davacı … yönünden …-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin REDDİNE,
Davacı … yönünden …-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin REDDİNE,
Davacı … yönünden …-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin REDDİNE,
Davacı … yönünden …-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin REDDİNE,
Davacı … yönünden …-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin REDDİNE,
Davacı … yönünden …-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin REDDİNE,
-Manevi tazminat talepleri yönünden;
-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan …-TL nispi karar ve ilam harcının davalı …’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
-Davalı … tarafından yatırılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
-Davacılar kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın manevi tazminat yönünden kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davalı …’den alınarak davacılara verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük süre içinde temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi. 02/11/2022

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)