Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/161 E. 2022/285 K. 30.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/161
KARAR NO : 2022/285
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 16/04/2019
KARAR TARİHİ: 30/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin davalı adına …Otel adlı otelin havalandırma sistemlerini yaptığını, davalının müvekkili ile iş yaptığı sürece zaman zaman hak edişleri ödediğini, ancak bir müddet sonra müvekkili işi özenle yapmaya devam etmesine rağmen davalı tarafın müvekkilinin hak ettiği hak edişleri ödemeyi kestiğini, yapılan işin devam etmesi için gerekli olan işçilerin yemek masrafı, yol masrafları ödenmediğini ve sözleşmenin haksız olarak fesih yoluna gittiğini, davalının müvekkilini şantiyeye sokmadığını, müvekkilinin şantiyede olan malzemelerin teslim alamadığını, mahkeme aracılığı yapılan tespitte ödenmeyen hak ediş alacağının 55.269,63.-TL ve şantiyede müvekkiline teslim edilemeyen malzemelerin değerinin 20.071,80.-TL olduğunun tespit edildiğini beyan ederek, hak ediş alacağı ve malzeme bedeline istinaden fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00.-TL. nin davalı taraftan tahsilini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı davaya cevap vermemiştir.
Dava: Eser sözleşmesi kapsamında hakediş bedeli, yapı malzemelerinden kaynaklanan bedel alacağı, araç gereçlerin teslim edilmemesi sebebiyle yoksun kalınan kar ve kira kaybı alacağı ile teslim edilmeyen araç gereçlerin teslimi istemine ilişkindir.
Mahkememizce 17/06/2020 tarihli celse de davacı tanıklarının beyanları alınmıştır.
Davacı tanığı …beyanında: “Ben …Isıda çalışıyorum …Isı davacı …nın firmasıdır. Yaklaşık 11 yıldır ben …ile çalışmaktayım. Sigortam taşeron olarak çalıştığım firma iş aldığında çoğu zaman asıl işveren tarafından yatırılmaktadır. … ise hem davaya konu iş nedeni ile hem de Alanya da Muğla da yaptığımız işler nedeni ile kendisini tanırım. … … Otel adlı otelin havalandırma sistemlerinin işini mütait olarak üstlenmişti. Bu işlerin yapımı ve yürütümü için çalıştığım şirketle taşeronluk sözleşmesi çerçevesinde çalıştığım firmaya işi vermişti. İşlerin yürütümü benim denetimim altında yapılmadı ancak 07/12/2018 tarihinde ben çalışma alanına gittim. Ben yaklaşık bir hafta kadar orda kaldım. Ancak tahmini olarak 5-6 ay gibi bir süre otelin havalandırma sistemi için çalıştığım firma çalışmıştır. İşin mahiyeti gereği dönem dönem çalışmak zorunda kaldık. Çünkü iş belli bir bölüm yapıldıktan sonra başka işlerin yapımı için beklenilmesi gerekiyordu. Bu nedenle aralıklı olarak çalıştık. Yine bir ara verdiğimizde tarafımıza yol , konaklama, yemek vs. Ücretlerini göndermesi gerekirken göndermedi. Ve bizde işe başlayamadık. bu saydığım masraflar nedeni ile 5-6 bin TL gibi bir rakam gönderilmesi gerekiyordu. kendileri ile yapılan görüşmede söz konusu masrafları bugün yarın göndereceğim tarafımızına denildiği halde. Masraf gönderilmedi. Masraf gönderilmediği gibi, en son duyduğumuzda bizim iş makinelerimizle bizim hazır ettiğimiz malzemelerle (havalandırma kanalları) Başkalarına işini yaptırdığını öğrendik. Benim bildiğim kadarıyla bu başkası tarafından yapılan iş nedeni ile tarafımıza herhangi bir ödeme yapılmadı. İşler bittikten ve tespit yapıldıktan 5-6 ay sonra çalıştığımız firmanın malzemeleri firmaya iade edildi. Ancak Otelin bahse konu işleri bitinceye kadar bu araç ve gereçlerimize el konularak tarafımıza iade edilmemişti. Sözleşmenin kimin tarafından nasıl feshedildiği husunda bir bilgim yoktur. Ancak benim bildiğim yol, yeme, konaklama ücretleri çalıştığım firmaya gönderilecek bizde gidip iş başı yapacaktır. Ancak bu para gönderilmediğinden bizde gidip iş başı yapmadık. Sözleşmenin bedeline ilişkin bir bilgim yoktur. Caka makinası, kenet makinası, silindir, kordon, el takımları, iskele gibi müvekkil firmaya ait inşaat yapı malzemeleri davalıda uzun süre el konularak ve bu malzemeler kullanılarak başkası tarafından işin bitirildiğini biliyorum.
Davacı vekilinin talebi üzerine soruldu: Şantiyede kalan müvekkil firma tarafından kullanılmayan yapı malzemeleri nelerdir
Cevaben; Şantiyede kullandığımız yapı malzemeleri; esnek hava kanalı, havalandırma sacı, hazır olan imalatlar, izolasyon malzemesi gibi malzemeler çalıştığım firma tarafından alınıp davalı tarafın iş yerinde kullanılmış ve bunların ücretleri de bildiğim kadarıyla ödenmedi. Net bilmemekle beraber bizim firmamız tarafından yapılmayan ancak firmamızın malzemeleri kullanılarak yapılarak yaklaşık 250-300 Metrekarelik alanın malzemesi davalı firmada kalmıştır. Bu malzemelerin geri alımı için tahmin ettiğim kadarıyla …Bey şantiyeye gittiği ancak … Beyin şantiyeye alınmadığı, malzemelerin teslim edilmediği, bu teslim edilmeme sebebinin de …’ın şantiyeyi arayıp bu malzemeler kimseye verilmeyecek ve … Isıdan kim gelirse şantiyeye alınmayacak talimatı üzerine yapıldığını biliyorum. Ben … Beyden …’ın bu yönde talimat verdiğini duydum. Söyleyeceklerim bundan ibarettir.” hususlarında beyanda bulunmuştur.
Yine aynı celse dinlenen davacı tanığı …ise beyanında: ” Ben 2016 dan itibaren …ısı sistemlerinde çalışıyorum. Ben … Otel adlı otelin şantiyesinde çalıştım. Orada odaların merfez ve müdahale kapakları, aspiratör bağlantısı işini ben yaptım. Yaklaşık hatırlamamakla beraber 80-100 odanın bu işlemlerini ben yaptım. Ayrıca benim işimde diğer arkadaşlarda kanal imalat ve montaj işlerini yapmışlardı. 07/12/2018 tarihinde biz üç arkadaş çalışan arkadaşlarımıza yardıma gittik. İşin büyük bir kısmı yapılmıştı. Ben sadece bir hafta çalıştım. İş bitmek üzereydi ancak eksikleri vardı. …dan duyduğum kadarıyla bir Ödeme sıkıntısı yaşandığı ancak bu kısıntı giderildikten sonra tekrar işe devam edildiği ve bizde bu ödeme sıkıntısından sonra arkadaşlara yardıma gitmiştik. Bizden sonra tavandaki yaklaşık olarak 8-10 tane aspiratörün kanal ve cihaz bağlantıları kalmıştı. Bizden sonra orda arkadaşlar devam etti. İşin bitirilip bitirilmediği hususunda bilgi sahibi değilim, duyduğum kadarıyla iş yarım kaldı. Bildiğim kadarıyla …Hanım ödeme yapmadı. …hanım ödeme yapmadığından …de orda ki çalışanlara ödeme yapamadı. Bu nedenle da iş yarım bırakıldı. Ordaki çalışanlarda paralarını alamadı diye sıkıntı yaptılar. Ayrıca yol , yemek ve konaklama ücretleri …hanım tarafından ödenmediği için iş durduruldu.
Davacı vekilinin talebi üzerine soruldu: Bildiğim kadarıyla kenet makinesi, bir adet caka, bir adet kordon, silindir, iskele, bir sandık içinde montaj el takımları, inşaat alanında kalmıştı. Saç, daha önce üretimi yapılmış hazır kanal, fileks, civata, somun, kolayvida, köşe, filanş, gibi malzemeler şantiyede kaldı. Bunlar tarafımıza iade edilmedi. Bunların ücreti ödenmedi. Anacak 5-6 ay sonra … İnşaat malzemelerini almaya gittiğinde, bu saydığım saç, hazır kanal, vb yapı malzemeleri, iade edilmemiş tahmin ettiğim kadarıyla bu malzemeler başka bir firma çalışanı tarafından bu işyerinde kullanıldığını tahmin ediyorum. Kenet, iskele gibi inşaat makine ve malzemeleri 2019’un 6. Ve 7 ay sonra …ya teslim edildi. İş makinelerinin geç tesliminin sebebi …hanımın getirmiş olduğu başka bir ekibin bu iş makinelerini kullanmış olması sebebi iledir. Söyleyeceklerim bundan ibarettir.” hususlarında beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce 23/12/2020 tarihli celse de davacı tanıklarının beyanları alınmıştır.
Davacı tanığı … beyanında: “Ben … Isı Sistemleri Şirketinde 12/09/2018 tarihinden itibaren çalışmaya başladım. Yaklaşık 7 ay kadar çalıştıktan sonra da ödemelerde sorun çıkması üzerine ben bu iş yerinden ayrıldım. …Otelin havalandırma sistemi yapılması işinin %90 nını ben yaptım. Ben işin …la …e ait olduğunu biliyordum. Ancak daha sonradan öğrendim ki … dan işi almışlar. Malzeme de hiç sorun yaşamadık. …ne zaman malzeme istesem hazır ediyorlardı. … ve … bey davacı …şirketinin ortaklarıdırlar. İşi alan firma davacı …Ltd. ŞTi ‘dir. Bu malzemelerin bedelini … Isı ödüyordu. Ancak …dan bu malzemele bedelli ve ayrıca çalışanların maaşları alınamıyordu. Bir ara … ile yapılan görüşme sonucu 10.000,00TL ödeme yapacağını belirtti. Ancak ödemeyi belirttiği tarih de yapamadı. Bila hare peyder pey 10.000,00TL gibi bir rakam ödediğini biliyorum. Davaya konu otelin yüzme havuzunun havalandırma sistemini, havuzun bulunduğu kattaki bütün havalandırma sistemini , üst katın kazan dairesinin lobinin tüm havalandırma sisteminin, otelin çatıya çıkan tüm havalandırma sistemini, kısaca otelin bütün havalandırma sisteminin yaklaşık %96-97 sini tamamlayıp teslim ettik. Ancak malzemeden dolayı ara vermek zorunda kaldığımız zamanlar oldu. Benden önce bir defa ara verildiğini biliyorum. Ancak neden ara verildiğini bilmiyorum. Benim dönemimde ise bir defa malzeme yokluğundan dolayı ara verildi. En son … tarafından paranın ödenmemesi ve dolayısıyla da biz çalışanlara ödeme yapılmadığı için biz çalışanlar olarak işi bıraktık. Ben şirket sahipleri … ve …ın mühendisi bir de …birlikte toplantı yaptık. … işin yapılmadığı, para ödediği halde işin geciktiğini belirtti. Ancak ben işin %95 oranında yapılıp bitirildiğini ve buna rağmen ödeme alamadığımızı kendisine detaylı olarak anlattım. Toplantı çarşamba günü yapıldı. Kendisine durumu anlatmam üzerine … pazartesi günü bizlere ödeme yapacağını belirtti. Ancak ödemeyi toplantıdan sonraki pazartesi değil bir ay sonra parça parça yaptı. Toplam bize 10.000,00TL bir ödeme yaptı. … ve …a her hangi bir ödeme yapılıp yapılmadığı hususunda bilgim yoktur. Havalandırma kanalları, caka, kenet, iz makinası ve el takımları, elektrikli el takımları gibi malzemeler orda kaldı. Biz işi tam bitirmeden( yaklaşık %95 bitmişti) ayrıldık. Otel bize ait olup da orda kalan malzemeleri bize teslim etmediğinden malzemeleri yanımıza alamadık.
Davacı vekilinin talebi üzerine soruldu: benim iki kardeşim oraya bana ait malzemeleri almaya gittiklerinde …hanımın direktifi doğrultusunda malzemeler kardeşime teslim edilmemiştir. …la … …dan parayı alabilmek için bize işi bırakmamızı söyledirler. Biz de alacaklarımızı alamadığımızdan ve …tarafından şirket ortaklarına da ödeme yapılmadığından işi bıraktık.” hususlarında beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce 03/03/2021 tarihli celse de davacı tanıklarının beyanları alınmıştır.

Davacı tanığı …beyanında: “Ben tarafları tanırım. Ben abimin yanında çalışıyordum. Abim de …ve … Şirketine çalışıyordu. Bu nedenle tarafları tanırım. …otelin havalandırma sistemi işinde çalıştım. Başımızda abim …bulunmaktaydı. 5.5 – 6 ay …Otel havalındırma işinde çalıştım. İşin yaklaşık %90’ından fazlasını tamamladık. Yemekhane, resepsiyon, katlar dahil – otoparktaki bi kısım işler hariç – tüm işler bitmişti. Biz … Beyle işçi özlük haklarımızdan kaynaklanan alacaklarımızı aldık. Ancak …bey bu ödemeleri yapmakta sıkıntı yaşamaktaydı. Çünkü … Bey, … dan iş karşılığında kararlaştırılan ödemeleri alamıyordu. Ödemelerin yapılamaması durumu …’ın ve … Bey’in karamana gelerek bizzat yaptığı görüşmeler nedeniyle biliyorum. …ödemeleri yapacağını taahhüt etti ancak bu taahattünü de yerine getirmedi. Bu sebeple biz ordaki işten ayrıldık. Bizim orada caka makinası, kenet, matkap, makas, el takımı vs. Gibi malzemelerimiz kaldı. Mahkeme sonuçlanıncaya kadar bu malzemeleri alamayacağımız belirtildi. Biz bilirkişilerle beraber tespit için gitmiştik. Mahkemede ki kasıtta bu tespit dosyası nedeniyle ilişkin olabilir.” hususlarında beyanda bulunmuştur.
Dava dosyası mali müşavir bilirkişiye tevdi edilerek rapor aldırılmış, aldırılan 12/12/2020 tarihli raporda: dava dosyası ile davacı tarafın ticari defterleri üzerinde yapılan incelemelerde, davacı tarafın ticari defterleri ve dava dosyası kapsamına göre, taraflar arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu ve bu ticari ilişki gereğince davalı adına yapılan işlerin ve davalı tarafa teslim edilen malzeme bedellerine istinaden dava tarihi itibariyle davacının bakiye 38.443,96.-TL tutarında davalı şirketten alacağının olduğu hususunda görüş ve kanaat bildirmiştir.
Rapora itiraz edilmesi üzerine yine aynı bilirkişiden ek rapor aldırılmış olup, bilirkişi 20/02/2021 tarihli ek raporunda: davacı vekilinin itiraz dilekçesinde, müvekkili şirketin ticari defterlerinde, …numaralı, 20.000,00.-TL. bedelli çek sehven iki de tahsilat olarak kayıt edildiğini, bu hatanın muhasebe çalışanları tarafından düzeltildiğini beyan ederek söz konusu hatanın düzeltilmesini talep ettiği, dava dosyasına sunulan kök raporumda görüldüğü gibi davacı … Isı Sistemleri Dekorasyon İnş. San.Ltd.Şti.nin ticari defterlerinde, … numaralı 20.000,00.-TL tutarındaki çekin mükerrer olarak davalı taraftan tahsilat olarak kayıt edildiğini, bu mükerrer tahsilat kaydının ticari defterlerdeki toplam tahsilat tutarından mahsup edilmesi ile davalının yaptığı toblam ödemenin 314.127,84 – 20.000,00.-TL= 294.127,84.-TL olduğunu, teknik bilirkişi heyet raporuna göre, davacı tarafından davalı tarafa teslim edilen iş ve malzeme bedelinin; İş bedeli toplamı 332.500,00.-TL, malzeme bedeli toplamı 20.071.80.-TL olmak üzere toplam 352.571,80.-TL olduğunun tespit edildiğini, teknik bilirkişi heyet raporunda tespit edilen iş ve malzeme bedelinden davacı şirketin ticari defterlerindeki tahsilat tutarının mahsup edilmesi ile dava tarihi itibariyle davacı tarafın bakiye 352.571,80.-TL – 291.127,84= 58.443,96.-TL tutarında davalı şirketten alacağının kaldığı hususunda görüş ve kanaat bildirmiştir.
Mahkememizce Karaman Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yapılarak, taraflar arasındaki eser sözleşmesindeki havalandırmaya ilişkin olarak mahallinde keşif yapılması istenilmiş, 2. Asliye Hukuk Mahkemesince 18/06/2021 tarihi itibariyle İnşaat Mühendisi Bilirkişi …, Makine Mühendisi Bilirkişisi …eşliğinde keşif yapıldığı anlaşılmakla, adı geçen bilirkişilerce sunulan 20/09/2021 tarihli raporda: tüm dosya içeriği, sunulan deliller, bilirkişi raporları, tanık ifadeleri ve … Otelde yapmış olduğumuz incelemeler neticesinde; …Otelde davaya konu havalandırma tesisi imalatının tamamlanmış olduğu, otelde dosyada bahsi geçen malzeme, makine, alet ve edevat ile alakalı herhangi bir şeyin bulunmadığı, dosya kapsamına göre davacıların yapmış olduğu işin bedelinin 332.500,00 TL olduğu, taraflarınca …Otelde davacıya ait malzeme tespiti yapılmamakla birlikte dosya kapsamında 20.071,80 TL bedelli malzemenin bulunduğu malzeme bedellerinin 2018 yılı mahalli serbest piyasa rayiç fiyatlarına uygun olduğu, bu konudaki değerlendirmenin mahkemenize ait olacağı, davacının davaya konu …Otel şantiyesine götürdüğünü iddia ettiği alet ve edevatların tarafımızdan tespitinin yapılmadığı, yukarıda zikredildiği üzere değerleri, kira ve kar kaybının tarafımızdan değerlendirilmesinin uygun olmayacağı
hususunda görüş ve kanaat bildirmişlerdir.
Davacılar tarafından talimat raporuna itiraz edilmesi üzerine yine Karaman 2. Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak ek rapor aldırılmış, aldırılan 18/01/2022 tarihli ek rapora göre: davacı vekilinin rapora karşı beyanları incelenmiş özet olarak; davalı tarafından şantiyede müvekkiline ait caka makinesi, kenet, silindir, kordon, el takımı, iskele, esnek hava kanalı, havalandırma sacı, izolasyon malzemeleri, fileks, civata, klavyida, köşe filanş gibi eşyaların kaldığını, davalı tarafından tabiri caizse el konulduğunu iade edilmediğini, konu ile alakalı olarak tanık ifadeleri değerlendirildiğinde; kök raporda belirtilen hususları açıklar nitelikte tanık ifadelerinin olmadığını, bahsi geçen davacı tarafından davaya konu otel şantiyesine götürdüğünü iddia ettiği alet ve edevatların tarafımızdan tespiti yapılmadığı, dosya kapsamında 6 kalem 9 adet yukarıda tabloda görünen makine, alet, edevat olduğunun tespit edildiği, liste dışında, anahtarı tespit isteyen tarafta bulunan ve tespit isteyen tarafından açılan sandık içerisinde, 1 adet silikon tabancası, Çeşitli ölçülerde anahtara takımları, pense, 13’ü elmas uç, elektrikli matkap, kaynak nozulu, spiral, büyük ve küçük çekiç, ( sehven çekici yazıldığı ) gönye, tornavidalar, pergel, makaslar, spiral matkap, kerpeten sivri, testere, 220 V ve 380 V seyyar kablo gibi alet edevatların tespit edildiği dosyaya sunulan CD’nin dosyada yer almadığı, dosyada mevcut bilgiler ışığında alet ve edevatların değerinin belirlenmesinin uygun olmadığı, örnek vermek gerekirse Caka Makinesinin ikinci el değerinin belirlenebilmesi için markası, teknik özelikleri, genel görünümü, yıpranmışlığı, belirlenemediğinden ve piyasa ikinci el değerleri 5.000,00 TL. ~ 20.000,00 TL olduğu, fiyat aralığının çok fazla olması sebebiyle değerlendirilmesinin uygun olmayacağı, diğer makine, alet ve edevatlarında aynı şekilde kıymetlendirilmesinin uygun olmayacağı, yine markası, menşei, genel özelikleri belli olmayan makine, alet ve edevatların yokluğu sebebiyle kira ve kar kaybının belirlenmesinin uygun olmayacağını, davacı vekili tarafından sunulan dilekçede yukarıda zikredilen hususların açıklanmadığını, iddia olunan makine, el aleti, el takımı ve ekipmanlara ait bilgi olamaması nedeniyle ortalama değerler üzerinden hesaplama yapılarak otel inşasında kullanılan ve davacıya ait olan makine, alet, edevat ve ekipmanlar toplam değerlerinin ortalama olarak 80 bin ~ 160 bin TL olabileceği, kullanılmış olan bu ekipmanların yine ortalama olarak 5~6 aylık dönemde 4.000,00 TL ~ 8.000,00 TL kazanç sağlayabileceği, ortaya çıkan bu rakamların makine, alet, edevat ve ekipmanların ortalama değerlerine göre hesap edildiği, alt ve üst rakamlar toplanıp ikiye bölünerek davacı vekili tarafından talep edilen kira/kar kaybının (4000+8000)/2=6.000,00 TL olarak değerlendirilebileceği hususunda görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür (TBK’nın 49). Haksız fiile dayalı bir borcun doğabilmesi için, hukuka aykırı bir fiil bulunmalı, fiili işleyenin kusuru olmalı, sonuçta bir zarar doğmalı, zarar ile işlenen fiil arasında da uygun nedensellik bağı bulunması gerekir.
Taraflar arasında anlaşmanın yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nın 470 ve devamı maddelerinde eser sözleşmesi ile ilgili hükümleri düzenlenmiştir. Eser sözleşmelerinde, iş sahibinin borcu iş bedelini ödemek (TBK’nın 479/1.md.), yüklenicinin borcu ise eseri iş sahibinin amacına uygun, haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmektir (TBK’nın 471/1).
Eser sözleşmesi ilişkilerinde tarafların akdî ilişkinin varlığı konusunda mutabık kalıp bedelde anlaşamamaları ya da bedelin yaklaşık olarak belirlenmiş olması halinde iş bedelinin, yapıldığı yer ve zamandaki mahalli piyasa rayiçleriyle hesaplanması gerekir (TBK’nın 481). Mahalli piyasa rayiçlerinin içerisinde KDV ve yüklenici kârı bulunacağından bunlar hesaplanacak miktara ayrıca eklenemeyecektir. ( Yargıtay 15. HD’nin 27.11.2019 gün, 2019/815 Esas – 2019/4872 Karar sayılı ilamı)
Yine eser sözleşmesi ilişkilerinde ayıbın varlığı ve bunun ileri sürülmesi defi niteliğinde olup itiraz niteliğinde olmadığından ileri sürülmedikçe, kendiliğinden dikkate alınması mümkün değildir (Yargıtay 15. HD’nin 17.09.2013 gün, 2013/2829 Esas – 2013/4913 Karar sayılı ilamı ile benzer içtihat ve uygulamaları).
Eser sözleşmesinin geçerli olması için yazılı olması zorunlu değildir. İspat edilmesi halinde sözleşmenin sözlü olarak da kurulması mümkündür. Ticari defterler kesin delillerdendir. Yasada delil vasfı taşıdığı takdirde aksinin yazılı veya kesin delillerle ispatı gerektiği düzenlenmiş olduğundan, yasanın ticari defterleri kesin delil olarak düzenlediği açıkça anlaşılmaktadır. Ticari defterler kesin delillerden ise de ancak HMK 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir.
Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir (HMK 222/1). Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK 222/2). Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi (Değişik 28.07.2020T. 7251 Sy. Kanun-23.madde) yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiği, diğer tarafın ikinci fıkrada yazılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi hâlinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılayacağı ise üçüncü fıkrada düzenlenmiştir. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur (HMK 222/4).
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 2016/4087 esas, 2017/261 karar sayılı içtihadından da açıklandığı şekilde, ticari davalarda, ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin veya alacak miktarının ispatı mümkündür. Ticari defterler kesin delillerdendir. Yasada delil vasfı taşıdığı takdirde aksinin yazılı veya kesin delillerle ispatı gerektiği düzenlenmiş olduğundan, yasanın ticari defterleri kesin delil olarak düzenlediği açıkça anlaşılmaktadır. Ticari defterler kesin delillerden ise de ancak HMK 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir. Tacir olup ticari defter tutmak zorunda olan taraf, ticari defterleri bulunmadığını ileri süremeyeceğinden verilen kesin süreye rağmen ibraz etmediği takdirde, belgenin elinde olmadığına dair yemin etmesine gerek olmaksızın HMK 220/3. madde gereğince sunmaktan kaçındığı belgelerdeki (ticari defterlerindeki) kayıtların, karşı taraf defterindeki kayıtlara uygunluğunu mahkeme kabul edebilir. Aksinin kabulü durumunda; karşı tarafın ticari defterlerini sunmaması halinde sunan tarafın muntazam tutulmuş ticari defterlerinin lehe delil olarak kabul edilemeyeceği şeklinde bir sonuç ortaya çıkar ki bu ticari defterleri ve karşı taraf elinde olduğu ileri sürülen belgeleri delil olarak kabul edip sunulmaması halinde sonuçlarını belirleyen HMK’ndaki açık düzenlemelere aykırı bir yorum olacağı belirtilmektedir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacılar, davalı tarafın eser sözleşmesini ihlal ettiğinden bahisle, sözleşme kapsamında hakediş bedeli, yapı malzemelerinden kaynaklanan bedel alacağı, araç gereçlerin teslim edilmemesi sebebiyle yoksun kalınan kar ve kira kaybı alacağı ile teslim edilmeyen araç gereçlerin teslimi talep etmişlerdir.
Taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığından, öncelikle taraflar arasındaki akdi ilişkinin varlığı hususunun irdelenmesi gerekmektedir.
Her ne kadar somut olayda taraflar arasında sözlü eser sözleşmesinin yapıldığı sabit değil ise de, ticari davalarda, ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin veya alacak miktarının ispatı mümkündür. Davalı şirket, belirlenen inceleme gününde defter ve kayıtlarını sunmadığı gibi herhangi bir mazeret dilekçesi de sunmadığı görüldüğünden yapılan bilirkişi incelemesi davacıların ticari defterlerine istinaden yapılmıştır. Yapılan incelemede davacı …’nın ticari defterlerinin usül ve yasaya uygun şekilde açılış tastiklerinin yapılmasına rağmen, kapanış tastiklerinin yapılmadığı, bu nedenle lehine delil teşkil eder nitelikte olmadığı; Davacı … Isı Sistemleri Dekorasyon İnş. San.Ltd.Şti.nin 2018 ve 2019 yılı ticari defter kayıtlarının usulüne uygun olarak tutulduğu bilirkişi aracılığı ile yapılan inceleme neticesinde anlaşılmıştır.
Tespit raporu, mali rapor, dinlenen davacı tanıklarının beyanları ile davacı … Isı Sistemleri Dekorasyon İnş. San. Ltd. Şti. İle davalı arasında sözleşme ilişkisi bulunduğu, Tespit raporu, mahkememizce istinabe yolu ile yaptırılan keşif sonucu alınan rapor ile mali raporun içerikleri örtüştüğü, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli kök ve ek raporlardan da anlaşılacağı üzere, davacı … ısı şirketi ile davalı arasında eser sözleşmesi niteliğinde bir sözleşme bulunduğu, iş bu sözleşmeye konu işin yapılması nedeni ile düzenlenen faturaların davacı defterlerinde kayıtlı olduğu, ticari defterlerin usulüne uygun tutulmuş olduğu, davalı tarafın belirlenen inceleme gününde defter ve kayıtlarını sunmamış olması nedeniyle davacının usulüne uygun olarak tutulmuş ticari defter ve kayıtlarını kabul etmiş sayılacağı 7251 Sy. Kanun-23. Maddesindeki yasal düzenleme ve Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin yukarıda bahsedilen içtihadı da birlikte değerlendirildiğinde, davacı … ısı şirketinin yapmış olduğu işin bedelinin 332.500,00.-TL. Olduğu, düzenlenen faturalara karşılık davalı tarafından davacıya 314.127,84.-TL ödeme yapıldığı, dolayısıyla da davacı … Isı Sistemleri….Ltd. Şti. davaya konu sözleşme ilişkisinden ötürü davalıdan 18.372,16‬.-TL alacaklı olduğu anlaşılmıştır.
Davacı şirketin, alıkonulan yapı malzemelerin bedeline yönelik talebine gelince, Tespit raporu ile sabit olduğu üzere, 1 adet caka makinesi, 1 adet Kenet Makinesi, 1 adet Kordon Makinesi, 1 adet Silindir Makinesi, 1 takım iskele ve 4 adet iskele tekerleği, 1 adet silikon tabancası, Çeşitli ölçülerde anahtar takımları, pense, 13’lü elmas uç, elektrikli matkap, kaynak nozulu, spiral, büyük ve küçük çekiç, gönye, tornavidalar, pergel, makaslar, spiral matkap, kerpeten sivri, testere, 220 V ve 380 V seyyar kablo gibi alet edevatların tespit edildiği ve tespiti yapılan malzemelerin toplam değerinin KDV Dahil 20.071,80.-TL olduğu belirlenmiştir. Dinlenen davacı tanıklarının anlatımları ile de sabit olduğu üzere davacı tarafa ait olan yapı malzemelerinin davacı tarafça alınmasına müsaade edilmediği ve bu eylemin haksız fiil niteliğinde olduğu anlaşıldığından, davacının uyuşmazlığa konu yapı malzeme bedellerini talep etme hakkının bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Neticeten, davalı taraf, davacı … Isı Sistemleri….Ltd. Şti.nin, davaya konu sözleşme ilişkisinden kaynaklı 18.372,16‬.-TL, alacağından ve haksız fiil niteliğinde olan yapı malzemelerinin alıkonulmasından kaynaklı 20.071,80.-TL zararından sorumlu olduğu; davalının 05/02/2019 tarihinde usulüne uygun olarak noter kanalı ile temerrüte düşürüldüğünün; her ne kadar davacı şirket, araç gereçlerin teslim edilmemesi sebebiyle yoksun kalınan kar ve kira kaybı alacağı ile teslim edilmeyen araç gereçlerin teslimini talep etmiş ise de, davacı tarafça yapı malzemelerinin bedeli talep edildiği ve bu talep doğrultusunda bir değerlendirme yapılarak, davacının oluşan zararının malzeme bedeli olduğu, dolayısıyla da davacı şirketin geriye bir zararı kalmayacağı düşüncesi ile bu yöndeki taleplerin reddine karar vermek gerektiği anlaşıldığından, iş bu davacı şirket yönünden davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Diğer davacı … ile davalı arasında, her hangi bir sözleşmenin bulunmadığı; davacı şirket ile davalı arasında yapılan sözleşmede de davacı …’nın taraf olmadığı anlaşılmakla, davacı … yönünden davalıya yöneltilebilecek aktif husumet bulunmadığı kanaatine varılmakla davasının reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı … yönünden davanın aktif husumet ehliyetine yönelik dava şartı yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
2-Davacı … Isı Sistemleri….Ltd. Şti. Yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile;
38.443,96.-TL’nin temerrüt tarihi olan 05/02/2019 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Davacının fazlaya dair isteminin reddine,
a-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken ‭2.626,10.-TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 1.320,80.-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.305,30.-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
b-Davacı tarafından yatırılan 44,40.-TL başvuru harcı, 1.320,80.-TL peşin harç olmak üzere toplam 1.365,20.-‬TL ‘nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-Davacının bu dava nedeni ile yapmış olduğu posta, tebligat, bilirkişi ücreti toplamından ibaret toplam 2.637,00.-TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranı gözetilerek hesaplanan ‭1.310,76.-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
d-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.766,59 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
e-Davalı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.834,62 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
f-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeni ile kamu tarafından yapılan 1.320,00.TL yargılama giderinin 6325 sayılı HUAK’nın 18/A-13. maddesi gereği ‭656,12.-TL’sinin davalıdan, 663,87.-TL’ sinin davacıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
g-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 30/03/2022

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)