Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/612 E. 2018/615 K. 01.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/612 Esas
KARAR NO : 2018/615
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 19/09/2018
KARAR TARİHİ : 01/10/2018

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı temsilcisi dava dilekçesinde özetle; …Şti’ ye ait genel kurul toplantı, müzakere defterlerinin muhafaza edildiği sırada, ofiste yapılan temizlik esnasına, çalışma masasından düşüp temizlikçinin de çöpe atması suretiyle zayii olduğunu düşündüğünü, daha evvel aynı hususa ilişkin dava açtığını ancak o davada yanlışlıkla zayi olan defterlerin evde kaybolduğunu beyan ettiğini, yanlış hatırladığını oysa ofiste kaybolduğunu beyan ederek geçmiş yıllara ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava, TTK’nın 82/7. Maddesi gereğince açılmış, saklanması zorunlu olan ticari defterlerden sayılan pay defteri hakkında açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK’nın 82/7. maddesine göre, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa, tacir ziyayı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava HASIMSIZ açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.”
Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir.
İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmelidir.
TTK’nın 64/4. Maddesinde pay defterinin de ticari defterlerden olduğu sayılmıştır.
Maddî ve hukukî olgular ışığında somut olayda, öncelikle her ne kadar davacı dava dilekçesi başlığında davacı olarak kendi adını yazmış ise de, şirket adına hareket ettiğinden ve bunu açıkça belirtip dava dilekçesi ekine imza sirkülerini eklediğinden, HMK’nın 124/3. ve 4. Maddesi kapsamında maddi hata ile olduğu kanaatine varılmakla karar başlığında davacı olarak şirket gösterilmiştir.
Diğer yandan yukarıda açıklandığı gibi TTK anlamında zayi belgesi verilebilmesi için davacının, defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve özeni göstermiş olduğunu, ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olduğunu, yasa gereği tutmak ve saklamak zorunda olduğu işletmeye ait pay defterini emin koşullarda saklayıp, muhafaza ettiğini gösterecek her hangi bir husus ileri sürmediği görülmüştür. Talep eden yan, tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlü olduğu (Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 15/10/2007 tarih 2006/9938 esas 2007/12819 karar, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 03/12/2014 tarih 2014/13593 esas 2014/18941 karar sayılı emsal içtihatları) gibi talep edenin tacir olması nedeniyle basiretli davranma yükümlülüğü de bulunmaktadır.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı şirketin …Şti’nin , şirketin genel kurul toplantı ve müzakere defterlerinin muhtemelen çöpe atıldığından zayi olduğundan bahisle zayii kararı verilmesi için dava açtığı, şirket merkezinde saklanması gereken defter ve belgelerin gerekli özenle saklanmadığından ,davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına göre; talep eden şirketin zayi olduğunu iddia ettiği saklamakla yükümlü olduğu pay defterini özenle korumadığı, basiretli bir tacir gibi davranmadığı gibi daha önce … Asliye Ticaret Mahkemesinde defterlerin …/…/… tarihinde kaybolduğunun belirtilmesine rağmen zayi belgesi istemine ilişkin işbu davanın ise …/…/… tarihinde açıldığı, TTK’nın 82/7 maddesinde öngörülen hak düşürücü sürenin de geçtiği anlaşılmakla davanın reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA ,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4- Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 01/10/2018

Katip …
E-imzalı

Hakim …
E-imzalı