Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/549 E. 2022/112 K. 08.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/549 Esas
KARAR NO : 2022/112
DAVA : Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/08/2018
KARAR TARİHİ : 08/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinden … Şti. (yüklenici) ile davalı … A. Ş. arasında … tarihinde “… Sözleşmesi” imzaladıklarını, sözleşmeye göre “…-…. …-…-…-…-…-… Parsel” de bulunan beş yıldızlı otel inşaatının betonarme kaba inşaat işlerini (yüzme havuzları ile …-… blok) müvekkili şirket yüklendiğini, … tarihli sözleşmenin 6.maddesine göre iş, sözleşme tarihinde başlayacak ve yüzme havuzları ile …-… Blok … tarihinde teslim edileceğini, ayrıca taraflar arasında ana sözleşmeye ek olarak 12 adet … düzenleyip imzaladıklarını, müvekkili ile davalı şirket arasında akdedilen … tarihli sözleşme ve eki niteliğindeki 12 adet … ile ayrıca müvekkili şirketin yapacağı işlerin temini için davalı şirkete bir takım teminat senetleri vereceği (takibe konu senetler), ayrıca hak edişlerin tümünden önceleri %7 sonraları %10 tutarında nakdi teminat kesileceğini, yapılan iş hacminin artması nedeniyle … …, …, …,… …, … ve … için 12 aylık kesin teminat mektubu veya bu tutarda nakdi teminatın da hak edişlerden kesilerek işin bitimine kadar işveren uhdesinde tutulacağının kararlaştırıldığını, sözleşme ve … uyarınca davalı şirketçe kötü niyetle takibe konu edilen teminat senetleri müvekkili tarafından işverene teslim edilmiş, ayrıca her bir hak edişten de işverence teminat kesintileri yapılarak ödeme yapıldığını, … tarihli sözleşme ve eki olan yukarıda bahsi geçen … belirlenen tüm işler zamanında ve eksiksiz şekilde müvekkilince tamamlanmış, işlerin tamamlanmasının akabinde belirli aralıklarla toplam 22 adet hak ediş raporu düzenlendiğini, söz konusu hak ediş raporlarından 20 tanesi davalı işverence onaylanmış ve kesintiler yapıldıktan sonra ödemesi yapıldığını, son iki hak ediş raporu ise işveren onayına sunulmuş olup henüz onaylanmamış ve ödemesi de yapılmadığını, sözleşme ve … belirlenen iş, müvekkili şirket tarafından sözleşmede belirlenen şekilde ve yine sözleşmede belirlenen zamanda bitirilmiş olmasına rağmen (otelin … tarihinden bu yana faal durumda olması ve müşterilere açılması durumu da göz önünde bulundurulduğunda) davalı şirket son olarak düzenlenen …-… nolu hakedişleri ödemeye yanaşmadığı gibi sözleşme ve … uyarınca müvekkili tarafından teminat olarak verilen senetleri de icra takibine koyulduğunu, müvekkili aleyhine yapılan takibe Antalya … İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile itiraz edilmiş olup dosyanın derdest olduğunu, müvekkili aleyhine Antalya … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasıyla başlatılan icra takibine konu, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bono, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bono, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bono, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bono, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bononun müvekkili … Şirketi tarafından düzenlenen ve müvekkili …’nin kefil olduğu senetler düzenleme ve vade tarihi boş şekilde ve … tarihli sözleşme ile ek … uyarınca davalı şirkete teminat olarak verildiğini, dava konusu otele … tarihinden bu yana müşteri alınmış ve otel faaliyete başladığını, taraflar bir araya gelerek geçici kabul ve kesin hesap tutanağı düzenlememişlerse de otele müşteri alınmasının davalı yanın geçici kabulde bulunduğunu gösterdiğini, bu durumda müvekkili şirketin sözleşmenin 19.h maddesine göre %7 (%10) nakit güvence bedeli teminatı bakımından davalı yandan alacaklı olduğunu, davalı şirketin teminatı ödemeyerek temerrüde düştüğünü, takibe konu senetler teminat senedi olduğundan müvekkili davalı şirkete borçlu olmayıp aksine … ve … nolu hakediş raporu ve içeride tutulan nakdi teminatlar uyarınca alacaklı olduğunu, takibe konu senetler teminat senedi olduğunu, bir an için takibe konu senetlerin teminat senedi olmadığı kabul edilse dahi taraflar arasında senet tanzimini gerektirecek davaya konu sözleşme dışında bir ticari iş bulunmayıp müvekkil sözleşme nedeniyle borçlu değil alacaklı olduğunu, düzenleme ve vade tarihi boş olarak verilen takibe konu senetler, davalı tarafça sonradan doldurulduğundan kambiyo senedi vasfı taşımayıp bu nedenle de müvekkilinin herhangi bir borcu bulunmadığını, bu nedenlerle fazlaya ve alacaklarına ilişkin dava ve talep hakkı saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile müvekkillerinin Antalya … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası ve takip konusu senetler bakımından borçlu olmadığının tespitini, davalının kötü niyetli davranması sebebiyle İİK md. 72 uyarınca takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibine konu edilmiş senetlerin betonarme kaba inşaat yapı işleri sözleşmesi ve ek … sözleşmelerine ilişkin verildiği açıkça ikrar edildiğini, bu durumda, söz konusu senetlerin kıymetli evrak niteliği taşıdığı, kambiyo senedi vasıfları ile ilgili her hangi bir sorun bulunmadığı hususları da davacı tarafından beyan edildiğini, davalı müvekkili firma ile davacı … Şti arasında … tarihinde “Yapım işleri sözleşmesi” imzalandığını, davacı … Şti.nin sahibi olan diğer davacı …, yapılacak işlerin sözleşme koşullarına uygun süre ve nitelikte yapılacağının, işlerin sözleşme koşullarına uygun yapılmaması halinde davalı müvekkili şirketin zararlarının karşılanması amacıyla kullanılmak üzere, takibe konu senetleri düzenleyerek davalı müvekkili şirkete teslim ettiklerini, takip konusu kambiyo senetlerinin hiç bir yerinde teminaten verildiğine ilişkin bir ibare bulunmadığı gibi; her iki tarafın da basiretli birer tacir sıfatları ile huzurda bulunduğu davada, yine bu senetlerin teminat senedi olduğuna dair tek bir yazılı belge ibraz edilmediğini, üstelik davaya konu senet metinlerinde, senet bedellerinin karşılıklarının nakten ahzolunmuş olduğu hususunun yer aldığını, taraflar arasında imzalanmış bulunan … tarihli sözleşmeye göre; davacı … Şti. sözleşme ile yüklenmiş olduğu edimleri, belirlenen teslim süresinde tam, eksiksiz ve hatasız olarak yerine getirmemiş olması nedeniyle Bodrum … Noterliği’nin … Tarih ve … Yevmiye Sayılı ihtarnamesi ile temerrüte düşmüş olduğu hususunda bilgilendirildiğini, davalı müvekkili şirket, davacılardan … Şti’nin eksik, kusurlu ve süresinde yapmadığı işler nedeniyle uğradığı zararı, taraflar arasındaki sözleşmenin ilgili maddelerindeki hak ve yetkilerini kullanarak tespit etmiş ve davalı şirket tarafından verilen bu zarar karşılık sözleşme tarafı … Şti ile şirketin sahibi diğer davacı …’nin kefil olarak imzalamış bulunduğu kambiyo senetlerine ilişkin icra takibi yapıldığını, davalı müvekkili şirket … A.Ş’nin davacılardan … Şti’nce uğratılmış olduğu zarar, … TL civarında olduğunu, davacılardan … Şti’nin, davalı müvekkili şirketin ticari defterlerine göre; yaklaşık …-TL borcu bulunduğunu, davacılardan …’nin sahibi olduğu diğer davacı … şirketinin ihtimali zararlar karşılığı vermiş oldukları huzurdaki davaya konu kambiyo senetleri henüz tek bir kuruş dahi ödeme yapılmamış olması nedeniyle davacı … Şti’nin davalı müvekkili şirket nezdinde yarattığı yaklaşık …-TL civarındaki zararı 1/4’ünü dahi karşılamaya yetmediğini, delillerimiz arasında bulunan, davacılardan … Şti’nin … tarihli sözleşme ve imzalanan 12 adet … içeriği edimlerini tam, eksiksiz ve süresinde yapılıp yapılmadığı hususunda bilirkişi incelemesi yaptırılması halinde, davalı müvekkili firmaya verdiği zararın gerçek boyutları ile huzurdaki davanın kötü niyetle ve borçtan kurtulma amacıyla açıldığını bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap vermiştir.
Dava: icra takibinden sonra açılan Menfi Tespit davasıdır.
Antalya … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde ; davalı alacaklı tarafından davacı hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip başlatıldığı, takibe konu senetlerin … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bono, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bono, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bono, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bono, … düzenleme tarihli … vade tarihli … TL bedelli bonolar olduğu, bonolarda davacı şirketin borçlu, diğer davacı …’nin ise kefil olarak imzalarının bulunduğu anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; icra takibine konu bonoların teminat vasfı olup olmadığı, bu nedenle de senetlerin bedelsiz kalıp kalmadığı hususu noktasında toplanmaktadır.
Davacı şirket ile davalı şirket arasında … tarihinde ana sözleşme imzalandığı, bu sözleşme ile … İlçesi … ada … parsel üzerinde bulunan beş yıldızlı otel inşaatının betonarme kaba inşaat işlerinin yüklenildiği, daha sonra … adı altında … adet daha sözleşme yapılarak başka işlerin de davacı şirket tarafından yüklenildiği, söz konusu sözleşmelerin tamamında tahmini bedel olarak iş bedelinin belirlendiği ve davaya konu senetlerin davalı şirkete verilmiş olduğu hususu yer almaktadır.
Davacı ticari defter kayıtlarına göre davacının davalıdan takip tarihi itibariyle olan asıl alacağı … TL olup, takip konusu edilen bonolar davacı kayıtlarında olmadığından ve davacı davalıdan yukarıda belirtilen tutarda alacaklı olduğundan takibe konu edilen bonolardan kaynaklanan davalının davacıdan bir alacağının olmadığı değerlendirildiğini, davada sözü edilen 5 adet toplam tutarı … TL olan senetlerin davacı tarafından davalının cari hesabına karşılık verilmiş olduğunun kabul edilmesi durumunda da davacının, davalıdan olan cari hesap alacağından bu senetler düşüldükten sonra da davacının davalıdan olan asıl alacağının … — … — …-TL olduğunu, davacının davalıya bir borcunun olmadığını, ancak davalı kayıtları incelenmediği için davacının davalıya borcunun olup olmadığına ilişkin kesin bir tespit ve kanaate varılamadığı rapor edilmiştir.
Dava konusu taşınmaz başında Milas … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Talimat sayılı dosyası ile keşif icra edildiği, keşif sonrası alınan Mali Müşavirin … tarihli bilirkişi raporunda; davalı … Firmasının senetler hariç davalı … firmasından … TL alacaklı olduğunu, davalı … firması tarafından davacı … firmasına düzenlenen ve davacı … Firması kayıtlarında bulunmayan, … tarih … Numaralı … TL Bedelli “Sözleşme İhlali Cezaları” açıklamalı faturanın, … tarih … Numaralı … TL Bedelli “… (Beton-Betonarme)” açıklamalı faturanın davalının kayıtlarında yer alıp davacının kayıtlarında yer almayan ödemeler listesinin, henüz kayda alınmayan ve netleşemeyen … ve … numaralı hakedişlerin taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre düzenlenip düzenlenmediği konusunda uzman teknik kişilerce değerlendirilerek belirlenecek sonuca göre taraflar arasında mutabakata varılabileceği rapor edilmiştir.
… tarihli inşaat mühendisi bilirkişisinin raporunda özetle; Davaya konu olan parselde yapılan otel inşaatı çok büyük olup, çok fazla miktarda imalat olması ve tek bilirkişi görevlendirilmiş olması sebebiyle imalat ölçümleri yapılamamış, hak edişlerde belirtilmiş olan metrajlar esas alındığı ve 12 adet … ayrıntılı bedellerini raporunda göstermiştir.
Talimatla tanık … alınan beyanında; “… şirketinde proje müdürü olarak … ile … tarihleri arasında çalıştım, … inşaatın işleri kalıp işleri yapıldı, ince işçilik son birkaç ay içinde alçı sıva ve kara sıva yaptığını, onlara bizim söylediğimiz belli yerleri yaptılar ve diğer şirketten yarım kalan işleri de yaptılar, kalıp demir beton olarak başladılar tamamladılar daha sonra ilave işler verdik mesela villa işlerinde kara sıva ve alçı sıva işlerini verdik onları da yaptık, son 2 -3 ay içinde alçı sıva -kara sıva işleri verdik onları da yaptılar.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Eser sözleşmesi, taraflarına haklar sağlayan ve borçlar yükleyen, tam iki taraflı bir iş görme akdidir. Yüklenici yapımını üstlendiği eseri sözleşmeye, teknik ve sanatsal ilkelere ve amaca uygun olarak imal edip iş sahibine teslim etmekle, iş sahibi de kararlaştırılan bedeli ödemekle yükümlüdür ( 6098 sayılı TBK. m.470).
Eser sözleşmelerinde yüklenicinin, üstlendiği edimleri iş sahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorunluluğu (TBK 471/1); İş sahibinin ise, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorunluğu vardır.(TBK 474/1)
Eser sözleşmesinde yüklenicinin iş bedeline hak kazanabilmesi için eseri sözleşme ve ekleri, fen ve tekniği ile iş sahibinin ondan beklediği amaca uygun olarak tamamlayıp teslim ettiğini ya da iş sahibinin teslim almaktan kaçındığını yasal delillerle kanıtlamak zorundadır.
Somut olayda davacı yüklenici teminat olarak verdiği senetlerin teminat işlevinin ortadan kalkıp bunların iadesi gerektiğini ispatla mükelleftir. Senetlerin davaya konu eser sözleşmesi kapsamında verildiği hususu ihtilafsız olup uyuşmazlık senetlerin iadesinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
Taraflar arasında keşide edilen noter ihtarnameleri dosyada mübrez olup davalı iş sahibi tarafından davacı yükleniciye gönderilen … tarihli ihtarnamede … ve … no.lu hakedişlerde öne sürülen metrajların fiili imalat ile uyuşmadığı, iş sahibi otel tarafından davacı yüklenicinin işçilerine verilen yemek bedellerinin mahsup edilmediği, iş sahibi otel tarafından temin edilen malzeme bedellerinin hesaplanmamış olduğu ve yine iş sahibi otel tarafından davacı yüklenicinin işçilerine yapılan maaş, SGK gibi ödemelerin de hakedişlere yansıtılmadığına dair açıkça ihtarda bulunulduğu görülmüştür.
Taraflar tacir olduğundan ve delil olarak dayanıldığından ticari defterleri incelenmiştir. Davaya konu senetlerin davalı iş sahibinin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu ve bu senet bedellerinin davacının ödemesi gereken işçilik bedellerinin tahsili için kullanıldığı, kayıtların bu şekilde olduğu ve senet bedellerinin davacının ödemesi gereken alacaklardan mahsup edilmesine rağmen davacının halen davalıya borçlu olduğunun kayıtlı olduğu, senet bedelleri de ödenmediğinden icraya konulduğu, eldeki davanın konusunun da bu husus olduğu ve bunun dışındaki kayıtlar bakımından taraf defterlerinin uyumlu olduğu, sözleşme kapsamı da dikkate alındığında davacı yüklenicinin kendi adına çalışan işçilerin maaşlarından, yemeklerinden ve SGK giderlerinden sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Davacı ancak sözleşme kapsamındaki işleri usulüne uygun yaptığını, işçilik bedellerini ve sair kendisine ait ödemeleri yaptığını ve bunlara rağmen halen senetlerin iade edilmediğini ispat etmek suretiyle menfi tespit talep edebilecekken tüm dosya kapsamına göre iddialarını ispat edemediği anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş, dosya kapsamında davacının ihtiyati tedbir talebi bulunmadığından davalı alacaklı lehine icra tazminatına hükmedilmeyerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE;
Şartlar oluşmadığından davalı lehine icra tazminatına hükmedilmesini yer olmadığına,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken …-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan …-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T göre hesaplanan …-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Hüküm kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 08/02/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır