Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/325
KARAR NO : 2019/282
DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 20/08/2013
KARAR TARİHİ : 04/04/2019

Antalya … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarihli … Esas … Karar sayılı görevsizlik kararı ile mahkememize tevdii edilen ve eldeki esasa kaydı yapılan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili … tarihli dava dilekçesinde özetle; davacının tahditli plaka sınıfına giren “…” plakalı minibüs sahibi olduğunu, … Odası ile davalı … Kooperatifi arasında bir kısım protokoller imzalandığını, iş bu protokoller doğrultusunda davacının bono keşide ederek verdiğini, akabinde senet bedelini ödeyerek bono aslını geri aldığını, protokol şartlarının gerçekleşmediğini, düzenlenen bonoya dayalı olarak alınan bedelin haksız olduğunu ileri sürerek, toplam 38.100,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile birlikte tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, … Odası ile … Kooperatifi arasında imzalanmış olan ön protokol, icra safahatı ve protokolün ve ilgili diğer sözleşmelerin geçersizlik sebebiyle feshine, fazlaya ilişkin tüm haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; tazminatı gerektiren her hangi bir haksız fiillerinin, davacıyla karşılıklı taraf oldukları borç doğurucu bir sözleşme, ya da sebepsiz zenginleştikleri bir durum olmadığı gibi, davacının kendilerine dava yöneltmesini gerektirecek hiç bir ilişkinin de söz konusu olmadığını, ulaşım sorunlarının çözümü amacıyla bir takım odalar ve kamu yönetimi arasında, bir takım tavsiye protokollerinin imzalandığını, davalının bu protokolleri oda başkanı sıfatıyla imzaladığını, ancak, kişilerin borçlanmasını zorunlu kılacak bir yetki, kişiler adına atılmış bir imza ya da şahsı adına imzaladığı bir belgenin söz konusu olmadığını, dolayısıyla …’in şahsına dava yöneltilmesinin hukuki dayanaktan tamamen yoksun olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; zamanaşımı ve müvekkili Kooperatif yönünden husumet itirazında bulunmuş, davacı ile davalının birlikte ve aynı statüde ve aynı çatı altında … Üyesi olduklarını, …’ın açtığı dava sonucu verilen iptal kararına rağmen davacının da içerisinde bulunduğu minibüsçülerin aynı hatlarda ve iptali olan … kararı ile kapasite artırımı yaptıkları ve fazla yolcu taşıdıkları araçları ile anlaşmalar yapılıncaya kadar 5 yıl süreyle usulsüz yolcu taşımaya devam ettiklerini, davacının ödemiş olduğu bedelin … işletmecilerinin geçmişte doğmuş zararına karşılık olduğunu, açılan davanın haksız ve yersiz olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Antalya … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında; … Belediyesi arasında düzenlenen tarihsiz ön protokol, … tarihli ön protokol, … tarihli tutanak, … tarihli protokol, Antalya … İdare Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı ilamı, …’nin … tarihli …-… sayılı kararı, … tarihli taahhütname, … tarihli uzlaşma protokolü, … tarihli protokol, senet teslimine ilişkin araç numaraları, … tarihli protokol, … Başkanlığına verilen senet örneği, … tarihli ön protokol, … tarihli tutanak, Antalya … İdare Mahkemesine verilen feragat dilekçesi dosyaya sunulmuş, … Odasına müzekkere yazılarak genel kurul toplantı tutanakları ile üyeleri gösterir hazurun cetvelleri dosyaya getirtilmiş, tarafların tüm delilleri toplanmış, dosya ve ekleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
… ve Makine Yüksek Mühendisi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda sonuç olarak; davacının ödediği bedelin sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde talep edilemeyeceği, zira ödemenin geçerli bir hukuki sebebe dayandığı bildirilmiştir.
Aynı konuda, aynı nedene ve aynı miktara ilişkin olarak farklı bir davacı tarafından farklı davalılar aleyhine sebepsiz zenginleşmeye dayanılarak açılan Mahkememizin … Esas sayılı dosyasında hükme esas alınan Medeni Hukuk ve Borçlar Hukuku öğretim üyesi bilirkişi Prof. Dr. … ve taşımacılık uzmanı bilirkişi … tarafından düzenlenen bilirkişi kurulu raporunda da özetle; taraflar arasında akdedilen …, … ve … Başkanlarınca mensuplarını temsilen, onların nam ve hesabına imzalanmış olması, söz konusu anlaşmaların icra edilerek kapasite artırımı nedeniyle otobüsçüler esnafının uğradığı zararlara karşılık olarak minibüsçüler esnafınca senetlerin düzenlenerek serbest irade ile … Başkanına teslim edilmesi ve 38.100,00 TL bedelli senedin davacı tarafından herhangi bir çekince ileri sürülmeden ödenmesi karşısında, sözleşmelerin geçersizliğinin ve buna dayalı sebepsiz zenginleşmeye dayalı istirdat iddiasının kabul edilemeyeceği, kaldı ki söz konu metinlerin (sözleşmelerin) icra edilmiş ve kuruluş genel kurulunun yapılmış ve toplantıda oda yönetimlerine birleşme için oy çokluğuyla yetki verilmiş olması karşısında, sözleşmelerin geçersizliğini ileri sürmenin “hakkın kötüye kullanılması” teşkil edeceği, davalı tarafın zamanaşımı savunmasının haklı olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca davacı tanığı dinlenmiş, tanık …, “Davacı … şofördür, otobüs şoförüdür. Benim de aracım vardır. Daha evvel davacı …’nin plakası … plaka idi. Minibüsçüler odası başkanı … ve … başkanı … kendi aralarında konuşmuşlar. Bizim minibüslerimizin de … otobüsleri ile eşit yolcu taşıyabilmesi ve imkanlardan faydalanabilmesi için AB plaka olması konusunda mutabakata varmışlar. Minibüsçüler odası başkanı olan … bize bu şekilde söyledi. Bildiğim kadarıyla … ‘de bu sözleşmeye imza atmadı. Ancak plakalarımız bu anlaşmadan önce AB olmuştu. Biz eskiden minibüs çalıştırırken Belediyeye ait duraklardan yolcu alamıyorduk ve kendimize ait duraklarımız vardı. Bu anlaşmadan sonra duraklar tek durak haline getirildi. Belediyeye ait duraklardan yolcu almaya başladık. Ancak davacı da benim gibi 38.100,00 TL’yi yatırmasına rağmen minibüslerimizi önceden midibüse çevirmiştik. Midibüsten de Belediyenin kullandığı otobüs haline çevrileceğini zannetmiştik. Daha doğrusu 38.100,00 TL’yi yatırdığımızda bizim de otobüs alarak Belediyeye ait otobüsler gibi işletme hakkımızın doğacağını zannediyorduk. Çünkü bizim başkanımız bizim başkanımız bizi bu şekilde bilgilendirdi. Ancak daha sonra Halk Otobüsçülerinin buna razı gelmediklerini söyledi, anlaşma bozuldu diye bize söyledikleri için otobüs alamadık. …’de benim gibi halen midibüs işletmektedir dedi. Davacı vekilinin talebi doğrultusunda soruldu: 1,5 yıl kadar evveldi oda başkanları bizim cep telefonumuza esnaf odaları birliğinde bütün esnaf arkadaşların toplanarak toplantı yapacağını söylediler. Ben de gittim. Özel halk otobüsçüleri ve midibüsçüler de oradaydı. Tahminen 600 kişi vardı. Herkesin parayı vermesine rağmen otobüs alamadığı için rahatsızlardı, ancak davalı … biz anlaşmaya yapamayacağız diye toplantıyı terk etti, ben bunu biliyorum dedi. Davalı vekili Av. …’un talebi doğrultusunda soruldu: Benim de bu davaya benzer … Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmekte olan davam vardır. Davacı … yasal düzenleme gereği … Odası kapandığı için … Odasına mecburi olarak üye olmuştur. Toplantı ve genel kurulun yapıldığı sıra davacı …’nin katılıp katılmadığını hatırlamıyorum. Ancak var olduğunu tahmin ediyorum. İtiraz edip etmediğini bilemiyorum. Ancak her birimiz 400,00’er TL parayı otobüsçüler odasına üye olma zorunluluğu karşısında ödedik. Otobüsçüler de bizim odaya kayıt oldu ve tek çatı altında birleştik. AB plakaları … yılında aldık, aldığımızda yolcu artırma kapasitesini arttırdıktan sonra AB plakaya geçtik. Şu anda halen AB plaka kullanmaktayız, yolcu kapasitemiz için 18+1+9’dur. ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Antalya … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas … Karar sayılı kararı ile; “Toplanan delilere ve tüm dosya kapsamına göre; davacının tahditli plaka sınıfına giren “…” plakalı minibüs sahibi olduğu, … Odası ile davalı … Kooperatifi arasında bir kısım protokoller imzalandığı, iş bu protokoller doğrultusunda davacının bono keşide ederek verdiği, akabinde senet bedelini ödeyerek bono aslını geri aldığı, protokol şartlarının gerçekleşmediği, düzenlenen bonoya dayalı olarak alınan bedelin haksız olduğu ileri sürülerek sözleşmenin geçersizliğinin tespiti ve haksız yere ödendiği iddia edilen 38.100,00 TL’nin davacıya iadesi talepli eldeki dava açılmış ise de, davacının mensubu olduğu odanın aldığı karar doğrultusunda yaptığı ödemenin sebebi bulunmadığına ilişkin iddiasının dürüstlük kuralına aykırı olduğu, davacının bir yandan otobüs hat plakası edindiği bir yandan da … yılından itibaren 18+1 kapasiteli aracı ile çalıştığı, bu durumda senet düzenleyip ödemeyi kabul eden davacının yaptığı ödemeleri sebepsiz zenginleşmeye dayanarak geri istemesinin hukuken dayanağı bulunmadığı, zira davacının kendi rızası ile genel kurul kararına katıldığı ve yaptığı ödeme karşılığı otobüs işletme hakkına sahip olduğu, kaldı ki davacının bu otobüs hattını üçüncü kişiye devri halinde de minibüs plakasına göre daha fazla kazanç sağlayacağının ihtimal dahilinde olduğu, davacının ödediği bedelin sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde talep edilemeyeceği, zira ödemenin geçerli bir hukuki sebebe dayandığı anlaşıldığından, davanın reddine” dair verilen karar Temyiz edilmiş olup,Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı kararı ile; “Somut olayda, kambiyo senedinden kaynaklanan istirdat istemi ticari dava niteliğinde olduğundan, davaya bakmakla ticaret mahkemeleri görevlidir. Dava şartı olan görev hususunun kamu düzenine ilişkin olup, yargılamanın her aşamasında re’sen göz önünde bulundurulması gerektiğinden mahkemece işbu davanın mutlak ticari dava olması nedeniyle davaya bakma görevinin ticaret mahkemesine ait olduğu nazara alınmaksızın işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış” gerekçesi ile bozulmuş, dosya görevsizlik kararı ile mahkememize gönderilmiş, yargılamaya devam olunmuştur.
Dava; taşıyıcılar kooperatifine ödenen bono bedelinin, bedelsiz kaldığı iddiasına dayalı menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
… Belediyesi …’nin …-… ve …-… sayılı kararları ile minibüs işletmecileri ile otobüs işletmecilerinin tek çatı altında toplanması amacıyla 14+1 kapasite ile çalışan minibüslerin 18+1 oturma, 30 kişi ayakta olmak üzere kapasite arttırımının yapılmasına karar verildiği, … Belediyesi … Genel Kurulunun aldığı karar ile toplu taşımacılık yapan … Kooperatifi ile … plakalı Minibüs araçları ile ilgili minibüs sahiplerine normal seriden plakalı otobüs sınıfı araç sahibi olma imkanı tanındığı, bu karar nedeniyle … plakalı minibüslerin plakalarının ve ruhsatlarının iptal edilerek … plaka yerine idarenin ve … Genel Kurulunun belirlediği teknik özellikleri içerir 18 yolcu + 1 şöfor oturma ve ayakta en fazla 9 yolcu kapasiteli normal plakalı otobüslerle değiştirilmesine karar verildiği, bu karar doğrultusunda değiştirilen minibüs araçlarına AB harf grubundan plaka tescili yapıldığı, …-… sayılı kararın Antalya … İdare Mahkemesinde yapılan yargılama neticesinde iptaline karar verildiği,
…’nin bu kararının iptali için … Kooperatifinin üyesi olan … isimli kişi tarafından Antalya … İdare Mahkemesinin … esas … karar sayılı dosyasında iptal istemli açılan davada mahkeme tarafından yapılan yargılama neticesinde dava konusu kararda kamu yararı ve hukuka uyarlılık bulunmadığından iptaline karar verildiği, kararın kesinleştiği, davacının kesinleşme tarihinden sonra davadan feragat ettiği anlaşılmıştır. Yine aynı kararın iptali için Antalya … İdare Mahkemesine de dava dışı … tarafından açılan davanın feragat ile sonuçlandığı anlaşılmıştır.
… … tarihli …-… Karar sayılı kararında ise AB plakalı otobüsleri günlük 440 adetinin çalıştırılarak bir plakanın 2 gün çalışıp 1 gün çalıştırılmamasına, uygulamada 1. gün 001 ile 440 plakalı araçların, 2. gününde 441 ile 222 plakalı araçların, 3. günde 223 ile 662 plakalı, araçların çalışacağı şekilde düzenleme yapılmasına karar verildiği;
Her iki oda başkanı tarafından imzalanan … tarihli ön protokolde tarafların anlaşma koşullarının belirlendiği, tarafların … Belediyesine karşı açtıkları elektronik ücret toplama sistemine ilişkin davalardan ve birbirlerine karşı açtıkları tüm davalardan feragat edilmesi, … Odasının 72 adet minibüsün mülkiyetini … Kooperatifine geçirmesi, tüm mülkiyetler devir edilinceye kadar 72 araçtan devir edilmeyenlerin gelirlerinin … tarafından belirlenecek tarihten itibaren ödenmesi yönünde karar aldıkları;
… tarihli ön protokolde; bir önceki protokoldeki belirlenen hususlara ilaveten …’nin belirleyeceği koşullara uygun olarak esas protokolde havuz sistemi ve aktarma sisteminin çalışma koşullarını belirleyerek devreye alacaklarının eklendiği,
… tarihli uzlaşma protokolünde; her iki tarafın üyesi bulunduğu yönetimlerin imzaladıkları protokolde “her iki tarafça kabul gördüğü üzere minibüslerin kapasite arttırımı yapmış olması sonucunda özel halk otobüslerinin görmüş olduğu zarara karşılık olmak üzere minibüsçüler odası tarafından bedeli karşılanarak 72 adet otobüsün ön protokol kapsamında özel halk otobüslerine verileceği” hususunun 1.maddede düzenlendiği,
… tarihli protokolde; bir önceki protokole atıfta bulunularak özel halk otobüslerine verilecek 72 araç için araç alımının gerçekleşmemesi nedeniyle araç başı 339.000,00.-TL’nin bedel olarak belirlendiği, belirlenen bedelin minibüsçü sayısına bölünmesi ile her üyenin avukatlık ücretinin de eklenmesi yolu ile 38.100,00.-TL ödeme yapılmasının kararlaştırıldığı;
… tarihli tutanakta; …, … tarihli ve … tarihli protokol gereklerini ifası için tarafların bir araya geldiği, tutanağın imzalanması ile birlikte 575 adet senedin …’a teslim edildiğine, senetler ödendiğinde İdare Mahkemesindeki dosyalardan feragat edileceğinin kararlaştırıldığı, ayrıca her iki kurulunda tek çatı altında toplanması yönünde yapılacak çalışmalar yönünden karar alındığı,
… tarihli protokolde; araçların aktarmalarda nasıl ücret alacaklarının kararlaştırıldığı, … tarihli tutanakta önceki protokollere atıfta bulunularak, ifası amacıyla minibüsçülerin kooperatife … tarihinde 8 adet senet teslim ettikleri, … tarihli senetler haricindeki senetler ödendiğinde davalardan feragat edileceği hususunun kararlaştırıldığı,
… tarihli taahhütnamede; protokoller kapsamında AB plakaya dönüşüm yapan minibüsler ve dönüşüm yapmayan ancak sisteme katılacak minibüslerin her biri tarafından ödenecek 38.100,00.-TL ler yönünden düzenleme yapıldığı,
… tarihli protokolde; 72 araca karşılık protokolün düzenlendiği tarihe kadar 510 ruhsat sahibinin senetlerini kooperatiften geri aldıkları, ayrıca 10 adet araç sahipleri adına ödeme yapılıp senetlerin alındığı, ödeme yapmayanlarında senetlerini tahsil için işlem yapılmasına, … Odası aracılığında protokolün düzenlendiği anlaşılmıştır.
Dava, takip konusu bononun davacının üyesi olduğu dava dışı … Odası ile davalı … Kooperatifi arasında düzenlenen anlaşma ve protokollerin geçersizliğine dayalı olarak geçersiz sözleşmeler uyarınca ödenen senet bedelinin istirdadı istemine ilişkin olup, dava konusu senedin dosya arasında bulunan anlaşma ve çeşitli protokoller çerçevesinde davacı tarafından keşide edildiği dosya kapsamı ile sabittir.
Taraflar arasında protokollerin ve takip konusu bononun protokoller nedeniyle düzenlendiği konusunda uyuşmazlık bulunmayıp, uyuşmazlık senetlerin lehtar hanesi boş olarak davalı kooperatif yönetimine verilen senetlerin verilme sebebi olan protokol hükümlerinin yerine getirilip getirilmediği, senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı noktasında toplanmaktadır.
İncelenen protokoller, … kararları ve tüm dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde; Antalya Büyükşehir Belediyesi …’nin aldığı karar doğrultusunda … plakalı minibüslerin AB sınıfına geçirildiği, … plakalı minibüslerin alınan karar doğrultusunda yolcu sayısı arttırılmış olarak … yılından itibaren çalışmaya başladıkları, davalı kooperatifin üyeleri tarafından açılan dava sonucunda idare mahkemesi tarafından … kararlarının iptal edildiği dosya içeriği ile sabit olup, taraflar arasında düzenlenen … tarihli “Uzlaşma Protokolünün İcra Safahati” başlıklı protokol ile minibüsçülerin “her iki tarafça kabul gördüğü üzere minibüslerin kapasite arttırımı yapmış olması sonucunda özel halk otobüslerinin görmüş olduğu zarara karşılık olmak üzere minibüsçüler odası tarafından bedeli karşılanarak 72 adet otobüsün ön protokol kapsamında özel halk otobüslerine verileceği”nin kararlaştırıldığı, 72 adet otobüsün alınmadığı, bunun üzerine … tarihli protokol ile araç başına 339.000,00.-TL bedel belirlenerek belirlenen bedele göre 662 adet üye tarafından ödenmesinin kararlaştırıldığı, dava konusu bononun incelenen ve tarafların kabulünde olan … ve … tarihli protokolde kabul edildiği üzere minibüslerin kapasite arttırımı yapmış olmaları nedeniyle özel halk otobüslerinin görmüş olduğu zarara karşılık olmak üzere düzenlendiği,
senetlerin minibüsçüler odası tarafından üyelerinden toplanarak toplam 575 senedin … tarihli protokolle … Başkanı … tarafından, davalı … başkanı …’a teslim edildiği,
protokolde doğacak veya doğması muhtemel zararlardan söz edilmemiş olmasına, davacı aracının yolcu kapasitesi arttırılmış olarak fiilen çalışmasına devam etmesine ve … Odasının kurulmuş olması ve davacı ve davalı gibi minibüs ve otobüsçü olan esnafın tamamının bu odaya kayıtlı olmasının zorunlu hale gelmiş olmasına göre birleşmenin gerçekleştiği,
…’nin … tarihli cevabi yazısına göre de … tarihli … kararının iptal edilmesine rağmen fiili olarak davacıya ait otobüs plakalarının 18+1 oturan ve 9 ayakta yolcu kapasitesi ile aynı şekilde çalışmaya devam ettiği, davacının iki adet minibüs yerine iki adet hatlı otobüs sahibi olduğu tüm bu nedenlerle bononun bedelsiz kaldığı iddiasının yerinde olmadığı, Asliye Hukuk Mahkemesince aldırılan bilirkişi raporlarına göre de senetlerin bedelsiz kalmadıklarının belirlendiği anlaşılmış olmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 44,40.-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 650,70.-TL harcın mahsubu ile bakiye 606,3.-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalılar vekille temsil olunduklarından karar tarihinde yürürlükte bulunana AAÜT uyarınca hesaplanan 4.541,00.-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara VERİLMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, davacı vekili ile bir kısım davalılar vekilinin yüzlerine karşı, diğer davalının yokluğunda, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 04/04/2019

Katip …
E-imzalı

Hakim …
E-imzalı