Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/671 E. 2018/825 K. 18.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/671 Esas
KARAR NO : 2018/825
DAVA : Bilgi Alma ve İnceleme Talepli Tespit
DAVA TARİHİ : 01/11/2017
KARAR TARİHİ : 18/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Bilgi Alma ve İnceleme Talepli Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; şirketin kanuni süresinde yapmak zorundu olduğu Genel kurul yapılması talebinde bulunduğunu, ihtarname çekildiği, ihtarnameye verilen cevapta ortaklık hakları hiçe sayılarak, sadece uygun zaman geldiğinde Genel Kurul’un yapılacağının belirtildiğini, her hangi bir tarihin net olarak bildirilmesini, Buna rağmen zorunlu Genel Kurul’un da hala yapılmamış olduğunu, müvekkili şirket ile alakalı bilgi verilmediği, müvekkili şirketin yönetim ve genel durum hakkında bilgi sahibi olmak, şirkete zarar verebilecek olası usulsüzlükler hakkında şirketin ve kendisin menfaatlerini korumak adına bilgi alma ve inceleme hakkı doğrultusunda şirketten bilgi ve belge paylaşımı talebinde bulunduğunu, ancak bu taleplerinde karşılık verilmediğini, şirketin mali ve finansal etkinliği ölçmek adına gelir tablosu, bilanço mizan ve faaliyet raporları şirket faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olmak adına, son 3 yıllık terminal bazlı LNG alım raporları, müşteri bazlı LNG satış raporları, EPDK denetim raporları, EKPDK ya gönderilen LNG alış-satış raporları, demirbaş listeleri ve yeni demirbaş yatırımlarına ilişkin bilgiler, Sermayenin korunması ilkesine aykırılığın denetlenebilmesi adına, şirket ile hakim hissedar … …, onun babası olan Yönetim Kurulu Başkanı … … ve onların ortak oldukları şirketler ve vakıflar arasındaki son 3 yıllık hesap hareketlerini , para transferlerini gösteren detaylı muhasebe dökümleri ile bu işlemleri gösteren banka dekontu ve makbuzların öreklerinin davalı şirket tarafından taraflarına iletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın esasına dair açıklamalara girmeden önce şirketin hissedarı olan davacı … ile şirketin diğer hissedarı…arasındaki boşanmaya dair ihtilafın, keza davalı şirketin hissedar olunması öyküsünün bilinmesinde fayda olduğunu, zira bu davanın açılması sebebinin hissedarlar arasındaki boşanma davası akabinde devam etmekte olan malların tasfiyesine dair dava olduğunu, malların tasfiyesine dair davanın … Aile Mahkemesi’nin …/… Esas sayılı dosyası ile devam etmekte olduğunu, şirketin hissedarları … ve …’ün … yılında evlenip … yılında tarafların …’ya taşındıklarını, Davacı ve …’nun …’ya taşındıklarında, …’ün babası tarafından … tarihinde davacı …’in ailenin bir ferdi olduğunu hissetmesi amaçlı ve hiçbir karşılığı istenmeden ve davacı tarafından karşılığı ödenmeden …A.Ş ve …A.Ş şirketlerine davacının %9 oran ile hissedarlığının gerçekleştirildiğini, bununla da yetinilmeyip, süreçte davacının kendisini daha iyi hissetmesi adına … tarihinde şirketlerin tüm yetkisi ve yönetim kurulu başkanlığı verildiğini, davacının, yönetim kurulu başkanlığı döneminde müvekkil şirketten kullandığı, karşılığını belgeleyemediği ve borçlu bulunduğu saptandığı kadarı ile 170.211,00.-TL’nin de şirket gelir-gider hesabında mevcut olduğunu, tüm bu süreçte davacının hissedarı bulunduğu 2 şirkette yapılan 4 adet genel kurula dava açtığını ve davaların reddedildiğini, dava dilekçesinin netice ve talep kısmının 3. Maddesinde de görüleceği üzere davacı hissedarı olduğu şirkete ailevi sebeplerle sürekli olarak dava açmakta, zarar verme saikiyle hareket etmekte olduğunu, müvekkili şirket tarafından … tarihinde de olağan genel kurulun yapılacağını, olağanüstü genel kurul yapmayı gerektirecek herhangi bir durumun da yaşanmadığını belirterek, haksız davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ: Dosya içerisine; … Noterliğinin …/…/… tarihli … yevmiye nolu ihtarnamesi celp edilmiş, ayrıca … Asliye Ticaret Mahkemesinin …ve …Esas sayılı dava dosyaları getirtilmiştir.
Dava; TTK’nın 437.maddesi uyarınca davacı ortak tarafından şirketten bilgi alma ve inceleme hakkı istemiyle açılan dava niteliğindedir.
Davacının, davalı anonim şirketin pay sahibi olduğu hususu ihtilafsız olup, uyuşmazlık; TTK 437.maddesinde açıklanan bilgi alma ve inceleme hakkına ilişkin koşulların somut olayda mevcut olup olmadığı hususuna ilişkindir.
Davacı vekili davalı şirketin yapmak zorunda olduğu … yılı genel kurulunu zamanında yapmadığından, müvekkili tarafından genel kurul yapılması talebinde bulunulduğunu, ihtarnameye verilen cevapta net bir cevap verilmediğini, bugüne kadar genel kurulun da hala yapılmadığını ve müvekkiline şirketin yönetimi ve genel durumu hakkında bilgi verilmediğini, müvekkilinin şirketin ve kendisinin menfaatlerini korumak adına …tarihli ihtarnameyle bilgi ve belge paylaşımı talebinde bulunduğunu, ancak bu talebine de karşılık verilmediğinden eldeki davanın açılmak zorunda kaldığını belirtmiştir.
Dosyaya celp edilen … Noterliğinin …/…/… tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesinin davacı tarafından davalı muhataba hitaben keşide edildiği ve davalı şirkete hitaben TTK’nın 437.maddesi uyarınca bilgi alma ve inceleme haklarını kullanmak istediğinden bahisle … yılına ait finansal tabloların kapsamlı faaliyet raporlarının, şirketler ile ismi bildirilen kişi ve kurumlar arasındaki para transferlerini gösteren detaylı muhasebe dökümlerinin kendisine basılı ya da elektronik ortamda ulaştırılması ya da belirlenen zamanda alınmak üzere şirket merkezinde hazır edilmesi ve tarafına bilgi verilmesinin ihtar edildiği, bu ihtarnamenin davalı şirkete …/…/… tarihinde tebliğ edildiği, davanın ise …tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 437.maddesinde anonim şirketlere ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkı düzenlenmiş olup, buna göre;
“1-Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi genel kurul toplantısından en az 15 gün önce şirketin merkez ve şubelerinde pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süreyle merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.
2-Pay sahibi genel kurulda yönetim kurulundan şirketin işleri,, denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü 200.madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine aynı bilgi gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu halde yönetim kurulu bu maddenin 3.fıkrasına dayanamaz.
3-Bilgi verilmesi sadece istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesiyle reddedilebilir.
4-Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için genel kurulun açık izni veya denetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.
5-Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi reddi izleyen 10 gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
6-Bilgi alma ve inceleme hakkı esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.”
TTK’nın 437.maddedeki düzenlemeden anlaşılacağı üzere pay sahibine bilgi alma ve inceleme hakkı genel kuruldan önce, genel kurul sırasında ve genel kuruldan sonra olmak üzere 3 halde tanınmıştır.
Pay sahipleri genel kurula kıyasla öncelikli olarak şirkete ilişkin bazı verileri inceleme hakkına sahiptir. 437.maddenin 1.fıkrasında genel kuruldan önce inceleme hakkı düzenlenmiş, 2.fıkrasında ise genel kurulda pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkı açıklanmıştır. Genel kuruldan sonraki inceleme hakkı ise 437.maddenin 4.fıkrasında düzenlenmiştir. Bu hakkın kullanımının ön şartını pay sahibinin genel kurulda yönettiği soruya tatmin edici bir cevap alamamış olması oluşturmaktadır. Tatmin edici cevap alamayan pay sahibi bu hususu tutanağa geçirterek genel kuruldan veya daha sonra yönetim kurulundan inceleme için izin isteyebilir. Hakkın kullanımı genel kurulun açık iznine veya yönetim kurulunun bu konuda alacağı karara bağlıdır. İzin verildiği takdirde incelemenin bir uzman aracılığıyla yapılabileceği de maddede düzenlenmiştir.
TTK’nın 437/5.maddesine göre; Bilgi alma veya inceleme istemi cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bilgi alamayan pay sahibinin reddi izleyen 10 gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabileceği açıklanmıştır.
Somut olayda; davacı tarafından davalı şirkete hitaben keşide edilen … Noterliğinin …/…/… tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesinin davalıya …/…/… tarihinde tebliğ edildiği, eldeki davanın ise 2 ay sonra …tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır ve davalı şirket tarafından davacının bilgi alma ve inceleme talebi cevapsız bırakılmıştır. Bu hususun aksi davalı tarafça iddia da edilmemiştir. İhtarnamenin tebliğinden itibaren 2 ay geçtikten sonra eldeki davanın açıldığı anlaşılmış olup, bu süre maddede belirtildiği şekilde makul bir süre sayılması mümkün değildir. Ayrıca ortada yapılacak veya yapılmış bir şirket genel kurul toplantısı da bulunmamaktadır.
Tüm bu açıklanan nedenlerle ve dosya kapsamına göre; davacı pay sahibi tarafından davalı şirket aleyhine TTK’nın 437 maddesiyle bilgi alma ve inceleme hakkı talebiyle eldeki davanın açıldığı anlaşılmakta ise de, hem gönderilen ihtarnamenin cevapsız bırakılmasından itibaren makul süre içerisinde eldeki davanın açılmayışı, hem de ortada yapılacak veya yapılmış bir genel kurul toplantısı bulunmadan bu davanın açıldığı anlaşılmakla, davacının TTK’nın 437 maddesi uyarınca açmış olduğu davanın dinlenemeyeceği değerlendirilerek, koşulları bulunmadığından istemin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 35,90.-TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 31,40.-TL harcın mahsubu ile bakiye 4,50.-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazine adına gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 2.180,00.-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kesin olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 18/12/2018

Başkan …
¸(e-imzalı)
Üye …
¸(e-imzalı)
Üye …
¸(e-imzalı)
Katip …
¸(e-imzalı)