Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/462 Esas
KARAR NO : 2018/807
DAVA : Ücretsiz Onarım
DAVA TARİHİ : 26/07/2017
KARAR TARİHİ : 11/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin davalı firmadan … … … plakalı aracı … senesinde satın aldığını, aldıktan sonra tüm periyodik bakımlarını yetkili servis olan davalı şirkette yaptırdığını, araç garanti kapsamında iken tamirlerin yapıldığını ancak sorunun giderilmediğini, ayıplı olarak satılan ve onarılmayan difransiyelin ücretsiz olarak onraılmasnıa karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;müvekkil şirkektin davada taraf sıfatının bulunmadığını, müvekkil şirketin …A.Ş’ nin yetkili bayisi konumunda olduğunu, davaya konu araçın davalı müvekkil bayisinden satışı gerçekleştirildikten sonra genel kontroller yapılarak teslim alındığını, satış ve teslimat tarihinde söz konusu bir ayıbın bulunmadığını, davacı yana kesin süre verilerek dava değerinin açıklanmasının istenmesini, davanın zaman aşımından reddinin gerektiğini davanın usulden reddini, mahkeme aksi kanaatte ise davanın esastan reddini talep etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davanın zamanaşımı ve hak düşürücü süreler içinde açılıp açılmadığı, davalının taraf sıfatı bulunup bulunmadığı, söz konusu arızanın garanti kapsamında kalıp kalmadığı, davacının ücretsiz onarım talebinde haklı olup olmadığı hususlarındadır.
Dosya içerisine, Trafik Tescil Şube Müdürlüğünden davaya konu aracın kayıt malikine ilişkin evraklar celp edilmiş, mahallinde keşif yapılmış, bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Antalya Trafik Tescil Şube Müdürlüğünden gelen müzekkere cevabında; …plakalı otobüsün ilk kez … Otomotivden …/…/… tarih ve … numaralı fatura ile … tarafından edinildiği, …tarihinde tescil edildiği ve halen aktf olarak tescil kaydının aynı şahıs adına aynı plakada devam ettiğinin bildirildiği anlaşılmıştır.
… Üniversitesi otomotiv kürsüsü öğretim görevlisi bilirkişi … …/…/… tarihli raporunda sonuç olarak; dava konusu aracın garanti süresini ve kilometresini doldurduğu, ancak arızanın garanti süresi içinde başladığının anlaşıldığı, arızanın kullanımdan kaynaklanmadığı, mevcut arızanın gizli ayıplı olduğu, difransiyelin ücretsiz değişim onarım talebinin kabul edilmesi gerektiğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Görülen lüzum üzerine bilirkişiden ek rapor alınmış, bilirkişi … …/…/… havale tarihli ek raporunda sonuç olarak; … yılında satın alınan …plakalı …marka ve model aracın difransiyelinin değiştirildiği takdirde sıfır fiyatının KDV dahil 9.400,00.-TL olacağı, ayrıca değiştirildiği takdirde difransiyel yağının da yenilenmesinin gerektiğini, bu modellerde difransiyel yağının 2 litre konduğunun litre fiyatının KDV dahil 91,00.-TL x 2= 182,00.-TL olacağı, difransiyel değişimi işçilik ücretinin KDV dahil 904,00.-TL olduğu, bu durumda toplam fiyatının KDV dahil 10.486,00.-TL olarak hesaplanacağının belirtildiği anlaşılmıştır.
Dava ticari satım sözleşmesinden kaynaklı, satılanın ayıplı olduğundan bahisle açılan ücretsiz onarım istemine ilişkindir.
TBK’nın 207. Maddesinde satış sözleşmesi düzenlenmiştir. Anılı maddeye göre satış sözleşmesi, satıcının, satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme, alıcının ise buna karşılık bir bedel ödeme borcunu üstlendiği sözleşmedir.
Satış sözleşmelerindeki ayıba ilişkin hukuki düzenleme ise TBK’nın 219. maddesinde yer almaktadır. Düzenlemede “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur.” denilmektedir.
Ayıba ilişkin sınıflandırma, ayıbın açık ve gizli olmasına göre yapılmaktadır. Açık ayıp hemen ilk bakışta ya da yüzeysel bir muayene ile tespit edilebilen ayıptır. Durumun gerekli kıldığı, muayene ile anlaşılamayan ayıplar, gizli ayıptır. Alıcı gizli ayıpları araştırmakla yükümlü değilse de ayıp meydana çıkar çıkmaz derhal ihbar etmelidir (Domaniç, H.: Türk Ticaret Kanunu Şerhi, C.I, İstanbul 1988, s.155; Yavuz, N.: Ayıplı İfa, 2.b., Ankara 2010, s. 107; Karakaş, C.F.: Ticari Satımda Ayıp İhbarının Süresi ve Şekli, XXII. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Ankar 2006, s.172). Derhal kavramı, halin icabına uygun fazla vakit geçirmeden bildirim olarak anlamak gerekir. Eğer satıcılığı meslek edinmiş kişilerin bilmesi gereken bir ayıp söz konusu ise ya da satıcı ağır kusurlu ise TBK’nın 225. maddesine göre, ayıbın kendisine vaktinde ihbar edilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kurtulamaz.
Ticari satımlarda muayene ve ihbar külfeti TTK’nın 21/1-c. maddesinde düzenlenmiştir. Bu hükme göre “ Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya bildirmeye mecburdur. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde muayene etmeye veya ettirmeye ve bu muayene neticesinde malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için bu durumu bu süre içerisinde satıcıya bildirmeye mecburdur.” Ancak ayıp ihbarının bu süre içinde satıcıya ulaşması şart değildir. Bu süre içinde satıcıya ulaşmasa bile alıcı haklarını korumuş olur. TTK’nın 21/1-c. maddesinde gizli ayıbın sonradan ortaya çıkması halinde TBK’nın 223. maddesinin uygulanacağı belirtilmiştir. TBK’nın 223. maddesinde ayıbın sonradan ortaya çıkması halinde bildirimin derhal yapılması aksi halde alıcı malı ayıp ile beraber kabul edilmiş sayılacağı düzenlenmiştir.
TBK’nın 231. maddesine göre, satıcı daha uzun süre için üstlenmiş olmadıkça satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra ortaya çıksa bile, satılanın alıcıya teslimin gerçekleşmesinden itibaren iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Alıcının satılanın kendisine devrinden başlayarak iki yıl içinde bildirdiği ayıptan doğan defi hakkı, bu sürenin geçmiş olmasıyla ortadan kalkmaz. Satıcı, satılanı ayıplı olarak devretmekte ağır kusurlu ise iki yıllık zamanaşımı süresinden faydalanamaz.
Alıcı ihbar külfetini yerine getirmiş ise zamanaşımı süresi içinde TBK’nın 227. maddesinde kendisine tanınan hakları dava yoluyla talep edebileceği gibi zamanaşımı süresi dolsa bile kendisine karşı açılan davada ayıptan doğan defi hakkını ve seçimlik haklarını ileri sürebilir. Bu halde artık alıcının ayıpları bildiği ya da bilmesi gerektiği konusunda ispat yükü satıcıya aittir. Zira bu suretle satıcı yasal olarak kendisine düşen bir sorumluluğu reddetmektedir.
TBK’nın 227. Maddesine göre; Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.
2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.
4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Somut olayda, davacının …tarihli fatura ile davalıdan, ticari nitelikli, …plakalı, …şase no.lu …model, kapalı kasa kamyoneti satın aldığı sabit olup davacı satılanın ayıplı olmasında bahisle seçimlik haklarından ücretsiz onarım hakkını kullanmak istediğini ileri sürerek eldeki davayı …/…/… tarihinde ikame etmiştir. Ruhsat bilgisine göre; araç … tarihinde trafiğe çıkmıştır.
Davacı, satın aldığı tarihten sonra kamyonetin diferansiyelinden ses gelmesi yönünde şikayetinin olduğunu, bunu davalı yetkili servise beyan ettiğini ancak arızanın giderilmediğini belirtmiştir. Dosya içerisindeki …tarihli üzerinde “garanti” yazılı fatura muhteviyatına göre araca ilave yağ servisi yapıldığının anlaşıldığı, bilirkişi tarafından yapılan tespitlerde de aracın 60.000km bakımında …tarihli iş emrinde ses gelmesi ile ilgili yakınmaların yazıldığı, 82.000km de yapılan …tarihli iş emrinde de ses gelmesi ile ilgili yakınmaların yazıldığı, …tarihli iş emrinde de ses gelmesine ilişkin şikayetin belirtildiğinin tespit edildiği görülmüştür. Ayrıca … Noterliğinin …tarih, … yev. No.lu ihtarnamesi ile davacının diferansiyelden ses gelmesine ve bu hususun daha evvel de belirtilmiş olmasına rağmen arızanın giderilmediğine ilişkin ihtarın davalı tarafa gönderildiği anlaşılmıştır. Bilirkişi raporunda davaya konu olan aracın 100.000 km ve 3 yıl süre ile garanti altında olduğu belirtilmiş davalı tarafça da bilirkişi raporunda yapılan bu tespite ilişkin bir itiraz yapılmamıştır. Dosya içerisine davalının internet sitesinden alınan yazıya göre de ilke iki yıl yetkili servisten servis hizmeti alanların garanti sürelerinin bir yıl daha uzayacağının belirtildiği görülmüştür. Dava tarihi itibari ile 3 yıllık garanti süresinin dolmadığı, …tarihli iş emrinde aracın 97.787 km.’de olduğu, garanti süresi içinde ayıp ihbarının yapıldığı ve davanın açıldığı anlaşılmıştır. Bilirkişi tarafından yapılan incelemede, araçtan normal olmayan bir ses geldiğinin, bu sesin de diferansiyele bağlı olduğunun, diferansiyelin ya imalat esnasında aradaki boşluğun eksik ya da fazla olmasından ya da imalattan sonra dişlilerin veya şimlerin aşınması sonucu oluşabileceğinin, somut olayda ise bu arızanın dişlilerin ya da şimlerin zamanından çok çok önce aşınmasına bağlı olarak ortaya çıktığının, normalde bunun da imalat hatası olduğunun, gizli ayıp niteliğinde olduğunun ve garanti süresi içerisinde bu arızanın ortaya çıkmasına rağmen davalı tarafça giderilmediğinin tespit edildiği, denetime elverişli iş bu raporda davalının sonradan eklenen ekipmanlara ilişkin savunmalarının da değerlendirildiği, sonradan araca eklenen ekipmanların (koltuk, klima vs.) diferansiyel arızası oluşturmayacağı tersine yolcu taşımak için değil de yük taşımak için kullanılsa idi bu arızanın daha önce çıkmasına neden olacağı sonucuna ulaşıldığı, davalının bu arızadan yetkili servis – satıcı sıfatıyla sorumlu olduğu, ücretsiz onarımının gerektiği, bunun değerinin de ek bilirkişi raporuyla hesaplattırılıp eksik harcın tamamlandığı, bu haliyle yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler karşısında davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
Davaya konu, davalı tarafça düzenlenmiş …tarihli fatura muhteviyatı …şase no.lu … model, kapalı kasa kamyonetin, diferansiyelinin davalı tarafça ücretsiz olarak ONARILMASINA,
2-Alınması gerekli 716,30.-TL nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 31,40.-TL harcın ve 170,55.-TL tamamlama harcının mahsubu ile eksik 514,35.-TL harcın davalıdan TAHSİLİ ile, hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam 637,75.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
4-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunana AAÜT uyarınca hesaplanan 2.180,00.-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 11/12/2018

Katip …
E-imzalı

Hakim …
E-imzalı