Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/427 E. 2021/979 K. 01.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/427
KARAR NO : 2021/979
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 12/07/2017
KARAR TARİHİ : 01/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: … tarihinde … ilçesinde … Poliçe nolu … başlangıç ve … bitiş tarihli KTK Zorunlu Mali Sorumluluk Poliçesi ile şirketinizin sigortaladığı … plakalı araç ile kaza yaptığını ve kaza neticesinde …’in vefat ettiğini, kaza neticesinde Manavgat … Ağır Ceza Mahkemesinde … Esas dosyası açıldığını, kazanın … tarihinde tek taraflı olarak meydana geldiğini, müvekkillerinin desteği olan …’in kazanın konu olduğu ceza dosyasındaki …’nin … tarihli Adli Tıp Kurumu Raporunda tali kusurlu bulunduğunu, ölümle neticelenen kazada müvekkillerinin desteği olan … tali kusurlu bulunurken … isimli şahsın asli kusurlu bulunduğunu, müvekkili … kazada hayatını kaybeden desteğin kaza tarihinde resmi nikahlı eşi olduğunu, kendisinin maddi ve manevi bakımdan yıprandığını, kaza tarihine kadar evin geçimi ve çocukların maddi olarak bakımı destek tarafından karşılandığını, eşinin vefat tarihinde müvekkili …’in çalışmamakta olup evin geçimi ve çocukların bakımı vefat eden destek tarafından sağlandığını, müvekkili … desteğin ölüm tarihinden itibaren uzun bir süre yeni bir evlilik yapmadığını ve çocuklarının geçimini sağlamak için ailesinden ve yakın çevresinden destek alarak kazanın konu olduğu ceza davasının sonuçlanmasını beklediğini, maddi sıkıntılar, güvenlik ve toplumsal nedenlerle eşinin ölümünden sonra yeni bir evlilik düşüncesi doğmuş olup yeni bir evlilik gerçekleştirdiğini belirterek sonuç olarak şimdilik …-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek en yüksek faiz ile birlikte tahsil edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: müvekkili şirket tarafından kazaya ilişkin ödeme yapıldığını, yeniden aktüer hesabı yapılması halinde yapılan ödeme tutarlarının yanında faiz güncellenmesinin de dikkate alınması gerektiğini, bakiye tazminat tespitinde de ödeme tarihi verilerinin dikkate alınması gerektiğini, davacıların vefat sebebiyle destekten yoksun kalma tazminatı talep edip etmediklerinin ve destekten yoksun kalma durumu oluşup oluşmadığının tespiti gerektiğini, ayrıca yapılacak hesaplamada ölenin müterafik kusurunun dikkate alınması gerektiğini, malul kaldığı belirtilen yolcuların emniyet kemeri takıp takmadıklarının tespit edilmesini, emniyet kemeri takılmamasının müterafik kusur teşkil ettiğini, bu durumda belirlenen tazminat tutarından indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava: … tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle desteğin ölümünden kaynaklanan maddi tazminat davası niteliğindedir.
Dosya içerisine; poliçe ve hasar dosyasının getirtildiği, SGK’dan ödeme yapılıp yapılmadığına ilişkin bilgi sorulduğu, davacının sosyal ekonomik durum tespiti celp edilerek Adli Tıp Kurumundan ve bilirkişiden rapor aldırılmıştır.
Antalya … Müdürlüğüne müzekkere yazılarak, …’in hak sahiplerine … tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlandığı, ayrıca hak sahiplerine iş kazası ya da meslek hastalığı sonucu ölüm geliri bağlandığına dair herhangi bir kayda rastlanmadığı, adı geçenin tahsis dosyasının tetkik edilmesinde yazı tarihi itibariyle üçüncü bir kişinin kastı sonucu olduğunun tespit edilmesi halinde kuruma rücu hakkı doğacağını, sigortalının geçirmiş olduğu trafik kazası veya ölümü ile ilgili hak sahiplerine kurumca tazminat adı altında herhangi bir ödeme yapılmadığı hususunda bilgi verilmiştir.
Mahkememizce … Müdürlüğünden de … (…)’ın sosyal ekonomik durum tespiti istenilmiş cevabi yazıda; kendisinin yüksekokul mezunu olduğu, evli ve 2 çocuk sahibi olduğu, kendisinin tekniker olarak çalıştığı aylık gelirinin …-TL olduğu, ortalama giderlerinin …-TL olduğunu, adına kayıtlı gayrimenkulü bulunmadığı, taşınır mallarının da olmadığı hususlarında … tarihli tutanak ile mahkememize bildirilmiştir.
Mahkememizce … Müdürlüğünden de … (…)’ın sosyal ekonomik durum tespiti istenilmiş cevabi yazıda; …’in ilkokul 5. Sınıf öğrencisi olduğu, …’in de ilkolul öğrencisi olduğu … tarihli tutanak ile mahkememize bildirilmiştir.
Dosyamız kusur durumunun tespiti bakımından … Adli Tıp Trafik İhtisas Dairesine gönderilerek rapor aldırılmış, aldırılan … tarihli raporda: davacılar yakını müteveffa sürücü …’in %…(yüzde … ) oranında kusurlu olduğu, dava dışı yolcu …’ın %…(…) oranında kusurlu olduğu hususunda kanaat bildirilmiştir.
Mahkememiz dosyası Aktüer bilirkişi …’a tevdi edilerek rapor aldırılmış, aldırılan … tarihli rapora göre: … tarihinde trafik kazası sonucu hayatını kaybeden …’in geride kalan hak sahiplerinden Eş … için davalı … ödemesini aşan destekten yoksun kalma tazminatının … TL, Kızı …’in için davalı … ödemesini aşan destekten yoksun kalma tazminatının … TL, Oğlu … için davalı … ödemesini aşan destekten yoksun kalma tazminatının … TL olduğunu, kusur yönünden dosya içinde oransal kusur durumunu gösterir rapor olmadığından indirim yapılmadığını, kusur indirimi gerektiği konusunda bir kanaat oluşması halinde, önce kusur sonra sigorta ödemelerinin indirimi gerektiği hususunda görüş ve kanaat bildirmiştir.
Mahkememiz bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor aldırılmış Aktüer Bilirkişi … ve Mali Müşavir … tarafından düzenlenen … tarihli rapora göre: dava dosyası kapsamı ve SGK ve GİB de gelen belgelere göre: … Müdürlüğü’nden gelen … tarihli yazı ekindeki bilgilere göre, Vefat eden …’in … Şti’nin %… hissesine sahip ortağı olduğu, … yılında bağlı bulunduğu Vergi Dairesi tarafından Re’sen mükellefiyetine son verildiği, … yılında şirketin faaliyeti olmadığı, SGK tarafından gönderilen … tarihli yazıdan, vefat edenin 5510 sayılı yasanın 4/a kapsamında sigortalı ( BAĞ-KUR) olduğu, aylık … TL üzerinden prim ödendiği, yapılacak destekten yoksun kalma hesaplamasında asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiğinden tazminat hesaplaması sonucu; … tarihinde trafik kazası sonucu hayatını kaybeden …’in geride kalan hak sahiplerinin zararı kusur indirimi yapılmadan … verileri dahil edilmek suretiyle; eş … için davalı sigorta ödemesini aşan destekten yoksun kalma tazminatının … TL, kızı …’in için davalı Sigorta ödemesini aşan destekten yoksun kalma tazminatının … TL, oğlu … için davalı sigorta ödemesini aşan destekten yoksun kalma tazminatının … TL olarak hesaplandığını, ancak kusur yönünden davalı sigortanın sorumluluğunun, sigortaladığı aracın kusuru nispetinde olacağı kanaatiyle, dosyaya oransal kusur durumunu gösterir raporun ulaşmasından sonra, davalı sigortanın sorumluluğunun belirlenmesi için önce kusur sonra sigorta ödemelerinin indirimi gerekeceği hususunda görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Dosyamız aktüer bilirkişiye yeniden tevdi edilerek ek rapor aldırılmış, aldırılan … tarihli rapora göre: geride kalan hak sahiplerinin zararı, kusur indirimi yapılmadan; eş … için davalı sigortanın teminat limiti ile sınırlı destekten yoksun kalma tazminatının …-TL olduğu, kızı … için davalı sigortanın teminat limiti ile sınırlı destekten yoksun kalma tazminatı …-TL olduğu, oğlu … için davalı sigorta teminat limiti ile sınırlı destekten yoksun kalma tazminatının …-TL olarak hesaplandığı hususunda görüş ve kanaat bildirilmiştir.
İtirazlar üzerinde dosya yeninden aktüer bilirkişiye tevdi edilerek ek rapor aldırılmış, aldırılan … tarihli rapora göre: ara karar doğrultusunda … asgari ücretlerinin kusur durumu dikkate alınarak güncel olarak, eş … için destekten yoksun kalma tazminatının …-TL, kızı … için destekten yoksun kalma tazminatının …-TL, oğlu … için destekten yoksun kalma tazminatının …-TL olarak hesaplandığı hususunda görüş ve kanaat bildirilmiştir.
İtirazlar üzerinde dosya yeninden aktüer bilirkişiye tevdi edilerek ek rapor aldırılmış, aldırılan … tarihli rapora göre: müteveffanın % … kusuru indirilerek bakiye zararlarının; eşi için destekten yoksun kalma tazminatının …-TL, kızı için …-TL, oğlu için …-TL olduğu, kusur indirimi yapılmadan ve poliçe limiti ile sınırlı bakiye zararlarının; eşi için destekten yoksun kalma tazminatının …-TL, kızı için …-TL, oğlu için …-TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Celse arasında davacılar vekili bedel artırım dilekçesi sunduğu ve harçlandırdığı, dilekçesinde; dava dilekçesinde …-TL olarak talep edilen tazminat alacağının …-TL artırılarak …-TL olarak dikkate alınmasını talep etmiştir.
… tarihli celsede davacı tanığı …’ın beyanı alınmış olup, tanık beyanında; ” Ben davacı ve ailesini, davacının ölen eşinin benim eşimin çocukluk arkadaşı olması vesilesiyle tanıdım … yıldır da kendileriyle sürekli görüşmekteyim. Ölen davacının eşinin … olarak boya satışı ile uğraştığını biliyorum. Kendilerine ait dükkanı vardır. Benim bildiğim şirketin 2 aracı vardı. Maddi durumları çok iyiydi. Herhangi bir sıkıntıları yoktu. Davacı … hanım ise ev hanımıydı. 2 tane çocukları vardır. Kazadan sonraki 2 yıl içerisinde hemen hemen davacının yanında birlikte kaldım. Kaza nedeniyle hem maddi hem de manevi açıdan davacı tarafın çok sıkıntı çektiğine şahit oldum. Kazadan sonra dükkanın işletilemediğini biliyorum. Zira kaza nedeniyle açılan alacak davaları vardı. Bunun yanında diğer ortaklar da şirketten kendi paylarını alıp gittiklerinden dolayı davacıların maddi açıdan herhangi bir şey elde edemediklerini biliyorum. Bu nedenle davacının çalışmak zorunda kaldığını dönem dönem ailesinin yanında kaldığını biliyorum. Zira çalıştığı dönemde davacının çocuklarına da ben bakmıştım. Şuan davacı bir inşaat firmasında çalışmaktadır. Asgari ücret geliri vardır. Evi kiradır. Kazadan sonraki dönemde maddi açıdan ailesinin desteği ile çevresinden gelen yardımlarla ayakta durmaya çalıştı. Söyleyeceklerim bundan ibarettir. ” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
6098 sayılı TBK.nun 51/1 maddesinde “Hakimin tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirleyeceği”
2918 sayılı KTK 85/1 maddesinde “Bir motorlu aracın işletilmesinin bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olması durumunda motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibinin doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacağı”,
2918 sayılı KTK 85/5 maddesinde “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.”
2918 sayılı KTK 91/1 maddesinde “İşletenlerin, bu Kanununun 85. maddesinin 1 fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmalarının zorunlu” bulunduğu hükümleri düzenlenmiştir.
Davacıların eşi ve babaları müteveffa sürücü … sevk ve idaresindeki … plaka sayılı kamyoneti ile seyir halinde iken kaza mahalline gelindiğinde, araç içerisinde bulunan yolcu …’ın aracın el frenini çekmesi ile müteveffa sürücünün aracın hakimiyetini kaybederek yolun sağından yol dışı kalması neticesi davaya konu trafik kazası meydana geldiği ve kaza esnasında … plaka sayılı aracın ZMSS’ poliçesi ile davalı şirket nezdinde sigortalandığı hususları ihtilafsızdır.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’nın; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır. (Y. 17. H.D. 11/11/2020 T. 2019/6575 E. 2020/6922 K. Sayılı ilamı)
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu, böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir (Fikret Eren, Borçlar Hukuku, 9. Bası, s. 631 vd.; Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku, Genişletilmiş 10. Baskı, s. 264 vd).
Davacıların ölenin salt mirasçısı sıfatıyla değil, destekten yoksun kalan üçüncü kişi sıfatıyla dava açtığı, ölüm nedeniyle doğrudan davacı üzerinde doğan destekten yoksunluk zararının oluşumundaki kusurun davacıya yansıtılamayacağı, dolayısıyla araç sürücüsünün veya işletenin tam kusurlu olmaları halinde, desteğinden yoksun kalan davacıyı etkilemeyeceğine, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’na göre, aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı davalı sigorta şirketi, işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları teminat altına aldığına ve olayda işleten veya sürücü tam kusurlu olsalar bile, destekten yoksun kalan davacının da zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğundan, davalı sigorta şirketinin sorumlu olacağına karar vermek gerekir. (HGK’nun 15.6.2011 gün ve 2011/17-142 esas-411 karar sayılı, HGK’nun 22.2.2012 gün 2011/17-787 esas 2012/92 karar sayılı, HGK’nun 16.01.2013 gün ve 2012/17-1491 esas ve 2013/74 karar sayılı ilamları uyarınca)
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları 01.06.2015 tarihinde değiştirilmiştir. Meydana gelen kazada davalının sorumluluğunun belirlenmesi açısından dikkat edilecek husus kaza tarihi olmayıp poliçenin düzenlenme tarihidir. Davalı nezdinde düzenlenen trafik sigorta poliçesinin düzenlenme tarihi … tarihi olup, davalının sorumluluğu … tarihinden önce yürürlükte bulunan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’na (Eski Genel Şartlar) göre belirlenecektir.
Bu durumda davacıların destekten yoksun kalma zararlarının, trafik sigortası eski genel şartlar ve HGK’nun 15.6.2011 gün ve 2011/17-142 esas-411 karar sayılı, HGK’nun 22.2.2012 gün 2011/17-787 esas 2012/92 karar sayılı, HGK’nun 16.01.2013 gün ve 2012/17-1491 esas ve 2013/74 karar sayılı ilamları uyarınca sigorta teminatı kapsamında kaldığı ve davacıların yoksun kalan üçüncü kişi sıfatına dayanmadıklarından, doğrudan davacılar üzerinde doğan destekten yoksunluk zararının oluşumundaki desteğin kusuru davacılara yansıtılamayacak ve desteğin kusuru onların desteğinden yoksun kalan davacıyı etkilemeyecektir.
Mahkememizce ödeme tarihi itibari davacılara yapılan ödemenin, ödeme tarihindeki verilere göre yerinde olup olmadığının ve teminat limitine göre davacıların talep edebileceği zararın belirlenmesi için denetime elverişli bilirkişi raporu aldırılmıştır. Buna göre bilirkişi tarafından … için işlemiş dönem iskontosuz zarar …-TL, %… kusur indirimi durumunda zarar …TL ve Sigorta ödemesinden sonra bakiye zarar …TL olduğu; … için işlemiş dönem iskontosuz zarar … TL, %… kusur indirimi durumunda zarar …TL ve Sigorta ödemesinden sonra bakiye zarar … TL olduğu; … için işlemiş dönem iskontosuz zarar …TL, %… kusur indirimi durumunda zarar … TL ve Sigorta ödemesinden sonra bakiye zarar … TL olduğu belirlenmiştir. Sigorta şirketi tarafından, … tarihinde davacılara bir ödemede bulunmuş ise de, ödemenin aynı gün iade edildiği, davalının bu ödeme nedeni ile ibra edilmediği ve yapılan ödeme ile zarar arasında fahiş bir fark bulunduğundan bu ödeme göz önünde bulundurulmamış ve oluşan tüm zarar yönünde faiz işletilmesine hükmedilmesi uygun görülmüştür. Yukarıda anılı yasa hükümleri ve içtihatlar göz önüne alınarak, davacılar ölenin eşi ve çocukları olup, külli halif sıfatıyla değil doğrudan zarar gören üçüncü kişi olarak eldeki davayı açmış olup, davalı sigorta şirketi bu nedenle davacıların zararlarından sorumlu olduğu, müterafik kusur da dahil olmak üzere desteğin kazadaki kusurunun davacılara yansımayacağı, başkaca zarar tutarından indirim yapılmasını gerektirir bir hususun bulunmadığı mahkememizce değerlendirilmiş ve bedel arttırım dilekçesindeki talep doğrultusunda davacı eş … için …-TL, çocuklar … için …-TL ve … için …-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalının temerrüde düştüğü … tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
Davalı … A. Ş. tarafından davacılara … tarihinde ödemede bulunulmuş ise de, yapılan ödeme aynı gün davalıya iade edildiği ve davalının ibra edilmediği dosya kapsamı ile sabittir. Sigorta şirketinin tazminatı ödeme yükümlülüğü kendisine riziko ihbarı yapıldıktan itibaren 8 işgünü sonunda başlar. Somut olayda, hasar dosyası açıldıktan sonra davacının başvurusu sonucu … tarihinde ödemenin yapıldığı anlaşıldığından bu tarih itibariyle davalı sigorta şirketinin temerrüde düştüğü anlaşılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Maddi tazminat davasının KABULÜ ile;
Davacı eş … için …-TL, çocuklar … için …-TL ve … için …-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı sigorta şirketinden … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacılara verilmesine,
Sigorta şirketinin poliçe limitiyle sınırlı sorumlu tutulmasına,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması lazım gelen …-TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacının bu dava nedeni ile yapmış olduğu posta, tebligat, bilirkişi ücreti ile dava açılış harç ve ıslah harcı toplamından ibaret toplam …-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan …-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 01/12/2021

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)