Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/840 Esas
KARAR NO : 2019/140
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 30/11/2016
KARAR TARİHİ : 19/02/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle;
müvekkili şirket ve karşı taraf arasında akdedilen sözleşme uyarınca, müvekkilin adresinde mevcut … isimli oteline, davaya konu 2 adet soğutma grubunun montaj da dahil olmak üzere çalışır ve sorunsuz bir şekilde teslimi hususunda anlaştıklarını, 2 adet soğutma grubunun bedeli olan … Euro’nun müvekkili tarafından karşı tarafa ödendiğini, karşı tarafın müvekkili şirkete 2 adet soğutma grubunu tüm diğer ekipmanları ile birlikte müvekkilin adresinde %100 sağlam, eksiksiz ve kusursuz olarak teslim etmeyi taahhüt ettiğini, müvekkili otelin işletmeye açılması ve müşteri kabul edilmesi ile birlikte, alınan 2 adet soğutma grubuyla ilgili arızaların da baş göstermeye başladığını, maddeler halinde belirtilen tüm arızaların, bizzat karşı tarafça tutulan ekli servis formlarından da açıkça anlaşılacağı üzere makinelerdeki ayıptan ve fabrikasyon hatasından kaynaklandığının sabit olduğunu, söz konusu unitlerin ayıplı ve hatalı olması sonucunda, makinelerin mutad çalışması gerekenden çok daha yüksek basınçlarla, günü kurtaracak şekilde yapılmış kaynaklarla, tıraşlamalarla, açı değiştirmelerle, zaman zaman yağ damlatarak, zaman zaman arıza vererek çalıştığını, karşı tarafın da kabulünde olduğu üzere, açıklanan tüm bu hususların karşı tarafa … tarihinde elektronik posta yolu ile bildirildiğini ve yasa gereği verilen malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi talebinde bulunulduğunu, ancak karşı tarafın bu talebi yerine getirmediğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkilinin ayıplı satılanı iade etmeye hazır olduğunu bildirerek, ayıplı unitlerin ayıpsız ve kusursuz yenileri ile değiştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; iklimlendirme sektörünün öncü kuruluşlarından birisi olan müvekkili … A.Ş.’nin … yılından bu yana distribütör ya da aracı firma kullanmaksızın …’de faaliyet gösteren uluslararası bir marka olup … (…) grubunun amiral gemisi niteliğinde bulunduğunu, müvekkili şirketin aynı zamanda …’na kote, … yılı verilerine göre; 100 ülkede 400’ün üzerinde ofisi ile hizmet veren, 21 üretim tesisi olan 103 yıllık bir kurumsal bir şirket olduğunu, davacı tarafından, müvekkili şirketten … Hotel bünyesine satın alınan 2 adet … model soğutma grubunun …-… tarihlerinde sorunsuz şekilde devreye alındığını, tutulan servis raporunda ünitenin … tarafında (soğutma kulesi hattı) giriş-çıkış su basınç farkının olması gerekenden yüksek olduğunun not edildiğini, yeni kurulan bir sistemde sıkça karşılaşılan böyle bir durum karşısında müvekkili şirket servis mühendislerinin bu duruma neden olabilecek tesisat faktörleri hakkında müşteri tarafını bilgilendirerek işletme aşamasında durumun kontrol edilmesini istediğini ve ünitenin çalışmasına engel ya da üniteye zarar verecek bir durum olmaması sebebiyle üniteleri devreye alıp çalışır durumda müşteri tarafına teslim ettiklerini, işletme aşamasında ünitelerde meydana gelen diğer elektriksel ve soğutucu gaz kaçağı arızalarına müşteri bildirimlerinden sonra garanti kapsamında anında müdahale edildiğini, işletmede herhangi bir mağduriyet yaşanmaması için müvekkili şirket servis mühendislerinin gerektiğinde gece ve hafta sonu mesailerine kalarak sorunları en kısa sürede çözüme ulaştırdıklarını, hiç bir sorun ya da arıza karşısında müşteri tarafının yanıtsız ya da çözümsüz bırakılmadığını, verilen tüm servis hizmetlerinin garanti kapsamında ücretsiz olarak icra edildiğini, tüm servis hizmetlerinin davacının bilgisi ve onayı dahilinde sağlandığını, davacı tarafından dava dilekçesinde iddia edildiği üzere müşterinin onay ve bilgisi dışında hiçbir hizmet verilmediğini, davacı tarafın dava konusu soğutma grubu ünitesinde ayıp olduğunu iddia ettiği hususu … tarihinde öğrendiğini ve bu tarihten sonra malın niteliğinde ve ekonomik değerinde herhangi bir sorun teşkil etmemesi nedeni ile … kapaklarının değişimini talep ettiğini ve seçimlik hakkını bu şekilde kullandığını, davacının bu tarihten sonraki arıza bildiriminin invertör ile alakalı olup bu hususta da garanti kapsamında değişikliğini talep ettiğini ve yine talebi doğrultusunda bu değişikliğin gerçekleştirilerek sorunun giderildiğini, şu anda cihazın sorunsuz ve çalışmaya hazır halde davacının mahallinde bulunduğunu belirterek, haksız açılan davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ: Dosya içerisine; ihtarname örnekleri, fatura, ödeme dekontları, servis kayıtları sunulmuş, bilirkişilerden ayrı ayrı keşfen raporlar aldırılmıştır.
Dava; ticari satım akdi uyarınca ayıplı mal nedeniyle ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi istemiyle açılan davadır.
Taraflar arasında sözlü ticari satım akdi ilişkisinin varlığı ihtilafsız olup, ayrıca sözleşmeye konu 2 adet soğutma grubunun ücreti olan …-Euro’nun davacı tarafından davalıya ödendiği hususu da ihtilafsızdır.
Uyuşmazlık; dava konusu satışa konu malın ayıplı olup olmadığı, ayıp var ise ayıbın niteliği, davacının süresinde ayıp ihbarında bulunup bulunmadığı, sonuç olarak davacının ayıpsız misli ile değişim talebinde haklı olup olmadığı hususlarına ilişkindir.
Taraflar arasındaki sözleşmeye konu 2 adet soğutma grubunun montaj da dahil olmak üzere çalışır ve sorunsuz bir şekilde davalı tarafından davacıya teslimi kararlaştırılmış olup, davalı vekilinin … tarihli açıklama dilekçesi içeriği de göz önüne alındığında montaj işi için ayrıca bir ücretlendirme kararlaştırılmadığından sözleşmenin ticari satım akdi olarak mahkememizce değerlendirilmiştir. 2 adet soğutma grubunun bedeli ….-Euro olup bu bedel davacı tarafından davalıya ödenmiştir.
Mahkememizce … tarihinde bilirkişi eşliğinde keşif yapılmış, Makine Mühendisi … tarafından düzenlenen … tarihli rapora göre; … Otelinde kullanılmak üzere … Firması tarafından yapılan 2 üniteli soğutma grubunda birden çok parçanın değiştiği, ayrıca yeni ve hiç kullanılmadığı düşünülen parçalar üzerinde bakır boru gibi kaynak işlemleri yapılarak onarım gördüğünün tespit edildiğini, ilk montaj esnasında kullanılarak daha sonra arıza oluşması neticesi değiştirilen … kapaklarının eskilerinin mevcut olduğu ve yapılan incelemede 72,5 cm çapındaki kapak içlerinde olan setlerin 5-6 mm ek kalınlığının spiral taşlama makinesi ile demontaj yapılarak tıraşlandığının ve ek kalınlığının düşürüldüğünün ve su geçişinin sağlandığının görüldüğünü, servis tutanaklarının incelenmesinde de sık sık meydana gelen ünitelerdeki arızalara servis görevlilerince müdahale edildiği veya onarım yapıldığı veya değişim gerekiyor ise her iki ünitelerdeki … kapaklarının sökülüp yenilerinin takıldığı gibi değişimlerin yapıldığı ve ikiden çok aynı arızaların meydana geldiği veya farklı birçok kez arızaların ünitelerde göstermesi neticesinde garanti kapsamında onarım ve değişimlerin … Mühendis ve Teknisyenlerince müdahale edilerek onarımlarının yapıldığının belirlendiğini, … tarihinde yapılan arıza onarımında … su basınç farkı ve su giriş çıkış sıcaklık farkının çok yüksek olması ve bunun da … su dönüş kapaklarının fabrikasyon hatalı olduğu ve değiştirilmesi gerektiğinin ilgili mühendislerin raporlarıyla netlik kazanması ile meydana gelen bu arızaların vaat edilen veya standardından tespit edilen nitelik veya niceliğe aykırı olan veya tahsis ve kullanım amacı bakımından değerini ve tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan maddi hukuki ve ekonomik bir eksiklik olarak nitelendirilmesi gerektiğini, dolayısıyla gizli ayıplı olduğunu, teslim tarihinden itibaren garanti süresi içerisinde meydana çıkan gizli ayıbın fabrikasyon hatasından kaynaklanması nedeniyle davacının ayıpsız misli ile değişim talebinin yerinde olduğunun mütalaa edildiği anlaşılmıştır.
Rapora davalı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine bilirkişiden ek rapor aldırılmış, … tarihli ek rapora göre; davalı vekilinin itirazları yerinde görülmeyerek kök raporundaki görüş ve kanaatinin tekrarlandığı anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin itirazı üzerine ikinci kez aynı bilirkişiden aldırılan … tarihli ek raporda da fabrikadayken montajları yapılan kapakların davacı tarafça dışarıdan normal bir kontrol ve muayene ile arızalı olup olmadığının ya da hatalı üretim yapılıp yapılmadığının tespiti ve anlaşılmasının mümkün olmadığının mütalaa edildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin özellikle dava konusu ürünler üzerinde uzman bir makine ve elektrik mühendisi bilirkişilerden rapor aldırılmasının talep edilmesi üzerine ikinci kez mahallinde … tarihinde bilirkişi heyeti eşliğinde keşif yapılmış, bilirkişiler …, … ve …’dan rapor aldırılmıştır. Bilirkişi heyetinin … tarihli raporuna göre; davaya konu soğutma gruplarının … tipi soğutma grupları olup, birden çok kez servis raporu düzenlendiği, … tarihli servis raporunda kule hattı su giriş çıkış farkının çok yüksek olduğu, … bar maksimum olması gerekirken … bar olduğu şeklinde tespitte bulunulduğu, yine işletmeye gelindiğinde ünitin çalışmadığı, işletmeden ayrılırken ünitin çalıştığı şeklinde not bulunduğunu, … tarihli servis raporunda ünit … su basınç farkı su giriş çıkış sıcaklık farkının aşırı yüksek olduğu ve … kapaklarının fabrikasyon hatası sonucu … kapağı yerine … kapağı takıldığı ve bu yüzden uygun su debisinin geçmediğinin görüldüğünün, geçici çözüm olarak kapakların 90 derece çevrilerek tıraşlama yaparak bakır borulara gelmemesinin sağlandığı, ünitlerin normal basınç değerine yaklaştığı yeni kapaklar gelince değiştirilecektir şeklinde tespit bulunduğunu, yine … tarihli …’nın düzenlediği servis raporunda ünitin inverter arızası olan uyarısının incelendiği ve inventerin akım sensörlerinin üçünün de servis tarafından yenisi ile değiştirilerek ünit çalıştırıldı şu an için sorun yoktur çalışır şeklinde onarım açıklamasının bulunduğunu, aynı şekilde işletmeye- gelindiğinde ünitin çalışmadığı, işletmeden ayrılırken ünitin çalıştığı şeklinde not bulunduğunun görüldüğünü, bu servis raporlarından da anlaşılacağı üzere … kapaklarındaki fabrikasyon hatasının davacı alıcı tarafından normal bir muayene yapılarak bilinemeyeceğini, zira hatanın davalı servis elemanlarınca da çok geç çözümlenebildiğini, dolayısıyla hatanın gizli ayıp niteliğinde olduğunu, soğutma gruplarındaki arızaların bulunduğu binaya adaptasyon sürecindeki olağan arızalar olup olmadığı hususu değerlendirildiğinde bu arızaların bir paket ürün olarak temin edilen cihazların iç arızaları olduğunu, binada mevcut tesisattan kaynaklanmadığını, binaya adaptasyon sürecinden kaynaklanmadığını, yine … kapağındaki fabrika hatasının davacının maldan yararlanma imkanını azalttığı ve malın ekonomik değerini düşürdüğünün mütalaa edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce son alınan bilirkişi heyet raporunun ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli oluşu gözetilerek davalı vekilinin rapora itirazları yerinde görülmeyerek bilirkişi raporuna itibar edilmiştir.
Talimat yoluyla dinlenen davalı tanığı … yeminli beyanında; davalı firmanın servis departmanında …’ten beri … olarak görev yaptığını, makine mühendisi olduğunu, çalıştığı şirket tarafından davacıya ait otelde kullanılmak üzere 2 adet soğutma grubu satıldığını, davacı şirkete ait otelde satılan bu cihazların devreye alınması sırasında herhangi bir sıkıntı yaşanmadığını, sadece devreye alma sırasında cihazı soğutması gereken suyun basıncının biraz fazla olduğunu fark ettiklerini, bunun da sebebinin otelin kendi soğutma sistemiyle ilgili olduğunu, bir takım elektriksel problemler olduğunu, bunları düzelttiklerini, davacının rızasıyla yaptıklarını yaklaşık 2 ay sonra her iki cihazın su kapaklarıyla ilgili sıkıntı tespit ettiklerini, kapaklarda imalat hatası olduğunu değişiklik yapıldığını, kapak değişiminden sonra da ufak tefek sorunlar olduğunu, tüm bunlara da müdahale ettiklerini ve sıkıntıları giderdiklerini, cihazların hiçbir zaman çalışamaz hale gelmediğini belirtmiştir.
6098 sayılı TBK’nın 219.maddesine göre; “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur.
Satıcı bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.”
TBK’nın 223.maddesine göre; “Alıcı devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır.
Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa hemen satıcıya bildirilmelidir. Bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.”
Madde 225’e göre; “Ağır kusurlu olan satıcı, satılandaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamaz.”
TBK’nın 227.maddesi alıcının seçimlik hakları başlığını taşımakta olup buna göre; “Satıcının, satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcı ağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1-Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,
2-Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme,
3-Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,
4-İmkan varsa satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.
Alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde durum bunu haklı göstermiyorsa Hakim satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.
Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.”
6102 sayılı TTK’nın 23/1-c maddesine göre; “Ticari satışlarda malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı, malı teslim aldıktan sonra 8 gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa haklarını korumak için durumu bu süre içerisinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda TBK’nın 223.madde 2.fıkrası uygulanır.”
Dava konusu olayda taraflar arasındaki ticari satıma konu iki adet soğutma grubundaki arızanın davacı alıcı tarafından kabulü mümkün olmayacak şeklinde sürekli tekrarladığı, davalı satıcının yetkili servisi tarafından arıza tespit onarımı ve parça değişimlerinin gerçekleştirildiği, davalı satıcının da gizli ayıbın varlığını kabul etmiş olması karşısında davacının süresinde ayıp ihbarında bulunduğunun kabulü gerekmiştir.
Ayrıca bilirkişi kurulunun raporunda da açıklandığı üzere dava konusu soğutma grubundaki … kapaklarının fabrikasyon hatalı olduğu hususunun normal bir muayene ile anlaşılmasının mümkün olmadığı, gizli ayıp olduğu belirlenmiştir.
Sonuç olarak davalı satıcı tarafından davacıya satışı yapılan 2 adet soğutma grubunda gizli ayıp niteliğinde ayıbın bulunduğu bildirilmiş olup, davacı söz konusu ayıbı süresi içerisinde davalı şirket yetkili servisine bildirmiş olup, ancak bir sonuç elde edememiştir. Ayıbın niteliği gereği ondan yararlanmamayı sürekli kılabilecek niteliktedir. Ayrıca davalı taraf her ne kadar savunmasında davacı alıcının … kapaklarının değişimini talep etmek suretiyle seçimlik hakkını bu şekilde kullandığını ve kapaklar değiştirildikten sonra herhangi bir sorun meydana gelmediğini ileri sürmekte ise de, söz konusu değişim işleminin rutin arıza onarım işlemi kapsamında olduğu göz önüne alındığında ve bundan başka da davacının eldeki dava öncesinde seçimlik hakkını başka bir yönde kullandığına ilişkin herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığından davalı tarafın bu yöndeki savunmasına itibar edilmemiştir.
Tüm bu açıklanan nedenlerle ve dosya kapsamına göre; davalı satıcı tarafından aradaki sözlü anlaşma uyarınca davacıya …-Euro karşılığında satışı yapılan ve bedeli ödenen soğutma grubu ünitesinin aldırılan bilirkişi raporlarından da anlaşılacağı üzere gizli ayıplı olduğu, davacının süresinde ayıp ihbarında bulunduğu, söz konusu ayıbın niteliği gereği ondan yararlanamamayı sürekli kılabilecek nitelikte olduğu, bütün bu işlemlerde davalı alıcının bir kusurunun bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmakla, davacının sübuta eren davasının birlikte ifa hükümleri de gözetilerek kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
… marka soğutma grubunun (… tipi soğutma grubu) gizli ayıplı olduğunun tespiti ile ürünün davacı tarafından her türlü takyidattan ari olarak davalıya iadesi ile birlikte davalı tarafça aynı marka ve model ayıpsız misli ile DEĞİŞTİRİLMESİNE,
Bunun mümkün olmaması halinde İİK’nın 24.maddesi uyarınca işlem YAPILMASINA,
2-Alınması gerekli 44.543,99.-TL nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 11.136,00.-TL harcın mahsubu ile bakiye 33.407,99.-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine adına gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri ve harç olmak üzere) toplam 12.344,50.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 40.033,40.-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
6-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 19/02/2019

Başkan …
¸(e-imzalı)
Üye …
¸(e-imzalı)
Üye …
¸(e-imzalı)
Katip …
¸(e-imzalı)