Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/792
KARAR NO : 2018/83
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 30/01/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle: müvekkili … ile davalı … Ltd. Şti arasında … tarihinde 29 maddeden ibaret sözleşme imzalandığını, taraflar arasında imzalanan bu sözleşmeye göre; müvekkili ile davalı şirketin sözleşmenin 4 Ödeme Planı Başlığı 4 altında listelenen niteliği, miktarı belirtilmiş bulunan ve bedeli 100,053,50- TL olarak kararlaştırılan inşaat malzemesi alımı ve teslimi yapılacağının kararlaştırıldığını, sözleşme konusu malzemeler karşılığında, müvekkiline ait … … İlçesi … Mah. … ada … parsel … no’lu … İnşaat tarafından yapılan bedeli 85,000,00- TL olan bağımsız bölüme ait tapunun devri ile yine dilekçe ekinde fotokopisi sunulan … no’lu, … keşideli ve 15,000,00 TL bedelli … Bankası …Şubesine ait çek verileceği konusunda anlaştıklarını, sözleşme konusu çekin, … Ltd. Şti’ye … sıra no’lu … tarihli tahsilat makbuzu karşılığı sözleşmenin tarihinde teslim edildiğini, her ne kadar davalı taraf tapu devrini de talep etmiş ise de, sözleşmenin 28. Maddesinde bahsi geçen banka teminat mektubu verilmemesi sebebiyle, müvekkili tarafından sözleşme konusu taşınmazın tapu devrinin yapılmadığını, çekin müvekkili tarafından sözleşme tarihinde teslim edildiğini ancak … Ltd. Şti’nin sözleşme ile getirilen hükümlere aykırı davranarak malzemeleri teslim etmediğini, sözleşmeye aykırı hareket ettiğini, dava konusu çeki bugüne kadar iade etmediğinden çek bedeli kadar sebepsiz zenginleştiğini, sözleşmede nitelikleri belirtilen çekin, inşaat malzemeleri karşılığında verildiği ve söz konusu haksız durum sebebiyle, müvekkilinin telafisi imkansız maddi ve manevi zararlara uğrayacağını, çekin hamili konumunda bulunan … Ltd. Şti. tarafından çekin cirolanması veya bankaya ibraz edilip arkasının yazdırılmasının söz konusu olduğunu, hatta icra takibine konu edilmesinin de söz konusu olabileceğini bu nedenle dava konusu çekin ödenmesini engeller mahiyette ve olası bir icra takibi neticesinde müvekkilinin uğrayacağı muhtemel zararların da engellenmesi için tensiple birlikte teminatsız veya uygun görülecek bir teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, çek nedeniyle borçlu bulunmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya dava dilekçesinin usulüne uygun olarak tebliğ edildiği ancak davalının davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.
Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin … Bankası … Şubesine ait … nolu …keşide tarihli ve 15.000 TL.bedelli çekten dolayı fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla işbu davanın Antalya….ASliye Ticaret Mahkemesinin …/… Esas sayılı dosyasından süren dava ile birleştirilmesine, müvekkili tarafından keşide edilen ve davalılardan … LTd.Şti’ne cirolanan … tarihli 15.000 TL.bedelli çekten kaynaklı olarak davalılara borçlu olmadığının tespiti ve çekin iptali ile haciz tehdidi altında ödediği 22.527,50 TL.’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Faktoring vekili birleşen cevap dilekçesinde özetle: menfi tespit ve istirdat davalarının takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemelerinde açılabileceğini, davanın yetkisizlik kararı verilerek İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemelerine gönderilmesi gerektiğini, müvekkilinin iyi niyetli meşru hamil olduğunu, davaya konu çeki yasal prosedüre uygun olarak belgeleri ile birlikte teslim aldığını, davacı firmanın dava konusu ettiği çekteki imzasını inkar etmediğini, çekin geçersiz olduğunu, ciro silsilesinin bozuk veya kopuk olduğunun iddia edildiğini, kendisi ile ciranta arasındaki temel ilişkiden doğan şahsi defi niteliğindeki malın teslim edilmediği iddiasını müvekkiline yöneltme gayreti içerisinde olduğunu, davacının açmış olduğu davadaki tüm iddialarının dava dışı … Ltd. Şti ile kendisi arasındaki mal alışverişinden kaynaklı olarak malların teslim edilmediğine ilişkin olduğunu, davacı ile dava dışı firma arasındaki şahsi defilerin müvekkili faktoring firmasına ileri sürülmesinin mümkün olmadığını, sonuç olarak davanın reddine davacının % 20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava: Menfi tespit davasıdır.
Bursa … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasının incelenmesinde: davalı alacaklı tarafça, borçlu davacı aleyhinde 15.000,00.-TL asıl alacak, 70,00.-TL işlemiş avans faizi, 1.500,00.-TL % 10 çek tazminatı, 81,60.-TL ihtiyati haciz masrafı, 400,00.-TL ihtiyati haciz ücreti, 45,00.-TL’de komisyon olmak üzere toplam 17.096,00.-TL alacaktan dolayı kambiyo senetlerine mahsus icra takibine girişildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi bakımından dosyamız mali müşavir bilirkişi …’e tevdi edilerek rapor aldırılmış bilirkişi … havale tarihli raporunda: dava dosyası ile davacı tarafın ticari defterleri üzerinde yapılan incelemelerde; dava konusu olan … tarihli, … sıra nolu 15.000,00.-TL tutarlı çekin, davalı şirkete sipariş edilen mallar karşılığı olarak verildiği, ancak sipariş edilen malların davalı şirket tarafından davacıya teslim edilmediği, bu nedenle de dava konusu olan çekin karşılıksız kaldığı ve davacının dava konusu olan çek gereğince borcunun olmadığı hususunda görüş ve kanaat bildirmiştir.
Mahkememizce … tarihli celsede davacı tanığı …’ın beyanı alınmış, tanık beyanında; “… ben davalı şirketlerden … Seramik ve … Hazır Beton Firmalarının pazarlamacısıydım. Aynı zamanda sigortalı çalışanıydım. Her ne kadar bu şirketler farklı isimde ise de sahipleri aynı kişilerdir. … ile kaba inşaat malzemeleri olan tuğla, kum satışı için anlaşmışlardı. Bu malzeme karşılığında dava onusu olan çek davacı tarafından verilmişti. Taraflar arasında ayrıca 100.000,00.-TL bedelli bir sözleşmede yapılmıştı. Bildiğim kadarıyla dava konusu olan çek … firması tarafından … şirketine, bu şirket tarafından da ciro yoluyla senedin … Faktoring’e kırdırıldığını biliyorum. Belirtmiş olduğum üzere davalı … ve … şirketlerinin sahipleri aynıdır. Ayrıca sözleşme gereğince teslim edilmesi gereken malların hiçbiri teslim edilmediği gibi hiçbir iş de yapılmadı. Zaten sözleşmeye uyulduktan 1- 1,5 ay sonra her iki şirket de battığından dolayı aynı şekilde mağdur olan pek çok insan ve şirket vardır. Bu şirketler piyasada iş yapan şirketlerin 2. ve 3. Şirketleri olup, müşterilerden almış oldukları çekleri birbirlerine ciro edip bankalara kırdırmak suretiyle kullanmaktadırlar…” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
Tüm bu açıklanan nedenlerle ve dosya kapsamına göre: davacı ile dava dışı … Ltd. Şti arasında … tarihinde daire ve malzeme takas sözleşmesi yapıldığı, sözleşme gereğince davacı tarafça inşaat malzemesi karşılığı … Merkez … İlçesi … Mahallesi … ada … parsel bağımsız bölümün 85.000,00.-TL olarak belirlenerek inşaat malzemeleri takas edildiği, ayrıca sözleşme gereğince sözleşme bedeli olan 100.000TL’den bakiye kalan 15.000TL yönünden ise davaya konu olan …tarihli ve 15.000TL bedelli çekin davalı … Hazır Sıva Beton Ltd. Şti’ye verildiği sözleşmede açıkça kararlaştırılmıştır. Kural olarak çek ödeme aracı olup, borcun karşılığı olan alacaklıya verildiği karine olarak kabul edilmektedir. Bunun yanında peşin alışveriş karinesi gereğince, yapılan anlaşma gereğince söz konusu malların alıcıya teslim edildiği, karşılığında da söz konusu çekin verildiği hususu kabul edilmekte olup, edimin niteliği gereği aynı anda ifanın mümkün olmadığı durumda veya sözleşmede edimin vadeye bağlanması durumunda ispat yükü satıcıdadır. Somut davada taraflar arasındaki sözleşme içeriğinde edimlerin dönemler halinde ifa edileceği kararlaştırılmış olduğundan, ispat yükü davalı … Hazır Beton Ltd. Şti’de olup, yapılan yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda da, sipariş edilen malların davacıya teslim edilmediği mütala edildiği gibi , davalı şirket tarafında nsözleşme gereğine malların davacıya teslim edildiği tam olarak ispat edilemediğinden davaya konu çekin bedelsiz kaldığı kanaatine varılmıştır.
Ana dava dosyası menfi tespit davası olarak açılmış olup, dava açıldıktan sonra çek takibe konu olmuş ve 22.312,50.-TL’nin icra dosyasına yatırıldığı, yapılan ödemelerin incelenmesinde 16.268,50.-TL’si … tarihinde, 5.954,00.-TL’si … ve 290,00.-TL’si de yol masrafı, yediemin masrafı, taksi gideri olmak üzere …tarihinde ödenmiş olmakla, dava istirdat davasına dönüşmüş olup, haksız olarak ödenen bu bedellerin tarafların tacir olması da dikkate alınarak ödeme tarihlerinden itibaren en yüksek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, ispat edilemeyen fazlaya ilişkin talebin ise reddine karar verilmiştir.
Birleşen dosya yönünden yapılan inceleme de ise, çekin ciro edildiği … Seramik… İsimli firma ile … Faktoring Aş. Ciranta konumunda olup, kural olarak davacının söz konusu çekin davalılar tarafından kötü niyetli iktisap edildiğini ispat etmesi gerekir. Davalı … Ltd. Şti’nin ticaret sicil kaydı incelendiğinde; yetkililerinin … ve …, ana dava dosyasında ki çekin lehtarı olan … Hazır Sıva Beton Ltd. Şti yetkililerinin de aynı kişiler olduğu, yine yargılama sırasında dinlenen tanık beyanından da bu durumun teyit edildiği gibi her iki şirket ortaklarının aynı olması sebebiyle davaya konu olan çekin bedelsiz kaldığı hususunun bilebilecek durumda olduklarından dolayı birleşen dosyada … Seramik yönünden açılan istirdat davasının kısmen kabulüne karar verilmiş, ancak tahsilde tekerrür olmaması açısından ana dava dosyasında hükmedilen bedel ile birlikte müteselsil sorumlu tutulmasına karar verilmiş, fazlaya ilişkin talep ispat edilemediğinden reddedilmiştir.
Davalı … Faktoring yönünden açılan davanın ise davalı şirketin kötü niyetli olduğu ispat edilemediği gibi, davacı tarafça davaya konu edilen çekin faktoring sözleşmesine istinaden alındığı, buna ilişkin olarak da söz konusu faktoring sözleşmesi ile ekleri ile incelendiğinde, davalının dava dışı … Seramik şirketi ile aralarında faktoring sözleşmesinin varlığı ispat edilmiş olup, bu davalının kötü niyetli olarak talep ettiği, davacı tarafça ispat edilemediğinden davanın bu davalı yönünden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Ana dava dosyası yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile;
22.312,50.-TL’nin 16.268,50.-TL’si yönünden ödeme tarihi olan 22/01/2016 tarihinden, 5.954,00.-TL’si yönünden ödeme tarihi olan … ve 290,00.-TL yönünden ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Mahkememizin bu dosyası ile birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… esas sayılı dava dosyası yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile;
22.312,50.-TL’nin tahsilde tekerrür oluşturmamak ve ana dava dosyasında davalı … Hazır… Ltd. Şti ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere davalı … Seramik… Ltd. Şti’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
Davalı … Faktoring Aş. Yönünden DAVANIN REDDİNE,
3-a-Ana dava yönünden harçlar Kanunu uyarınca alınması lazım gelen 1.524,17.-TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 256,17.TL ile tamamlama harcı olan 68,50.-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.199,50.-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
*Davacının yatırmış olduğu 256,17.-TL peşin harç ile, 68,50.-TL tamamlama harcının davalı … Hazır Beton Ltd. Şti’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
*Davanın kısmen reddi nedeniyle alınması gerekli 35,90.-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
b-Birleşen dava yönünden harçlar Kanunu uyarınca alınması lazım gelen 1.524,17.-TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 256,17.TL harcın mahsubu ile bakiye 1.268,00.-TL harcın davalı … Seramik Ltd. Şti’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
*Davacının yatırmış olduğu 256,17.-TL peşin harcın davalı … Seramik Ltd. Şti’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
*Davanın kısmen reddi nedeniyle alınması gerekli 35,90.-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-a-Ana dava yönünden davacının bu dava nedeni ile yapmış olduğu posta, tebligat, bilirkişi ücreti ile dava açılış harç toplamından ibaret toplam 629,90.-TL yargılama giderinin kısmen kabul oranı olan %99’una tekabül eden 623,60.-TL yargılama giderinin davalı … Hazır Beton Sıva Ltd. Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
*Bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
b-Birleşen dava yönünden davacının yapmış olduğu posta, tebligat, ile dava açılış harç toplamından ibaret toplam 107,70.-TL yargılama giderinin kısmen kabul oranı olan % 99’una tekabül eden 106,62.-TL’nin davalı … Seramik…Ltd. Şti’den tahsili ile davacıya verilmesine,
*Bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
*Davacının davalı … Faktorng Aş. Yönünden yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Ana dava yönünden Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 2.677,50.-TL vekalet ücretinin davalı … Hazır Beton Sıva Ltd. Şti’den tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Birleşen dava yönünden davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 2.677,50 TL vekalet ücretinin Davalı … Seramik Ltd. Şti’den tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Birleşen dava yönünden davalı … Faktoring Aş. kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 2.703,30.-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
8-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile hazır olan davalı vekilinin yüzlerine karşı, diğer tarafların yokluğunda, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 30/01/2018

Katip …
¸(e-imzalı)

Hakim …
¸(e-imzalı)