Emsal Mahkeme Kararı Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1194 E. 2018/528 K. 10.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1194 Esas
KARAR NO : 2018/528
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 26/07/2012
KARAR TARİHİ : 10/07/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili … Asliye Ticaret Mahkemesine verdiği dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili, müvekkilinin davalıdan aldığı akaryakıtın faturalarını ödemek üzere … Şubesi ile doğrudan borçlanmak sözleşmesi (DBS) imzalandığını, sözleşme gereği davalının faturasını kestiği akaryakıt bedeline ilişkin faturayı DBS hesabına tek taraflı girdiğini, ancak davalının teslim etmediği mallara ilişkin faturaları da kesip, DBS’ ye girip bir kısmını da tahsil ettiğinin anlaşıldığını, davalının bu hususu düzenlenen protokolle de kabul ettiği halde protokole de uymadığını belirterek, 411.668,00 TL tutarındaki faturalar nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine, DBS’ ye davalı yanca girişi yapılan alacak toplamından davacının borçlu olmadığı 411.668,00 TL’ lik kısmın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, DBS sözleşmesinin yapıldığı yer ile akdin ifa yerinin ve davalının muamele merkezinin Antalya olduğunu, yetkili mahkemenin Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi olması nedeniyle yetki itirazında bulunmuştur.
Dava; taraflar arasındaki ticari ilişki sebebiyle …Şubesi nezdinde açılan DBS hesabına davalı tarafından girişi yapılmış ancak karşılığı mazot teslimi yapılmamış faturalara ilişkin borçsuzluğunun tespiti ile tespit edilen tutarın borçlandırma sözleşmesinden iptaline ilişkin menfi tespit davasıdır.
Davacı vekili … Asliye Ticaret Mahkemesine verdiği …/…/… tarihli ıslah dilekçesi ile davacının borçlu olmamasına rağmen ödemek zorunda kaldığı kısım ve bu kısım yönünden ödenen faizi dikkate alınmak suretiyle talep tutarının 411.668,00.-TL +43.782,50.-TL olmak üzere toplam 455.450,50.-TL’ ye çıkarttığı, eksik harcın ise mahkememizin …/…/… tarihli ara kararı uyarınca aynı tarihte tamamlandığı anlaşılmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin …/…/… tarih …/… esas …/… karar sayılı ilamı ile ; davanın taraflar arasındaki ticari ilişki sebebiyle DBS sistemine girilen faturalardan dolayı borçlu olunmadığının tespiti ile tutarın DBS’ den iptaline ilişkin menfi tespit davası olduğu, toplanan delilerden akdin ifa yerinin … olmadığı, davalının yerleşim yerinin … olduğu, davanın ödeme-yerinin … olduğundan bahisle ..’ da açıldığı halde, HMK’nın 6. ve 10. , İİK’nın 72/son maddeleri gereğince menfi tespit davasının takibin yapıldığı icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesi veya devalının yerleşim yeri mahkemesi olduğu, davacının …’ dan ödeme yapmasının yetkiyi değiştiremeyeceği, yetkili mahkemenin davalının yerleşim yeri mahkemesi olan Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu gerekçeleriyle, davanın mahkemenin yetkisizliği sebebiyle yetki yönünden reddine karar verildiği, ve kararın yargıtay … Hukuk Dairesinin …/…/… tarih …/… esas …/… karar sayılı ilamı ile onanarak kesinleştiği ve mahkememize gönderildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce tarafların tacir olmaları nedeniyle defterlerinin incelenmesine karar verilmiş olup bu kapsamda davalı şirketin ibraz edilen … ve … yılı ticari defterleri incelenmiş olup alınan bilirkişi raporuna göre; davalının ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, ticari defterlerinde kayıtlı faturalar ve iade faturaları kapsamında 2.079,512,36.-TL’ lik alışveriş olduğu, taraflarca kabul edilen protokol hükümleri doğrultusunda …/…/… tarihli protokolden sonra protokolde belirtilen 255.000,00.-TL davacı alacağı karşılığında davalı şirketin davacı şirkete mazot teslim ettiğine dair herhangi bir kayıt ve belgenin bulunmadığı, DBS hesabına girişi yapılıp henüz teslim tarihi gelmeyen toplam 284.903,37.-TL karşılığı mazot teslim edildiğine dair de herhangi bir kayıt ve belgenin olmadığı, iki kalem toplamı 539.903,37.-TL karşılığında davalının davacı şirkete mazot teslimi yapmadığı, davacıya teslimi yapılan mazotlar için ödenen toplam 128.613,70.-TL ‘ nin mahsubu ile 411.289,67.-TL tutarında davalı şirkete fazla ödemenin yapıldığı, bu ödeme karşılığında mazot teslimi yapılmadığının tespit edildiği anlaşılmıştır.
… Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi vasıtası ile aldırılan bilirkişi heyetinin hazırladığı …/…/… tarihli raporda özetle; banka kayıtları üzerinde mazot teslimine dair inceleme yapılması mümkün olmadığından taraflarca düzenlenen ve kabul edilen protokol hükümlerinin esas alınması gerektiği, protokol hükümlerinde yer alan edimlerin yerine getirilip getirilmediği hususunun dava dosyası ve banka kayıtları incelenerek tespit edildiği, bu kapsamda … ATM’ nin …/…/… tarihli ihtiyati tedbir kararına binayen teslimatı yapılmayan buna karşılık faturaları düzenlenen toplam 214.320,23.-TL’ nin bankaca davalıya ödenmediği, davacının bu faturalar nedeniyle borçlu görünmesine rağmen fatura karşılığı mallar teslim edilmediğinden davacının bu miktarda borcunun olmadığı, protokol tarihinde davacı tarafından ödenen 255.000,00.-TL tutarlı faturalar muhteviyatı mazotun davalı tarafça protokol tarihinden sonra davacıya teslim edilmediği gibi, protokolden sonra bankaca davacı hesabından davalıya … nolu fatura tutarı 70.583,14.-TL’nin ödendiği, bu faturaya ilişkin teslimatın da yapılmadığı, bu şekilde toplam 325.583,14.-TL davacının davalıdan alacaklı olduğu, buna karşılık davacıya teslimi yapılan ancak DBS’ de kaydı olmayan iki ayrı fatura nedeniyle davacının davalıya olan ve ödenmeyen 128.613,70.-TL’ nin bu alacaktan mahsup edilmesi ile davacının 196.969,44.-TL alacaklı olduğunun dikkate alınması gerektiği, davacının mazot ödemelerini gerçekleştirdiği banka hesabının bakiyenin eksiye düşmesi nedeniyle banka tarafından davacıya açılan kredi nedeniyle davacının hesabına banka tarafından toplam 43.782,50.-TL faiz ve BSMV masrafının yansıtıldığı, ancak bu tutarın tamamının davacı tarafından ödenen ancak karşılığı mazot teslimi yapılmayan faturalara ilişkin olduğu bu nedenle davalının kusuru ile davacının uğramış olduğu bu zararın davalı tarafından karşılanması gerektiği hususlarının belirtildiği anlaşılmıştır.
Yargılama aşamasında davalı şirketin … ATM’ nin …/… Esas …/… Karar sayılı ilamı ile …/…/… tarihinde iflasına karar verildiği, kararın …/…/… tarihinde kesinleştiği, iflas idaresince iflas işlemlerinin basit tasfiye usullerine göre yapıldığının bildirildiği, … İcra dairesinin …/… iflas sayılı dosyası ile …/…/… tarihinde sıra cetvelinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
İflas idare vekili tarafından davalı adına dava takip edilmiştir.
Alınan bilirkişi raporları , tarafların iddia ve savunmaları, taraflarca kabul edilen …/…/… tarihli protokol ve ticari defter kayıtları ile banka kayıtları dikkate alındığında; taraflar arasında mazot alım satımına ilişkin ticari ilişkinin mevcut olduğu, davacının davalıdan aldığı mazotun bedeline davalıya …Şubesi nezdindeki … no.lu ticari mevduat hesabından doğrudan borçlandırma sistemi (DBS) yöntemi ile ödemekte olduğu, bu ödeme sistemine göre, davacı ile şube arasında “ödeme talimatı ve taahhütname” imzalandığı, bu taahhütnameye göre davalının kestiği ve tek taraflı olarak sisteme girişini yaptığı faturaların banka şubesi tarafından ödeme tarihinde davacının hesabına doğrudan borçlandırılmak suretiyle fatura tutarının davalının hesabına yatırılması suretiyle işlediği, taahhütnamenin 5. Maddesinde bankanın firma tarafından bildirilecek faturaların muhteviyatını ve doğruluğunu araştırma hususunda yükümlü bulunmadığı ve taraflar arasındaki tahsilatlar ile ilgili defii ve itirazların bankaya karşı ileri sürülemeyeceğinin hüküm altına alındığı, bu nedenle bankanın davalı tarafça bildirilen fatura muhteviyatlarını ve doğruluğunu inceleme konusunda bir yükümü olmadığı,
Taraflar arasında …/…/… tarihinde protokol düzenlendiği, protokolün 1. Maddesine göre; protokol tarihine kadar davalı tarafça sisteme işlenen 255.000,00.-TL’ lik fatura karşılığında mazotun davacıya tesliminin yapılmadığı için bu tutar karşılığı 75000 litre mazotun …/…/… tarihinde kadar davalıya tesliminin yapılması hususunun düzenlendiği, ancak davalı defterlerine göre ve dosya kapsamına göre, bu mazotun tesliminin yapılmadığı, dolayısıyla davacının bu madde kapsamında 255.000,00.-TL alacaklı olduğu,
Protokolün ikinci maddesine göre; davalının DBS sistemine girişini yaptığı ancak teslim tarihi protokol tarihinden sonra olan mazot alacaklarının tutarının 284.903,37.-TL olduğunun belirtildiği, buna ilişkin faturaların DBS sistemine girişinin yapıldığı, ancak fatura muhteviyatı mazotların davacıya teslimatlarının yapılmadığı, …/…/… tarihinde 70.583,14.-TL’ nin DBS hesabından davalıya ödendiği, kalan kısmın ise tedbir kararı nedeniyle davalıya bankaca ödenmediği,
bu durumda 1. Maddede belirtilen bedeli tahsil edilip teslim edilmeyen mazot bedelinin 255.000,00.-TL +70.583,14.-TL = 325.583,14.-TL olduğu, 2. madde kapsamında teslimatları yapılmayan faturaları düzenlenmiş ancak ödemesi de yapılmamış fatura bedelinin 214.320,23.-TL olduğu anlaşılmıştır.
Protokolün 3. Maddesinde ise; davacıya teslimi yapılan ancak DBS’ de kayıtlı olmayan iki fatura nedeniyle davacının davalıya iki ayrı tarihte toplam 128.613,70.-TL ödeme yapacağı hususunun belirtildiği, ancak davacı tarafça da bu ödemenin yapıldığına ilişkin herhangi bir iddia veya ispatın ileri sürülmediği anlaşılmış olup; davacının ödemesi gereken bu miktarın davacı tarafından bedeli ödenen 325.583,14.-TL’ den mahsup edilmesi halinde davacı tarafça ödenmiş ancak karşılığı teslim alınmamış mazot bedelinin toplam 196.969,44.-TL olduğu, davalının usulüne uygun tutulan defterlerinde de aynı miktarın hesap edildiği anlaşılmıştır.
Protokolün 4. Maddesinde; davacıya 411.668,00.-TL bedelli senet verildiği, bu senedin davalı şirkete ait çekin verilmesi halinde iade edileceği hususunun düzenlendiği, ancak çek teslimine ilişkin yükümlülüğün de yerine getirilmediğinden senedin iade edilmediği, herhangi bir takibe de konu yapılmadığı anlaşılmıştır.
Davacının DBS hesabında düzenlenen fatura bedelini ödeyecek nakit bulunmaması durumunda anlaşma gereği ödemenin kredi kullandırılmak suretiyle karşılanacağı hususunun düzenlendiği, bu kapsamda da davacının kendisine karşılığı mazot teslim edilmeyen faturalar nedeniyle kredi kullanmak zorunda kaldığı ve bu kredi kapsamında 43.782,50.-TL faiz ve BSMV masrafının davacının hesabına yansıtıldığı anlaşılmış olup, tüm bu değerlendirmeler neticesinde, davanın kabulüne ve davanın kabulü kapsamında tahsilde tekerrür arz etmemesi açısından … tarihli protokol gereği keşideci … … tarafından davalıya teslim edilen senet bedelinin de karşılıksız kaldığına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın ıslah edilmiş haliyle KABULÜ ile;
Davacı ile davalı arasındaki ticari ilişki nedeniyle, davacının …Şubesi nezdindeki … nolu DBS hesabından;
Davacının karşılığı teslim edilmeyen ödemelerden dolayı davalıdan 196.969,44.-TL ALACAKLI OLDUĞUNUN,
Karşılığı teslim edilmemiş ödemeler nedeniyle davacının kredi hesabına yansıtılan 43.782,50.-TL faiz ve BSMV zararından dolayı davalıdan ALACAKLI OLDUĞUNUN,
Ayrıca ödemesi ve teslimi yapılmayan akaryakıt karşılığı 214.320,23.-TL BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
Bu tespitlerin DBS hesabına aynen YANSITILMASINA,
Bu ilişki çerçevesinde yapılan …/…/… tarihli protokol gereği keşidecisi … … tarafından davacı şirkete verilen …/…/… tanzim – …/…/… vade tarihli 411.668,00.-TL bedelli senedin de bu hüküm karşısında BEDELSİZ KALDIĞININ TESPİTİNE,
2-Alınması gerekli 31.085,97.-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 6.113,30.-TL harç ile tamamlama ile alınan 1.665,00.-TL harç toplamının mahsubu ile bakiye 23.307,67 .-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine adına gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan (davetiye, müzekkere, bilirkişi gideri, temyiz masrafı, posta masrafı ve harç olmak üzere) toplam 10.214,30-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
4-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 32.152,89.-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 10/07/2018

Başkan … Üye … Üye … Katip …
¸(e-imzalı) ¸(e-imzalı) ¸(e-imzalı) ¸(e-imzalı)