Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/221 Esas
KARAR NO : 2023/638
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/01/2023
KARAR TARİHİ : 10/10/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili … Asliye Hukuk Mahkemesine verdiği dava dilekçesinde özetle; … Şti. Tarafından keşide edilen …-TL bedelli … tarihli, keşide yeri … olan … Çek numaralı … A.Ş. Çekin müvekkili şirket adına düzenlenerek müvekkiline teslim edildiğini, müvekkili şirket tarafından … İli, … İlçesinde yer alan aşağıda tapu bilgileri detaylı olarak yazılı … adet taşınmazın satış/teminat bedeli olarak … adına alacağın temliki hükümleri uyarınca …’ a teslim olunan işbu çekin, … tarafından ciro edilmeksizin …’a, … tarafından da …’ya ciro edildiğini, … tarihinde … tarafından … A.Ş. … Şubesine ibraz edildiğini, bankanın sorumlu olduğu …-TL dışından çekin …-TL’ lik kısmı için karşılıksız kaldığına ilişkin çek üzerine banka şerhi işlendiğini, bahse konu çekin bedelsiz kaldığı miktar için Kemer İcra Müdürlüğü’ nün … Esas dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatıldığını işbu dosyada alacaklı olarak … yer aldığını, alacaklı görünen kişinin çek üzerinde imzasının bulunmadığını kendisinin ciro silsilesinde yer almadığını, dolayısıyla icra dosyasında alacaklı görünen davalının, çeki elinde bulundurma sebebinin tarafımızca tespit edilemediğini, alacağın temliki uyarınca takip dayanağı çekin teslim edildiği …’ın edimi yerine getirmemesi sebebiyle çekin bedelsiz kaldığını, zira …’ın söz konusu taşınmazlardaki inşaatları tamamlayarak …’a teslim etmediğini, bu konuda tanık dinletebileceklerini, taşınmazların tamamlanmadığını, Antalya … İcra Müdürlüğünün … sayılı talimat dosyasında belli olduğunu belirterek davanın kabulüne, müvekkili şirketin …-TL bedelli … tarihli, keşide yeri … olan … Çek numaralı çekin dayanak olduğu Kemer İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı dosyasında alacaklı görünen tarafa borçlu olunmadığının tespitine yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yan üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Kemer … Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucu HSK’nın Ticaret Mahkemelerinin yetki alanına ilişkin kararı uyarınca görevsizlik kararı verilerek kararın kesinleşmesi ve davacının başvurusu üzerine dosya mahkememize gönderilmiştir.
Mahkememizce dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmiş, davalı vekili süresinden sonra sunduğu cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinin tebliğinin usulsüz olduğunu, müvekkilinin elektronik adresine tebligat yapılmadığını, dava konusu çekin davacı tarafından ciro ile …’a onun tarafından ciro ile …’ya, … tarafından bankaya ibraz sonrası cironun iptal edilerek …’a iade edildiğini, … tarafından ise temlik sözleşmesi ile müvekkiline teslim edildiğini, çekin … tarafından ciro edilerek bankaya ibrazından sonra ciro üzerine iki çizgi ve iptal yazılmak suretiyle cironun iptal edildiğini, TTK’nın 790. Maddesine göre çizilmiş ciroların yazılmamış hükmünde olduğunu, bu ciro hiç yapılmamış sayıldığından çeki son ciro eden kişinin … sayılacağını, ancak çekin bankaya bu sürede ibrazı sebebiyle … ile müvekkili arasında temlik sözleşmesi imzalanarak çekin müvekkili tarafından temlik alındığını, davacının iddialarının dayanaktan yoksun olduğunu, ciro silsilesi içinde …’ın yer almadığını, çekin …’e teslim edildiğine ilişkin belge de sunulmadığını, tanık dinlenmesine muvafakatinin olmadığını, davacının ödeme yapmamak için kötü niyetli hareket ettiğini belirterek davanın reddine, lehine kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Mahkememizce icra takip dosyası getirtilmiş, tüm deliller toplanmıştır.
Dava, takip konusu çekin teminat amaçlı düzenlendiği, çekin teminat altına alınan tapu devir işleminin gerçekleşmemesi sebebiyle çekin bedelsiz kaldığı, davalının yetkili hamil olmadığı, iddialarına dayalı menfi tespit davasıdır.
Kemer İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davalı tarafça aralarında davacının da bulunduğu birden fazla kişi aleyhine çeke dayalı olarak ferileriyle birlikte toplam …-TL üzerinden örnek no: 10 olan ödeme emri ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takibe girişildiği görülmüştür.
Takip konusu … keşide tarihli …-TL bedelli çekin incelenmesinde; keşidecisinin … Şti., lehtarının ise davacı şirket olduğu, lehtarın cirosu ile çekin sırasıyla … ve onun cirosuyla da …’ya devredildiği, …’nın çeki bankaya ibraz ettiği, çekin karşılıksız çıktığı, bankanın yasal yükümlülük tutarının ibraz edene ödediği, …’nın cirosu üzerine iki çizgi çekilerek iptal yazıldığı görülmüştür.
Davacı çeki ciro ile …’e teslim ettiğini, …’in ise …’e devrettiğini belirtmiş ise de çekin görünürde yapılan incelemesinde davacının belirttiği … adına herhangi bir isim ve imza bulunmamaktadır. Yani bu kişi ciro silsilesinde yer almamaktadır. Diğer taraftan davacı, davalının çekte imzasının bulunmaması sebebiyle hamili olmadığını iddia etmişse de çekte mevcut olan imza ciro hükmündedir. Ciro ise devir amacıyla yapılan bir işlemdir. Hamil olmak için çekte imzanın bulunması zorunlu olmayıp, TTK’nın 686. Maddesi uyarınca düzgün ciro silsilesi ile çeki elinde bulunduran kişi hamil sayılır. Somut olayda düzgün ciro silsilesine ve çek aslına dayanarak takip başlattığına göre davalı yetkili hamildir.
TTK’nın 790 maddesi uyarınca çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. … bankaya ibraz sonrası cirosunu iptal ettiğinden bu ciro yazılmamış hükmündedir. Davalı taraf çeki …’den önceki ciranta olan …’dan temlik aldığını ifade etmiştir. Gerçekten de TTK’nın 793. Maddesine göre bankaya ibraz sonrası yapılan devir alacağın temliki sonuçlarını doğurmaktadır.
Dava konusu çek şekli açıdan unsurları tam olup kambiyo senedi vasfındadır. Kambiyo senetleri temel hukuki ilişkiden bağımsız bir nitelik taşır ve soyut bir borç ikrarı içerir. Somut olayda, davacı borçlu ciranta çekten kaynaklanan bu borcu ödediğini savunmamış; aksine çekin teminat amaçlı düzenlendiğini, teminat altına alınan tapu devir işleminin gerçekleşmediğini, çekin bedelsiz kaldığını ileri sürmüştür. Çek bir ödeme vasıtası olup, peşin satış karinesi gereğince çek karşılığı olan malın teslim edilmediğini veya işin yapılmadığını ispat yükü borçluya aittir. Somut olayda çekin avans verildiğini gösterir herhangi bir delil bulunmadığından peşin satış karinesi uyarınca malın teslim edilmediğini ispat yükü davacıdadır. Kaldı ki edimin karşı yükümlüsü olduğu iddia edilen … çekte hiç yer almamaktadır. Davacı bu iddialarını kesin delillerle kanıtlamak zorunda olup, bu hususta kanıt olabilecek herhangi bir yazılı delil göstermemiştir. Davacı iddialarının ispatı için tanık dinletmek istemiş ise de, senede karşı senetle ispat kuralı ve davalı tarafın izninin bulunmaması sebebiyle tanık dinlenmemiştir. Diğer taraftan TTK 818/1 e. Maddesi uyarınca çeklerde de uygulama alanı bulunan 687. Madde dikkate alındığında davacının, temel ilişkiden kaynaklı bedelsizlik defini, hamile karşı ileri sürebilmesi için hamilin çeki iktisap ederken bu temel ilişkiyi, çekin bedelsiz kaldığını bilmesi ve bile bile davacı borçlu zararına hareket etmiş olması gerekmektedir. Somut olayda buna yönelik iddia bile bulunmamaktadır. Hal böyle olunca davacı çekin teminat amaçlı avans verildiğini, malın teslim edilmediğini ve çekin bedelsiz kaldığını kanıtlayamamış, aynı şekilde bedelsizlik defi ispatlanamadığından ve bu hali ile hamil olan davalının kötü niyetli olduğu kabul edilemeyeceğinden, ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı tazminat talebinde bulunmuş ise de teminat yatırılmadığından ve ihtiyati tedbir kararı uygulanmadığından İİK 72/4 uyarınca şartları oluşmayan tazminat talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın reddine,
2-Teminat yatırılmadığından ve dolayısıyla ihtiyati tedbir kararı uygulanmadığından davalının tazminat talebinin reddine,
3-Alınması gerekli …-TL harçtan peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına, arta kalanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan …-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi’nde ilgili Hukuk Dairesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.10/10/2023

Katip …
(E-imzalıdır)

Hakim …
(E-imzalıdır)