Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARA
ESAS NO : 2023/185 Esas
KARAR NO : 2023/462
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 10/03/2023
KARAR TARİHİ : 05/07/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin … Mah. … Cad. No:…/… …/… adresinde faaliyet gösterdiğini, ticari unvanının … Şti olduğunu, ticaret sicil numarasının ise …, oda sicil numarasının … olduğunu, şirketin … mali yılında kullanmış olduğu Yevmiye Defteri-Defteri Kebir ile Envanter ve Karar Defterlerinin kaybolduğunu, müvekkili olduğu şirketin iş yerini tadilata sokmak amacı ile bir taşeron ile anlaştığını, tadilat bittikten sonra söz konusu defterlerin arandığını ancak tüm aramalara rağmen iş yerinde bulunamadığını belirterek davaya konu defterler için zayi belgesini verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava; TTK.nın 82/7 maddesi hükmü gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.
TTK 82/7 de öngörülen zayi, tacirin bütün dikkat ve ihtimamı göstermesine rağmen elinde olmayan sebeplerle, saklaması gereken defter ve kayıtların mücbir sebeplere istinaden zayiidir. TTK 18/2.maddesine göre her tacir, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir.
Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir.
İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmelidir.
TTK’nın 64/4. Maddesinde yevmiye defteri, defteri kebir, envanter ve karar defterinin de ticari defterlerden olduğu sayılmıştır. Bu nedenle davacının dava açmada hukuki yararı olduğu kabul edilmiştir.
Maddî ve hukukî olgular ışığında somut olayda, yukarıda açıklandığı gibi TTK anlamında zayi belgesi verilebilmesi için davacının, defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve özeni göstermiş olduğunu, ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olduğunu, yasa gereği tutmak ve saklamak zorunda olduğu işletmeye ait defterini emin koşullarda saklayıp, muhafaza ettiğini gösterecek her hangi bir husus ileri sürmediği görülmüştür. Talep eden yan, tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlü olduğu (Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 15/10/2007 tarih 2006/9938 esas 2007/12819 karar, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 03/12/2014 tarih 2014/13593 esas 2014/18941 karar sayılı emsal içtihatları) gibi talep edenin tacir olması nedeniyle basiretli davranma yükümlülüğü de bulunmaktadır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı şirketin basiretli tacir gibi davranmamış olduğu, defterlerini taşınma sırasında kaybettiğini beyan ettiği böylelikle davacı şirkete ait defterlerinin zayii şartlarının oluşmadığı kanaatine varılmakla davanın reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesi’nde ilgili Hukuk Dairesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.05/07/2023

Katip …
(E-İmzalıdır)

Hakim …
(E-İmzalıdır)