Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/407 Esas
KARAR NO : 2023/153
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 17/06/2022
KARAR TARİHİ : 10/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı kooperatifin … tarihli genel kurulunda, kooperatifin ana sözleşmesinin üyelerin ihracını düzenleyen 9.maddesindeki “bunların dışındaki nedenlerle de ortaklıktan çıkarılmak mümkündür” açıklamasına dayanarak kooperatif üyeliğinden ihracına karar verildiğini, 1163 sayılı kooperatif yasasının 3476 sayılı yasa ile değişik 16.maddesine göre “kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler ana sözleşmede açıkça gösterildiğini, ortaklar ana sözleşmesinde açıkça gösterilmeyen sebepler ile ortaklıktan çıkarılamayacağını, genel kurulda ihraç nedenlerinin açıkça belirtilmediğini, 1163 sayılı kooperatif yasasının 98.maddesi ve TTK 336.maddesi gereği ihraç kararı alındığını, dayanak yapılan maddelerin ihracını düzenleyen koşulların olmadığını, ihraç kararının yok hükmünde olduğunu, müvekkilinin eski kooperatif başkanı olduğunu, yeni yönetimin sürekli haksız eylemleri ile doğan husumet sonucu alınan bir karar olduğunu, genel kurul gözlemcisi, bakanlık temsilcisi kararın yasaya aykırılığını belirttiğini ve şerh koyduğunu, kararın taraflarına tebliğ edilmediğini belirterek müvekkilinin kooperatif üyeliğinden ihracına ilişkin genel kurulda alınan ihraç kararının iptaline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrarlamıştır.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı vekilinin ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; müvekkil kooperatifin davacıyı … tarihli genel kurulda kooperatif ana sözleşmesi üyelerin ihracını düzenleyen 9. maddesi “bunların dışındaki nedenlerle de ortaklıktan çıkarılmak mümkündür” uyarınca üyelikten çıkarttığını, müvekkilinin davacıyı üyelikten ihraç etmesi için yeterli ve geçerli sebeplerinin bulunduğunu, davacının kooperatifi ve diğer kooperatif üyelerini zarara uğrattığını, davacı tarafın üyesi olduğu yönetim kurulu genel kurulda yönetimi kaybetmesinin ardından defter ve belgeleri yeni yönetime teslim etmediğini, bu sebeple hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçuna ilişkin Antalya Cumhuriyet Başsavclığının … sayılı soruşturma dosyası ile şikayette bulunulduğunu, davacı ve diğer yönetim kurulu üyeleri hakkında Antalya … Asliye Ceza Mahkemesinde yargılamaya başlandığını, mahkemenin … tarih … esas, … karar sayılı kararı ile beraat kararı verildiğini, kararın taraflarınca istinaf edildiğini, Antalya BAM tarafından verilen … tarih, … karar sayılı ilamı ile yerel mahkemenin kararının bozulmasına kesin olarak karar verildiğini, … esasına kaydedilerek yargılamaya devam olunduğunu, dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiğini, bilirkişi heyetinin sunduğu raporda davacının da bulunduğu yönetim kurulunun yeni yönetime kooperatif ile ilgili defter ve belgelerin verilmediğinin tespit edildiğini, müvekkil kooperatifin davacının üyelikten ihracı için yeterli sebeplerinin mevcut olduğunu belirterek davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Mahkememizce Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden davalı kooperatifin … tarihli genel kurul toplantı tutanağı getirtilmiş, Antalya … Asliye Ceza Mahkemesinin … esas sayılı ceza dava dosyası celp edilmiş, bilirkişi raporu aldırılarak tüm deliller toplanmıştır.
Antalya … Asliye Ceza Mahkemesinin … esas sayılı ceza dava dosyasının incelenmesinde; Antalya Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyasında davalı kooperatifin yeni yönetimi tarafından eski yönetime karşı görevi kötüye kullanmadan iddianame hazırlandığı, kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, Antalya … Asliye Ceza Mahkemesinin … esası üzerinden yargılamaya geçildiği, yapılan yargılama sonucu sanıkların beraatine karar verildiği, kararın istinaf edildiği, henüz derdest olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosya kooperatifler hukukunda uzman bilirkişi tevdi edilerek iddia, savunma, dosya kapsamı ve kayıtlara göre … tarihli genel kurulda alınan ihraç kararının yasa, ana sözleşme ve dürüstlük kurallarına uygun olup olmadığı konusunda rapor düzenlenmesi istenmiş, bilirkişi tarafından mahkememize ibraz edilen … tarihli raporunda özetle ve sonuç olarak; dosyada bulunan bilgi ve belgeler uyarınca davalı kooperatifin 2021 yıllına ait … tarihli genel kurul toplantı gündemi ve çağrısını içerir posta listesi bulunduğu, … tarihli genel kurul toplantı tutanağına göre kooperatife kayıtlı 92 üyeden 39 ortağın asaleten 15 ortağın vekaleten olmak üzere 54 ortağın toplantıya katıldığı, toplantı ve karar yeter sayılarının kanun ve ana sözleşme hükümlerine uygun olduğu, toplantı tutanağının bakanlık temsilcisi tarafından imzalandığı, … tarihli genel kurul toplantı tutanağı 2.maddesinde gündem maddelerinin görüşülmeye geçilmesinden önce, davacının söz alarak gündemin 9.maddesine itiraz ettiğinin ve davacının 9.maddenin oylamasında red oyu kullandığının yazılı olduğu, 02/01/1987 tarihli ana sözleşme 9.madde de “bunların dışındaki haklı sebeplerle de, ortaklıktan çıkarılmak mümkündür” hükmü bulunmakla birlikte bunun dışındaki haklı nedenlerin ana sözleşmede yer almadığı, ne var ki 01/02/1989 tarihli ana sözleşmenin 14.maddesinde ise “ortaklar bu madde de gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar” hükmünün bulunduğu, her koşulda kooperatifler kanunu 16/1 maddesi ” ortaklar ana sözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar” düzenlemesinin bulunduğu, kanun maddesinin emredici düzenleme olduğunun kabulü halinde Yargıtay … Hukuk Dairesinin … kararı gereği yok hükmünde sayılması hususunda takdirin mahkememize ait olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Dava, davalı kooperatifin … tarihli genel kurulun 9. gündem maddesinde alınan davacının ihracına dair genel kurul kararının iptali davasıdır.
Dava konusu … tarihli genel kurul toplantı tutanağının incelenmesinde; 9.madde de; “kooperatif üyesi ve aynı zamanda kooperatif avukatı olan … söz aldı; eski yönetim kurulu başkanı …, yönetim kurulu üyesi … ve görevini yapmayan denetim kurulu üyesi …’ın kooperatiften ihraç edilmesi konusunda; Antalya … Asliye Ceza mahkemesinin … esas sayılı dosyasında defter ve belgelerin teslim edilmemesinden kaynaklı ceza davasının açıldığı, halen derdest olduğu, Antalya … Asliye Ceza Mahkemesi … esas sayılı dosyasında genel kurulu zamanında yapmama nedeniyle 1163 sayılı kanuna muhalefetten ceza aldığı ve şuan istinaf aşamasında olduğu, Antalya … Asliye Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında kooperatife ait arsanın satışına ilişkin usulsüzlükten dava açıldığı ancak beraat kararı verildiği ancak istinaf aşamasında olduğu ayrıca arsa satışından elde edilen satış bedelini hukuka aykırı bir yönetim kurulu kararıyla kendilerince yaptıkları bir hesap uyarınca 20 üyeye 75.000,00.-TL olarak ödendiği buna ilişkin açılan Antalya … Asliye Ticaret mahkemesinin … esas sayılı dava ile arsa satışına ilişkin bedelin dağıtılamayacağına ve kooperatife iadesine karar verildiği ancak dosyanın istinaf aşamasında olduğu, yine kooperatiften arsa satışına ilişkin bedel talepli açılan davalarda gelen bilirkişi raporlarında da dağıtımın usulüne uygun olmadığı yönünde görüşler bulunduğu, yine eski yönetim döneminde alınan birçok ihraç ve diğer kararlarda 1163 sayılı kanuna aykırı davranılarak eşitlik ilkesinin ihlal edildiği, yine eski yönetim kurulu üyelerince kendilerinden şikayet edilmesi neticesinde tazminat davaları açıldığı ve bu davaların anayasal şikayet hakkı kapsamında değerlendirilmesi nedeniyle reddedildiği ayrıca kooperatife ait arsanın satışına dair satış bedeline ilişkin gerekli vergiler ödenmediğinden ve vergi dairesine bildirimleri yapılmadığından kooperatifin vergisel anlamda cezaya çarptırılacağı da göz önüne alınmalıdır” dedi. … söz aldı, kooperatif ana sözleşmesi 9.maddesinde “bunların dışındaki haklı sebeplerle de ortaklıktan çıkarılmak mümkündür” yazılı olduğunu ve … …, …’ın genel kurulun kendilerine vermiş olduğu yetkiyi kötü niyetli olarak kullanmışlardır. 1163 sayılı genel kurul 98.maddesi TTK’nın 336 maddesine aykırı hareketlerinden ve bir kısım üyelerin arasında ayrımcılık yaptıklarından dolayı çıkarılma için haklı nedenler oluştuğundan ihraç edilmeleri gerektiğini söyledi. Yapılan oylama sonucunda …, … ve …’ın (üç) ret oyuna karşılık yukarıda yazılı neden ve gerekçelerle oy çokluğu ile kooperatiften ihraçlarına karar verildiği anlaşılmıştır.
1163 sayılı kooperatifler kanununun 16.maddesi gereğince ortaklıktan çıkarılma sebepleri ana sözleşmede açıkça gösterilmek zorundadır. Ana sözleşmede gösterilmeyen sebepler ile üyelikten çıkarma mümkün değildir. Davalı kooperatifin 02/01/1987 tarihli ana sözleşmesinin 9.maddesinin son cümlesinde, yukarıda sayılanlar dışındaki haklı sebepler ile ortaklıktan çıkarma mümkündür düzenlemesi bulunsa da, soyut bir haklı neden ile çıkarma mümkün değildir. Kaldı ki 01/02/1989 tarihli ana sözleşmesinin 14/5.maddesinde kooperatife ait para, mal ve belgeler üzerinde işledikleri suçlardan dolayı mahkum olanlar ihraç edilebilir düzenlemesi olsa da, davacının madde de sayılan bir suçtan dava tarihi itibariyle verilmiş bir mahkumiyet hükmü bulunmadığı gibi, defterleri yeni yönetime ibraz etmemenin cezai bir düzenlemesi de bulunmadığından davalı kooperatif tarafından alınan ihraca ilişkin genel kurul kararı yasaya ve ana sözleşmeye açıkça aykırı olup, yok hükmünde olduğundan davanın kabulü ile; davalı kooperatifin … tarihli genel kurulunun 9.maddesinde alınan davacının ihracına ilişkin kararın yok hükmünde olduğunun tespitine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
Davanın KABULÜ ile;
Davalı kooperatifin … tarihli genel kurulunun 9.maddesinde alınan davacının ihracına ilişkin kararın yok hükmünde olduğunun TESPİTİNE,
Alınması gerekli 179,90.-TL harçtan, peşin olarak alınan 80,70.-TL harcın mahsubu ile kalan 99,20.-TL harcın davalıdan ALINMASINA,
Davacı tarafça yapılan dava ilk masrafı 80,70.-TL, tebligat gideri 107,00.-TL, müzekkere gideri 36,50.-TL, bilirkişi ücreti 800,00.-TL olmak üzere toplam 1.024,20.-TL yargılama giderleri ve mahkememizde peşin olarak alınan harç gideri 80,70.-TL olmak üzere toplam 1.104,90.-TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, fazlasının davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalanının karar kesinleştiğinde talebi halinde davacıya İADE EDİLMESİNE,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada kabul edilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 9.200,00.-TL maktu vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, tarafların HMK’nun 345 maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulünce anlatıldı. 10/03/2023

Başkan …
(E-İmzalı)
Üye …
(E-İmzalı)
Üye …
(E-İmzalı)
Katip …
(E-İmzalı)