Emsal Mahkeme Kararı Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/816 E. 2023/369 K. 30.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/816 Esas
KARAR NO : 2023/369
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 30/12/2021
KARAR TARİHİ : 30/05/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Kurum bünyesinde davalılara ihale edilmesi neticesinde çalıştırılan işçilerden …’ın çalıştığı dönemlere ilişkin davacı idareye karşı Antalya … Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası üzerinden dava açtığını, açılan davanın işçi lehine sonuçlandığını, Antalya BAM … Hukuk Dairesinin … E. … K. Sayılı ilamı ile kesinleştiğini, ilam neticesinde … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, takip neticesinde … tarihinde dava dışı işçiye …-TL ödeme yapıldığını, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereğince hizmet ihalesinin davalı şirketlere ihale edildiğini, hizmet alımı genel şartnamesinin 6. Bölüm 38. Maddesi ile yüklenicinin işçinin her türlü ücretinden sorumlu bulunduğunun belirlendiğini, bu nedenle davalıların sorumlu bulunduklarını, … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasına … tarihinde ödenen … TL’nin ödeme tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek yasal faizleri ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tahsiline, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrarlamıştır.
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı … … vekili ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı işçinin müvekkil şirket nezdindeki çalışmasının … tarihleri arasında olduğunu, dava dışı işçi tarafından Antalya … Mahkemesi … E. Sayılı dosyası ile işçilik alacaklarına ilişkin ikame edilen davanın 2017 senesinde açıldığını, bu tarihte işçilik alacaklarına ilişkin tüm taleplerin müvekkili şirket yönünden zaman aşımına uğradığını, işyerinin devri halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işverenin müteselsil sorumlu olduğunu, ancak devreden işverenin sorumluluğunun devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlı tutulduğunu, somut olayda iki yıllık sorumluluk süresine göre müvekkilinin işçinin alacaklarından sorumlu tutulmaması gerektiğinin ortaya çıkacağını, asıl işverenden alınan işin farklı alt işverenler tarafından arka arkaya akdedilen ihale sözleşmeleriyle sürdürülmesinin söz konusu olduğunu, bu sebeple bu durumun alt işverenler arasında işyeri devri olarak değerlendirilmesi gerektiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşmelerde işçilik alacaklarından sorumluluğa ilişkin iç ilişkiyi düzenkeyen herhangi bir hüküm yer almadığını, TBK hükümlerinin uygulanması gerektiğini ve davanın kabulüne karar verilecekse alt işverenin ancak 1/2 oranında sorumlu tutulabileceğini, alt işveren olarak sözleşme ilişkisi kurulan davalı şirketin dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarının ancak yarısından kendi dönemi ile sınırlı olmak üzere sorumlu tutulması gerektiğini, Dava dışı işçinin uzun yıllardır aynı işlerde ve davacı kurum bünyesinde çalıştığını, alt işverenlerin alınan ihaleler ile değiştirildiğini ancak işçilerin değişmediğini, ihalelerin alınmasının ardından aynı işçilerin doğrudan yeni ihale alıcısına aktarıldığını, davacının işçinin işe alımın işçinin çalışma yer ve saatini, çalışma şeklini, akdin feshini, yeni işçi alamını belirleyen yani konumda olduğunu, taraflar arasındaki ihale sözleşmesinin uygulanması şeklinin muvazaa olarak kabul edilmesi gerektiğini, ayrıca taraflar arasındaki asıl-alt işverenlik ilişkisinin tahlil edilmesi halinde dava dışı işçinin esasında asıl işveren işçisi olduğu ancak sosyal güvenlik hukuku açısından işçiyle alt işverenik nezdinde hukuki görünümlü bir ilişki kurulduğunun tartışmasız olduğunu belirterek zamanaşımı sebebiyle davanın reddine, mahkememiz aksi kanaatteyse müvekkilinin sorumluluk süresinin dolmuş olması sebebiyle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiş, duruşmalara da katılmamışlardır.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Davacı vekili tarafından ihale sözleşmeleri genel şartnameler, iş mahkemesi kararı, Bölge Adliye Mahkemesi kararı, icra emri, ödeme belgesi delil olarak sunulmuş, mahkememizce icra dosyası, iş mahkemesi dosyası celp edilmiş, işçinin sigorta sicil dosyası getirtilmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılarak tüm deliller toplanmıştır.
Dava, davacı kurumun asıl iş veren olarak dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının davalı alt işveren şirketlerden rücuen tahsili talebine ilişkindir.
Antalya … Mahkemesi’nin … Esas, …Karar sayılı dosyası celp edilmiş incelenmesinde, … tarafından davacı …’a ve davalılardan … ve Ticaret Ltd. Şirketi aleyhine işçi alacağından (kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai, hafta tatili, ulusal bayram genel tatil ücretleri) dolayı alacak davasının açıldığı ve yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verildiği, kararın istinaf incelemesinden geçerek istinaf başvurusunun kesin olarak reddi ile … tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
… İcra Dairesi’nin … esas sayılı takip dosyasındaki icra emrinin incelenmesinde, alacaklı … tarafından ilgili ilama dayanılarak davacı kurum ve davalı … ve Ticaret Ltd. Şirketi aleyhine toplam 35.186,88.-TL üzerinden ilamlı takip yapıldığı, ödeme dekontunun incelenmesinde davacı … tarafından … tarihinde takip dosyasına …-TL ödendiği anlaşılmıştır.
Dava, sözleşmesel sorumluluğa dayalı olup, alacağın muaccel olduğu ödeme tarihinden itibaren yasal 10 yıllık genel zaman aşımı süresi geçmediğinden davalı … ve Ticaret Ltd. Şirketi vekilinin zaman aşımı itirazı reddedilmiştir.
Mahkememizce davalılardan meşruhatlı tebligatla işçinin işyeri sicil dosyasının gönderilmesi istenilmiş, fakat davalılarca bu yönde herhangi bir bilgi ve belge sunulmamıştır.
Mahkememizce dosya işçilik alacaklarında uzman …’a tevdi edilmiş ve rapor alınmıştır. Sunulan … tarihli bilirkişi raporunda özetle, taraflar arasındaki ihale sözleşmeleri ve teknik şartnamelerde yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumluluklarını düzenleyen hükümler olduğu, kıdem tazminatından tüm işverenlerin işçiyi çalıştırdıkları süre ile sınırlı olarak sorumlu olacağı, bu konuda yarı yarıya ve tam sorumluluk oranlarına göre alternatifli hesaplama yapılacağı, işçinin ilk olarak davalı … Ltd. Şti. Ve … Ltd. Şti. Ortaklığında 1651 gün çalıştığı, sonrasında diğer davalı … Limited Şti.’nde 713 gün çalıştığı, belirtilerek tam oranda sorumluluk dikkate alınırsa davalı … Ltd Şti. ile … Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 28.562,91.-TL, … Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 12.334,86.-TL olduğu, yarı yarıya sorumlulu oldukları kanaatine varılırsa davalıların belirlenen tutarların yarısı kadar sorumlu tutulabilecekleri mütala edilmiştir.
Rapor tüm taraflara tebliğ edilmiş, davalılarca rapora itiraz edilmediğinden mahkememizce yeniden rapor alınmayarak karar verilmiştir.
İncelenen tüm dosya kapsamına göre;
Davacı, … isimli işçi tarafından açılan davada kesinleşen karar ile ….-TL ödemek zorunda kaldıklarını, imzalanan sözleşmeye göre işçilere yapılan tüm ödemelerden davalıların sorumlu olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Davalı … ve Ticaret Ltd. Şirketi sorumluluğun davacıya ait olduğunu savunmuş, ayrıca sözleşmelerde hukuki ve mali sorumluluğun açık bir şekilde alt iş verenlere bırakıldığıyla ilgili hükmün yer almadığını kabul anlamına gelmemek kaydıyla sorumluluğun olsa bile yarı oranında olması gerektiğini belirtmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, işçiye ödenen bu tazminattan hangi tarafın sorumlu olacağına ve sorumluluğun hangi oranda olduğuna ilişkindir. Davalı … ve Ticaret Ltd. Şirketi 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. Maddesi uyarınca işçilik alacaklarından asıl iş verenin sorumlu olduğunu belirtmişler ise de, ilgili düzenleme işçiyi korumak amaçlı getirilmiş bir düzenleme olup, asıl işverenin bu sorumluluğu sadece işçiye karşıdır. Eldeki davada ise, uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümleri, aynı sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkla ilgili verilmiş mahkeme kararları ve genel hukuk prensipleri dikkate alınarak bir sonuca gidilmelidir. Diğer taraftan 7166 sayılı yasa ile 4857 sayılı kanunun 112.maddesine getirilen 6. Fıkra ile sözleşmede açıkça yazılmadığı sürece kıdem tazminatı konusunda asıl işverenin alt işverene rücu edemeyeceği düzenlenmiş ise de Anayasa Mahkemesi’nin … tarihli … Esas, … Karar sayılı ilamı ile ilgili fıkranın iptal edildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin 22.1 Maddesi atfıyla sözleşmelerin eki olan Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 38, 39, 40 ve 41.maddeleri ile teknik şartnamenin 25.3.1 maddesindeki düzenlemeye göre işçiye ödenecek olan tazminatlardan davalı yüklenicilerin sorumlu olduğu, işçilik maliyetlerinin teklif edilen birim fiyatlara dahil edildiği anlaşılmaktadır. Bu düzenleme gereği yüklenicilerin, davacı tarafından ödenen tüm tazminattan sorumlu olduklarının kabulü gerekmektedir. Yani dava konusu tazminatlar için her bir yüklenici işçiyi çalıştırdığı dönem itibariyle ödenen tazminatın tamamından sorumludur.
Dava dışı işçinin öncelikle davalılar … Ltd. Şti. ortaklığında işçi olarak çalışmakta iken sırası ile ihale ile işi devralan … … Ltd. Şti.’nde çalıştığı, yaptığı işe aynen devam ettiği, yani önceki alt işverenin ihale süresinin sona ermesi anında dava dışı işçinin iş akdinin sonlandırılmayıp ihaleyi yeni alan alt işveren nezdinde çalışmasını sürdürdüğü, bu itibarla yerel Yargıtay içtihatlarına göre davalılar arasındaki ilişkinin iş yeri devri niteliğinde olduğu, kıdem tazminatından her bir işverenin işçiyi çalıştırdığı dönem ile ve devir tarihindeki son brüt ücret ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, ihbar tazminati hariç diğer işçilik alacaklarından her bir işverenin işçiyi çalıştırdığı dönem ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, ihbar tazminatının ise bu alacak feshe bağlı olduğundan sorumluluğun son işverene yani … Ltd. Şti’ye ait olup, diğer davalıların ihbar tazminatından ötürü herhangi bir sorumluluklarının bulunmadığı, davalı yüklenicilerin sorumluluklarının miktarında davacının icra dosyasına ödediği faiz ve yargılama gideri dahil yapılan tüm ödemenin dikkate alınması gerektiği anlaşılmış alt iş verenler işçiyi çalıştırdıkları dönem ve devir tarihindeki son brüt ücret ile sınırlı olarak sorumlu olduklarından taraflarca itiraza uğramaması sebebiyle hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu doğrultuda tam sorumluluk esasına göre yapılan hesaplama dikkate alınmış, davanın kabulüne karar verilerek hükmedilen tutarlara ödeme tarihinden itibaren faiz işletilmiştir.
HÜKÜM: Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın kabulü ile; toplam ….-TL alacaktan,
A)28.562,91.-TL alacağın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar … … Limited Şirketi ve … … Limited Şirketinden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
B)12.334,86.-TL alacağın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … … Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 2.793,72.-TL harçtan peşin alınan 698,44.-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.095,28.-TL harcın davalılar … … Limited Şirketi ve … … Limited Şirketinin sorumluluğu 1.466,70.-TL ile, davalı … … Limited Şirketinin sorumluluğu 628,58.-TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan 59,30.-TL ilk masraf, 228,50.-TL tebligat gideri, 35,00.-TL müzekkere gideri, 700,00.-TL bilirkişi ücreti olmak üzere 1.022,80.-TL yargılama gideri ile peşin alınan 698,44.-TL toplamı 1.720,88.-TL’nin davalılar … … Limited Şirketi ve … … Limited Şirketinin sorumluluğu 1.204,62.-TL ile, davalı … … Limited Şirketinin sorumluluğu 516,26.-TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeniyle Adalet Bakanlığı Bütçesinden ödenen 1.320,00.-TL yargılama giderinin 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/a-13 maddesi gereğince davalılar … … Limited Şirketi ve … … Limited Şirketinin sorumluluğu 924,00.-TL ile, davalı … … Limited Şirketinin sorumluluğu 396,00.-TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan alınarak hazineye irat KAYDEDİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davalılar … … Limited Şirketi ve … … Limited Şirketinin sorumluluğu 6.440,00.-TL ile, davalı … … Limited Şirketinin sorumluluğu 2.760,00.-TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi’nde ilgili Hukuk Dairesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 30/05/2023

Katip …
(E-İmzalı)

Hakim …
(E-İmzalı)