Emsal Mahkeme Kararı Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/319 E. 2023/544 K. 12.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/319 Esas
KARAR NO : 2023/544
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 28/07/2020
KARAR TARİHİ : 12/09/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; … işinin ihale edilmesi neticesinde ihaleyi alan davalı şirketlerin kuruma hizmet verdiğini, dava dışı üçüncü şahıs …’ın davalı şirketlerde çalıştığı dönemlere ilişkin müvekkili … aleyhine Antalya … İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile dava açtığını ve kendisine ödenmeyen kıdem tazminatının, ihbar tazminatının ve yıllık izin ücreti alacaklarının faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ettiğini, mahkemece açılan davanın kabulüne karar verildiğini, söz konusu ilamın Antalya … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takibe konulduğunu, söz konusu takibe istinaden …-TL tutarında işçi alacağının … davacı işçiye ödendiğini, yapılan …-TL ödemeden davalıların sorumlu olduğunu belirterek müvekkili … tarafından ödenen …-TL’nin ödeme tarihiden itibaren işlemiş ve işleyecek yasal faizleri ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirketler üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrarlamıştır.
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı … vekili ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete tebliğ edilen müzekkere ile davadan haberdar olduklarını, bu sebeple davaya cevap sunma, bu bakımdan savunma ve iddialarımızı genişletme ve değiştirme haklarını saklı tuttuklarını, davacının işçilik alacaklarına ilişkin ödeme yaptığı belirtilen …’in müvekkili şirket nezdinde davacı … ihale ile alınan iş kapsamında … – … tarihleri arasında kısa bir dönem çalıştığını, müvekkili şirketin kendisinden sonraki firmalarla işyeri devri olmadığı gibi diğer işverenleri de tanımadığını, işçilerin tamamının da davacı … işçileri olduğunu, …’in müvekkili şirket nezdindeki çalışmasının müvekkili şirket ile davacı … arasındaki ihale süresinin sona ermesi sebebi ile sonlandığını, … davacı … bünyesinde yeni ihale alan şirketler bünyesinde kesintisiz ve aralıksız olarak çalışmasına devam ettiğini, müvekkili şirketin …’in herhangi bir işçilik alacağı bakımından sorumluluğunın bulunmadığını, işçi …’in iş akdinin davacı … tarafından personel azaltılması yönündeki talimat üzerine sonlandığı hususunun Antalya … İş Mahkemesi dosyası dava dilekçesinde açıkça belirtildiğini, işçinin iş akdinin sonlanmasının asıl işvereni davacının talimatından kaynaklanması sebebiyle müvekkili şirketin talep edilen alacaklar bakımından hukuken sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, müvekkili şirketin davacı … ihale alan firma konumunda olduğunu, alt işveren sıfatı ile istihdam ettiği tüm işçilere diğer davacı … ile akdedilen İhale Sözleşmesi ve Teknik Şartname hükümleri uyarınca ödeme yaptığını, müvekkili şirketin işçinin feshe bağlı talepleri bakımından gerek zamanaşımı gerekse esas yönünden sorumlu tutulmasının açıkça hakkaniyete aykırılık teşkil edeceğini, davacının taleplerine konu işçi …’in müvekkili nezdinde çalışma döneminde hak kazandığı tüm alacak kalemlerinin maaş hesabına yatırılmak suretiyle ödenmiş olduğundan davacının müvekkili şirkete rücu edebileceği herhangi bir kalem bulunmadığını, müvekkili şirket aleyhine ikame edilen haksız ve hukuki dayanaktan yoksun şekilde açılmış işbu davanın zamanaşımı ve esastan reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dışı işçi …’in davacı aleyhine Antalya … İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile işçilik alacakları talepli davayı açtığını, hükmedilen işçilik alacakları ile ilgili Antalya … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davacı anılan icra dosyasına ödediği miktarın tahsil etmek amacıyla huzurdaki davayı açtığını, rücuan tazminat davalarında zamanaşımı süresi bir yıl olması sebebiyle eldeki davanın zamanaşımı yönünden red edilmesi gerektiğini, müvekkili şirket İle davacı … arasında asıl işveren ve alt işveren ilişkisi bulunduğunu, davadışı …’in alt işverenler değişse dahi davacı bünyesinde çalışmaya devam ettiğini, müvekkili şirketin dava dışı …’in son işvereni olmadığını, dolayısı ile dava dışı …’in çalıştığı şirketler arasında asıl işveren, alt işveren ve son alt işveren ilişkilerinin değerlendirilip sonuca göre işverenler arasında sorumluluğunun tespit edilmesi gerektiğini, devreden alt işverenin devir tarihine kadar doğmuş ücret, fazla çalışma, hafta tatili çalışması, bayram ve genel tatil ücreti gibi işçilik alacaklarında sorumluluğunun devir tarihinden itibaren 2 yıl süreyle sınırlı olduğunu, dolayısı ile müvekkili şirketin talep edilen işçilik alacaklarından 2 yıl geçmesi ile de sorumluluğunun bulunmadığını, devir tarihinden önce doğmuş ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlar açısından, devreden işverenle devralan işverenin birlikte sorumlu olduklarını ve devreden işverenin sorumluluğunun devir tarihinden itibaren iki yıl süreyle sınırlı olduğunu, belirterek davanın esastan reddine yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili firmanın bahse konu işçiye bütün hak ve alacaklarını nakden ödediğini, müvekkili firmanın Antalya … İş Mahkemesinde görülen davada taraf olmadığını, ilgili dava sonucu verilen kararda ise müvekkili şirket aleyhine hüküm tesis edilmediğini, ilgili davanın müvekkiline ihbar edilmediğini, müvekkili şirketin … tarihinde … ihale usulüyle düzenlediği … ihale kayıt numaralı muhtelif yağmursuyu iletim hatları, sulama kanalları ile doğal derelerin temizlenmesi hizmet alım işini ekonomik açıdan en avantajlı teklifi sunarak aldığını, müvekkili şirketin işi bütün idari ve teknik şartnamelere 4734 sayılı Kamu İhale Kanuna , Hizmet İşleri Yönetmeliğine ve Genel Şartnamesine , … İhale Kayıt numaralı işin sözleşmesine uygun olarak Davacı … ile işbirliği içerisinde ve yine Davacı … denetiminde başarıyla bitirdiğini, davacı … müvekkili şirketten hizmet satın alımı gerçekleştirdiğini, görülen iş süresince çalışmak üzere …’in müvekkili şirket bünyesinde … tarihinde belirli süreli iş sözleşmesi gereğince işe başladığını, … tarihinde ise belirli işinin bitmesi neticesinde işten kendi isteğiyle ayrıldığını, toplamda çalıştığı gün sayısının … gün olduğunu, çalışma süresi boyunca ücretini tam ve eksiksiz aldığını, ayrıca fazlaya ilişkin herhangi bir hak ve alacağının kalmadığını, …’e …-TL kıdem tazminatı ödediğini, davacı … ihale dokümanı gereğince sorumluluğunun hak edişi ödemek olduğu iddiasında bulunduğunu, davacı … sorumluluğunun işin gereği gibi yapılıp yapılmadığını kontrol etmek işin yapımı sırasında iş güvenliği tedbirlerinin alınıp alınmadığını kontrol etmek, yeterli sayıda işçinin iş sahasında bulunup bulunmadığını denetlemek, teknik kadronun iş taahhütlerini kabul etmek vb. gibi maddeleri de içinde bulundurduğunu, işçinin kıdem tazminatı hak etmesi için, aynı işverene bağlı çalışma süresinin en az … yıl olması koşulu arandığını belirterek davanın müvekkili şirket açısından reddine ve yargılamaya dair bütün giderlerin karşı tarafa ödettirilmesine karar verilmesine, işçi alacağının müvekkili şirket ile illiyetinin bulunmadığının tespit edilerek hukuki menfaatlerinin hakkaniyete göre korunmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Davacı vekili tarafından ihale sözleşmeleri genel şartnameler, iş mahkemesi kararı, icra emri, ödeme belgesi, delil olarak sunulmuş, mahkememizce icra dosyası, iş mahkemesi dosyası, işçinin sigorta sicil dosyası celp edilmiş, davalı alt iş verenlerden işçinin işyeri özlük dosyası istenmiş, davalı … tarafından işyeri sicil dosyası sunulmuş, bilirkişi incelemesi yaptırılarak tüm deliller toplanmıştır.
Dava, davacı … asıl iş veren olarak dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının davalı alt işveren şirketlerden rücuen tahsili talebine ilişkindir.
Antalya … İş Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı dosyası celp edilmiş incelenmesinde, … tarafından davacı …’a ve davalı … A.Ş. aleyhine işçi alacağından (kıdem, ihbar ve yıllık izin ücreti) dolayı alacak davasının açıldığı ve yapılan yargılama sonucunda davanın tam kabulüne karar verildiği, kararın istinaf incelemesinden geçerek başvurunun reddeiyle … tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dava dilekçesine ekli ve celp edilen Antalya … İcra Dairesi’nin … esas sayılı takip dosyasındaki icra emrinin incelenmesinde, alacaklı … tarafından ilgili ilama dayanılarak davacı … ve davalı … A.Ş. aleyhine toplam …-TL üzerinden ilamlı takip yapıldığı, ödeme dekontunun incelenmesinde davacı … tarafından … tarihinde takip dosyasına …-TL ödendiği anlaşılmıştır.
Dava, sözleşmesel sorumluluğa dayalı olup, ödeme tarihlerinden itibaren yasal … yıllık genel zaman aşımı süresi geçmediğinden bir kısım davalıların zaman aşımı itirazı reddedilmiştir.
Tüm deliller toplandıktan sonra dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, alınan raporda özetle; iş mahkemesi dosyasında işçinin girdirilmiş bürüt ücretinin …-TL olarak tespit edildiği, işçinin son alt işvereninin … şirketi olduğu, bu şirket için bu ücret üzerinden hesaplama yapıldığı, diğer davalılar yönünden SGK hizmet dökümünde kayıtlı son bürüt ücret üzerinden hesaplama yapıldığı, kıdem tazminatında her alt işverenin kendi çalıştırdığı süre ve son ödediği ücret ile sınırlı sorumlu olduğu, bu doğrultuda hesaplama yapıldığı, iş mahkemesinde tüm hizmet süresi için hesaplama yapıldığından kıdem tazminatı tutarının farklı çıkacağı, yıllık izin ücreti konusunda da her alt işverenin kendi dönemi ile sınırlı sorumlu olduğu, ihbar tazminatından feshe bağlı tazminat olması sebebiyle sadece son alt işverenin sorumlu olduğu, davacının ödediği tutarın sadece …-TL’sinin rücu edilebilir olduğu belirtilerek davalıların bu tutar kapsamında ayrı ayrı sorumluluk tutarlarının hesaplandığı görülmüştür.
Tarafların rapora itirazlarının değerlendirilmesi için bilirkişiden ek rapor alınmış, sunulan ek raporda kök raporda değişiklik yapılmasını gerektiren bir hususun bulunmadığı belirtilmiş, mahkememizce davacının yeniden yaptığı itirazlar doğrultusunda kıdem tazminatı konusunda işverenlerin verdikleri son ücret dikkate alınmaksızın sadece her bir işverenin kendi hizmet süresinin toplam hizmet süresine oranlanması suretiyle rücu alacağının hesaplanması konusunda ikinci kez ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi tarafından bu doğrultuda hesaplama yapılarak sunulan … tarihli ikinci ek raporda sonuç olarak davacı tarafça ödenen tutarın tümünün dikkate alınıp davalıların ayrı ayrı sorumlu oldukları tutar hesaplanmıştır.
İncelenen tüm dosya kapsamına göre;
Davacı, … isimli … tarafından açılan davada kesinleşen karar ile …-TL ödemek zorunda kaldıklarını, imzalanan sözleşmeye göre işçilere yapılan tüm ödemelerden davalıların sorumlu olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Bir kısım davalılar ise sorumluluğun davacıya ait olduğunu savunmuş, ayrıca 4857 sayılı yasanın 112.maddesine eklenen fıkra sebebiyle kıdem tazminatından davacı asıl işverenin sorumlu olduğunu belirtmişlerdir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, işçiye ödenen bu tazminattan hangi tarafın sorumlu olacağına ve sorumluluğun hangi oranda olduğuna ilişkindir. Bir kısım davalılar 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. Maddesi uyarınca işçilik alacaklarından asıl iş verenin sorumlu olduğunu belirtmişler ise de, ilgili düzenleme işçiyi korumak amaçlı getirilmiş bir düzenleme olup, asıl işverenin bu sorumluluğu sadece işçiye karşıdır. Eldeki davada ise, uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümleri, aynı sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkla ilgili verilmiş mahkeme kararları ve genel hukuk prensipleri dikkate alınarak bir sonuca gidilmelidir. Diğer taraftan 7166 sayılı yasa ile 4857 sayılı kanunun 112.maddesine getirilen 6. Fıkra ile sözleşmede açıkça yazılmadığı sürece kıdem tazminatı konusunda asıl işverenin alt işverene rücu edemeyeceği düzenlenmiş ise de ilgili maddede açıkça belirtildiği üzere bu hususun … tarihinden sonra imzalanacak sözleşmeler için geçerli olduğu, somut olayda davacı ile davalılar arasında imzalanan sözleşmelerin bu tarihten önce olup ilgili yasa hükmünün uygulanamayacağı, kaldı ki Anayasa Mahkemesi’nin … tarihli … Esas, … Karar sayılı ilamı ile ilgili fıkranın iptal edildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin 22.1 Maddesi atfıyla sözleşmelerin eki olan Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin38, 39, 40 ve 41.maddeleri ile birim fiyat sözleşmesinin 7.1.c maddesindeki düzenlemeye göre işçiye ödenecek olan tazminatlardan davalı yüklenicilerin sorumlu olduğu, işçilik maliyetlerinin teklif edilen birim fiyatlara dahil edildiği anlaşılmaktadır. Bu düzenleme gereği yüklenicilerin, davacı tarafından ödenen tüm tazminattan sorumlu olduklarının kabulü gerekmektedir. Yani dava konusu kıdem tazminatından ve yıllık izin ücretinden her bir yüklenici işçiyi çalıştırdığı dönem itibariyle ödenen tazminatın tamamından sorumludur. Yine bu noktada bilirkişi kök ve birinci ek raporunda kıdem tazminatı konusunda İş Kanunun 14. Maddesi doğrultusunda işverenlerin kendi ödedikleri son ücrete göre sınırlı sorumlu oldukları belirtilmiş ise de iş kanunu hükümleri işçi açısından dikkate alınabilecek hükümler olup, somut olayda taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre hareket etmek gerektiğinden bilirkişinin bu mütalaasına itibar edilmemiş ve işçinin aldığı en son ücrete göre her bir işverenin kendi dönemi ile sınırlı olmak üzere sorumlu oldukları tutarların hesaplanmasına yönelik ikinci ek rapor alınmış ve bu doğrultuda karar verilmiştir. İhbar tazminatı ise feshe bağlı bir alacak olduğundan sorumluluğun sadece son alt işverende olduğu kabul edilmiştir.
Dava dışı işçinin öncelikle davalı … Şirketinde işçi olarak çalışmakta iken sırası ile ihale ile işi devralar … şirketi, … Şirketi, tekrar … şirketi ve son olarak davalı … şirketinde çalıştığı, yaptığı işe aynen devam ettiği, yani önceki alt işverenin ihale süresinin sona ermesi anında dava dışı işçinin iş akdinin sonlandırılmayıp ihaleyi yeni alan alt işveren nezdinde çalışmasını sürdürdüğü, bu itibarla yerel Yargıtay içtihatlarına göre davalılar arasındaki ilişkinin iş yeri devri niteliğinde olduğu, kıdem tazminatından ve yıllık izin ücretinden her bir işverenin işçiyi çalıştırdığı dönem ile sınırlı olarak sorumlu olduğu ve fakat yukarıda açıklandığı üzere işbu rücu davasında işçinin aldığı son ücrete göre hesaplama yapılması gerektiği, ihbar tazminatından son alt işveren … Şti’nin sorumlu olduğu, davalı yüklenicilerin sorumluluklarının miktarında davacının icra dosyasına ödediği faiz ve yargılama gideri dahil yapılan tüm ödemenin dikkate alınması gerektiği anlaşılmış, bu kabule göre hesaplama içeren … tarihli ikinci ek rapor dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiş, davacı ödeme tarihinden itibaren faiz isteyebileceğinden hükmedilen tutarlara ödeme tarihinden itibaren faiz işletilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın kabulü ile; toplam …-TL alacaktan;
a-… TL alacağın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
b-… TL alacağın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
c-… TL alacağın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
d-… TL alacağın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli …-TL harçtan peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …-TL harcın davalı … Şti.’nin sorumluluğu …-TL, davalı … A.Ş’nin sorumluluğu …-TL, davalı … Şti.’nin sorumluluğu …-TL, davalı … Şti’nin sorumluluğu …-TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan …-TL ilk masraf, …-TL tebligat gideri, …-TL müzekkere gideri, …-TL bilirkişi ücreti olmak üzere …-TL yargılama gideri ile peşin alınan …-TL toplamı …-TL’nin davalı … Şti.’nin sorumluluğu …-TL, davalı …. A.Ş’nin sorumluluğu …-TL, davalı … Şti.’nin sorumluluğu …-TL, davalı … Şti’nin sorumluluğu …-TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeniyle Adalet Bakanlığı Bütçesinden ödenen …-TL yargılama giderinin 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/a-13 maddesi gereğince davalı … Şti.’nin sorumluluğu …-TL, davalı … A.Ş’nin sorumluluğu …-TL, davalı … Şti.’nin sorumluluğu …-TL, davalı … Şti’nin sorumluluğu …-TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan alınarak hazineye irat KAYDEDİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan …-TL maktu vekalet ücretinin davalı … Şti.’nin sorumluluğu …-TL, davalı … A.Ş’nin sorumluluğu …-TL, davalı … Şti.’nin sorumluluğu …-TL, davalı … Şti’nin sorumluluğu …-TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi’nde ilgili Hukuk Dairesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.12/09/2023

Katip …
(E-imzalıdır)

Hakim …
(E-imzalıdır)