Emsal Mahkeme Kararı Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/196 E. 2023/736 K. 15.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/196 Esas
KARAR NO : 2023/736
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 03/06/2020
KARAR TARİHİ : 15/11/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkili … Hizmet Alımı İşinin ihale edilmesi neticesinde ihaleyi alan davalı şirketlerin, ihale dökümanı gereğince müvekkili kuruma hizmet verdiklerini, davalı şirketlerin ihale konusu işi dava dışı işçi gibi işe aldığı işçiler eliyle tamamladığını ancak, davalı şirketler tarafından işe alınan ve çalıştırılan dava dışı işçi … tarafından müvekkili şirkete ve taşeron firmaya işçilik alacakları istemi ile açılan arabuluculuk başvurusu neticesinde işçiye …-TL’nin … tarihinde ödendiğini, yüksek mahkeme kararlarında dava dışı işçi, diğer davalı şirketler nezdinde çalışmış olup, mahkemelerce işçinin alacağını garanti altına almak adına bu ücretlerin ödenmesinden müvekkil kurumun da bu şirketler ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğuna karar verildiğini, davalı firmalar ile müvekkili … arasında imzalanan sözleşmede ” Yüklenici çalıştırdığı işçilerin … Çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır.” hükmüne yer verildiğini belirterek davalı taşeron şirketler tarafından, müvekkili … sunulan hizmet alımı ihalesi kapsamında, karşı taraf şirketler tarafından çalıştırılan dava dışı işçi … ‘ın müvekkili … ve taşeron firmaya işçilik alacakları istemi ile açtığı arabuluculuk başvurusu neticesinde işçiye ödenen işçilik alacakları ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin, alt işveren konumunda bulunan davalı şirketlerden rücuen tazmini ile …-TL’nin ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren; …-TL olan arabuluculuk ücretinin ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren toplamda …-TL’nin arabulucuk yoluna başvuru tarihi ile ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tahsiline, alınan bedelin tahsil edilememesi halinde müvekkili kurumun telafisi imkansız zararlara uğrama tehlikesinin bulunması ihtimaline binaen teminatsız olarak malvarlığına, menkul ve gayrimenkul mallarına 3. Kişilerde bulunan hak ve alacaklarına, trafik tescil ve tapu kayıtlarına dava konusu edilen alacak miktarı kadar ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini, davanın kabulünü, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilinin cevap dilekçesinde özetle; dava konusu hizmet sözleşmesinde teklif birim fiyatın unsurları arasında kıdem tazminatı yer almadığını, feshe bağlı olmayan alacakları açısından devreden alt işveren döneminde doğmuş olan haklar bakımından devreden alt işveren devir tarihinden itibaren iki yıl boyunca sorumlu olmaya devam edeceğinden devir tarihini takip eden iki yıl içinde bu alacakları işçiye ödeyen devralan alt işveren veya asıl işveren devreden alt işverene rücu hakkı mevcut olduğunu, devir tarihinden itibaren iki yıl geçtikten sonra ise devreden işveren döneminde doğmuş olsa dahi devreden alt işverene bu alacak kalemleri bakımından rücu edilemeyeceğini, müvekkilinin ücret alacakları yönünden rücu sorumluluğunun ortadan kalktığını belirterek davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Mahkememizce taraf delilleri toplanmış, dava dışı işçinin SGK kayıtları, ihale evrakları ve taraflar arasında imzalan sözleşmeler dosyamız içerisine alınmış, Nitelikli Hesaplama Uzmanı bilirkişiden rapor aldırılmıştır.
Bilirkişinin … tarihli raporunda özetle; davalı taşeron şirketler tarafından çalıştırılan dava dışı işçi …’ın İdareye ve taşeron firmaya işçilik alacakları istemi ile başvurduğu dava şartı arabuluculuk görüşmeleri neticesinde; anlaşmaya varılmak suretiyle işçiye ödenen İşçilik alacakları(kıdem ve ihbar tazminatı ile işçi vekili vekalet ücreti) ile arabuluculuk ücretinin, alt işveren konumunda bulunan davalı şirketlerden rücuen tazmini istemi ile …-TL’nin ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren; …-TL olan arabuluculuk ücretinin ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren toplamda …-TL’nin arabulucuk yoluna başvuru tarihi ile ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı şirketlerden rücuen tahsilinin talep edildiği, dava dışı işçinin hak ettiği kıdem ve ihbar tazminatının … TL olduğu tespit edilmekle ; arabuluculuk anlaşması neticesinde davacı … tarafından dava dışı işçiye … tarihinde ödenen … TL’nin … TL’sinin kıdem ve ihbar tazminatı olduğu, …TL’sinin ise arabuluculuk görüşmelerinde işçiyi vekilen temsil eden avukata ödenen vekalet ücreti olduğu tespit edilmiş olmakla ; davacı … tarafından … tarihinde ödenen … TL arabuluculuk ücreti ile dava şartı arabuluculuk faaliyeti kapsamında yapılan anlaşma ile işçi vekiline ödenen …TL vekalet ücretinin yerleşik yargıtay kararları gereğince işçilik alacaklarının feri Mahiyetinde sayılıp sayılmadığı konusundaki hukuki değerlendirmenin Mahkememize ait olduğu, taraflar arasında imzalanan sözleşme maddelerinin yorumlanarak belirtilen işçilik hak ve alacaklarından hangi tarafın ne oranda sorumlu olacağını belirtilerek seçenekli hesaplama yapıldığı, davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacakları için davalı işverenlere rücu edebileceğinin kabulü halinde; alacaklarının yarısı (1/2si) kadar Kıdem ve ihbar tazminatı için işçiye ödenen … TL’nin yarısı olan … TL’sini, Dava şartı arabuluculuk anlaşma tutanağı kapsamında dava dışı işçi vekiline ödenen …TL’nin yarısı olan …TL’sini, Dava şartı arabuluculuk anlaşma tutanağı kapsamında; arabulucu ücreti için arabulucuya ödenen …TL’nin Yarısı olan …TL’sini,davalı alt yüklenicilere rücu edebileceği , 2. seçenek: Davacı asıl alt işverenlere rücu edebileceği işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının tamamı kadar davalı kabulü halinde; Kıdem ve ihbar tazminatı için işçiye ödenen … TL’nin tamamını, Dava şartı arabuluculuk anlaşma tutanağı kapsamında dava dışı işçi vekiline ödenen … TL’nin tamamını, Dava şartı arabuluculuk anlaşma tutanağı kapsamında; arabulucu ücreti için arabulucuya ödenen … TL’nin tamamını,davalı alt yüklenicilere rücu edebileceğini belirttiği görülmüştür.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas, … Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere; Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
Dava, davacı … asıl işveren olarak dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının davalı alt işveren şirketlerden rücuen tahsili talebine ilişkindir.
Davacı, … isimli işçi tarafından başlatılan arabuluculuk görüşmeleri neticesinde …-TL işçilik alacağı ile …-TL arabuluculuk ücreti olmak üzere toplam …-TL ödemek zorunda kaldıklarını, imzalanan sözleşmeye göre işçilere yapılan tüm ödemelerden davalıların sorumlu olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Davalılar ise sorumluluğun davacıya ait olduğunu savunmuş, ayrıca 4857 sayılı yasanın 112.maddesine eklenen fıkra sebebiyle kıdem tazminatından davacı asıl işverenin sorumlu olduğunu belirtmişlerdir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, işçiye ödenen bu tazminattan hangi tarafın sorumlu olacağına ve sorumluluğun hangi oranda olduğuna ilişkindir. Davalılar 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. Maddesi uyarınca işçilik alacaklarından asıl iş verenin sorumlu olduğunu belirtmişler ise de, ilgili düzenleme işçiyi korumak amaçlı getirilmiş bir düzenleme olup, asıl işverenin bu sorumluluğu sadece işçiye karşıdır. Eldeki davada ise, uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümleri, aynı sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkla ilgili verilmiş mahkeme kararları ve genel hukuk prensipleri dikkate alınarak bir sonuca gidilmelidir. Diğer taraftan 7166 sayılı yasa ile 4857 sayılı kanunun 112.maddesine getirilen 6. Fıkra ile sözleşmede açıkça yazılmadığı sürece kıdem tazminatı konusunda asıl işverenin alt işverene rücu edemeyeceği düzenlenmiş ise de ilgili maddede açıkça belirtildiği üzere bu hususun … tarihinden sonra imzalanacak sözleşmeler için geçerli olduğu, somut olayda davacı ile davalılar arasında imzalanan sözleşmelerin bu tarihten önce olup ilgili yasa hükmünün uygulanamayacağı, kaldı ki Anayasa Mahkemesi’nin … tarihli … Esas, … Karar sayılı ilamı ile ilgili fıkranın iptal edildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin 22.1 Maddesi atfıyla sözleşmelerin eki olan Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin38, 39, 40 ve 41.maddeleri ile birim fiyat sözleşmesinin 7.1.c maddesindeki düzenlemeye göre işçiye ödenecek olan tazminatlardan davalı yüklenicilerin sorumlu olduğu, işçilik maliyetlerinin teklif edilen birim fiyatlara dahil edildiği anlaşılmaktadır. Bu düzenleme gereği yüklenicilerin, davacı tarafından ödenen tüm tazminattan sorumlu olduklarının kabulü gerekmektedir. Yani dava konusu kıdem ve ihbar tazminatı için işçiye ödenen …-TL’nin tamamından, dava dışı işçi vekiline ödenen …-TL’nin tamamından yine arabulucu ücreti için arabulucuğa ödenen …-TL’nin tamamından davalı alt yüklenicilerin sorumlu olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ ile; …-TL’nin …, …-TL’nin … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli …-TL harçtan peşin alınan …-TL harcın mahsubu ile bakiye …- TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan …-TL ilk masraf, …-TL bilirkişi gideri, …-TL müzekkere gideri olmak üzere …-TL yargılama gideri ile peşin alınan …-TL toplamı …- TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan …-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
6-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeniyle Adalet Bakanlığı Bütçesinden ödenen …-TL yargılama giderinin 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/a-13 maddesi gereğince davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat KAYDEDİLMESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı (davalı vekili e-duruşma ) miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 15/11/2023

Katip …
(E-İmzalıdır)

Hakim …
(E-İmzalıdır)