Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/653 Esas
KARAR NO : 2022/206
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/02/2017
KARAR TARİHİ: 21/03/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin Konya ilinde sebze meyve ticareti ile uğraştığını, Serik halindeki ticaretini sürdürebilmesi için 15/11/2013 tarihli sözleşme gereğince davalılardan …Yaş sebze Meyve derneğine dava konusu muhatabı …bankası A.Ş mevlana şubesi olan … seri numaralı 500.000 TL bedelli keşide yeri, keşide tarihi ve lehtar kısmı yazılmamış bir çeki teminat olarak bu der- neğin yetkilisi …a teslim ettiğini, müvekkilinin sezon bitiminde davalı Dernek başkanından bu çeki hal esnafına borçlu olmadığı için geri istediğini, davalı Dernek başka- nının müvekkili şirket yetkilisi …’ın kardeşi …’ın ve onun ortaklarının borçlarını ödemediklerinden bahisle bu çeki iadeye yanaşmadığını, bu çekin bilahare davalı Dernek tarafından ciro edilmek suretiyle diğer davalı …’a teslim edildiğini, onun da bankaya ibraz etmesi üzerine karşılıksız kaşesi vurulduğunu, 220.000,00.-TL alacak üzerinden müvekkili hakkında takibe geçildiğini müvekkilinin davalı …’la her hangi bir ticari ilişkisinin olmadığını belirterek davalılara borçlu olmadığının tespitine ve tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı dernek başkanlığı cevap dilekçesinde özetle: Davanın reddine ve tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili süresinde vermediği cevap dilekçesinde özetle: Borçlu olmadığını ispat yükünün davacı üzerinde olduğunu, davacının iddialarını kabul etmedikle- rini belirterek davanın reddine ve tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce konu ile ilgili soruşturma evrakları toplanıp dosya arasına alınmıştır.
İcra dosyası incelendiğinde, davalı … tarafından davacı şirket hakkında 10/11/2014 keşide tarihli 500.000,00.-TL bedelli davacı tarafıdan davalı derneğe keşide edilen ondan ciro yoluyla davalı alacaklıya geçen dava konusu çeke dayalı olarak 220.000,00 .-TL asıl alacak üzerinden tazminat komisyon ve ihtiyati haciz masraflarıyla faiz talep edilmek suretiyle takibe girişildiği, takibin durmadığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce isticvap davetiyesi çıkartılan davalı dernek yetkilisi … duruşmadaki beyanında özetle: Kendisine gösterilen davacının dayanağı olan 05/11/2013 tarihli dava konusu çekin dernek başkanı sıfatı ile teslim aldığına ilişkin sözleşmedeki imzanın kendisine ait olmadığını beyan etmiştir. Bu beyan davacı tarafça kabul edilmemiştir.
Mahkememizce davacı şirketin ibraz edilen ticari defterleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde 2012-2013-2014 ticari defterlerinin kapanış tasdiklerinin yapıldığı, 2015 yılı ticari defterlerinin kapanış tasdiklerinin yapılmadığı bu çekin davacı şirket tarafından davalı derneğe veya bir başka kişiye veridiğine ilişkin kayıt olmadığı …’a her hangi bir borcu olduğuna ilişkin bir kayıt olmadığı, davacının bu çeke dayalı olarak her hangi bir borcunun olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca alınan raporda ise davacı şirketin 165,47.-TL tutarında vergi borcu 425,25.-TL sigorta pirimi borcu olduğu yani iddia edilen çekin verilme- sine sebep olan teminat olgusunu koruyucu bir hal esnafına borcu olduğuna dair kayıt olmadığı anlaşılmıştır.
Davalı Derneğin defterleri üzerinde yapılan incelemede ise davalı derneğin alacağı ve borcu ile ilgili bir kaydının olmadığı belirlenmiştir.
Mahkememizce kaldırma kararından önce özetle: Her ne kadar gerek davacı şirket kayıtlarında gerekse davalı dernek kayıtlarında davacının bu çekin düzenlenmesine sebep olacak bir ticari borcun olduğuna dair kayıt yok ise de böyle bir çeki düzenleyenin borçlu olmadığını ispat yükünün kendi üzerinde olduğu, bu çekin davacının iddiasına göre hal esna- fına her hangi bir borcuna karşılık değil teminat olarak düzenlendiğinin anlaşıldığı, davalı dernek yetkilisinin çekin düzenlenmesine ilişkin sözleşmedeki imzayı isticvap davetiyesinde inkar ettiği, bunun aksine bir delil de davacı tarafça ibraz edilemediği, bu durumda davanın ispatlandığından söz edilemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş;
Mahkememiz kararının istinafı üzerine Antalya bölge adliye mahkemesi özetle “Menfi tespit davaları kısmi dava olarak açılamaz. (aynı yönde Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 13/12/2017 tarih, 2016/14070 esas, 2017/7936 karar sayılı ilamı) Davacı davaya konu 500.000,00-TL tutarındaki çeki davalı dernek başkanlığına teminat olarak verdiğini, bu nedenle borçlu olmadığının tespitini talep ettiğine göre, davacının çek miktarı 500.000,00-TL üzerinden alınması hesaplanan 34.155,00-TL nispi karar harcınin 1/4’ü olan 8.538,75-TL’yi peşin olarak yatırması gerekirken, sadece 3.757,05-TL nispi karar harcı yatır” dığı gerekçesi ile eksikliğin tamamamlanması için mahkememiz kararını kaldırmıştır.
Davacı tarafa verilen sürede bakiye peşin harcın yatırıldığı görülmüştür.
Mahkememizce davalı dernekten dava konusu çekin konu edildiği sözleşme istenmiş ise de davalı dernek bu sözleşmeyi dosyaya sunmamıştır. Mahkememize verdiği yazılı cevapta ise belirtilen belge aslının kendilerinde olmadığını ifade ettikler görülmüştür.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede: BAM ın kaldırma kararına uygun olarak davacı tarafın gerekli bakiye peşin harcı yatırdığı anlaşılmaktadır. Yine davacı tarafın talebine uygun olarak davalı derneğe davacının dayandığı belge aslının ibrazı için davetiye çıkarılmış fakat davalı dernek böyle bir belgenin olmadığını beyan etmiştir. Daha önceki kararımızda belirtildiği üzere ispat yükünün davacıda olması ve dayandığı belge aslını mahkemeye ibraz edememesi karşısında davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
Davacının hakkında ki Antalya 9. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından ve bu dosya dayanağı çekten dolayı borçlu olmadığına ilişkin davalı takip alacaklısı ve lehtara karşı açtığı menfi tespit davasının ayrı ayrı REDDİNE,
Tedbir fiilen uygulanmadığından davalı tarafın tazminat talebinin REDDİNE,
Alınması gerekli 80,70.-TL harcın, peşin olarak alınan 3.757,05.-TL ve tamamlama yoluyla alınan 4.781,70.-TL olmak üzere toplam 8.538,75.-TL harcın mahsubu ile kalan 8.458.05.-TL harcın davacıya talebi halinde İADESİNE,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalanının karar kesinleştiğinde talebi halinde davacıya İADE EDİLMESİNE,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca belirlenen nispi 42.050,00.-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davalı …mirasçılarına verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı (düzeltilerek= davacı vekilinin ve ölen davalı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda), HMK’nun 345 maddesi uyarınca gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahke- mesi ilgili hukuk dairesinde istinaf kanun yoluna açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulünce anlatıldı. 21/03/2022

Katip …
(E-İmzalı)

Hakim …
(E-İmzalı)