Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/53 Esas
KARAR NO : 2023/16
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 07/02/2019
KARAR TARİHİ : 13/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; … terminalinde … numaralı … seferini gerçekleştirecek olan uçak, yolcu alım işleminin ardından köprü operatörü … personeli … tarafından uçağın orta kapısındaki … numaralı köprüyü geri çekmesi sırasında havalimanı pat alanında uçağın sol motor ön panel üst kısmına hasar vermesi sonucunda uçakta yaklaşık 5 cm çağında bir delik oluştuğunu, müvekkilin planlamış olduğu uçuşun iptal edildiğini, … Genel Müdürlüğünün … tarih, 09:00 saatli ilk kaza bilgi formunda uçağın nosecwoll sacında yırtılma meydana geldiğinin tespit edildiğini, yapılan tetkikler neticesinde havalimanı işletmesi personeli …’in uçağa hasar vermesi sonucunda 1.derece asli kusurlu olduğunun tespit edildiğini, müvekkil şirkete ait uçak için toplam yolcu bulunduğunu, meydana gelen kaza sonucu seferin gerçekleştirilemediğini, müvekkil şirketin uçak içinde bulunan yolculara başka hava yolu firmaları ile ulaşım imkanı sağlamak zorunda kaldığını, yolculara ait konaklama ve yer hizmetleri bedellerinin ödendiğini, konaklama ve bilet bedelleri için ….-USD, yer hizmetleri bedelleri için 21.647,81.-TL olmak üzere toplam ….-USD ödeme yapmak zorunda kaldığını, meydana gelen hasarın onarım bedeli olarak ….-USD ödendiğini, ilk kaza bilgi formu ve Kaza Raporu Formlarında düzenlenen raporda kaza sonucunda müvekkile ait uçağın uçuş yapamayacak derecede hasarlandığı, uçağın yer kazası geçirdiği ve tamir görmesi gerektiğinin belirtildiğini, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği’nin Sorumluluk bölümünde yer alan 6.maddesinde yönetmelikte yer alan yer hizmetleri hükümlerinin yerine getirilmesinden havalimanı işletmecilerinin sorumlu tutulduğunu, pat sahalarında gerçekleşen kazalara ilişkin … Genel Müdürlüğü Havalimanları Pat Sahalarında Araç Kullanma Yönergesi beşinci bölümde kaza durumunda uygulanacak usul ve esaslar başlığının 35.maddesinde zarar, ziyan ve hasar sorumluluğunun düzenlendiğini, madde de kaza sonucu meydana gelen üçüncü şahısların can ve malları dahil zarar, ziyan ve hasar kazaya karışan araçların kullanıcısı hizmet veren kuruluşlar tarafından karşılanır maddesinin düzenlendiğini, yönetmelik ve yönerge gereği davalılardan hizmet veren …’nin zararı karşılamakla yükümlü olduğunu, davalılar … ve havalimanı işletmecisinin kaza sonucu müvekkilinin uğradığı zararı karşılamakla yükümlü olduğunu, müvekkilinin kaza sebebiyle uğradığı zarar ile birlikte kendisine ait uçağın bir süre kullanılamaması nedeniyle ilk olarak ….-USD kazanç kaybına uğradığını belirterek davanın kabulü ile, şimdilik ….-USD zararın haksız fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren işleyecek olan yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrarlamıştır.
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı … vekilinin ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; davacının yabancı bir tüzel kişi olduğunu, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 48.maddesi uyarınca teminat göstermek zorunda olduğunu, davacı şirketin hasara uğrayan … tescil numaralı uçağın maliki olduğunu ispatlayacak nitelikte herhangi bir delil sunmadığını, uçak mülkiyetinin kendisine ait olduğunu ispatlamadığı sürece davacı tarafın aktif dava ehliyetine sahip olmadığını, davacı tarafın ileri sürdüğü taleplerin kabulü durumunda müvekkilinin havacılık sorumluluk … poliçesi sigortacısı olan … A.Ş’nin zarardan dolayı sorumlu olacağından … A.Ş’ye davanın ihbar edilmesi gerektiğini, davacı tarafından bahsi geçen onarım bedeline ilişkin olduğu iddia edilen bu faturalar ile hasar arasında illiyet bağının kurulmasının mümkün olmadığını, faturaların dava konusu hasarın giderilmesine ilişkin olduğuna dair bir delil sunulmadığını, meydana gelen hasar ile ilgili olarak herhangi bir ekspertiz incelemesi yapılmadığını, davacı tarafın talep ettiği zarar kalemleri arasındaki illiyet bağını ispatlaması gerektiğini, bahsi geçen tutarların ödendiğine dair talebini ispatlayacak nitelikte bir delil sunmadığını, talep edilen meblağların fahiş olduğunu, taraflarınca kabul edilmediğini, davacı tarafın iki uçuşunu birleştirmek ve yolcularını iki sefer yerine tek seferde taşımak suretiyle büyük bir masraf kaleminden kurtulduğunu, bu surette yapmaktan imtina ettiği masrafların hesaplanacak toplam hasar tutarından düşülmesi gerektiğini, davacı tarafça sunulan faturaların tamamına yakınının davacı şirket adına keşide edilmediğini, dava ile bir bağlantısı bulunmadığını, davacı tarafın zararı azaltma külfetine aykırı davranarak zararı azaltmaktan ziyade dayanaktan yoksun bir şekilde şişirmek ve bunun sonucu haksız kazanç elde etmek yolunu tercih ettiğini belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalı … davaya yanıt vermemiş, duruşmalara da katılmamıştır.
Mahkememizce dava, …ne ihbar edilmiş, ihbar olunan … şirketi dosyaya herhangi bir cevap veya beyan dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır
DELİLLER VE GEREKÇE :
Davacı vekili tarafından unvan değişikliğine ilişkin ticaret sicil kayıtları, kazaya ilişkin fotoğraflar, kaza bilgi formu, … Pat sahaları ayrıntılı kaza raporu formu, yolculara ait konaklama, bilet, yer hizmetleri faturaları, uçak onarım faturaları, … genel müdürlüğü havalimanları Pat sahalarında araç kullanma yönergesi, arabuluculuk tutanağı, siparişler, faturalar, taşıma senetleri, onarım talimat belgesi, konaklama ve bilet faturaları, masraf belgeleri, kaza yapan uçağa ait planlanamayan uçuş tablosu, … yapısal tamirat kılavuzu, … bakım formu, uçak kabul sertifikası, müşteri emir formları ve uçak kazasına ilişkin teknik servis raporları ve tahliye belgeleri, ödeme belgeleri, davalı şirketler ile imzalanan hizmet sözleşmesi, faturalar ve tercümeler ibraz edilmiş, mahkememizce dosya üzerinden bilirkişi raporları ve ek rapor aldırılmıştır.
Mahkememizin … tarihli celsesinde davalı vekilinin davacının yabancı tüzel kişi olduğu, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 48.maddesi uyarınca teminat göstermek zorunda olduğu bildirilmekle bu talebi yönünden Rusya Federasyonu Lahey sözleşmesine taraf olduğundan MÖHUK 48 madde gereğince davacının teminat göstermesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosya resen seçilen elektrik ve elektronik mühendisi bir bilirkişiye tevdi edilerek zararın tespitine yönelik rapor hazırlanması istenmiş, bilirkişi tarafından mahkememize ibraz edilen … tarihli ön raporunda özetle ve sonuç olarak; dava konusu olayda incelemesi gereçekleştirilecek zarar tazmini konularının tamamen uçakta meydana gelen mekanik hasar ve uçuşun gerçekleştirilememiş olması nedeniyle meydana gelmiş olan hizmet bedelleri üzerine yoğunlaştığını, uzmanlığının Elektrik-Elektronik Mühendisliği tabanlı uçağın elektrik-elektronik aksamı ve donanımı üzerine olduğunu, uçakta maydana gelen mekanik aksam üzerindeki hasar ve akabinde oluşan hizmet bedelleri ile ilgili tazminat hesabı konuları uzmanlık konularını kapsamadığını, uçakta meydana gelen hasarın ve hizmet bedellerinin hesaplanması konularında rapor hazırlanabilmesi için bir uçak mühendisi veya uçak malzemeleri konusunda uzmanlaşmış bir makine/malzeme mühendisi ve havaalanı lojistik/yer hizmetleri konularında uzman bilirkişilerden oluşan bir bilirkişi heyeti oluşturulmasının bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosya talimat yolu ile İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilerek, dosyanın hava alanı lojistik yer hizmetlerinden anlayan uçak endüstrisi mühendisi ile turizm sektöründe uzman bilirkişiden oluşacak heyete tevdi ile iddia ve savunma tüm dosya kapsamı irdelenmek suretiyle zararın tespitine yönelik rapor alınması istenmiş, bilirkişi heyeti tarafından ibraz edilen … tarihli raporda özetle ve sonuç olarak; Uçağın teknik Jogbookdaki orijinal sayfalarının okunaklı olarak gönderilmesi yapılan çevirilerin sayfa atlanmaksızın eksiksiz yapılmasının gerektiği, özellikle teknik numaralarının çeviride belirtilmesi gerektiği, teknik … sayfalarının hasar gününden tamirin bittiği güne kadar ki sayfaları gönderilmesi gerektiği, eğer tamir edilmiş bölge için sonrası yapılacak bir periyodik denetleme varsa bu teknik logunda yollanmasının gerektiği, (… tamir prasedürü) Kalıcı tamir sonrası hasarlı bölgede denetleme yapıldıysa bilgilendirme yapılması gerektiği, teknik … sayfalarının çevirisi sonrasında havacılık terminolojisine hakim Lisanslı uçak teknisyeni tarafından kontrol edilmesi ve çeviri sayfalarında imza ve mührünün olması gerektiği, önlü arkalı çeviri yapılan sayfaların öndeki açıklamaları içerip içermediği kontrol edilmesinin gerektiği, … sayfalarının okunaklı olmaması gerekse çeviri sayfalarının eksik olması hasarlı parçaların listesinin teknik logda görülemediğini, bu tür bilgilerinde yer verilmesi gerektiği, Lip skin parçasının (…) hasar gördüğünün söylendiği, bu parçanın sipariş edilen diğer parçadan alınarak tamir yapıldığı, teknik … da yada mühendislik iş emrinde teknisyen tarafından mühürlenmiş olan ilgili sayfaların gönderilmesinin gerektiği, hasarın nasıl tamir edileceğiyle ilgili bilgilendirme yazışmaları davalı ve davacı firma arasındaki görüşmeler varsa bu tür belgelerinde yollanması gerektiği, tamir edilecek bölgedeki parçalarırı gümrükten çekiliş tarihleri, tamir süresi, parça tedariki vs. belgelerin yollanması gerektiği ve teknik … sadece …: … okunaklı olduğunu, diğer sayfalarda parça değişim bölümü doldurulup doldurulmadığının görülmediği, varsa hasarlı bölgelerin dış yüzeyi veya iç yüzeydeki fotoğraflarının gerektiği, hasarın ölçümü değerleri, tamir sonrası fotoğraflar, değişen parçaların listesinin … tamir el kitabından ayrıntılı olarak belirtilmesi varsa mühendislik iş emrinin yollanılması gerektiği, (Lisanslı teknisyen tarafından mühürlenmiş olacak) bu prosedürde belirtilen kalıcı ya da geçici tamirde değişmesi gereken parçaların (Yapısal Tamir Kitabı) sayfalarından alıntılar yapılıp değişen parçaların ilgili paragrafta gösterilmesi gerektiği, değişen parçaların teknik … book ya da mühendislik iş emrinde belirtilmişse ayrıntılı olarak gönderilmesi gerektiği, sökülen takılan parçaların listesi pn ve sn belirtilmesi ve bunların lisanslı uçak teknisyeni tarafından mühürlü olması gerektiğini, teknik … sayfaları okunaklı olmaması ve çeviride bazı sayfaların görülmemesi üzerine bu değişimlerin lisanslı teknisyen tarafından onaylanmış teknik … book yada mühendislik iş emri gerektiği, hasarın oluşumu ve tamirin bitiş süresindeki planlı uçuşlarının permi (uçuş izni ve slot iptallerinin Türkiye ve Rusya sivil otoritelerine yollanmış olan bilgiteri; (Kaza yapan uçağın 06-07-08- 09-10-11-13 tarihli uçuşların bilgilerinin) teknik Faturaların düzenli şekilde ne için olduğu excel fistesinde belirtilmesi gerektiği, faturaların tamir ile ilgili olarak ne için olduğunun dosyada görülmediği, tamir … tarihinde bittiğinin söylendiği, faturaların kontrolünün uzmanlık alanı dışında olduğunu, bazı parçaların siparişi proforma bazı faturaların Rusça olması bazılarının İngilizce fatura olması bunların kontrolünün mali müşavir ya da muhasebe uzmanın tarafından kontrol edilmesi gerektiğini, bu faturaların şirket kayıtlarına geçip geçmediği, faturaların hangi firma için kesilmesi gerektiği gibi konularda dosyaya mali müşavir bilirkişinin eklenmesi gerektiği, bunun dışında lojistik ve taşıma konularında uzman bir bilirkişinin de dosyaya eklenmesi gerektiği, yönetmeliğin 10.maddesinde “Hizmet hakkı” koşullarının belirtildiği, maddeye göre; “(1) Bu maddeye atıfta bulunulması halinde, aşağıdaki hizmetler yolculara bedelsiz olarak sağlanır. 3) Beş saat ve üzeri gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek, ilave sıcak ve soğuk içecekler ile ilave hafif ara yemeği. b) Bir daha fazla pece konaklamanın gerekli hale geldiği durumlarda lcu için ilave bir konaklamanın gerekli hale geldiği durumlarda, oteide veya uygun bir konaklama tesisinde konaklama. c) Havaalanı ve konaklama yeri (otel benzeri) arasındaki ulaşım.” dosyada konaklama, yiyecek-içecek ve ulaşım hizmeti sorumluluğunun yerine getirildiğinin görüldüğünün belirtildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyeti tarafından bir takım eksiklikler bildirilmesi nedeniyle davacı vekili tarafından uçağın teknik, … çevirileri, tamir prosedürü belgeleri, sipariş belgeleri, gümrük çekim tarihleri, parça değişim bölümleri, hasarlı bölgelerin dış ve iç yüzey fotoğrafları, hasar ölçüm değerleri, tamir sonrası fotoğraflar, mühendislik iş emirleri, değişen parçalar listesi, uçuş programı, teknik faturalar, yer hizmetleri faturaları ve açıklamaları ibraz edilmiş, mahkememizce dosya yeniden rapor veren bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, heyete bir mali müşavir ve bir lojistik ve hava yolu taşımacılığı konusunda uzman bilirkişilerde dahil edilerek tüm dosya kapsamına göre davacının talep edebileceği tazminat tutarı ve davalının sorumluluğu konusunda rapor hazırlanılması istenmiş, bilirkişi heyeti tarafından ibraz edilen … tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle ve sonuç olarak; tamir için yapılan masrafların ve prosedürlerin (…) havacılık mevzuatına uygun olarak yapıldığı teknik faturalarda yazılan değerlendirmelerin üreticinin yayınladığı parçaların kullanıldığının görüldüğünü, tamirin başarılı bir şekilde yapılarak lisanslı teknisyen tarafından onaylandığının görüldüğünü, hasarlı bölgenin tamirinin bitiş tarihinin … olduğunu, teknik faturanın tamir bedeli toplamının … USD olduğu, bu teknik fatura dahil, mali yönden yapılan inceleme neticesinde davacının toplam alacağının ….-USD olduğu, bu meblağın Montreal Sözleşmesi uyarınca taşıyıcının tüm yolculara karşı gecikmeden dolayı sorumlu olacağı azami miktarın altında kaldığı ve dolayısıyla davalının belgelenmiş bu tutardan sorumlu olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Dava, … tarihinde davacıya ait uçağın yolcu alım işleri sonrasında davalılardan … A.Ş. personeli diğer davalı … tarafından uçağın orta kapısındaki köprüyü geri çekmesi sırasında havalimanı pat alanında uçağın sol motor, ön panel üst kısmına çarparak hasar vermesi sonucunda uçakta oluşan hasar nedeniyle iptal edilen uçuşlar nedeniyle gerçekleştirilemeyen seferler, iptal edilen uçuş nedeniyle yolculara sağlanan konaklama, bilet ve yer hizmeti bedelleri ve hasarın onarım bedeli olarak toplam ….-USD zararın olay tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsili davasıdır.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller, hüküm vermeye yeterli ve elverişli görülen en son … tarihli bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; davacı taşıyıcının iptal edilen uçuşlar nedeniyle Montreal Sözleşmesi uyarınca yolculara karşı belirli limitler dahilinde sorumlu olduğu, kaza nedeniyle sadece gecikme halinin değil, uçuş iptalinin de söz konusu olduğunu, davalı havalimanı işletmesinin sorumluluğunun haksız fiil hükümlerine dayalı olup, Möhuk 34/f.1 madde gereğince haksız fiilden doğan borçların haksız fiilin işlendiği ülke hukukuna tabi olup, haksız fiil Türkiye de gerçekleştiğinden olayda TBK hükümlerinin uygulanacağı, davalılardan … A.Ş’nin kendi çalışanı olan diğer davalı …’in asli kusuru ile uçağa verdiği zararlar nedeniyle uygun illiyet bağı çerçevesinde dosya kapsamında davacı taşıyıcı tarafından belgelendirilebilen ve ispatlanabilen yolculara karşı yapılan tüm masraflar ile birlikte yer hizmetleri ve uçak onarım masrafları ile uçağın kullanılmaması sebebiyle oluşan kazanç kaybı nedeniyle davacıya karşı sorumlu olduğu, mali yönden de davacının sunmuş olduğu yurt dışı faturaları, alınan hizmet ve yapılan ödeme konusunda uyumlu olup, yurt dışı giderlerinin tamamının belgeye dayalı olduğu, Türkiye de düzenlenen masraf belgelerinin de yazar kasa fişlerine bağlı olduğu, dekontlar üzerindeki rakamlar üzerinden hesaplama yapıldığı, tamir için yapılan masrafların ve prosedürlerin havacılık mevzuatına uygun olarak yapıldığı, teknik faturalar da yazılan değerlendirmelerin üreticinin yayınladığı parçaların kullanıldığı, tamirin lisanslı teknisyen tarafından onaylandığı, tamir bedeli toplamının ….-USD olduğu, buna göre iptal edilen uçuşlar nedeniyle yaptığı masraflar ile birlikte davacının toplam zararının ….-USD olduğu, bu tutarında Montreal Sözleşmesi uyarınca davacı taşıyıcının tüm yolculara karşı gecikmeden dolayı sorumlu olacağı azami miktarın altında kaldığı ve dolayısıyla her iki davalının belgeler ile ispatlanmış bu zarardan sorumlu olduğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile; ….-USD’nin olay tarihi olan … tarihinden itibaren kamu bankalarınca USD cinsi dövize uygulanan en yüksek oranda yıllık mevduat faizi oranında faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
….-USD’nin olay tarihi olan … tarihinden itibaren kamu bankalarınca USD cinsi dövize uygulanan en yüksek oranda yıllık mevduat faizi oranında faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
Alınması gerekli ….-TL harçtan, peşin olarak alınan 55.921,82.-TL harcın mahsubu ile kalan ….-TL harcın davalılardan ALINMASINA,
Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeniyle Adalet Bakanlığı Bütçesinden ödenen 1.320,00.-TL yargılama giderinin 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/a-13 maddesi gereğince davada kabul ve red oranı üzerinden hesaplanan 1.318,02.-TL’sinin davalılardan, 1,98.-TL’sinin davacıdan alınarak hazineye irat KAYDEDİLMESİNE,
Davacı tarafça yapılan dava ilk masrafı 44,40.-TL, tebligat gideri 516,40.-TL, bilirkişi ücreti 8.000,00.-TL, talimat gideri 153,10.-TL olmak üzere toplam 8.713,90.-TL yargılama giderlerinin davada kabul ve reddedilen miktar dikkate alınarak hesaplanan 8.700,90.-TL ve mahkememizde peşin olarak alınan harç gideri 55.921,82.-TL olmak üzere toplam 64.622,72.-TL’nin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE, fazlasının davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalanının karar kesinleştiğinde talebi halinde davacıya İADE EDİLMESİNE,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada kabul edilen miktar dikkate alınarak hesap edilen ….-TL nispi vekâlet ücretinin davalılardan alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada reddedilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 4.902,64.-TL nispi vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı …ne VERİLMESİNE,
Dair; davacı ve davalı … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda tarafların HMK’nun 345 maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulünce anlatıldı.13/01/2023

Başkan …
(E-İmzalı)
Üye …
(E-İmzalı)
Üye …
(E-İmzalı)
Katip …
(E-İmzalı)