Emsal Mahkeme Kararı Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/352 E. 2021/556 K. 21.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/352 Esas
KARAR NO : 2021/556
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/07/2019
KARAR TARİHİ: 21/09/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; … Ticaret Turizm ve Sanayi LTD. ŞTİ. ile … arasında … tarihinde ticari ilişkiden kaynaklı FRANCHISING (TİCARİ İMTİYAZ) SÖZLEŞMESİ imzalandığını, işbu sözleşmeye ilişkin olarak taraflar arasında cari hesap ekstresinde davalı/borçlunun 61.549,00-TL tutarında borç bakiyesi bulunduğunu, … Ticaret Turizm ve Sanayi LTD. ŞTİ. (TEMLİK EDEN) İle Müvekkil … (TEMELLÜK EDEN) arasında …Noterliği’nce Temlik Sözleşmesinin imza altına alındığını, işbu temlik sözleşmesinin konusunu … Ticaret Turizm ve Sanayi LTD. ŞTİ.’nin Borçlu …’ dan alacağı olan 61.549,00-TL’nin müvekkile temlik edilmesine ilişkin koşulların düzenlenmesini içerdiğini, davalı …’ın 61.549,00-TL tutarındaki borcunun tahsili için … İcra Müdürlüğü’nce icra takibi başlatıldığını, takibe ilişkin ödeme emrinin davalı borçluya tebliğ edildiğini, davalı borçlu tarafından işbu takibe ilişkin olarak icra dairesinin yetkisine ve borcun tamamına itiraz edildiğini bu sebeple takibin durduğunu, taraflar arasından yapılan ticari sözleşmede yetkili yer mahkemesinin Antalya olarak belirlendiğini, tarafların tacir olması ve yetki sözleşmesi yapmaları sebebiyle yetkili yerin Antalya İcra Daireleri ve Mahkemeleri olduğunu, bu sebeple, davalı borçlunun işbu takibe karşı ileri sürdüğü yetkisizlik iddiasının haksız, kötüniyetli ve mesnetsiz olduğunu belirterek … İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı takibine karşı yapılan itirazın iptaline ve takibin devamına, haksız, kötüniyetli ve mesnetsiz itirazı sonucu takibin durmasına sebebiyet veren davalı reddolunan 61.549,00-TL nin 9920’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar
verilmesini talep etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı vekili ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; Davacı …’in dayandığı davaya asıl konu olan sözleşmenin … tarihinde imzalanan Franchising Sözleşmesi ve … tarihli Protokol olduğunu, söz konusu sözleşmelere davalı …’ın taraf olduğunu, sözleşmelerde Konya mahkemelerinin yetkili kılındığını, davacı taraf Temlik sözleşmesine dayanarak Antalya Mahkemelerinin yetkili olduğunu iddia ettiğini, ancak davalı …’ın temlik sözleşmesinin bir tarafı olmadığını ve açılan davada asıl uyuşmazlığın davalı …’ında imzasının bulunduğu Francihing sözleşmesi ve protokolden Kaynaklandığını, bu nedenle davanın yetkisiz mahkemede açılmış olduğunu, yetkili Konya mahkemelerinde açılması gerektiğini, sunulan …Alışveriş Merkezleri Sanayi Ticaret Anonim Şirketi , … Gıda Ticaret Turizm Sanayi Limited Şirketi ve … arasında …tarihli protokol imzalandığını, işbu sözleşmeye göre davalı müvekkil …’ın kullanıcı olduğunu, … Gıda Ticaret Turizm Sanayi Limited Şirketi ise kiracı ve … Alışveriş Merkezleri Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin ise kiralayan konumunda olduğunu, davalı … Franchising sözleşmesi imzalandığı tarih olan … tarihinden itibaren, kira bedelini dava dışı … Gıda Ticaret Turizm Sanayi Limited Şirketi’ne düzenli olarak gönderdiğini, ancak 2015 yılı Haziran ayına gelindiğinde asıl kiralayan … Anonim Şirketinin muhasebecisi davalı …’a kira bedelini ödeyip ödemediğini sorduğunda müvekkilinin kiracı … Limited Şirketi’ne ödediğini gösteren evrakları göstermesi üzerine müvekkilinin kendisinin ödemiş olduğu kira bedellerinin kiracı tarafından kiralayana ödenmediğini öğrendiğini, davalı müvekkili …’a sunulan …İcra Müdürlüğü’nün … esas numaralı dosyasından Birinci Haciz İhbarnamesinin tebliğ geldiğini, söz konusu icra dosyasında kiracı Pln Şarküteri Gıda Ticaret Tur San Ltd Şti’nin 1.321.115,72 TL borcunun olduğunu gördüğünü, bu durumların gelişmesinden sonra davalı müvekkili ödemiş olduğu kira bedellerinin kiralayana ödenmediğini anladığını, bunun üzerine aralarında imzalamış oldukları üçlü protokol gereğince kira bedellerini kiralayan …Alışveriş Merkezleri Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’ne ödemeye başladığını, davalı … tarafından, kiralayan … Alışveriş Merkezleri Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin hesabına kiracı … Gıda Ticaret Turizm Sanayi Limited Şirketi için ödediği kira bedellerini ödediğini belirterek temlik edilecek herhangi bir borç kalmadığını, ancak …Şarküteri Gıda Ticaret Turizm Sanayi Limited Şirketi’nin borca batık durumda olduğu için kötüniyetli olarak kendisini alacaklı gibi gösterip, davacı …’e anlaşmalı olarak temlik ettiğini, ve akabinde haksız icra takibinde bulunulduğunu, …İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı dosyasında, borçlu olarak gösterilen davalı müvekkile …’ın yasal süresi içerisinde yetkiye ve borcun tamamına itiraz ettiğini, davacının kötüniyetle açmış olduğu işbu davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Davacı vekili tarafından Franchısıng sözleşmesi, temlik sözleşmesi, fatura suretleri, davalı vekili tarafından kira sözleşmesi, hesap hareketleri, ödeme dekontları, çek suretleri, haciz ihbarnamesi evrakları, fatura suretleri delil olarak sunulmuş, mahkememizce takip dosyası getirtilmiş, ticari defter ve belgeler bilirkişiye incelettirilmiş, tüm deliller toplanmıştır.
Dava, Franchısıng sözleşmesinden kaynaklı alacağın tahsili için başlatılan ilamsız takipte davalı tarafça yapılmış itirazın iptaline ilişkindir.
… İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyası getirtilmiş olup, incelendiğinde; davacı tarafından davalı aleyhine 61.549,00TL asıl alacak üzerinden örnek no: 7 olan ödeme emri ile icra takibine geçildiği, davalının süresi içerisinde yetkiye ve borca itiraz ettiği, takibin durduğu, eldeki davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Davalının borca itiraz dilekçesinde yetkili icra dairesinin bildirilmemesi sebebiyle usule uygun yapılmış bir itiraz olmadığından icra dairesinin yetkisine yapılan itiraz reddedilmiştir. Mahkememizin yetkisine yapılan itiraz konusunda yapılan incelemede; dava, davalı ile dava dışı …Şirketi arasında imzalanan Franchısıng sözleşmesinden kaynaklı alacağa ilişkindir. Davacı, usulüne uygun yapılan temlik sözleşmesiyle …şirketinin bu sözleşmeden kaynaklı alacaklarını temlik almış ve takibi temlik alan sıfatıyla başlatmıştır. Franchısıng sözleşmesinin XII.maddesinde Antalya Mahkemeleri yetkili kılındığından HMK’nın 17.maddesi uyarınca davalının mahkememizin yetkisine yaptığı itiraz da reddedilmiştir. Bu hususta davalı taraf sundukları kira sözleşmesinde yetkili mahkemenin … Mahkemeleri olarak belirlendiğini iddia etmiş ise de, davanın dayanağı bu kira sözleşmesi değildir. Kira sözleşmesi davalı Franchısee’n hizmeti ifa etmek için kullandığı yere ilişkin olmak üzere, dava dışı kiralayan … Alışveriş Merkezleri Sanayi Ticaret A.Ş’nin, dava dışı … … şirketi ve davalı … ile imzaladığı bir sözleşme olup, kira ödemelerinin … tarafından doğrudan kiralayana yapılması konusunu içermektedir. Bu nedenle yetki konusunda bu sözleşmedeki yetki şartı dikkate alınmamıştır.
Mahkememizce sözleşmenin tarafı olan dava dışı … Şirketi ile davalının 2015 ve 2016 yılı ticari defter ve belgelerinin incelenmesine karar verilmiş olup, davacı tarafın sunduğu … şirketine ait defterler yerel bir bilirkişiye incelettirilmiştir. Sunulan … tarihli raporda özetle; şirketin sadece 2015 yılı defterlerinin sunulduğu, bu defterlerin usulüne uygun tutulduğu, 2016 yılı ticari defterlerin ibraz edilmediği, sadece şirketin mali müşavirinin bürosunda bulunan bilgisayar ortamındaki kayıtlar üzerinden inceleme yapıldığı, dava dışı şirket ile davalı arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu, davalı adına 2016 yılında borç kaydedilen faturalara istinaden takip tarihi itibariyle dava dışı şirketin bakiye 61.549,32-TL tutarında davalıdan alacaklı olduğu, davalının cevap dilekçesi ekinde sunduğu ödeme belgelerinin incelenmesinde ödemeler toplamanın 116.500,00_TL olduğu, bu ödemenin 50.000,00-TL’lik kısmının çek ile dava dışı … Şirketine, 66.500,00_TL’lik kısmının ise …Alışveriş Merkezleri Sanayi Ticaret A.Ş’ye kira ödemesi olarak yapıldığı, ödemelerin 2015 yılında yapıldığı, dolayısıyla 2015 yılında tanzim edilen faturalara ilişkin olabileceği, takibe dayanak alacağa ilişkin faturaların ise 2016 yılına ait olduğu belirtilmiştir.
Davalının defterleri istinabe yoluyla incelenmiş olup, sunulan … tarihli raporda özetle; Davalının 2015 ve 2016 yılı ticari defterlerinin usulüne uygun olduğu, dava dışı … şirketinin kestiği faturalardan kaynaklı olarak davalı tarafça yapılan ödemeler sonrası … tarihi itibariyle borcun sıfırlandığı, dolayısıyla takip tarihi olan … itibariyle davalının … şirketine herhangi bir borcunun olmadığı, ayrıca … şirketine ait toplam 130.744,99-TL tutarlı 2015 yılına ait bazı faturaların kasa hesabından nakit ödeme şeklinde kaydedildiğinin tespit edildiği, yani bu faturalar toplamının kasadan nakit ödendiğinin kayıtlı olduğu, 2016 yılında da benzer şekilde toplam 17.071,19-TL’lik faturaların kasadan nakit ödendiğinin kayıtlı olduğu, bu şekilde kasadan nakit ödendiği kayıtlı olan ödemeler toplamının 147.816,18-TL olduğu, bu tutarın cari hesapta görülmediği, dolayısıyla davalının ödemeyi tevsik etmesi gerektiği belirtilmiştir.
Tarafların defterlerinin incelenmesine ilişkin sunulan raporlar birlikte değerlendirildiğinde, takip konusu 61.549,32-TL’lik alacağın 2016 yılında kesilen 12 adet faturadan kaynaklandığı, bu faturalardan … tarihli 14.717,46-TL bedelli, … tarihli 14.926,94-TL bedelli ve … tarihli 14.,833,73-TL bedelli olanlar hariç kalan dokuzunun davalının defterlerinde 2016 yılında kasadan nakit ödenen faturalar şeklinde kayıtlı olduğu görülmektedir.
Davacı tarafa takibe konu edilen alacağın dayanağı olan 12 adet faturayı sunması kira bedeli ve ortak giderin kim tarafından ne şekilde ödendiği, buna ilişkin davalıya fatura kesilip kesilmediği, üçlü protokol sonrası kira bedellerinin doğrudan davalı tarafça kiralayana ödenip ödenmediği konularında beyanda bulunması için süre verilmiştir. Davacı vekili bu hususta … tarihli beyan dilekçesi sunmuş, dilekçesinde özetle; kira bedeli, elektrik, su ve benzeri giderlerin kiralayan avm tarafından …Şirketi’ne fatura edildiği, … Şirketi’nin de bu bedelleri faturalandırarak davalıya yansıttığı, davalının ödeme yaptığında ödemelerin kiralayana ulaştırıldığı, davalının kiralayana doğrudan bir ödemesinin bulunmadığı, dava konusu faturalara ilişkin olarak davalı tarafça ödeme yapılmadığı, kasadan nakit ödemeye ilişkin davalı kayıtlarını kabul etmediklerini belirtmiş, faturaları sunmuştur.
Faturaların incelenmesinde davalı defterlerinde kayıtlı olmayan … tarihli 14.717,46-TL bedelli, … tarihli 14.926,94-TL bedelli ve … tarihli 14.,833,73-TL bedelli üç adet toplam 44.478,13-TL ‘lik faturaların kira bedeline ilişkin olarak … Şirketi tarafından davalıya kesilen faturalar olduğu görülmektedir.
Öncelikle bu üç fatura dışında kalan toplam tutarı 17.071,19-TL olan 9 adet fatura davalı defterlerinde kasadan nakit ödenen faturalar şeklinde kayıtlıdır. Davacı taraf bu faturaların ödenmediğini iddia etmektedir. Mahkememizce davacı tarafa … Şirketi’nin faturaların ait olduğu 2016 yılına ilişkin ticari defter ve belgelerini ibraz etmesi hususunda iki kez süre verilmesine rağmen davacı vekili bu defterleri sunmamıştır.
HMK’nın 7251 S.K./23. Md ile değişik 222. Maddesine göre; (1) Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. (2) Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. (3) İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Diğer tarafın ikinci fıkrada yazılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi hâlinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılamaz. (Ek cümle: 22.07.2020 – 7251 S.K./23. md) Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
Yukarıdaki hüküm uyarınca davacı taraf 2016 yılı defterlerini ibraz etmediğinden davalının usulüne uygun tuttuğu defterdeki kayıtları kabul etmiş sayılmıştır. Dolayısıyla takip konusu alacağın 17.071,19-TL’lik kısmının davalının usulüne uygun tuttuğu defterlerdeki nakit ödeme kaydına istinaden ödendiği, davacının defterdeki ödeme kaydının aksini ispat edemediği ve bu kısma yönelik talebinde haksız olduğu kabul edilmiştir.
Takip konusu kalan 44.478,13-TL ‘lik alacağın dayanağı olan 3 adet fatura kira bedellerine ilişkindir. Franchısıng sözleşmesinin incelenmesinde, isim hakkının kullandırılmasının yanında hizmetin ifa edildiği yerin kira bedeli su elektrik vb giderlerin de … tarafından davalı franchısee’a fatura edileceği anlaşılmaktadır. Takip konusu kiraya ilişkin 3 adet fatura davalı defterlerinde yer almamakla birlikte davalı tarafından talimat dosyasına sunulan faturalar arasında bu faturaların da yer aldığı görülmüştür. Davalı taraf, ticari ilişkinin ilk zamanları kestiği faturalara istinaden kira ödemelerini …a yaptığını, ancak sonrasında dava dışı franchısor … şirketinin kira bedellerini kiralayan … şirketine ödememesi sebebiyle, kiralayan ile yaptıkları üçlü protokol sonrası kira ödemelerinin doğrudan kendisi tarafından kiralayana yapıldığını savunmaktadır. Davalı tarafça sunulan … tarihli kira sözleşmesinde, sözleşmenin kira sözleşmesinin eki olduğu, kiracı … şirketinin yanında kullanıcı olan davalının da kiralayana karşı kira bedellerinden sorumlu olduğu kararlaştırılmıştır. Taraflar arasında ihtilafsız olan bu protokol sebebiyle davalının dava dışı kiralayan … A.Ş’ye yaptığı ödemelere ilişkin sunduğu ödeme dekontları incelenmiştir. Takip konusu üç adet faturaya ilişkin kira bedelleri Ocak, Şubat ve Nisan 2016 aylarına ilişkin olmakla birlikte davalının sunduğu ödeme dekontlarından … tarihli 1000,00 TL lik dekont hariç diğerlerinin 2015 tarihli olup istenen kira döneminden önceye ait oldukları görülmüştür. … tarihli bilirkişi raporunda da ödemelerin 2015 yılına ait olduğu belirtilmiştir. Dolayısıyla 2015 yılı ödemelerinin, takip konusu 2016 yılı kira borcuna istinaden yapıldığı davalı tarafça kanıtlanamamıştır. … tarihli 1000,00 TL lik ödeme ise kira faturalarından sonra olup yapılan ödemenin mevcut bu borca istinaden yapıldığı, bu karinenin aksini ispat külfetinin davacıya ait olduğu, davacı tarafça aksinin ispat edilemediği anlaşıldığından 1000,00 lik ödeme 44.478,13-TL ‘lik borçtan düşülerek davacının takip tarihi itibariyle talep edebileceği alacağın 43.478,13 TL olduğu sonuç ve kanaatine varılarak davanın bu tutar üzerinden kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın kısmen kabulü ile; … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun itirazının kısmen iptali ile takibin 43.478,13-TL asıl alacak üzerinden aynen devamına,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Asıl alacağın takdiren %20’si oranında belirlenecek olan icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 2.969,99-TL harçtan peşin alınan 743,36-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.226,63-TL harcın davalıdan tahsiline,
4-Davacı tarafından yapılan 44,40-TL ilk dava gideri, 1.180,00-TL bilirkişi ücreti, 73,00-TL tebligat gideri, 248,85-TL müzekkere gideri olmak üzere toplam 1.546,25-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranı üzerinden hesaplanan 1.092,30-TL’si ile peşin alınan 743,36-TL olmak üzere toplam 1.835,66-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlasının davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Arabuluculuğa ilişkin dava şartı nedeniyle Adalet Bakanlığı Bütçesinden ödenen 1.320,00.-TL yargılama giderinin 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/a-13 maddesi gereğince davanın kabul ve red oranı üzerinden hesaplanan 932,31-TL’sinin davalıdan bakiyesinin davacıdan alınarak hazineye irat KAYDEDİLMESİNE,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 6.452,16-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.080,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi’nde ilgili Hukuk Dairesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 21/09/2021

Katip …
(E-İmzalı)

Hakim …
(E-İmzalı)