Emsal Mahkeme Kararı Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/107 E. 2019/257 K. 03.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/107 Esas
KARAR NO : 2019/257
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 19/02/2018
KARAR TARİHİ: 03/04/2019
Mahkememizde görülmekte bulunan alacak davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; davacının Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü tarafından “Bölge Ağına Dahil Yollarda Yolboyu Fidan Dikimi ve Bakımı” konulu … ihale kayıt numarasıyla düzenlenen ihale, dava dışı … Peyzaj Mimarlığı Ticaret Ltd. Şti. tarafından üstlenildiğini ve söz konusu ihale nedeniyle taraflar arasında … tarihli “Hizmet Alımına Ait Sözleşme” akdedildiğini, … tarihli sözleşmenin 11. Maddesi gereğince yüklenici şirket kesin teminat mektubu sunma yükümlülüğü altına girdiğini, davalı …Bankası A.Ş.’nin … Şubesi tarafından yüklenici firma lehine ihale konusu iş kapsamında … tarihli, …tarihine kadar vadeli, 399.000,00.-TL bedelli ve “…” referans numaralı kesin teminat mektubu verildiğini, davalı banka tarafından söz konusu kesin teminat mektubunun vadesi öncelikle …. tarihine kadar, daha sonra … tarihine, daha sonra … tarihine kadar ve son olarak … tarihine kadar uzatıldığını, davalı bankanın … tarihli cevap yazısında “teminat mektubunun süresinin otomatik olarak uzatılacağına ve uzatılmadığı takdirde bunun tazmin sebebi olacağına ilişkin bir şartın olmadığı veya bu minvalde bir taahhütlerinin bulunmadığı” gerekçesiyle davacının talebinin reddedildiğini, “mektubun vadesi içinde ve mektubun içeriğine uygun olarak lehtarın ihale konusu işi ve taahhütlerini yasa, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine göre kısmen ya da tamamen yerine getirmediği ve borçlarını ifa etmediğini belirtir şekilde gerekçeli tazmin talebinde bulunması halinde tazmin talebinin değerlendirebileceği” belirtildiğini, Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü’nün …. tarih ve “… sayılı yazısı ile davalı bankanın …tarihli yazısına cevap verildiğini ve yüklenicinin kesin teminatın iadesine ilişkin üzerine düşen yasal işlemleri yerine getirmediğinden bahisle davalı bankadan bir kez daha teminatı nakde dönüştürmesi talep edildiğini, davalı bankanın …tarihli cevap yazısında müvekkili idarenin talebi yine reddedilerek davalı banka tarafından “yüklenici ile idare arasında akdedilen sözleşme ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesi uyarınca teminatın iadesi şartları gerçekleştiğini mektubun tazmin edilemeyeceği” gerekçesiyle teminat mektubunun iadesi istendiğini, banka teminat mektupları üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olan bir garanti sözleşmesi olduğunu, garanti sözleşmesinin kefalet sözleşmesinden asıl farkı fer’i nitelikte olmadığını, kesin teminat mektubunda yüklenicinin edimini yerine getireceği taahhüt edilmekte olup rizikonun gerçekleşmesi halinde teminat mektubu nakde çevrilebileceğini, teminat mektubunu veren taraf asıl ilişkiden bağımsız olarak bir borç altına girdiğini, dava dışı …Peyz. Mim. Tic. Ltd. Şti. ile Karayolları …. Bölge Müdürlüğü arasında akdedilen “Hizmet Alımına Ait Sözleşme”nin 11.4.2 maddesinde “Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına mahsup edileceğinin düzenlendiğini, yüklenicinin sözleşme konusu işler nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan yasal vergi kesintilerinin kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde kesin teminat ve ek kesin teminat, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükmüne göre paraya çevrilerek borçlarına mahsup edileceği varsa kalanı yükleniciye iade edileceğinin düzenlendiğini, davacı tarafından dava dışı lehtar … Peyz. Mim. Tic. Ltd. Şti’nin … tarihi itibariyle ücret ve ücret sayılan hallerden olan 312.345,68.-TL vergi borcu bulunduğu tespit edildiğini, “Sözleşme” ve “Genel Şartname” hükümlerine istinaden işbu borcun ifası amacıyla davalı bankadan teminat mektubunun nakde çevrilmesi talep edildiğini, ancak söz konusu talep davalı banka tarafından haksız bir şekilde reddedildiğini, kesin teminat mektubunun vade tarihi … tarihi itibariyle dolmuş olup davacı idarenin ve kamu zararına uğrattığını belirterek teminat mektubunun haksız bir şekilde nakde çevrilmemesi nedeniyle oluşan 312.345,68.-TL zararın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı bankadan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrarlamıştır.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı vekilinin ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü ve dava dışı borçlu …Peyzaj Mimarlığı Ticaret Ltd. Şti arasında imzalanan “Bölge Ağına Dahil Yollarda Yolboyu Fidan Dikimi ve Bakımı ” konulu … ihale kayıt no’lu hizmet alımına ait Sözleşmeye ilişkin olarak dava dışı borçlu …Peyzaj Mimarlığı Ticaret Ltd. Şti ile Bankamız arasında imzalanan sözleşmeler kapsamında banka … Şubesi’nden teminat mektubu verildiğini, mektup metinden de açıkça anlaşılacağı üzere konu Bölge Ağına Dahil Yollarda Yolboyu Fidan Dikimi ve Bakımı konulu …ihale kayıt no’lu sözleşmeye ilişkin olarak verildiğini kanunlar ve bu ihale dökümanına göre kısmen veya tamamen yerine getirilmemesi halinde yazılı tutarın ödeneceğinin belirtildiğini, davacı Karayolları Genel Müdürlüğü … tarihli yazısında mektubun süresinin biteceği ve teminat olma vasfını yitireceği belirtilerek tazmin talep edildiğini, davalı banka tarafından verilen cevapta bahse konu teminat mektubunun metninin içeriğinde, süresinin otomatik olarak uzatılacağına, uzatılmadığı takdirde bunun tazmin sebebi olacağına dair bir şartın ve taahhüdümüzün bulunmadığını bu itibarla şimdilik tazmin taleplerinin yerine getirilemeyeceğinin belirtildiğini, mektubun vadesi içinde usulüne ve mektubun içeriğine uygun olarak lehtarın ihale konusu işi ve taahhütlerini yasa, ihale dökümanı ve sözleşme hükümlerine göre kısmen yada tamamen yerine getirmediğini, borçlarını ifa etmediğini belirtir şekilde tazmin talebinde bulunulduğu takdirde tazmin talebinin inceleneceğinin bildirildiğini, davacı tarafından gelen tazmin yazısında dava dışı …Peyzaj Mimarlığı Ticaret Ltd. Şti’nin 312.345,68.-TL borcuna karşılık mektubun nakde çevrilmesi talep edildiğini, vergi borcunun söz konusu mektuba konu işe ilişkin olduğuna dair bir bilgi bulunmadığını, vergi dairesinden alınan yazıda konu firmanın … tarihine kadar olan vergi borcundan bahsedildiğini, vergi borcu bu firmanın …tarihine kadar olan tüm borcunu kapsamakta olduğunu, … tarihinde kabulü yapılan bir iş için verilen mektubun sonrasında aynı firma tarafından görülen başka işlerden doğan vergi borcundan ötürü tazmin edilmesi hukuka ve taahhütlerimize aykırı olduğunu, hizmet Alımına ilişkin sözleşme 11.4.2 maddesinde “Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumu ‘na olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin kabul tarihine vergi kesintilerinin hizmetin kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına mahsup edilir, varsa kalanı Yükleniciye iade edilir.” hükmünün bulunduğunu belirterek haksız olarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Mahkememizce tarafların tüm delilleri toplanmış, davacı vekili tarafından Bölge Ağına Dahil Yollarda Yolboyu Fidan Dikimi ve Bakımı” konulu … tarihli Hizmet Alımına Ait Sözleşmesi, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi, … Banka A.Ş.’nin 399.000,00.-TL bedelli “… referans numaralı kesin teminat mektubu, Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü’nün … tarih ve “…” sayılı yazısı, Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü’nün … tarih ve “…” sayılı yazısı, … Banka A.Ş.’nin … tarihli yazısı, Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü’nün … tarih ve “… sayılı yazısı, … Banka A.Ş.’nin … tarihli yazısı, Antalya Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün … tarih ve “…” sayılı yazısı, Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü’nün …tarih ve “…” sayılı yazısı, … Banka A.Ş’nin … tarihli yazısı örnekleri ibraz edilmiş, davalı vekili tarafından iş bitirme belgesi, fatura, hakediş raporu, kabul tutanağı, kurumlardan verilen yazı cevapları delil olarak sunulmuş, mahkememizce …şirketinin ihale konusu işe ilişkin olarak borcunun bulunup bulunmadığı gelir idaresi başkanlığından sorulmuş, gelen yazı cevapları dosyamız arasına alınmıştır.
Dava, ihale sözleşmesine konu işe ilişkin olarak yüklenici şirketin edimini teminat altına alan davalı bankanın, bu amaçla düzenlediği teminat mektubunu nakde çevirmemesi, süresini uzatmaması sebebiyle uğranılan zararın giderilmesine yönelik ihale makamı tarafından açılmış tazminat davasıdır.
Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü tarafından “Bölge Ağına Dahil Yollarda Yolboyu Fidan Dikimi ve Bakımı” konulu ….ihale kayıt numarasıyla düzenlenen ihale sonucu ihale konusu işin dava dışı …Peyzaj Mimarlığı Ticaret Ltd. Şti. tarafından üstlenildiği, buna ilişkin taraflar arasında … tarihli “Hizmet Alımına Ait Sözleşme” akdedildiği, yüklenici şirketin edimini teminat altına almak amacıyla davalı banka tarafından ihale konusu iş kapsamında yüklenici şirket lehine … tarihli … tarihine kadar vadeli 399.000,00.-TL bedelli kesin teminat mektubu verildiği, vadenin 4 kez olmak üzere en son … tarihine kadar uzatıldığı, davacı kurumun davalı bankadan öncelikle teminat mektubunun süresinin uzatılmasını talep ettiği, talebin gereği yerine getirilmeyince de … tarihli dilekçe ile mektubun nakde çevrilmesini talep ettiği, davalı bankanın ise talebi reddettiği, buraya kadar taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlığın bulunmadığı, uyuşmazlığın yüklenici şirketin ihale konusu iş kapsamında vergi borcunun bulunup bulunmadığı, bu kapsamda ihale ile üstlendiği yükümlülükleri yerine getirmiş sayılıp sayılamacağı, mektubun nakde çevrilmesi şartlarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Dava dışı … Peyzaj Mim. Tic. Ltd. Şirketi ile Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü arasında akdedilen hizmet alımına ilişkin sözleşmenin 11.4.2 maddesinde; “Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye iade edilir.” şeklinde düzenleme yapıldığı, sözleşmenin eki niteliğinde genel şartnamenin 51/2 maddesinde de benzer düzenlemenin yer aldığı, davalı bankanın verdiği kesin teminat mektubunda; bankanın, yüklenici şirketin ihale dökümanı ve sözleşme ile üstlendiği taahhütleri kısmen veya tamamen yerine getirmemesi halinde herhangi bir protestoya veya izne gerek olmaksızın 399.000,00.-TL’lik tutarı davacının ilk yazılı talebi üzerine nakden ödemeyi taahhüt ettiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından sunulan Antalya Kurumlar Vergi Dairesince davacıya hitaben yazılan … tarihli yazının incelenmesinde; yüklenici … şirketinin … tarihi itibariyle gecikme zammı dahil 312.345,68.-TL vergi borcunun bulunduğunun bildirildiği görülmüştür.
Mahkememizce Gelir İdaresi Başkanlığından celp edilen … havale tarihli yazı cevabında; yüklenici … şirketinin davaya konu olan … tarihli hizmet alımına ait sözleşme kapsamında beyanının ve tahakkukunun bulunmadığı, şirketin yazı tarihi itibariyle tahakkuk etmiş ve ödenmemiş gecikme zammı dahil 5.961.368,95.-TL vergi borcunun bulunduğu bildirilmiştir. Verilen bu cevap üzerine mahkememizce tekrar aynı kuruma müzekkere yazılıp ihale konusu iş kapsamında davacı tarafından ibraz edilen iş teslim belgeleri de göz önüne alınarak yüklenici şirketin sonradan bir beyanda bulunmasının gerekip gerekmediği, beyanda bulunmasa bile herhangi bir vergi veya borç tahakkuk ettirilmesinin gerekip gerekmediği konusunda bilgi verilmesi istenmiş olup, gelen …. havale tarihli yazı cevabında; yüklenici şirketin … tarihli hizmet alım sözleşmesine ilişkin damga vergisine dair bildirim ve beyannamesine rastlanılmadığından alınan sözleşmeye istinaden tahakkuk etmiş bir borcunun bulunmadığı fakat vergi kanunları uyarınca yüklenilen her iş için ayrı kurumlar vergisi, kurum geçici vergi, katma değer vergisi ve muhtasar beyanname verilmediğinden alınan işe ilişkin kar zarar ve ilgili vergi tahakkukunun ancak vergi incelemesi ile tespit edilebileceği, yazı cevabı tarihi itibariyle yüklenici şirketin vadesi geçmiş ve bugün ödemesi gereken toplam borç tutarının 1.210.168,39.-TL olduğunun bildirildiği ve ilgili sözleşmenin vergilendirme işlemlerine esas olmak üzere dairelerine gönderilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Netice olarak; Gelir İdaresi Başkanlığının yazı cevaplarından da anlaşılacağı üzere yüklenici şirketin dava konusu ihale sözleşmesi ile ilgili olarak herhangi bildirim ve beyannamesi bulunmadığından bu sözleşmeye dair herhangi bir vergi borcu tahakkuku yapılmadığı ve fakat böyle bir tahakkukun yapılmamasının borcun bulunmadığı anlamına gelmeyeceği, kurumun da belirttiği üzere vergi incelemesi ile vergi tahakkukunun yapılabileceği ki gerekli tahakkuk işlemlerinin yapılması için sözleşmenin mahkememizden talep edildiği, hal böyle olunca yüklenici şirket tarafından bildirim ve beyanda bulunulmaması sebebiyle tahakkuk ettirilemeyen/ edilmeyen vergi borcundan ötürü şirketin ihale dökümanı ve genel şartname uyarınca davacıya karşı üstlendiği edimleri tam olarak yerine getirdiğinden söz edilemeyeceği, sözleşmenin 11.4.2 ve genel şartnamenin 51/2 maddeleri uyarınca davalı banka tarafından verilmiş kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesi için gerekli yasal şartların oluştuğu anlaşıldığından; talep edilen tutarın teminat limiti kapsamında olduğu da görülmekle, davanın kabulü ile; 312.345,68.-TL’nin … tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
Davanın KABULÜ İle
312.345,68.-TL’nin …tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE;
Alınması gerekli 21.336,33.-TL harcın davalıdan ALINMASINA,
Davacı tarafça yapılan tebligat gideri 99,35.-TL, müzekkere gideri 45,00.-TL olmak üzere toplam 144,35.-TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalanının karar kesinleştiğinde talebi halinde davacıya İADE EDİLMESİNE,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada kabul edilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 24.690,74.-TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, tarafların HMK’nun 345 maddesi uyarınca gerekçeli kararın kendilerine tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesinde istinaf kanun yoluna açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça, okunup, usulünce anlatıldı.03/04/2019

Başkan
(E-İmzalı)
Üye
(E-İmzalı)
Üye
(E-İmzalı)
Katip
(E-İmzalı)