Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/34
KARAR NO : 2018/698
DAVA : Kooperatif Yönetim Kurulu Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 18/01/2017
KARAR TARİHİ: 26/10/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Kooperatif davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … tarihli sözleşme ile …’dan kooperatif üyeliğini devir aldığını, üyelik kaydının kooperatif defterlerine işlendiğini, kooperatif yönetim kurulunun … tarih …sayılı kararı ile müvekkilini aylık 1.700,00.-TL maaş ile kooperatif müdürlüğüne getirdiğini, kooperatifin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntılar nedeniyle müvekkilinden peyderpey borç para aldığını, borç miktarının … tarihli tutanak ile 20.000,00.-TL olduğu hususunun yönetim kurulu üyeleri ile birlikte zabıt altına alındığını, müvekkilinin kooperatiften olan alacağı ve bir yıllık müdürlük maaşına tekabül eden miktar için yönetim kurulu tarafından … tanzim … vade tarihli 40.000,00.-TL bedelli bononun düzenlenerek verildiğini, müvekkilinin zor şartlar altında müdürlük görevini ifa etmeye çalışırken kooperatif yönetim kurulunun … tarih … nolu karar ile müdürlük görevinden alınmasına karar verildiğini, bu işlemden dolayı müvekkilinin alması gereken maaşların kendisine ödeneceği ve müvekkili ve eşine ait aidatların yatırılacağı, bakiye alacak için ise kooperatifin parası olduğu zaman ibralaşılacağının söylendiğini, müvekkilinin genelde yurt dışında bulunma sebebiyle kooperatifin çalışmalarından haberdar olmadığını, … tarihli yazı ile kooperatiften bilgi sahibi olmak istediğini, kooperatifin … tarih … sayılı cevabi yazısı ile müvekkilinin haziran 2007 itibariyle 23.095,00.-TL aidat, 7.850,00.-TL gecikme zammı olmak üzere 30.945,00.-TL borcu olduğu ve üyeliğinin ise ihraç aşamasında bulunduğunun bildirildiğini, müvekkilinin Antalya … Noterliğinin … tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile kooperatiften ayrıntılı hesap dökümü istediğini, bu ihtarnameye kooperatif tarafından Antalya … Noterliğinin … tarihli … nolu cevabi ihtarnamesi ile müvekkilinden 22.195,00.-TL aidat, 7.846,00.-TL gecikme borcu olmak üzere toplam 30.841,00.-TL borcun ödenmesinin talep edildiğini, aynı zamanda … tarih … nolu ihtarname ile toplam 30.041,00.-TL’nin 10 gün içerisinde ödenmesinin ve … tarih …nolu ihtarname ile de 30.041,00.-TL’nin bir ay içerisinde ödenmesinin talep edildiğini, müvekkili tarafından bu ihtarlara verilen cevabi ihtarda müvekklinin … tarihi itibariyla muaccel olmuş 40,000.-TL alacağının bulunduğunu ve borçlarından mahsup edilmesinin ihtar edildiğini, kooperatif tarafından bu ihtara verilen cevapta kooperatif kayıtlarında müvekkilinden 20.000,00.-TL borç alındığına ve bir yıllık maaş tutarı alacağına istinaden 40.000,00.-TL lik senet verildiğine dair kayıt bulunmadığının ve … tarihi itibariyle toplam 48.803,00.-TL borcunun olduğunun bildirildiğini, kooperatif yönetim kurulunun … tarih … sayılı karar ile müvekkilinin kooperatiften ihracına karar verdiğini, kararın … tarihinde müvekkiline tebliğ edildiğini, çıkartılan ihtarların usulüne uygun olmadığını, ihtarnameler arasında borç miktarı yönünden farklılıklar bulunduğunu ve müvekkilinin muaccel olup senede bağlanmış 40.000,00.-TL alacağının bulunduğunu, bunun da borçlar mahsup edilmesi gerektiğini belirtilerek hukuka aykırı ihraç kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrarlamıştır.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın süresinde açılmadığını, kooperatif kayıtları incelendiğinde kooperatifin davacıdan herhangi bir borç para aldığı hususunun kayıtlı olmadığını, davacı tarafından açılan davanın maddi bulgu ve haklı bir sebebe dayanmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davanın esası ile ilgili olmak üzere mahkememizde yapılan yargılama sonucunda … gün ve …esas … sayılı kararla davacının davalı kooperatif aleyhine açtığı ihraç kararının iptali davasının, davacının da davalı kooperatiften alacaklı olduğu, davalı tarafça çıkarılan ilk ihtara karşı verdiği cevabi ihtar ile alacağının borcuna mahsup-takas edilmesini istediği, davacının hesaplanan muaccel alacağının borcundan fazla olduğu, böylece davacının kooperatif üyeliğinden ihracına yönelik kooperatif yönetim kurulu kararının yerinde olmadığı nedeniyle …tarih, … nolu ihraç kararının iptaline karar verildiği, kararın davalı tarafça temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin … gün ve … esas … karar sayılı ilamı ile; “…Dava, kooperatiften ihraç kararının iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, dosyada fotokopisi bulunan başlıksız … tarihli, “Müdür maaşı … 1.700,00 TL geçmiş dönem alacağı 20.000,00 TL” içerikli belgede belirtilen müdür maaşı ile geçmiş dönem alacağı davacı alacağı olarak kabul edilmişse de, hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu alacakla ilgili kooperatif kayıt ve belgelerinde herhangi bir kaydın bulunmadığı belirtilmiştir. Bu durumda, davacıdan bu alacak ilgili belgeleri olup olmadığının sorularak varsa ibrazının sağlandıktan sonra bilirkişiden ek rapor alınarak oluşacak uygun sonuca göre karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır” gerekçesiyle kararın oy birliği ile bozularak dosyanın iade edildiği, yapılan yeni yargılamada …tarih, … Esas, …Karar sayılı ilam ile önceki kararda direnildiği, davalının temyiz etmesi üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun … tarih, …Esas, … Karar sayılı ilamı ile; ” Davacı davalı kooperatife ödünç verdiğini ve müdürlük maaşı alacağının bulunduğunu iddia ettiğine göre, bu iddianın ispatı davacıya düşer. Böyle bir alacak olgusunun da kesin delillerle ispatı gerekir. Davacı her ne kadar alacağına dayanak … tarihli belgeyi ibraz etmiş belge altındaki imzaların da kooperatif temsilcilerine ait olduğu tespit edilmiş ise de, davacının alacağını elindeki belge ile değil, kooperatif kayıtları ile ispat etmesi gerekir. O halde mahkemece, ödünç olarak verildiği iddia olunan paranın kooperatif kasasına girip girmediğinin, davacı tarafından dayanılan delil ve belgelerin gerçeğe uygun olup olmadığının ve davalının borç almasına gerek bulunup bulunmadığının, kooperatifin ortaklardan temin ettiği gelirler ile kayıt ve kasa belgeleri incelettirilerek belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırmaya dayalı bilirkişi raporunun hükme esas alınması doğru olmamıştır. Bu durum karşısında mahkemece davacının müdür maaşı ve ödünç vermekten kaynaklanan alacağının kooperatif uygulamaları ve mali hesap uygulamalarında uzman hesap bilirkişisi aracılığıyla kooperatif defter, kayıt ve belgeleri, bilançolar, yönetim ve denetim kurulu raporları, gelir gider cetvelleri, genel kurul tutanakları üzerinde davacının alacağının doğduğunu iddia ettiği tarih ve öncesindeki kooperatifin mali yapısı, aidat ve diğer kaynaklardan gelen ödeme gücü, üzerinde durularak, ödünç olarak alınan bedel ile davacının müdürlük maaşı alacağının ne şekilde muhasebeleştirildiği, davalı kooperatifin ana sözleşmesinde müdürlere ücret ödeneceğine dair bir hüküm bulunup bulunmadığı, ortaklar kurulunda bu yönde bir karar alınıp alınmadığı veya bu yönde bir teamül olup olmadığı, davacının ödünç verme iddiası ile de kooperatifin gelir ile giderlerinin kasa hesap hareketleri gözetildiğinde uyum gösterip göstermediği, kooperatif ana sözleşmesinin amaç ve faaliyet konusuna ilişkin hükmü incelenerek kooperatif ihtiyaçlarının karşılanması için ne şekilde finansman sağlandığı hususlarında denetime elverişli bir rapor alınması, kooperatif kayıtlarındaki düzensizliğin borç verdiğini iddia eden yönetici lehine sonuç doğurmayacağının ilke olarak kabul edilmesi ve davacının alacağının kesin delillerle ispatlaması gerektiği hususları da dikkate alınarak, oluşacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. ” gerekçeleriyle mahkememiz direnme kararının özel daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı bozulmasına karar verilerek dosya mahkememize iade edilmiştir.
Mahkememizce dosya yeniden esasa alınarak yapılan yargılamada bağlayıcı nitelikte bulunan Hukuk Genel Kurulu Kararı ve Özel Daire bozma ilamında belirtilen hususlarda çerçevesinde kooperatifin defter ve belgeleri üzerinde yerinde inceleme yetkisi de verilerek bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, bu doğrultuda alınan … havale tarihli bilirkişi raporunda, ihtarnamelerde hesaplanan kooperatif üyelik aidatında tutarsızlık bulunmadığı, ihracata konu olan … tarihi itibari ile davacıya ait kooperatif üyeliğine ilişkin 22.195,00.-TL ana para borcunun hesaplandığı, faiz tutarının 7.846,00.-TL olup, talep edilebilecek toplam tutarın 30.041,00.-TL olduğu, BK88 ve 120 maddeleri göz önüne alınarak faiz hesaplaması yapıldığında istenebilecek faizin 7.906,39.-TL olup, talep edilebilecek toplam tutarın 30.101,39.-TL olduğu, davalı kooperatifin defterleri üzerinde yapılan incelemede 20.000,00.-TL tutarında verilen borçla ilgili herhangi bir kaydının bulunmadığı, yine ticari defterler üzerinde davacının müdürlük görevine başladığına dair 13/06/2003 tarihli yönetim kurulu kararı ve görevinden azledildiğine dair … tarihli … nolu yönetim kurulu kararı bulunduğu halde hesaplanan 11.446,67.-TL’lik müdürlük ücreti alacağına dair herhangi bir kayda rastlanılmadığı, yine 40.000,00.-TL’lik senetle ilgili de bir kaydın bulunmadığı, kooperatifin genel kurula sunulan blançolarından ve tutanaklarından yapılan tespitlere göre öz varlıklarının … arasında kıyaslanması neticesinde kooperatifin aidattan alacakları ile ödeme yükümlülüklerini yerine getirebileceğini mütala edildiği görülmüştür.
Davacının rapora itirazları ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında belirtilen hususlar doğrultusunda ayrıntılı rapor tanzimi için kooperatif kayıtlarının yerinde inceleme yetkisi de verilerek dosya başka bir mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiş olup, alınan … havale tarihli bilirkişi raporunda 2002-2003 yılı ticari defterlerinin incelenemediği, 2004 yılı ticari defter kayıtlarında kooperatife verildiği iddia olunan 20.000,00.-TL’lik tutarla ilgili defterlerde herhangi bir kaydın bulunmadığı, gerçekte böyle bir borç para verilmiş ise kooperatif kanunun 62. Maddesi uyarınca bu borcun kayıt altına alınmamasından dönemin yönetim kurulu üyelerinin sorumlu oldukları dava dosyasında yer alan … tarihle … nolu kararda davacının … tarih, … nolu karar ile atandığı kabul edildiğinden davacının … tarihinden azil tarihi olan … tarihi arasında toplam 6 ay 18 gün müdürlük yaptığı, kooperatif ana sözleşmesinin 51. Maddesi doğrultusunda yönetim kurulu tarafından tespit edilecek ücretin müdüre verileceği, yönetim kurulu üyeleri tarafından imzalı belgede belirtilen 1.700,00.-TL’lik ücretten yola çıkılarak yapılan hesaplamada davacının müdürlük alacağının 11.220,00.-TL olduğu, kooperatif yönetim kurulu tarafından gönderilen ihtarnamelerde istenen borcun ticari defterlerdeki borç tutarı ile aynı olduğu, iki ihtarnamenin de yasaya ve ana sözleşmeye uygun olduğu, davacının tespit edilen müdürlük alacağının borçtan mahsubunun gerektiği hususlarının mütala edildiği görülmüştür.
Dava, Kooperatifler Kanunu 16 ve 27 maddesi ile kooperatif ana sözleşmesinin 14. maddesi uyarınca açılmış kooperatiften ihraç kararının iptali davası olup dava yasada öngörülen 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
Davacı taraf kooperatiften olan müdürlük maaşı alacağını alamadığını ve kooperatife o dönemde borç para vermesi sebebiyle her iki alacağı yönünden toplam 40.000,00.-TL’lik senedin kooperatif tarafından kendisine verildiğini ve bu bedelin kooperatife olan aidat borçlarından mahsup edilmesi gerektiğini, bu nedenle de ihraç kararının yerinde olmadığını, ihtarların usulüne uygun olmadığını iddia etmiş, davalı kooperatif ise kooperatifin davacıdan borç para almadığını ve kooperatif tarafından davacıya herhangi bir senet verilmediğini iddia etmiştir.
Davalı kooperatif tarafından davacıya gönderilen Antalya … Noterliğinin … tarih … yevmiye nolu 1. ihtarnamede, … tarihi itibariyle 22.195,00.-TL asıl alacak, 7.846,00.-TL gecikme faizi borcu olmak üzere toplam 30.041,00.-TL’nin 10 gün içerisinde ödenmesinin talep edildiği, ihtarın davacıya … tarihinde tebliğ edildiği, kooperatif tarafından … tarih …nolu 2. ihtarnamede ise 1. ihtarda yazılan miktarların bir ay içerisinde ödenmesinin talep edildiği, ihtarnamenin davacıya … tarihinde tebliğ edildiği, kooperatif yönetim kurulunun borcun 1. ve 2. ihtarlara rağmen ödenmemesi üzerine … tarih … nolu karar ile davacının kooperatiften ihracına karar verdiği, verilen kararın … Noterliğinin … tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacıya … tarihinde tebliğ edildiği, incelenen ihtarlar ve ihraç kararının usulüne uygun düzenlendiği, gerek bozma öncesi, gerek bozma sonrası farklı bilirkişiler tarafından inceleme yapılan kooperatif kayıt ve belgelerine göre borç miktarının gerçeği yansıttığı anlaşılmıştır.
Dava dosyasında uyuşmazlığın esasen davacının davalı kooperatife 20.000,00.-TL borç verip vermediği, müdürlük yapmasından ötürü ödenmeyen müdürlük alacağının bulunup bulunmadığı ve dolayısıyla ihtarnamelerde belirtilen borç tutarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Davacı alacağının varlığına delil olarak dönemin yönetim kurulu üyeleri tarafından imzalanmış … tarihli tutanak ve aslı mahkeme kasasına sunulan … tanzim … tarihli 40.000,00.-TL bedelli bonoya dayanmıştır. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nın hükmi şahısların ehliyeti başlıklı 137. Maddesinde ticaret ortaklıklarının medeni haklardan yararlanma ehliyeti düzenlenmiş olup, ortaklığın iştigal konusu dışında kalan işlerin ortaklığı bağlayamayacağı ilkesi benimsenmiştir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 59/1. maddesi hükmü karşısında temsile yetkili kişiler ancak kooperatif namına onun amacının gerektirdiği bütün hukuki işlemleri yapabileceklerinden, kooperatifçe açıkça icazet verildiği anlamına gelecek bir işlem bulunmadığı durumda, kooperatif yöneticilerinin yetkisiz olarak yaptıkları işlemler kooperatif yönünden bağlayıcı olmayacaktır. Somut olayda davalı kooperatifin 1994 tarihli ana sözleşmesinin 6. Maddesinde kooperatifin amacının ortaklığının konut ihtiyacını karşılamak olduğunu, bu amaçla kooperatifin ilgili finansman kuruluşlarına başvuruda bulunabileceği, borçlanabileceğinin yazılı olduğu görülmüş olup, yönetim kurulu üyelerinin kooperatif amacını gerçekleştirmeye yönelik borç alabileceği anlaşılmıştır. Ancak, Yargıtay Hukuk Genel Kurul kararında da belirtildiği üzere, davacının alacağını yönetim kurulu üyelerinin imzaladığı belge ile değil kooperatif kayıtları ile ispat etmesi gereklidir. Bu doğrultuda alınan tüm defterlerin incelendiği … havale tarihli bilirkişi raporu ile 2004 tarihli defterlerin incelendiği … havale tarihli bilirkişi raporunda, davacının davalı kooperatife verdiği iddia olunan 20.000,00.-TL tutarlı borç yönünden herhangi bir kaydın bulunmadığı, yine …havale tarihli bilirkişi raporunda, bilançolarından ve tutanaklarından yapılan tespitlere göre kooperatifin aidattan gelen alacakları ile ödeme yükümlülüklerini yerine getirebileceği, yani borç para almaya ihtiyacının bulunmadığı belirtildiğinden ve kooperatife borç para verildiği ile ilgili kooperatifi bağlayıcı yazılı başka bir delil ibraz edilmediğinden davacının kooperatifte 20.000,00.-TL borç para verdiği hususu ispatlanamamıştır.
Kooperatif ana sözleşmesinin 51. Maddesinde yönetim kurulunun kooperatifin mali ve idari işlerini yürütmek üzere kendi arasından veya hariçten bir müdür ile kooperatif işlerine gerekli kıldığı diğer personeli istihdam edebileceği, istihdam edilecek personelin nitelik ve görevlerinin yönetim kurulu kararı ile belirleneceği bütçede belirtilmek şartıyla bu personele yönetim kurulunca tespit edilecek ücretin verileceği düzenlenmiş olup, yönetim kurulu üyelerinin bu şekilde görevlendirdiği müdüre ücret verebileceğinin yetkileri dahilinde olduğu, somut olayda da davalı kooperatifçe inkar edilmeyen … tarihli … nolu kararda davacının … tarihli … nolu karar ile atandığını kabul edilerek … tarihi itibariyle müdürlük görevinin feshedildiği, dolayısıyla davacının bu tarihler arasında toplam 6 ay 18 gün müdürlük yapmış olduğu, yönetim kurulu üyelerinin ana sözleşme doğrultusunda tespit edeceği ücretin müdüre ödenmesi gerektiği anlaşılmıştır. Dönemin yönetim kurulu üyeleri tarafından imzalanan ve duruşmadaki beyanlarıyla doğrulanan … tarihli tutanakta, müdürlük ücreti olarak aylık 1.700,00.-TL ödeneceği kararlaştırıldığından, alınan son bilirkişi raporu doğrultusunda davacının müdürlük alacağının 11.220,00.-TL olduğu, belirtilen gerekçelerle müdürlük ücretinden dolayı davacının da davalı kooperatiften alacaklı olduğu, davacının davalı tarafça çıkarılan ilk ihtara karşı verdiği cevabi ihtar ile alacağının borcuna mahsup ve takas edilmesini istediği, bu mahsup ve takas işleri yapılmadığında ihtarnamedeki borç tutarının gerçeği yansıtmadığı böylece davacının kooperatif üyeliğinden ihracına yönelik kooperatif yönetim kurulu kararının da yerinde olmadığı sonuç ve kanaatine varılarak … tarih … nolu ihraç kararının iptaline karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın kabulü ile, davacının ihracına yönelik davalı kooperatif yönetim kurulunun … tarih, … nolu ihraç kararının iptaline,
2-Alınması gerekli 35,90 TL harçtan peşin olarak alınan 15,60.-TL harcın mahsubu ile kalan 20,30 TL harcın davalıdan ALINMASINA,
3-Davacı tarafça yapılan bozmadan önce yapılan dava ilk masrafı 16,30.-TL, tebligat gideri 15,00.-TL, bilirkişi gideri 500,00.-TL, talimat gideri 21,00.-TL, karar tebliğ gideri 9,00.-TL ve mahkememizde peşin olarak alınan harç gideri 15,60.-TL olmak üzere toplam 576,90.-TL ile bozmadan sonra yapılan 87,50 TL tebligat gideri, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere 1.664,40 TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 2.180,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay ilgili Hukuk Dairesi’nde temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.26/10/2018

Katip …
*E-imzalı

Hakim …
*E-imzalı