Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/676 Esas
KARAR NO : 2018/770
DAVA ve BİRL.
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 25/08/2016
BİRL. DAVA TAR. : 07/04/2017
KARAR TARİHİ : 05/12/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan menfi tespit davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında yağ alım satımı ile ilgili ticari ilişki bulunduğunu, davalı tarafça teslim edilecek sıvı yağ bedeline karşılık müvekkili tarafından … ödeme tarihli 72.000,00.-TL bedelli, … ödeme tarihli 72.000,00.-TL bedelli, … ödeme tarihli 100.000,00.-TL bedelli, 30/11/2016 ödeme tarihli 100,000.00.-TL bedelli … ödeme tarihli 100.000.00.-TL bedelli 6 adet çekin emanet olarak verildiğini, ticari ilişki nedeniyle davalı tarafından sıvı yağ teslim edilmediği gibi çeklerin de iade edilmediğini, … tarihli … seri nolu 72.000,00.-TL bedelli çek davalı tarafından bankaya ibraz edilmesi nedeniyle ödenmek zorunda kalındığını belirterek … ödeme tarihli …nolu 72.000.00.-TL bedelli, … ödeme tarihli … nolu 72.000,00.-TL bedelli … ödeme tarihli …nolu 100.000,00.-TL bedelli … ödeme tarihli … nolu 100.000,00.-TL bedelli ve …ödeme tarihli … nolu 100.000,00.-TL bedelli çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ve …bank AŞ … ödeme tarihli … seri nolu 72.000,00.-TL bedelin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrarlamıştır.
Davalı şirkete usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı tarafça davaya cevap verilmediği gibi duruşmalara da katılmadığından yokluğunda karar verilmiştir.

Davacı vekili mahkememizin … esas dosyasında davalılar …bank AŞ, …bank TAŞ ve …Bankası AŞ’e aleyhine açmış olduğu menfi tespit davasında; mahkememizin … esas sayılı dosyasında davalı …Tanıtım Ltd. Şti. aleyhine menfi tespit davası açtıklarını ve haksız yere ödenmek zorunda kalınan … seri numaralı … tarihli 72.000,00.-TL bedelli çek bedelinin iadesini talep ettiklerini, ayrıca 5 adet çekin teminat olarak verildiğini, bu çeklerden borçlu olmadıklarını, ödemenin önlenmesi için tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini, mahkememizce tedbir kararı verildiğini ancak bankaların tedbir kararının uygulanamayacağını beyan ederek müvekkili şirketi çekleri ödemeye zorladıklarını, müvekkili şirketin çeklerinin yazdırılmasının ticari hayatının sona ermesi anlamına geleceğinden bankaların haksız baskısı ile bu çekleri ödediklerini, gelinen noktada müvekkilinin menfi tespit davasını açtıktan sonra ödeme yapmak zorunda kaldığından davanın istirdat davasına dönüştüğünü, davalıların iyi niyetli üçüncü kişiler olmadığını belirterek ödedikleri 516.000,00.-TL’nin istirdadı ile ticari faizleri ile birlikte davalı bankalardan alınarak davacı şirkete ödenmesini talep ve dava etmiş, mahkememizin … tarih … esas … karar sayılı birleştirme kararı ile her iki dava arasında hukuki bağlantı olması nedeniyle davaların HMK’nun 166 madde gereğince birleştirilmesine karar verilmiştir.
Birleşen dosyada davalı …bank A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın iyi niyetli 3. kişi konumunda olduğunu, bankaya husumet yüklenmesinin mümkün olmadığını, bu nedenle davanın esasına girilmeksizin reddinin gerektiğini, mahkemece verilen tedbir kararınıa haksız olarak uyulmadığı iddiasının tamamen mesnetsiz olduğunu, dava konusu çeklerin hiçbirinin bu firma tarafından bankaya ibraz edilmediğini, müvekkili bankanın da mahkeme kararına herhangi bir muhalefetinin bulunmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davalı …bank T.A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dışı … Reklam Tanıtım Tab. Metal Nak. İnş. Petrol Ürn. Tur. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye verilen kredinin neden ve nasıl verildiğinin ayrıca kredileri denetleyen kuruluşları ilgilendirdiğini, müvekkili bankaya kredinin teminat olarak verildiğini, müvekkilinin iyi niyetli 3. Kişi konumunda olduğunu, davacı ile lehtar arasındaki hukuki ilişkiden haberi olmadığını, bu hukuki ilişkinin de müvekkili bankayı ilgilendirmediğini, davacının iddialarının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu ve alacağın tahsilini geciktirmek amacında olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davalı … Bankası A.Ş davaya cevap vermemiş, duruşmada davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Mahkememizce tarafların tüm delilleri toplanmış, davacı vekili tarafından çek fotokopileri, çeklerin teslimine ilişkin belge aslı, ticari kayıtlar, ödemelere ilişkin dekont sureti ve ödeme belgeleri ibraz edilmiş, birleşen dosyada davalı bankalardan çeklere ilişkin banka kayıtları getirtilmiş, …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası celp edilmiş, mahkememizce dosya resen seçilen bankacılık konusunda uzman bir bilirkişiye tevdi edilerek banka kayıtları da inceletilerek rapor aldırılmıştır.
Mahkememizin … tarihli ara kararı ile dava menfi tespit davası olup, borç ödeninceye kadar her zaman açılabileceğinden davalı …bank vekilinin zaman aşımı itirazının reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili çeklerin emanet olarak alındığına dair davalı ….Ltd. Şirketinin imzası bulunan belge asıllarını ibraz etmiş, davalı şirket belge asılları ile ilgili olarak meşruhatlı davetiye ile isticvap edilmiş, duruşmaya gelmediği gibi herhangi bir itirazda da bulunmamıştır.
Davacı vekili tarafından ibraz edilen belge asıllarının incelenmesinden; dava konusu edilen çeklerin emanet olarak teslim alındığı ve iade edileceğinin yazılı olduğu anlaşılmıştır.
…. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasının incelenmesinden; davalı …bank TAŞ tarafından davacı aleyhine …. tarihli 72.000,00.-TL bedelli çeke dayalı olarak başlatılmış kambiyo takibi olduğu, mahkememizin … esas sayılı dosyasında …tarihinde davacı vekilinin talebi üzerine İİK’nun 72 madde gereğince icra veznesine girecek paranın dava sonuna kadar ödenmemesi yönünde tedbir kararı verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce resen seçilen bankacılık konusunda uzman bilirkişinin … havale tarihli ibraz ettiği raporunda özetle ve sonuç olarak; davacı şirket ile davalı … Ltd. Şti. arasında ticari bir ilişki bulunduğu, bu ilişki çerçevesinde davacı şirketin …bank … Şubesi nezdindeki hesabı üzerine keşideli … tarihli 72.000,00.-TL … tarihli 72,000,00.-TL, … tarihli 72.000.00.-TL, … tarihli 100.000,00.-TL çeklerden başka, davacı şirketin … … Şubesi nezdindeki hesabı üzerine keşideli … tarihli 100.000,00.-TL ve … tarihli 100.000.00.-TL tutarlı çeklerin davalı şirket lehtar olacak şekilde keşide edildiği, davalı şirket adına hareket eden kişilerin çeklerin fotokopilerinin bulunduğu kâğıtlara emanet olarak alındığını ve iade edileceğini belirten şerhler yazdıkları ancak çekler üzerinde herhangi bir şerh ya da ibarenin yer almadığını, davalı … Ltd. Şti. ile …bank TAŞ arasında imzalanan … tarih ve 5.000.000,00.-TL limitli genel kredi sözleşmesi ile … tarih ve 10.000.000.00.-TL limitli ikinci Genel Kredi Sözleşmesi kapsamında yürütülen kredi ilişkisinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ite kat edilerek kredi borçlusuna 5.202.893.05.-TL nakdi kredi borcunu ödeme ihtarı yapıldığını, …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasıyla ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile kefiller aleyhine ise …. İcra Müdürlüğünün …esas sayılı dusvasıyla ilamsız takip başlatıldığını, … keşide tarihli. 72.000.00.-TL tutarlı vc … numaralı çekin bu ilişki kapsamında …bank TAŞ’a verildiğini, çekin arka yüzünde çek lehtarı …Ltd. Şirketinin kaşesi ve yetkili imzalarının altına çekin alacağın devri hükümlerine göre bankaya devredildiğine dair şerh eklendiğini, bu şerhin takasa sunulmadan önce eklendiğinin görüldüğünü, bu şerhin içeriğine göre Akbank söz konusu çeke alacağın devri hükümleri çerçevesinde aldığını, davalı …Ltd. Şti. firması ile … Türk arasında bir kredi ilişkisi bulunduğunu, davacı şirketin … Türk nezdindeki hesabı üzerine keşide ettiği … tarihli 100.000.00.-TL ve … tarihli 100.000,00.-TL tanımlı çeklerin bu sebeple ve çek lehtarının beyaz ciroları ile bankaya devredildiğinin anlaşıldığını, çekler … ve … tarihinde davacı şirketin hesabından tahsil edilerek davalı şirketin borçlarına mahsup edildiğini, davalılardan …bank TAŞ ile çeki devreden davalı şirket arasında devir tarihi itibariyle yüksek hacimli bir kredi ilişkisi bulunmasına rağmen çekin ciro yoluyla değil alacağın temliki suretiyle bankaya geçtiğini, çekin arka yüzüne “iş bu alacağımızı TBK 183-192 maddeleri gereğince, tediye makamına kaim olmak özere …bank T.A.Ş. Hal Şubesine devir ettik” ibaresi yazılmakla yazılı şekil şartının yerine getirildiğini, ancak m. 188 hükmü gereğince devredene karşı yapılabilecek savunmaların devralana karşı da yapılacağı dikkate alındığında, davacının bu çeklerin teminat amacıyla verildiği ve bedelsiz oldukları yönündeki savunmasının davalı bankaya da etki edeceğinin açık olduğunu, …. Huku Dairesinin … E- … K sayılı ilamda çekin …bank’a temlik cirosu ile geçtiği değerlendirilmiş ise de çekin arka yüzünün incelenmesinde çekin alacağın devri şerhine istinaden bankaya geçtiği, davalı …Katılım Bankası’na tevdi edilen çeklerin bankaya beyaz ciro ve teslim yoluyla geçtiğini, bunun temlik cirosu hükmünde olduğunu, çeklerin ibraz süreleri içinde tahsil edilerek kredi alacaklarına mahsup edildiğini, uygulamada çek üzerinde yazan çekinceler haricindeki hususları bankaların bilmesinin mümkün olmadığını ve araştırma yükümlülüklerinin de bulunmadığını bildirmiştir.
Dava, davacı tarafından imzalı teslim belgesi ile teslim edilecek yağ karşılığı avans olarak davalı … Ltd. Şirketine teslim edilen …bank … Şubesine ait …bank …Şubesine ait …. tarih … nolu 72.000,00.-TL bedelli, … tarih …nolu 72.000,00.-TL bedelli, … tarih … nolu 72.000,00.-TL bedelli, … tarih … nolu 100.000,00.-TL bedelli çekler ve … Şubesine ait … tarih … nolu 100.000,00.-TL bedelli ve … tarih … nolu 100.000,00.-TL bedelli çeklerden dolayı davacının karşılığında mal teslim edilmediği için bedelsiz kaldıkları iddiası ile açılmış menfi tespit davasıdır.
Davacı vekili asıl ve birleşen davada çek bedellerinin ödemek zorunda kaldığını beyanla talebini istirdada dönüştürmüştür. Davacı vekili tarafından aslı ibraz edilen çeklerin fotokopilerinin bulunduğu belgede çeklerin davalı tarafça emanet olarak alındığı ve iade edileceğinin yazılı olduğu anlaşılmıştır. Belge konusunda davalı … Ltd. Şirketi meşruhatlı davetiye ile isticvap edilmiş, fakat herhangi bir itirazda bulunmamıştır. Davalı imzalı belgelerde açıkça çeklerin emanet olarak alındığı, iade edileceği yazılı olduğundan bu çekler nedeniyle davacının davalı … Ltd. Şirketine herhangi bir borcunun olmadığı ve çekler nedeniyle davacı tarafça ödenmek zorunda kalınan 344.000,00.-TL’nin davalıdan istirdaden alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Birleşen dosya yönünden ise davacı vekili tarafından davalı bankaların kötü niyetli olarak ihtiyati tedbir kararını uygulamadıkları iyi niyetli üçüncü kişi konumunda olmadıkları bu nedenle çek bedellerini ödemek zorunda kaldıkları ileri sürülmüş ise de; davalılardan …bank AŞ dava konusu çeklerde sadece muhatap banka konumunda olup, çeklerle ilgili başkaca herhangi bir sıfatı bulunmadığından, mahkememizce verilen tedbirde sadece …Ltd. Şirketi tarafından ibrazında ödenmemesine ilişkin olup, banka tarafından buna aykırı bir haksız işlem de bulunmadığından bu banka yönünden davanın husumet yokluğundan reddine, davalılar …bank TAŞ ve …Bankası AŞ yönünden ise davalılar çekleri ciro yoluyla ve alacak karşılığı temlik aldıkları, iyi niyetli üçüncü kişi konumunda oldukları, davalı …bank TAŞ yönünden davalı … Ltd. Şirketinin cirosunun altında “İşbu alacağımızı Türk Borçlar Kanunu 183-192 maddeleri gereğince tediye makamına tayin olmak üzere …bank AŞ … Şubesine devir ettik” kaydı bulunsa da TTK’nun 789 madde gereğince çekte devri sağlayan işlemin ciro olması, cironun şartsız olup, yazılan şartlarında geçersiz ve yok hükmünde olduğu, cironun temliği sağlayan işlem olup ayrıca temlik edilmesinin gerekmemesi karşısında davalılar …Katılım Bankası AŞ ve …bank TAŞ yönünden davanın esastan reddine; mahkememizce …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosya yönünden verilen tedbir infaz edildiğinden takip konusu alacak tutarı olan 72.000,00.-TL’nin takdiren % 20’si oranında icra inkar tazminatının davacıdan alınarak davalı … TAŞ’ye verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere,
A-Asıl dava yönünden;
Davanın KABULÜ ile;
Davacının davalı … Tanıtım Reklam Petrol Ltd. Şirketine, …bank …r Şubesine ait … tarih … nolu 72.000,00.-TL bedelli, … tarih … nolu 72.000,00.-TL bedelli, … tarih …nolu 72.000,00.-TL bedelli, … tarih …nolu 100.000,00.-TL bedelli çekler ve … … Şubesine ait … tarih … nolu 100.000,00.-TL bedelli ve … tarih …nolu 100.000,00.-TL bedelli çeklerden dolayı borçlu olmadığının TESPİTİNE;
Çeklerden dolayı davacı tarafça yapılan 344.000,00.-TL ödemenin davalıdan istirdaden alınarak davacıya VERİLMESİNE;
Alınması gerekli 35.247,96.-TL harçtan, peşin olarak alınan 8.811,99.-TL harcın mahsubu ile kalan 26.435,97.-TL harcın davalı şirketten ALINMASINA,
Davacı tarafça yapılan dava ilk masrafı 81,60.-TL, tebligat gideri 229,00.-TL, bilirkişi ücreti 500,00.-TL, istinaf posta gideri 24,30.-TL olmak üzere toplam 834,90.-TL yargılama giderlerinin ve mahkememizde peşin olarak alınan harç gideri 8.811,99.-TL olmak üzere toplam 9.646,89.-TL’nin davalı şirketten alınarak davacıya VERİLMESİNE,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada kabul edilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 34.590,00.-TL vekâlet ücretinin davalı şirketten alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE,
B-Birleşen 2017/231 esas sayılı dosya yönünden;
1-Davalı …bank AŞ yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE;
Davalı …bank AŞ yönünden yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinden bırakılmasına,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada reddedilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 2.180,00.-TL maktu vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı …bank AŞ’ye VERİLMESİNE,
2-Davalılar … Katılım Bankası AŞ ve …bank TAŞ yönünden davanın ESASTAN REDDİNE;
Mahkememizce …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosya yönünden verilen tedbir infaz edildiğinden takip konusu alacak tutarı olan 72.000,00.-TL’nin takdiren % 20’si oranında icra inkar tazminatının davacıdan alınarak davalı …bank TAŞ’ye verilmesine
Alınması gerekli 35,90.-TL harcın, peşin olarak alınan 8.811,99.-TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 8.776,09.-TL harcın talep halinde karar kesinleştiğinde davacı tarafa İADESİNE,
Birleşen dosya yönünden davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,

Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada reddedilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 8.270,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …bank TAŞ’ye VERİLMESİNE,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada reddedilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 17.950,00.-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı …Katılım Bankası AŞ’ye VERİLMESİNE,
Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalanının karar kesinleştiğinde talebi halinde davacıya İADE EDİLMESİNE,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekillerinin yüzüne karşı, tarafların HMK’nun 345 maddesi uyarınca gerekçeli kararın kendilerine tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesinde istinaf kanun yoluna açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça, okunup, usulünce anlatıldı.05/12/2018

Başkan …
(E-İmzalı)
Üye …
(E-İmzalı)
Üye …
(E-İmzalı)
Katip …
(E-İmzalı)