Emsal Mahkeme Kararı Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/434 E. 2018/451 K. 22.06.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/434
KARAR NO : 2018/451
DAVA : Alacak (Kooperatif Hukukundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/05/2016
KARAR TARİHİ: 22/06/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili duruşmada tekrar ettiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı Kooperatifin, … Üye numaralı … tipi … adet üyeliğini …’de devraldığını, üyelikleri karşılığı 2 adet müstakil villanın hak ve mülkiyet sahibi olduğunu, davalı kooperatifin … nolu ortaklıkların sahibi olarak 2 adet daire alacağından, genel kurulda A tipi konutlar için belirlenen aylık aidatları her bir ortaklığı için ödediğini, … tarihinden … tarihine kadar müvekkili tarafından veya müvekkili adına gönderilen ödemelere ilişkin ekstre, dekont ve hesap hareketlerinden görüleceği üzere, müvekkilinin tüm ödemeleri eksiksiz olarak yerine getirdiğini, davalının müvekkilinin geç ödediği aidatlara yasaya aykırı olarak fahiş miktarda aylık %8 oranında gecikme cezası işleterek müvekkilini sürekli olarak borçlu gösterdiğini, ödemelerin öncelikle gecikme cezalarına mahsup edildiğini, davalının müvekkiline kooperatif alacağına ilişkin haciz ve üyelikten çıkarma tehdidi altında ihtarnameler gönderdiğini, taraflar arasında muarazanın doğduğunu, faizin fahiş belirlendiğini, Borçlar Kanunun 120/2 ve 3095 sayılı kanunun 2/1 maddesine aykırı olduğunu, yasalara uygun yapılan hesaplamalara göre müvekkilinin davalıdan alacaklı olduğunu, mevzuata göre temerrüt faizinin yasal faizin %100 ü aşamayacağını, kooperatif aidatlarına uygulanacak en yüksek temerrüt faizinin yıllık %18 olabileceğini, müvekkilinin davalıya fazla ödeme yaptığını, …tarihinde öğrendiğini, her iki üyeliği dolayısıyla tahsil edilen fahiş gecikme faizlerinin hesaplanarak iade edilmesi hususunda davalıya sunulan yazının davalı tarafça … tarihinde gelen evrak olarak kaydedildiğini, davalının bu tarihte temerrüde düştüğünü, herhangi bir iadenin yapılmadığını belirterek, 2008 Temmuzdan iş bu dava tarihine kadar aylık %8 temerrüt faizi alınmasının yasal olmadığını, uygulanacak en yüksek faiz oranının yıllık %18 olacağının tespiti ile ödenmeyen aidat borçları ve bunlara işleyen faizlere ilişkin yasal hesaplamaların yapılarak taraflar arasındaki muarazanın men’ine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 41.415,22 TL’nin temerrüt tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesi davalıya usulüne uygun tebliğ edilmiş olup davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın halihazırda 728 nolu ortaklık hissesi bulunduğunu, 729 nolu hissesini …’a tarih ve 7 sayılı müracatlarına istinaden tüm hak ve vecibeleri ile birlikte devrettiğini, davacının 729 nolu hissede hiçbir hak ve alacağının bulunmadığını, aktif husumet ehliyetinin olmadığını, 728 nolu hisse yönünden ise davacının gecikme zammını öderken herhangi bir ihtirazı kayıt koymadığını, bu nedenle talep hakkının bulunmadığını, aksinin kabulü halinde sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edilebileceğini, bir yıllık zamanaşımı süresinin geçtiğini, TBK 120. maddesinin somut olayda uygulanamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Fer’i müdahale talebinde bulunan … vekili … tarihli dilekçesinde; müvekkilinin kooperatifin 729 nolu üyeliğini davacıdan … tarihli sözleşme ile devraldığını, sözleşmeye göre devir tarihinden önceki varsa borçlar ve alacakların devredene ait olacağı, geçmiş dönemlere ilişkin fazla tahsil edilen aidatlara ilişkin kooperatiften olan alacak haklarının devredene ait olduğunun kararlaştırıldığı, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunun 35. Maddesine aykırı herhangi bir durum bulunmadığını belirterek davacı taraf yanında feri müdahil olarak katılmalarına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce davacının ihracına yönelik işlemlerin ihtiyati tedbir yoluyla dava sonuna kadar durdurulmasına karar verilmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Davacı vekili tarafından ortaklık senedi sureti, toplu üye ekstreleri, cari hesap ekstreleri, kooperatife yapılan … tarihli başvuruya ilişkin yazı delil olarak sunulmuş, feri müdahil vekilince kooperatif hisse devir sözleşmesi sunulmuş, mahkememizce davalı kooperatifin 2008 yılından itibaren olağan ve olağanüstü toplantı tutanakları ve ana sözleşmesi ile tarafların banka hesap hareketleri celp edilmiş, bilirkişi incelemeleri yaptırılarak tüm deliller toplanmıştır.
Dava, davacının davalı kooperatifte bulunan iki üyeliği sebebiyle ödediği aidatlar için uygulanan gecikme faizinin fahiş olduğunun tespiti ile bu doğrultuda alınan fazla bedellerin iadesi istemine ilişkindir.
… havale tarihli bilirkişi raporunda; davacının davalı kooperatifte … tarihinden itibaren 728 ve 729 üyelik numarası ile iki adet üyeliğinin olduğu, 729 nolu üyeliğin dava tarihinden önce … tarihinde …’a devredildiği, 6101 sayılı kanunun 7/1 maddesi uyarınca somut olayda uygulanması gereken 6098 sayılı TBK’nun 120 maddesi uyarınca davalı kooperatifin gecikme faizini aylık %1,5’dan fazla belirleyemeyeceği gerekçesiyle yapılan hesaplama sonucu davalının defterlerine göre dava tarihi olan … tarihi itibariyle davacının 728 nolu üyeliği için borcunun olmadığı, aksine bu üyelik için 23.440,78 TL tutarında davalı kooperatifte fazla ödemesinin olduğu, 729 nolu üyelik için devir tarihi itibariyle davacının borcunun olmadığı, aksine 35.788,31 TL fazla ödemesinin bulunduğu hususunun bulunduğunun belirtildiği görülmüş, itiraz üzerine alınan ek raporda aynı görüşün belirtildiği görülmüştür.
Davalının rapora itirazı üzerine istinabe yoluyla Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığıyla kooperatifler konusunda uzman bilirkişiden alınan … havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacının devrettiği 729 nolu ortaklık hissesi için herhangi bir talepte bulunamayacağı,sözleşmenin davalı … bağlamayacağı, rızaen yapılan ödemelerde istirdat talep edilebilmesi için ödeme sırasında ihtirazı kayıt ileri sürülmesinin gerektiği, aksinin kabulü halinde 728 nolu hisse için TBK’nun yürürlüğe girdiği … tarihine kadar genel kurul kararları uyarınca aylık %8 üzerinden, … tarihinden itibaren ise aylık %1,5 üzerinden faiz işletilmek suretiyle yapılan hesaplama neticesinde davacının 18.380,64 TL fazla ödemesinin bulunduğu hususlarının mütalaa edildiği görülmüştür.
Tarafların itirazı üzerine yeniden Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret mahkemesi aracılığıyla dosyanın başka bir kooperatif uygulamaları konusunda uzman mali müşavir bilirkişiye tevdii edilerek, her iki üyelik için normal hesaplamanın yanında alternatifli olarak davadan önceki son 5 yıllık dönem baz alınmak suretiyle … tarihinden … tarihine kadar 818 sayılı Borçlar Kanunun hükümleri, bu tarihten sonra dava tarihine kadar olan kısım için ise 6098 sayılı TBK’nun faize ilişkin hükümleri dikkate alınmak suretiyle hesaplama yapılması istenilmiş olup, sunulan … havale tarihli bilirkişi raporu istenilen hususu tam olarak karşılamadığından aynı doğrultuda ilk raporu sunan mali müşavir bilirkişiden … havale tarihli ek rapor aldırılmıştır. Sunulan raporda belirtilen doğrultuda hesaplama yapılarak davacının 728 nolu üyeliği için 22.203,36 TL, 729 nolu üyeliği için 34.630,46 TL tutarında fazla ödemesinin bulunduğu hususunun mütalaa edildiği görülmüştür.
Davacı vekili ilk bilirkişi raporundan sonra … havale tarihli ıslah dilekçesi ile talep sonucunu artırarak toplam 59.229,09 TL’ye … tarihinden itibaren yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamının incelenmesi neticesinde; davacının davalı kooperatifte 728 ve 729 nolu üyeliklerinin bulunduğu, 729 nolu üyeliğini davadan evvel … tarihinde oğlu …’a devrettiği, hisse devir sözleşmesinin 1. Maddesinde devredenin bu ortaklık hissesinden kaynaklı geçmiş dönemlere ilişkin fazla tahsil edilen aidatlara ilişkin kooperatiften olan alacak haklarını kendisinde saklı tuttuğu, 1163 sayılı Yasanın 35. Maddesinde; kooperatife yeni giren kimsenin bu tarihten önceki doğmuş borçlardan diğer ortaklar gibi sorumlu olacağı ve bunun aksine yapılan sözleşmelerin kooperatif açısından hüküm ifade etmeyeceğinin düzenlendiği, söz konusu yasal düzenlemede kooperatif hisse devirlerinde devralanın önceki borçlardan sorumsuzluğuna dair konulan sorumsuzluk kayıtlarının kooperatifi bağlamayacağının ifade edilmek istenildiği, somut olayda ise önceki borçlardan sorumsuzluğa ilişkin bir kaydın bulunmayıp, devredenin önceki dönem aidatlarından alacak hakkını kendisinde saklı tuttuğu, yasal düzenlemeye aykırı bir durumun bulunmadığı, bu yöndeki davalı savunmalarının yersiz olduğu, yine her iki üyelik için yapılan aidat ödemeleri ihtirazi kayıtsız yapılmışsa da yasal mevzuata aykırı olarak yapılan uygulamalardan kaynaklı fazla bir ödeme yapılmışsa bunun iadesinin istenebileceği sonucuna varılmıştır.
01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 120/ 2 maddesine göre; sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranı, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz. Türk Borçlar Kanununun yürürlüğü ve uygulama şekli ile ilgili 6101 sayılı Yasanın 7/1 maddesi uyarınca; Türk Borçlar Kanununun kamu düzenine ve genel ahlâka ilişkin kuralları ile geçici ödemelere ilişkin 76 ncı, faize ilişkin 88 inci, temerrüt faizine ilişkin 120 nci ve aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138 inci maddesi, görülmekte olan davalarda da uygulanabilmekte ise de; bu düzenleme sadece kanunun yürürlüğe girdiği … tarihinde derdest olan davalar için geçerlidir. Eldeki davada olduğu gibi o tarihte derdest olmayıp sonradan açılan davalarda kanunun yürürlük tarihine göre uyuşmazlık çözümlenecektir.
Somut olayda uyuşmazlık konusu aidatlara uygulanan temerrüt faizi oranları genel kurul kararları ile belirlenmiş olup, genel kurul toplantı tutanakları üye ile kooperatif arasında kurulmuş sözleşme niteliğinde olduğundan davanın dayanağı sözleşmeye dayanmaktadır. Davacının ortaklığa girdiği 2008 yılı Temmuz ayından itibaren … tarihli genel kurula kadar aylık %8 gecikme faizi belirlenmiş, bu tarihteki genel kurulda ise temerrüt faizinin iki kat tutarında alınması kararlaştırılmıştır. 6098 sayılı TBK nın emredici nitelikteki 120/1 maddesi dikkate alındığında temerrüt faizi yasal faizin en fazla iki katı ( yıllık %18, aylık %1,5) olabileceğinden , davalı kooperatifin kanunun yürürlük tarihi olan … tarihinden itibaren bu yasal temerrüt faizi oranını aşan fahiş faiz uygulaması yerinde değildir. Bu tarihten önce yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Kanununda faize ilişkin sınırlayıcı bir düzenleme bulunmadığından sözleşme ile belirlenen oran tarafları bağlayacaktır.
Kooperatif ile üyeleri arasındaki davalar TBK nın 147/4 ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 17/2 maddeleri uyarınca 5 yıllık zaman aşımına tabi olup, Yargıtay 23. Hukuk dairesinin içtihatları dikkate alındığında ortaklık devam ettiği müddetçe zaman aşımı işlemez ise de, bunun sadece ortaklığa sıkı sıkıya bağlı olan tespit, tapu iptal ve tescil davaları gibi davalar için geçerli olduğu, ortaklık devam etse de parasal yükümlülüklerden kaynaklı davaların 5 yıllık zaman aşımına tabi olduğu, somut olayda davalının zaman aşımı itirazının süresinde yapıldığı, bu itibarla davacının dava tarihi olan … tarihinden itibaren geriye doğru en fazla 5 yıllık süreçte yaptığı fazla ödemelerin iadesini isteyebileceği, dolayısıyla … tarihinden önceki döneme ilişkin alacağının zaman aşımına uğradığı, kanaatine varılmıştır.
Mahkememizin kabulü doğrultusunda davadan önceki son 5 yıllık dönem baz alınmak suretiyle … tarihinden … tarihine kadar 818 sayılı Borçlar Kanunu uyarınca genel kurul kararları ile belirlenen faiz oranları, bu tarihten sonra dava tarihine kadar olan kısım için ise 6098 sayılı TBK’nın faize ilişkin 120/1 maddesi dikkate alınmak suretiyle yaptırılan hesap sonucu mali müşavir bilirkişi tarafından sunulan …havale tarihli ek rapor, denetime açık ve somut verilere dayalı olduğundan hükme esas alınmıştır. Buna göre davalının emredici hükümlere aykırı şekilde aidat alacağı için belirlediği ve tahsil ettiği temerrüt faizlerinden ötürü davacının 728 nolu üyeliği için 22.203,36 TL, 729 nolu üyeliği için 34.630,46 TL olmak üzere toplam 56.833,82 TL iade talep hakkının bulunduğu, davacının davadan evvel davalıya yaptığı … tarihli başvurunun aynı gün kooperatife gelen evrak olarak kaydedilmesi sebebiyle davalının verilen süre geçtikten sonra … tarihinde temerrüde düştüğü sonuç ve kanaatine varılarak 56.833,82 TL’nin 41.415,22 TL’sine temerrüt tarihi olan … tarihinden bakiyesine ıslah tarihi olan … tarihinden itibaren işletilecek yasal faiz ile davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın Kısmen kabulü ile, 56.833,82 TL’nin 41.415,22 TL’sini temerrüt tarihi olan … tarihinden bakiyesine ıslah tarihi olan … tarihinden itibaren işletilecek yasal faiz ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gerekli 3.882,31 TL harçtan peşin alınan 707,27 TL ve tamamlama harcı 304,22 TL olmak üzere toplam 1.011,49 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.870,82 TL harcın davalıdan tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan ilk dava gideri 33,50 TL, tebligat gideri 234,00 TL, müzekkere gideri 104,40 TL, bilirkişi ücreti 1.600,00 TL, talimat gideri 58,20 TL olmak üzere toplam 2.030,10 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranı üzerinden hesaplanan 1.948,00 TL ve peşin harç 707,27 TL, tamamlama harcı 304,22 TL olmak üzere toplam 2.959,49 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 6.601,72 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada reddedilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 2.180,00.-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi’nde ilgili Hukuk Dairesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.22/06/2018

Katip …
*E-imzalıdır.

Hakim …
*E-imzalıdır.