Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/48 Esas
KARAR NO : 2023/839
DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 22/11/2022
KARAR TARİHİ : 05/12/2023
… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) … sayılı görevsizlik kararı ile Mahkememize tevzi edilen dosyanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davacının ticari faaliyetlerinin … tarafından yürütülmekteyken, vefat etmesi üzerine müteveffanın oğlu ve şirket yetkilisi … tarafından ticari faaliyetler yürütüldüğünü, davacının faaliyet konusunun sebze- meyve alım satım işi olduğunu, davalının eski eşi … ve ortağı olduğunu söylediği … … ile davacı arasında 2021 yılı içerisinde sebze-meyve alımı konusunda anlaşma yapıldığını, yapılan anlaşma neticesinde, davalı tarafından davacıya anlaşma konusu olan ürünlerin gönderildiğini ve gönderilmiş olan ürünlerin toplam bedelinin … TL olduğunu, … TL’lik bedelin … TL’sinin davalı …’nun banka hesabına ve davacı tarafından davalı adına düzenlenen çekler ile ödendiğini, kalan … TL’lik bedelin ise davalı tarafından davacı şirket ortağı olarak tanıtılan … …’in babası …’in … bulunan banka hesabına ödendiğini, davalı … ve … … aralarında yaşanan anlaşmazlıklar neticesinde ortaklıklarını bitirdiğini müvekkili şirkete yapılan icra takibinden sonra öğrendiklerini, davalının davacı aleyhine … tarihinde … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile … TL’lik ilamsız icra takibi başlattığını, ödeme emrinden … tarihinde haberdar olan davacının, davalıya borcu olmadığından bahisle takibe itiraz ettiğini, … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasında açılan Şikayet davasının derdest olduğunu, davacının, dava dışı … …’e ödenmiş olan bedeli mükerrer olarak tahsil etmek istediğini, davanın kabulü ile davalı … tarafından müvekkili şirket aleyhine … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası ile başlatılan ilamsız icra takibin iptaline, davalı …’ya herhangi bir borcu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Taraflar arasında dava dilekçesinde belirtildiği üzere bir ticari ilişki söz konusu olduğu, ancak … İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı kesinleşen takip dosyasındaki alacağın davacı tarafça ödenmediğini, ödeme emrine herhangi bir itiraz olmadığını, ancak itiraz süresi geçtikten sonra açılan davalar olduğunu, … …’in davacı ve onunla birlikte hareket eden kişi ve kişilerce kolluğa götürülüp beyan verdirildiğini ve tehditle dava dilekçesinde yer alan ifadeleri verdiğini söylediğini, … …’in parayı teslim aldığını belirttiğini ve bu tür bir ödeme yapılmış ise bile bu kişilerin müvekkili adına para tahsil etme yetkisinin olmadığını neticeten davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
… İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra dosyasının tetkikinden: Alacaklı … vekili tarafından borçlu … Ltd Şti aleyhine toplam … TL alacağın tahsili için ilamsız icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememiz … tarihli ara kararı ile davacının 2021 ve 2022 yılı ticari defterlerinin incelenmesi için … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılmış,
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Tal sayılı dosyasında mali müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi raporunda özetle:
“A) Davacı 2021, 2022 ve 2023 kanuni defterlerinin usulüne uygun olarak “e-defter” elektronik ortamda tutulduğu,
B) Takip konusu faturaların davacı defterlerine kayıtlı olduğu,
C) Ticari defter ve belgelere göre; davacı tarafın takip dosyasına konu fatura bedelleri nedeniyle takip alacaklısı davalıya borçlu olduğu ve borç miktarının … TL borçlu olduğu,
İbraz edilen faturalar, kanuni defterlerde ve düzenlenen çeklerfödeme dekontlarında … tarafından düzenlenen – fatura bulunmadığı, kanuni defterlere kayıt yapılmadığı, adına çek dözenlenmediği ve adına ödeme dekontu bulunmadığı, faturaların, kayıtların, çeklerin ve ödeme dekontlarının davalı tarafından ve davalı adına düzenlendiği” sonucuna varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememiz … tarihli ara kararı ile davalının 2021 ve 2022 yılı ticari defterlerinin mali müşavir bilirkişi aracılığı ile incelenmesine karar verilmiş,
Mali müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenen …tarihli bilirkişi raporunda özetle:
“Davacı vekili; Taraflar arasında 2021 yılı içerisinde sebze meyve alımı konuşunda anlaşma yapıldığı, davalı tarafından davacıya anlaşma konusu olan ürünlerin gönderildiği ve gönderilmiş olan ürünlerin toplam bedelinin … TL olduğu, … TL’lik bedelin … TL’si davalı …’nun banka hesabına ve davacı tarafından davalı adına düzenlenen çekler ile ödendiğini, kalan … TL’lik bedel ise davalı tarafından davacı şirket ortağı olarak tanıtılan … …’in babası …’in … bulunan banka hesabına ödendiğini, davalının davacı aleyhine … tarihinde … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile … TL’lik ilamsız icra takibi başlattığını, ödeme emrinden … tarihinde haberdar olan davacının takibe itiraz ederek davalıya hiçbir borcu olmadığını açıkça beyan ettiğini, ve devamında … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı davası ile şikayet davası açılmış olup davanın derdest olduğunu,
Davalı … tarafından müvekkil şirket aleyhine … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası ile başlatılan ilamsız icra takibinin, davalı tarafından kötü niyetli olarak mükerrer tahsilat amacıyla başlatıldığının ve müvekkil şirketin davalı …’ya herhangi bir borcu olmadığının tespitine karar verilmesi talebiyle menfi tespit davası açılmıştır.
Davalı vekili taraflar arasında dava dilekçesinde belirtildiği üzere bir ticari ilişkinin söz konusu olduğu, ancak … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı kesinleşen takip dosyasındaki alacak davacı tarafça ödenmediğini, ödeme emrine herhangi bir itiraz olmadığı, ancak itiraz süresi geçtikten sonra açılan davalar olduğu, … …’in davacı ve onunla birlikte hareket eden kişi ve kişilerce kolluğa götürülüp beyan verdirtildiği ve tehditle dava dilekçesinde yer alan ifadeleri verdiğini söylediğini, … …’in parayı teslim aldığını belirtmiş ve bu tür bir ödeme yapılmış ise bile bu kişilerin müvekkil adına para tahsil etme yetkisinin olmadığı beyan edilerek dava dilekçesinde belirtilen hususların ve iddiaların hukuki dayanaktan yoksun olması sebebiyle esastan reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
Davacı kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle yapılan incelemede … tarihli bilirkişi raporunda davacının ticari defter ve belgelerine göre davacının takip dosyasına konu fatura bedelleri nedeniyle takip alacaklısı davalıya … TL borçlu olduğu yönünde görüş beyan edilmiştir.
Davalının 2022 yılı e-defter olan ticari defterleri flash disk içinde dosyaya sunulmuştur. E-defter beratlarının usulüne uygun olarak ve yasal süresinde GİB’e gönderildikleri, kayıtların usulüne uygun olarak tutuldukları anlaşılmıştır. Davalı ticari defter kayıtlarına göre … tarihi itibariyle davalının davacıdan … TL asıl alacağının olduğu, takip konusu faturaların kayıtlarda yer aldığı anlaşılmıştır. Davalı icra takibinde faiz talebinde bulunmadığından ve davacı temerrüde düşürülmediğinden faiz hesaplamasını yapılmamıştır.
Sonuç olarak davacı ticari defter kayıtlarına göre davacının davalıya … TL borçlu olduğu, davalı ticari defter kayıtlarına göre davalının davacıdan … TL alacaklı olduğunun anlaşıldığı” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Davacının, davanın … …, … ve … ihbarı yönündeki talebi kabul edilmiş, adı geçen şahıslara usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen yargılamaya iştirak etmedikleri görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
… İcra Dairesinin … E sayılı takip dosyasında fatura karşılığı teslim edilen mal bedeli bakiyesine dayalı olarak başlatılan ilamsız icra takibine konu alacak nedeniyle davacının davalıya borçlu olup olmadığı taraflar arasında ihtilaflı olup İİK 72/3 maddesi uyarınca açılan menfi tespit davası olduğu belirlenmiştir.
6100 sayılı HMK.nun 222.maddesi aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
Madde 222 – (1) Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir.
(2) Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır.
(3) İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi*1* yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Diğer tarafın ikinci fıkrada yazılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi hâlinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılamaz. (Ek cümle: 22.07.2020 – 7251 S.K./23. md) Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
(4) Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur.
(5) Taraflardan biri tacir olmasa dahi, tacir olan diğer tarafın ticari defterlerindeki kayıtları kabul edeceğini belirtir; ancak, karşı taraf defterlerini ibrazdan kaçınırsa, ibrazı talep eden taraf iddiasını ispat etmiş sayılır.
Maddede geçen ticari defterler TTK 64.maddesi uyarınca tutulması zorunlu olan defterler olup, tarafların incelenen ticari defterlerinin usul ve yasaya uygun olarak tutulduğu ve kesin delil vasfını taşıdığı belirlenmiştir. Tarafların kesin delil vasfını taşıyan ticari defterlerinin takibe konu … TL alacak-borç miktarı yönünden birbirini teyit ettiği, davacı davalı adına 3.kişiye ödeme yaptığını iddia etmiş ise de, bu ödemeyi dahi ticari defterlerine kaydetmediği, davacının banka kanalıyla ve çek ile yaptığı tüm ödemelerin davalı kayıtlarında yer aldığı, davalının kendisini davacı şirket ortağı olarak tanıtan … …’in babası …’in … bulunan hesabına gönderdiği ancak ticari defterlerine de ödeme olarak kaydetmediği … TL paranın davalının alacağından mahsup edilmesi için yasal dayanak bulunmadığı, … C.Başsavcılığı … nolu soruşturma evraklarının tetkikinden verilen takipsizlik kararlarının kesinleştiği anlaşılmakla; ispat edilemeyen menfi tespit davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Mahkememizce verilen ihtiyati tedbir kararı infaz görmediğinden davalı lehine tazminata hükmedilmesine yer olmadığına,
3-Alınması gerekli 269,85 TL harcın, peşin alınan 22.749,55 TL harçtan mahsubu ile artan 22.479,70 TL harcın istek halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 176.534,94 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.05/12/2023
Başkan …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Katip …
¸e-imzalı