Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/903 Esas
KARAR NO : 2023/489
DAVA : Alacak (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2022
KARAR TARİHİ : 18/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: … tarihinde müvekkili ve … A.Ş yetkilisi … tarafından protokol tarihinde henüz kurulmamış ve fakat kurulması için hazırlıkları yapılan …’in hisselerinin müvekkiline devri taahhüdünü içeren bir protokolün müştereken imzalandığını, işbu protokole göre protokol imza edildikten sonra kurulacak olan …’in …’ndan ilgili lisans izni için gerekli başvuru ücreti olarak …-TL, masraf, harç, ilan vb. ödemeler ve ayrıca şirketin fiziken faaliyet göstereceği işyerinin kiralanmasına ilişkin ödemelerin tümü (altyapı, demirbaş ve montaj işlemleri dahil) müvekkili … tarafından üstlenileceğini, buna karşılık … Yetkilisi …’in ise, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’in mülga edilmeden önceki 18. Maddesinin 3. Fıkrası “Yetkili müesseselerde, faaliyet izni verildiği tarihten itibaren 1 yıl geçmedikçe hisse devri gerçekleştirilemez.” hükmüne göre döviz bürosunun devri için faaliyet izni aldıktan sonra 1 yıl boyunca devremeyeceğinden bu süre zarfında … nam ve hesabına döviz bürosunu çalıştırmayı ve bu süre geçtikten sonra … adına şirketin tüm hisselerini devir etme amacıyla devir işlemlerini başlatmayı taahhüt ettiğini, taraflar arasında derdest protokol ile müvekkili …’ın borcu altına girdiği …’in … grubu yetkili müessese olmak için asgari ödenmiş sermaye tutarının onda birine karşılık gelen …-TL’yi … Bankası’na … tarihinde kendi hesabından … nam ve hesabına kesin teminat mektubu verdiğini ve döviz bürosunun faal olabilmesi için gerekli demirbaş masraflarının ödemesini yaptığını, ayrıca müvekkilinin ve müvekilinin erkek kardeşi …’ın iki farklı taşınmazını, …’in çalışanı olarak tanıttığı …’a devrettiğini, daha sonra bahse konu meblağların …’e ödemesi yapıldığından, yine aynı taşınmazların … tarafından, eski malikler olan … ve …’a taşınmazların karşılığı olan bedel nakden ödendiği için iade edilmiş olup müvekkili tarafından …’in hesabına gönderilen bedeller ve tapunun maliklere iadesi işlem tarihleri dikkate alındığında bu hususun açıkça görüleceğini, anılan porotokolde, …’in müvekkil adına kaydının yapılıp devredileceği, mümkün olmaması halinde müvekkil tarafından gösterilecek 3. Kişiye de devrin yapılabileceği yönünde mutabakat sağlandığını, müvekkilinin anılan protokol ile yüklenen tüm yükümlülükleri yerine getirilmiş olmasına, aradan geçen onca zamana rağmen …’in çeşitli sebepler sunarak, taahhüt edilen hisse devri için gerekli yasal prosedürü başlatmadığını, ancak buna rağmen anılan protokollün … Maddesi ile …’in tüm mali ve hukuki sorumluluğunun şahsen … nam ve hesabına yükletildiğini, … yetkilisi …’in ise bahse konu meblağı uhdesine geçirmesi ve … de … tarihinde faaliyet izni üzerine faal duruma getirmesine rağmen müvekkiline; aslında hali hazırda … adında bir döviz bürosunun daha bulunduğunu, eğer müvekkil ister ise yine tek yetkili yönetim kurulu üyesi ve sahibi … olan …’in hisselerini müvekkiline devredebileceğini belirttiğini, müvekkilinin bu teklifi kabul etmesi üzerine …’in, …’dan başvuru için gerekli belgeleri talep ettiğini ve … adına devir işlemlerini başlattığını beyan ettiğini, ancak talebin … reddedildiğini, neticeten öncelikle HMK md 389 vd. maddeler gereği, davalı … A.Ş.’nin dava tarihinden itibaren; hisse devri konulu yönetim kurulu kararı almamasına, hisse devrine yarar bir başvuru yapmamasına, işlem hacmi kadar banka hesabında tutması kanunen lazım gelen … A.Ş. adına kayıtlı banka garanti hesaplarına ödeme ve/veya harcama yapılmaması için bloke konulmasına, …’de bulunan tüm menkul ve gayrimenkullerinin devrinin önlenmesine ilişkin ihtiyati tedbir kararı verilmesini, müvekkil nam ve hesabına …’e ilişkin hisselerin tamamının devrinin gerçekleşmesi için … ile ilgili işlemlerin davalı tarafından başlatılması, tamamlanması ve … tarihinden itibaren hesaplanacak şekilde kar payı ödenmesini, aksi kanaat hasıl olur ise terditen fer’i olarak müvekkilinin … tarihinden bu yana davalı lehine yaptığı tüm ödemelerin (maaş, kira, tamirat, mobilya, demirbaş ve günlük harcırahlar dahil) tespiti ile ekli banka dekontları, döviz teslim dekontlarının bedellerinin dava tarihi itibariyle uyarlanarak belirleneceği tüm alacaklar ve ödenen harçların davacı müvekkiline ticari faiziyle birlikte iadesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davaya dayanak yapılan “… A.Ş. …” başlıklı protokol kendiliğinden bir akit – bir sözleşme değil, protokolün … maddesinde açıkça yazılı olduğu üzere bir ön akit, bir akit yapma taahhüdü olduğunu, bu önakdin tarafının da, aleyhine tedbir istenen … isimli tüzel kişi değil, …’i kurmayı ve kurulduktan … yıl sonra hisselerini devretmeyi taahhüt eden gerçek kişi … olduğunu, ön akitin, kendisi doğrudan hisse devrini gerçekleştiren, hisse devrini hukuken geçerli şekilde tamamlayan hisse devri sözleşmesi olmadığını, zira, döviz işi ile iştigal eden şirketlerin hisse devirlerinin, Hazine’nin onayı ile mümkün olduğunu, zaten … ile …’ın doğrudan hisse devri yapmayıp, hisse devir işlemlerini izah eden bir önakit yapmalarının da, önakdin imzalandığı anda …’ın hisse devri konusunda onay alıp alamayacağının henüz belli olmaması nedeniyle olduğunu, diğer yandan, yeni kurulmuş bir döviz bürosunun hisselerinin, kuruluş anından itibaren … yıl geçmeden devredilemeyeceğini, … ile … arasında gerçekleşmiş, bağıtlanmış, tamamlanmış bir hisse devri akdi kurulmadığını, … ile … arasında bir önakit de olmadığını, …’in …’a karşı yerine getirmesi gereken herhangi bir edim, sözleşmeye dayalı yükümlülük de hiç doğmadığını sonuç olarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflara arasındaki ihtilaf davacı ile dava dışı … arasında imzalanan … tarihli ” … A.Ş. …” hükümlerinden kaynaklanmakta olup,
Söz konusu prokolde tarafların; …’ in … almış olduğu izin çerçevesinde … A.Ş isimli şirketin kuruluş işlemlerini yapacağı, şirketin kuruluş masrafları yanında lisans izni için … talep ettiği … TL başvuru ücreti de dahil olmak üzere … izin verilmesi konulu … tarihli yazısında belirtilen tüm şartların … tarafından eksiksiz olarak yerine getirileceği, şirketin kuruluş masrafları ve … talep edilen şartlar yanında işletmenin fiziken faaliyet göstereceği işyerinin kiralanması, işyeri için gerekecek tüm demirbaşların alımı ve monte edilmesi, gerekli olacak tüm teknik altyapı masraflarının … tarafından karşılanacağı, şirketin kuruluş işlemleri ve … nezdinde yerine getirilecek şartlar sonrasında yasal zorunluluklar nedeni işletmenin faaliyetine … yıl boyunca … A.Ş olarak devam edileceği, şirketin tek yetkilisinin … olarak kalmaya devam edeceği, işletmenin faaliyete geçmesinden … yıl sonra …’ in şirketin tüm hissesinin resmi ve yasal devrini gerekli şartları yerine getirmesi ve akderditasyon alması halinde …’ a yapacağı, … işletme hakkı için gerekli şart ve izinleri alamaz ise devrin …’ ın göstereceği ve gerekli şartlar ve izinleri alan üçüncü kişiye yapılacağı, bu devir ve ödeme işlemleri için … ve …’ ın iş protokol ile geri dönülemez biçimde taahhütte bulundukları, bu niteliği ile iş bu protokolün bir ön akit, bir akit yapma taahhüdü olduğu, şirketin devrinin taahhüt edildiği iş bu protokolün imzası anında devre dair şimdiden taahhütte bulunulması ve devir bedelinin şimdiden sabitlenmesi karşılığında devralma taahhüdünde bulunan …’ ın devir etmeyi taahhüt eden …’ e elden nakit olarak … EURO ödeme yapacağı, şirketin tüm hisselerinin devir bedelinin taraflar arasında şimdiden … TL olarak belirlendiği ve sabitlendiği, …’ ın bu devir bedelini en geç şirketin kuruluş ve tescil tarihinden itibaren … yıl sonra şirket hisselerinin yasal olarak devri anında nakden ve defaten …’ in hesabına ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği, resmi hisse devrine kadar …’ ın … A.Ş’ nin tüm muhasebe ve vergi işlemlerini …’ in bilgisi ve onayı dahilinde …’ in kendi muhasebecisi eliyle yürüteceği, ancak protokolün imzası anından itibaren şirketin kar , zarar vs her türlü mali ve hukuki sorumluluğunun şahsen …’ a ait olduğu, protokolde tarafların üstlendikleri edimlerin yerine getirilmemesi halinde yani … yıl sonunda …’ in devri yapmaması yahut …’ ın işletmeyi devir almaktan kaçınması halinde taahhüdünü yerine getirmeyen tarafın diğer tarafa … EURO cezai şart ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği, cezai şart yanında …’ in işletmeyi devir etmemesi halinde …’ ın şirketin kurulması, işletilmesi için yapmış olduğu tüm masrafları …’ a ödeyeceği, tacir olan tarafların cezai şartın miktarı konusunda yeterince tartışmış ve sabit iradeleri sonunda miktara TTK madde 182/1 uyarınca karar verdikleri, daha sonra miktarın TTK madde 182/3 göre indirilmesini talep etmeyecekleri, tarafların taahhüt edilen devre dair protokolü, şirket hisse devrine dair kararı ve bu devrin … tarafından onaylanması için yapılacak olan tüm idari-resmi başvuru belgelerini imzalamalarına rağmen …’ in ihmal veya kastından kaynaklanan nedenler hariç olmak üzere …’ ın herhangi bir kusuru olmasa dahi devir işlemlerinin… tarafından … veya …’ ın göstereceği herhangi bir kişi adına onaylanmaması halinde iş bu protokolün taraflar arasında kendiliğinden münfesih sayılacağı ve bu durumda tarafların birbirlerinden hiçbir sebeple hiçbir tazminat veya bedel iadesi talep edemeyecekleri hususlarında anlaşmaya vardıkları,
Antalya Ticaret Sicil Müdürlüğünden gelen ticari kayıtlara göre, protokole konu …’nin … tarihinde kuruluş tescilinin yapıldığı anlaşılmıştır.
Davacı …’ın iş bu dava ile; …’in yukarıda özetlenen protokol hükümlerine uymadığı gerekçesi ile (protokolde taraf sıfatı bulunmadığı gibi protokol tarihinde henüz tüzel kişiliğe de sahip olmayan) davalı … aleyhine; davacı nam ve hesabına …’e ilişkin hisselerin tamamının devrinin gerçekleşmesi için … ile ilgili işlemlerin davalı tarafından başlatılması, tamamlanması ve … tarihinden itibaren bilirkişi tarafından hesaplanacak şekilde kar payı ödenmesi, aksi kanaat hasıl olur ise terditen fer’i olarak davcının … tarihinden bu yana davalı lehine yaptığı tüm ödemelerin (maaş, kira, tamirat, mobilya, demirbaş ve günlük harcırahlar dahil) tespiti ile ekli banka dekontları, döviz teslim dekontlarının bedellerinin dava tarihi itibariyle uyarlanarak belirleneceği tüm alacaklar ve ödenen harçların davacıya ticari faiziyle birlikte iadesine ilişkin şimdilik …-TL olmak üzere bilirkişi hesaplamasından sonra ıslah edilmek üzere belirsiz alacağın hüküm altına alınmasını talep ettiği görülmektedir. Bu halde; davacının protokol hükümlerine riayet edilmesinin sağlanması/aksi halde protokl hükümlerince yaptığı masraf ve harcamaların tahsili için terditli talep ile açtığı bu davayı, şirkete değil, protokol ile borç ve yükümlülük altına giren akdin tarafı …’e yöneltmesi gerektiği, davalı şirketin davada pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı belirlenmekle, davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın PASİF HUSUMET EHLİYETİ YOKLUĞUNDAN – USULDEN REDDİNE,
2-Alınması gerekli … TL harcın peşin … TL harçtan mahsubu ile artan … TL’nin talebi halinde davacıya
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-A.A.Ü.T uyarınca … TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.18/07/2023

Başkan …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Katip …
¸e-imzalı