Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/822 Esas
KARAR NO : 2023/846
DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 02/12/2022
KARAR TARİHİ : 08/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Mülkiyeti müvekkili şirkete ait … plakalı … marka … model aracın muhatap … Tic. A.Ş’den … tarih ve … numaralı … bedelli fatura ile satın alındığını, davalı … A.Ş bayi olup; diğer davalı … A.Ş ise aracın ithalatçısı olması veçhile müvekkili şirkete karşı müştereken ve müteselsilen sorumlulukları bulunduğunu, anılan aracın garanti süreleri içerisin de … tarihinde müvekkil şirket yetkilisi sevk ve idaresindeyken motor arıza ışığının yanması ile birlikte stop etmek suretiyle müvekkilinin can güvenliği yanı sıra genel trafik güvenliğini de tehlikeye atttığını, davalı … A.Ş’ye yapılan müracaat üzerine aracın arızasının neyden kaynaklandığı tespit edilemediğinin müvekkiline bildirildiğini, 30 günlük tamir için öngörülen makul süre içerisinde de aracın sorununun giderilmediğini, araştırmalardan bir sonuç alınamaması üzerine garanti kapsamın da aracın motorunun tamamen değiştirildiği bu değişikliğin maliyetinin … olduğu bilgisinin müvekkiline iletildiğini, tüm servis ve bakımları davalı … A.Ş tarafından yapılan aracın, motordan kaynaklı arıza verdiği, kullanıma bağlı bir hasar bulunmadığı, motor değişikliği yapılması nedeniyle üretimden kaynaklı bir hata olduğu, bu durumun aracın gizli ayıplı olduğunu gösterdiğini, öte yandan davalılar tarafından satım esnasında araçta böylesine bir ayıp bulunduğu ihbarının yapılmadığını, motorun yenilenmesi ile birlikte söz konusu motorun araca uyum sağlayamamış olup; eski performansından uzak ve beklenen fayda sağlanamadığını, söz konusu aracın motor değişikliğinden sonra vites geçişlerinde sorun çıkardığı, nitekim en son … tarihinde seyir halindeyken motor uyarı ışığının yanıp söndüğünü, neticeten … plakalı …marka aracın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesine, bunun mümkün bulunmaması halin de uyuşmazlık konusu araçta ortaya çıkan gizli ayıp nedeniyle tam ve belirgin olduğu anda belirlemek üzere … de indirim yapılmasına, ayıpsız bir benzeri ile değiştirme talebimizin kabul edilmemesi nedeniyle semende indirim yapılması halin de ayrıca genel hükümler çerçevesin de gizli ayıp nedeniyle araçta meydana gelen değer kaybının tam ve belirgin olduğu anda artırılmak üzere … değer kaybının ihtarnamenin tebliği ile verilen 7 günlük sürenin sonu olan … tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiz ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle: Dava konusu araçta gizli ayıp olduğunu kabul etmemekle birlikte, araçta gizli ayıbın mevcut olduğu bir an düşünülecek olsa dahi ayıp bildirimine ilişkin hak düşürücü sürelere riayet edilmediğini, davacının, ayıp iddialarını satıl alma tarihinin üzerinden 3 yıl geçtikten sonra göndermiş olduğu ihtarname ile müvekkili şirkete bildirdiğini, davacı tarafın misliyle değişim ve bedel indirimine ilişkin taleplerinin de zaman aşımına uğradığını, dava konusu araçta üretimden kaynaklı gizli bir ayıp söz konusu olmamakla birlikte, müvekkili şirket yetkili servisi tarafından aracın bakım ve onarımlarına ilişkin tüm işlemlerin eksiksiz ve doğru bir şekilde yerine getirilmiş ve azami onarım süresinin aşılmadığını, davacı tarafın Yasanın tanıdığı seçimlik haklarda onarım hakkını kullandığını, araçtaki şikayetlerin onarımla sona erdiğini, bu nedenle somut olayda diğer seçimlik hakların kullanılmasının söz konusu olamayacağını, davanın hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerine riayet edilmemesi nedeniyle öncelikle usulden reddine, davanın esasına girişilmesi durumunda esas yönünden haksız ve mesnetsiz olarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili şirketin dava konusu aracın ithalatçısı olup, onarım bedellerini tahsil eden taraf olmaması itibari ile onarım bedeli ve tazminat gibi mali yükümlülükleri bulunan taleplerin müvekkil şirkete yöneltilmesinin doğru olmadığını, bu bağlamda husumet itirazlarıdoğrultusunda esasa girilmeden davanın reddi gerektiğini, davacının, ayıp iddialarını satıl alma tarihinin üzerinden 3 yıl geçtikten sonra göndermiş olduğu ihtarname ile müvekkili şirkete bildirdiğini, davacı tarafın misliyle değişim ve bedel indirimine ilişkin taleplerinin de zaman aşımına uğradığını, dava konusu araçta üretimden kaynaklı gizli bir ayıp söz konusu olmamakla birlikte, müvekkili şirket yetkili servisi tarafından aracın bakım ve onarımlarına ilişkin tüm işlemlerin eksiksiz ve doğru bir şekilde yerine getirilmiş ve azami onarım süresinin aşılmadığını, davacı tarafın Yasanın tanıdığı seçimlik haklarda onarım hakkını kullandığını, araçtaki şikayetlerin onarımla sona erdiğini, bu nedenle somut olayda diğer seçimlik hakların kullanılmasının söz konusu olamayacağını, sonuç olarak müvekkili şirketin, dava konusu aracın ithalatçısı olup, satış ve onarım bedellerini tahsil eden taraf olmaması nedeniyle husumet yokluğu nedeniyle reddine, hak düşürücü nitelikteki ihbar yükümlülüğüne ve zaman aşımı sürelerine uyulmamış olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş’ye müzekkere yazılarak davaya konu aracın fatura, iş emirleri, garanti belgesi ve kullanım klavuzunun ve varsa bakım karnesinin gönderilmesi, müzekkere yazılarak davaya konu aracın trafiğe çıkışından bu yana karışmış olduğu trafik kazası olup olmadığının bildirilmesi istenmiş,Tramer kaydında yer alan hasar dosyasının celbi için … A.Ş’ye müzekkere yazılmış gelen müzekkere cevapları dosya içerisine alınmıştır.
Davacı tanığı …’in görgüye dayalı ifadesi alınmış,
Garanti belgesi örneğini keşif gününe kadar dosyaya sunulması için davacı vekiline süre verilmiş, davacı vekilince ara kararı yerine getirilmiştir.
Yapılan keşif sonrası Makine mühendisi bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi raporunda özetle;
“Dava konusu olan … plaka sayılı … marka … model araç davalı … satın alınmış olup … tarihinde davacı adına tescil edilmiştir. 3 yıllık garanti süresinin bitimine 46 gün kala, … tarihinde aracın motorunda arıza meydana gelmiştir. Motorda meydana gelen arıza kullanıma bağlı bir arıza olmadığı, üretimden kaynaklı olsa gerek ki garanti kapsamında motor değiştirilerek arıza giderilmiş ve araç … tarihinde davacıya teslim edilmiştir. Onarım süresinin 48 iş günü sürdüğü anlaşılmaktadır. Ancak bu sürede “COVİD 19”dan dolayı yedek parça tedarikinde gecikmelerin olduğu bilinmektedir. Gerçekleştirilen onarımdan sonra geçen 11 ay süre içerisinde araç … km kullanıldıktan sonra … tarihinde, göstergede “motor arıza ikazının yanıp sönmesi” şikayetinin olduğu, bu olay tekrarlanmadığına göre yakıttan kaynaklı anlık bir arıza olabileceği, düşünülmektedir. … keşif tarihinde aracın … km‟de olduğu görülmüştür. Motor onarımdan sonra araç … km kullanılmış olduğu, keşif tarihinde motorun normal çalıştığı ve vites geçişlerin de her hangi bir sorun tespit edilmemiştir. Dava konusu aracın … km‟de iken motorun değişmesi sebebiyle araçta bedel indirimi/değer kaybı olup olmadığı hususunda hesaplamanın Bilirkişilik Bölge Kurulu kararı ile sigorta eksperi tarafından yapılması gerektiği şeklinde belirtildiğinden, tarafımdan bu hususta değerlendirme yapılamayacağı” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Araçta değer kaybı bedelinin tespiti için sigorta eksperi bilirkişi de atanmak suretiyle ve kök rapora yapılan itirazların da incelenmesi için dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş;
Sigorta eksperi bilirkişi … ile Makine mühendisi bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda özetle;
“3 yıllık garanti süresinin bitimine 46 gün kala, … tarihinde aracın motorunda arıza meydana gelmiştir. Motorda meydana gelen arıza kullanıma bağlı bir arıza olmadığı, üretimden kaynaklı olsa gerek ki garanti kapsamında motor değiştirilerek arıza giderilmiş ve araç … tarihinde davacıya teslim edildiği kök raporda belirtilmiştir. Sonuç olarak ilk ve son gün tam gün sayılması halinde toplam 67 takvim günü ve 47.5 iş günü sonrası araç onarılmış ve … tarihinde davacı tarafa teslim edilmiş olup hukuki değerlendirme sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, davaya konu aracın onarım işlemlerinde aracın kaporta, şase ve boya aksamlarında herhangi bir işlem yapılmamış olduğu sadece motor sökülerek motorun yenisi ile değişmiş olduğu bu nedenle araçta herhangi bir değer kaybının olmayacağı,” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davalı … …A.Ş ‘nin davada pasif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı, davanın zaman aşımına uğrayıp uğramadığı, davacının ayıp ihbarına ilişkin yükümlülüğünü süresinde yerine getirip getirmediği, yine davacının daha önce onarım hakkını kullanmış olduğu iddiası nedeniyle diğer seçimlik haklarını kullanmasının yasal olarak mümkün olup olmadığı, taraflar arasında ihtilaflı olup; davacı … plakalı …marka aracın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesine, bunun mümkün bulunmaması halin de uyuşmazlık konusu araçta ortaya çıkan gizli ayıp nedeniyle tam ve belirgin olduğu anda belirlemek üzere … semen de indirim yapılmasına, ayıpsız bir benzeri ile değiştirme talebinin kabul edilmemesi nedeniyle semende indirim yapılması halin de ayrıca genel hükümler çerçevesin de gizli ayıp nedeniyle araçta meydana gelen değer kaybının tam ve belirgin olduğu anda artırılmak üzere … değer kaybının ihtarnamenin tebliği ile verilen 7 günlük sürenin sonu olan … tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiz ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmektedir.
Davaya konu aracın davalı … A.Ş tarafından ithal edildiği, davalı … A.Ş tarafından da davacıya satışının yapıldığı taraflar arasında ihtilafsız olup, bu nedenle davada pasif husumet ehliyetlerinin bulunduğu belirlenmiştir.
6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’un 56/3.maddesinde; tüketici bu Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen seçimlik haklarından onarım hakkını kullanmışsa, malın garanti süresi içinde tekrar arızalanması veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hâllerinde 11 inci maddede yer alan diğer seçimlik haklarını kullanabileceği, satıcının tüketicinin talebini reddedemeyeceği ve bu talebin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, üretici ve ithalatçının müteselsilen sorumlu oldukları hususu düzenlenmiş ve 6502 sayılı Kanunun 56 ve 84.maddelerine dayanılarak hazırlanan Garanti Belgesi Yönetmeliği’nin 9/1.maddesinde de aynı hususlar tekrarlanmıştır.
Davacının 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında “tüketici” olduğundan söz edilemez. Nitekim 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 3/1 maddesi “Bu Kanunun uygulanmasında….k)Tüketici; ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi, i) Satıcı; kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi…..ifade eder” hükmünü taşıdığı, somut olayda davacının ticari şirket olması nedeniyle tacir olduğu, dolayısıyla tüketici sıfatının bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davacının talep ve dava hakkı BK hükümlerine çözümlenmelidir.
6098 sayılı TBK’nın 227. Maddesi uyarınca satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcı: “1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme. 2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme. 3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme. 4. İmkan varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme” seçimlik haklarından birini kullanabilir. Alıcının genel hükümlere göre uğradığı diğer zararlar için tazminat isteme hakkı saklıdır.
Gerek ticari satım, gerek tüketicilere yönelik ticari olmayan satımlarda ayıp nedeniyle seçimlik hakların kullanılması yenilik doğurucu hak niteliğindedir (Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 13. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2013, s. 127; Yavuz, Cevdet; Satıcının Satılanın (Malın) Ayıplarından Sorumluluğu, Beta Yayınevi, İstanbul 1989 (Satım), s. 141; Aslan, Yılmaz; 6502 sayılı Kanuna Göre Tüketici Hukuku, 4. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa 2014, s. 165-166; G).
Gerek kurucu nitelikte, gerekse bozucu nitelikte olsun yenilik doğurucu haklar kural olarak bir kez kullanılmakla tükenirler. Bu kuralın istisnası ise, tüketicinin kullandığı seçimlik yenilik doğurucu hakkının yerine getirilmemesi olup, bu durumunda Kanunun kendisine tanıdığı başka seçimlik bir hakkı kullanması mümkün olacaktır (Zevkliler, Aydın/Aydoğdu, Murat; Tüketicinin Korunması Hukuku, 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2004, s. 126).
Seçimlik yenilik doğurucu hakların bir kez kullanılması halinde, sonradan bu seçimden dönülmesi ve başka bir seçimde bulunulabilmesi mümkün değildir (Yargıtay 11. HD’nin 08.04.2021 T. ve 2019/4094 E. – 2021/3484 K.). Seçim hakkının değiştirilmesi “ıslah” suretiyle bile mümkün olamaz (Yargıtay 11. HD’nin 11.02.2020 T. ve 2018/4145 E. – 2020/1212 K. ; Yargıtay 11. HD’nin 12.11.2019 T. ve 2019/296 E. – 2019/7125 K. ; Yargıtay 13. HD’nin 05.06.2008 tarih ve 2008/1735 E., 2008/7867 K.). Islah ancak usul işlemlerinden geri dönmeyi sağlar. Maddi hukuka dayalı yenilik doğurucu hak niteliğindeki seçimlik haklardan geri dönmeye imkan vermez.
Somut olayda; … tarihinde satın alınan davaya konu aracın, … tarihinde trafiği çıktığı, … tarihinde motor uyarı ikazı vermesiyle stop etmesi üzerine gizli ayıbın giderilmesi için davacı tarafça … tarihinde davalı … firmasına başvurulduğu, yapılan inceleme ve kontrollerde motorun hasar gördüğünün tespit edildiği, bu nedenle komple motor değişiminin yapıldığı, kilometrede iken garanti kapsamında ücretsiz olarak ayıbın giderildiği, … tarihinde davacıya teslim edildiği, gerçekleştirilen onarımdan sonra geçen 11 ay süre içerisinde araç km kullanıldıktan sonra … tarihinde, göstergede “motor arıza ikazının yanıp sönmesi” şikayetinin olduğu, bu olayın tekrarlanmamasına göre yakıttan kaynaklı anlık bir arıza olabileceği, … keşif tarihinde aracın km.de olduğu, motor onarımdan sonra aracın km kullanılmış olduğu, keşif tarihinde motorun normal çalıştığı ve vites geçişlerin de her hangi bir sorun tespit edilmediği, sonuç olarak davacı 6098 sayılı TBK 227/1. maddesinde sayılan seçimlik haklardan ücretsiz onarım hakkını kullanmış olmakla seçimlik hakkın kullanılması ile sonuç doğurduğu, bu nedenle aracın ayıpsız misli ile değişimi veya satış bedelinde indirim isteme talep hakkının sona erdiği, onarım sonrası davacının araçtan beklediği faydayı sağladığının bilirkişi raporundan anlaşıldığı,
Dosyaya sunulan garanti belgesinde tamir için gereken azami sürenin aşılması halinde alıcıya satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme hakkını tanıyan bir taahhüt bulunmadığı, davacının TBK 227/2. maddesi gereği genel hükümler dairesinde değer kaybı için tazminat isteme hakkı bulunmakla birlikte bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen raporda davaya konu aracın onarım işlemlerinde aracın kaporta, şase ve boya aksamlarında herhangi bir işlem yapılmamış olduğu sadece motor sökülerek motorun yenisi ile değişmiş olduğu bu nedenle araçta herhangi bir değer kaybının olmayacağı kanaatinin bildirildiği, bu halde davacının değer kaybı tazminat talebinin de reddi gerektiği anlaşılmış ve davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 269,85 TL harcın, 853,88 TL peşin harç, 16.798,99 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 17.652,87 TL harçtan mahsubu ile artan 17.383,02 TL harcın istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 138.206,06 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
6-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı … A.Ş. vekilinin yüzüne karşı diğer davalının yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 08/12/2023

Başkan …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Katip …
¸e-imza