Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/64 Esas
KARAR NO : 2022/71
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/05/2021
KARAR TARİHİ: 25/01/2022

Kumluca 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 27.10.2021 gün ve … esas, … kr. Sayılı gönderme (görevsizlik) kararı ile Mahkememize gelen ve Mahkememizin 2022/64 esasına tevzi edilen dava dosyası incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Kumluca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi 27.10.2021 gün ve … esas, … kr. Saylılı kararı ile “Davacı vekili dava dilekçesi ile; Kumluca İcra Müdürlüğü … E. Sayılı takibine karşı yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün halinde değerlendirildiğinde; Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun, yeni kurulan (Alanya, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Manisa, Muğla, Sakarya ve Tekirdağ) asliye ticaret mahkemeleri ile mevcut bulunan (Adana, Ankara, Ankara Batı, Antalya, Bakırköy, Bursa, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gebze, İskenderun, İstanbul, İstanbul Anadolu, İzmir, Karşıyaka, Kayseri, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon) asliye ticaret mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin 07.07.2021 tarihli ve 608 sayılı kararı uyarınca Kumluca Asliye Hukuk Mahkemesince ticaret davalarına bakılamayacağı görevli mahkemenin Antalya Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu, yargı çevresine ilişkin bu kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verilmiştir.
Davanın açıldığı tarih itibariyle Kumluca ilçesinde müstakil asliye ticaret mahkemesi bulunmayıp, davanın; iki tarafın da tacir olduğu, ticari işletmeleri ilgilendiren mahiyette itirazın iptali istemli isteminden kaynaklı olup, ticari dava olduğu nitekim davacı tarafça da Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla açılmış olup, davanın açıldığı tarih itibariyle mahkemenin Türk Ticaret Kanunu’nun 4.maddesinde sayılan ticari dava niteliğindeki davayı görmekle görevli olduğu açıktır.
Ancak Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları olarak belirlendiği ve bu kararın 01.09.2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği görülmektedir. Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun anılan kararında derdest dosyaların devredilip devredilmeyeceği hususunda herhangi bir düzenleme bulunmadığı görülmektedir.

Türk Ticaret Kanunu’nun 6335 Sayılı Kanun’un 1.maddesi ile değişik 5/3 maddesinde asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir.
Bir yerde asliye hukuk mahkemesinin, asliye ticaret mahkemesi sıfatı kullanarak ticari davaları görmekle görevli olabilmesi için bu yerde ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmaması gerekir. Dava tarihinde Kumluca’da ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmamakla birlikte dava tarihinden sonra Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesi nedeniyle Kumluca 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin kararın yürürlük tarihi olan 01.09.2021 tarihinden itibaren asliye ticaret mahkemesi sıfatını kullanabilmesi mümkün değildir.
Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesine ilişkin Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu kararında mevcut davaların açıldığı tarihte görevli olan mahkeme tarafından görülmeye devam edilmesi hususunda bir düzenleme bulunmadığına göre Kumluca 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin elinde mevcut derdest davada asliye ticaret mahkemesi sıfatını kullanarak davaya devam etmesinin mümkün olmadığı kabul edilmelidir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2017/11-10 esas, 2019/401 karar sayılı kararına dayanılarak yeni mahkeme kurulmasının derdest davalar yönünden önceki mahkemenin görevini ortadan kaldırmayacağı yönünde somut duruma ilişkin farklı bir görüş ileri sürülmüş ise de; anılan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararına esas olan olayda her iki mahkeme de asliye hukuk mahkemesi olup, HSYK’nun Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesi kurulmayan yerlerdeki iş bölümü kararı her iki mahkemenin de görevini değiştirmeyip, yalnızca iş bölümüne yönelik düzenleme olduğundan somut olayda uygulanamaz.
Öte yandan davanın açıldığı tarihte ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmayan Kumluca 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin asliye hukuk mahkemesi sıfatıyla davada görevli olduğu, bu görevinin, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun, Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesine ilişkin kararı nedeniyle sona erdiği değerlendirilmiştir.
Ayrıca somut duruma ilişkin yakın zamanda iki ayrı İstinaf mahkemesi tarafından da yukarıda belirtili gerekçelere uygun karar verilmiş olup, aşağıda belirtili ilamlar mahkememizce verilen kararı destekler mahiyettedir.
Bursa Bam 4.Hukuk Dairesi’nin 2021/1672 Esas, 2021/1483 Karar sayılı 07/10/2021 tarihli ilamında; “Öte yandan davanın açıldığı tarihte ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmayan İnegöl 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin asliye hukuk mahkemesi sıfatıyla davada görevli olduğu, bu görevinin, Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun, Bursa Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Bursa ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesine ilişkin kararı nedeniyle sona erdiği, bu durumda davanın açıldığı tarihte görevli olan ve sonradan görevi sona eren mahkemece verilen kararın, esasen devir kararı olduğu, kararda aktarma, devretme, görevsizlik gibi farklı isimlendirmelerin sonucu değiştirmeyeceği dairemizce değerlendirilmiştir. “
Ankara BAM 23.Hukuk Dairesi’nin 2021/886 Esas, 2021/1403 Karar sayılı 07/10/2021 tarihli ilamında; “Gölbaşı İlçesinde müstakil bir ticaret mahkemesi bulunmamakta olup HSK Genel Kurulu’nun 07.07.2021 T. ve 608 sayılı kararı ile Ankara asliye ticaret mahkemesinin yargı çevresi Ankara ilinin mülki sınırları olarak belirlenmiştir. Buna göre mahkemece, uyuşmazlığa bakmakla Ankara Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olması nedeniyle HMK’nın 114/(1)-c ve 115/(2). maddeleri uyarınca göreve ilişkin dava şartı noksanlığından davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken Gölbaşı Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle anılan şekilde karar verilmiş olması doğru olmamıştır.”
Açıklanan tüm bu nedenlerle davanın Hakimler ve Savcılar Genel Kurulunun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı ve Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları olarak belirlenmesine ilişkin kararı uyarınca mahkememizin Ticaret Mahkemesi sıfatının kalmaması nedeniyle mahkememizin iş bu dava dosyasında görevli ve yetkili olmadığının TESPİTİ ile dosyanın görevli ve yetkili Antalya Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine” karar verildiği görülmüştür.
5235 sayılı yasanın Hukuk mahkemelerinin yargı çevresini düzenleyen 7.maddesi;
” Hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adlî yönden bağlanan ilçelerin idarî sınırlarıdır. (Ek cümle:22/7/2020-7251/55 md.) Ancak özel kanunlarla kurulanlar da dâhil olmak üzere, hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, il ve ilçe sınırlarına bakılmaksızın Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hâkimler ve Savcılar Kurulunca belirlenebilir.
(Mülga ikinci fıkra:22/7/2020-7251/55 md.)
Coğrafî durum ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak bir hukuk mahkemesinin kaldırılmasına veya yargı çevresinin değiştirilmesine, özel kanunlarında yargı çevresi belirtilmemiş olan hukuk mahkemelerinin yargı çevresinin belirlenmesine, Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca karar verilir.
” hükmünü içermektedir.
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun, yeni kurulan (Alanya, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Manisa, Muğla, Sakarya ve Tekirdağ) asliye ticaret mahkemeleri ile mevcut bulunan (Adana, Ankara, Ankara Batı, Antalya, Bakırköy, Bursa, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gebze, İskenderun, İstanbul, İstanbul Anadolu, İzmir, Karşıyaka, Kayseri, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon) asliye ticaret mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararı 08/07/2021 tarihli ve 31535 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olup, yargı çevresine ilişkin bu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verilmiştir.
Yargıtay’ın hukuk daireleri uygulamasında, “davanın açıldığı tarihteki” yetki sınırlarının esas alınması gerektiği (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 26/02/2020 tarih 2020/488E. 2020/807K. sayılı kararı); yargılama devam ederken yargı çevrelerinin Hakimler Savcılar Kurulu kararı ile değiştirilmesi halinde dahi “davanın açıldığı ilk mahkemenin yetkisinin devam ettiği”, yeni yargı çevresinin Hakimler Savcılar Kurulu Kararından “sonra açılan davalar” için uygulanması gerektiği (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 16/10/2014 tarih 2014/9664E. 2014/13521K. sayılı kararı); Hâkimler ve Savcılar Kurulunun yetki çevresinin belirlenmesi kararında “derdest dosyaların devri ile ilgili herhangi bir ibare bulunmaması halinde ilk davanın açıldığı tarihteki yetkili mahkemenin yargı yetkisinin devam ettiği” (Yargıtay 20. Hukuk Dairesi’nin 12/06/2015 tarih 2015/1494E. 2015/5742K. sayılı kararı, Yargıtay 5. Hukuk Dairesi’nin 30/11/2020 tarih 2020/9810E. 2020/10498K. sayılı kararı) yönündeki kararları istikrar kazanmış ilkeleridir.
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararında yargı çevresine ilişkin bu kararın açıkça “01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına” karar verilmiş olması, yargılama devam ederken yargı çevrelerinin Hâkimler Savcılar Kurulu kararı ile değiştirilmesi halinde dahi “davanın açıldığı ilk mahkemenin yetkisinin devam etmesi”, yeni yargı çevresinin Hâkimler Savcılar Kurulu Kararında belirtilen tarihten “sonra açılan davalar” için uygulanması gerekmesi, kararda “derdest dosyaların devri ile ilgili herhangi bir ibare bulunmaması halinde ilk davanın açıldığı tarihteki yetkili mahkemenin yargı yetkisinin devam etmesi” ve “tabii hâkim ilkesi” nazara alındığında, Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararında yargı çevresine ilişkin bu kararın 01/09/2021 tarihinden önce açılan davalara uygulanamayacağı, bu sebeple Kumluca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) verilen görevsizlik kararının usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Dava dilekçesinin HMK 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle GÖREV yönünden USULDEN REDDİNE,
2-Davaya bakmakla görevli mahkemenin Kumluca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) olduğuna,
3-Kararın istinaf kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşmesi halinde, Mahkememiz ile Kumluca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi arasında olumsuz görev uyuşmazlığı bulunduğundan, görev uyuşmazlığının çözümlenmesi için dosyanın Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,
4-Harç, yargılama gideri ve vekelat ücretinin görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.

Yazı İşleri Müdürü …
e-imza

Hakim …
e-imza