Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/536 E. 2023/804 K. 27.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/536 Esas
KARAR NO : 2023/804
DAVA : Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/08/2022
KARAR TARİHİ : 27/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında bir acentelik ilişkisi olduğunu, bu ilişkinin davacı tarafından gerçeklere aykırı ve haksız bir sözleşme maddesine dayanılarak feshedildiğini haksı bu fesih nedeniyle müvekkilinin denkleştirme tazminatı hakkının doğduğunu; diğer yandan sözleşme süresince davalının müvekkilinden haksız kesintiler yaptığını bu tutarların da iade edilmesi gerektiğini öne sürmüştür.
Davalı vekili cevap dilekçesinde davacının aldığı ödemeleri süresinde göndermemesi nedeniyle sözleşmesinin haklı olarak feshedildiğini, diğer yandan haksız kesinti olduğu iddia edilen tutarlara ilişkin faturaların davacıya gönderilmesine rağmen itiraz edilmediğini bu sebeple kesinti adı altında bir bedel talep etmesinin mümkün olmadığını öne sürmüştür.
Ara buluculuk dava şartının yerine getirildiği görülmüştür.
Davacı taleplerinin değerlendirilmesi için davalı defterleri üzerinde inceleme yapmak üzere talimat yazılmış alınan asıl ve ek raporda; davalı tarafından yapılan kesintilere ilişkin bilgi, belge, ölçüm vs gibi bir dayanak sunulmadığı, davacının sözleşme süresince hakediş toplamının 35.685,56 TL olduğu, feshin sözleşmeye uygun olduğu sözleşme nedeniyle davalı firmanın davacı aracılığıyla önemli menfaatler elde etmesinin söz konusu olmadığı müşterinin algısının … isminde olduğu bu sebeple denkleştirme tazminatı şartlarının oluşmadığı belirtilmiştir.
Hukuki Nitelendirme, Delillerin Takdiri ve Gerekçe
Eldeki dava acentelik sözleşmesinin feshi nedeniyle denkleştirme tazminatı ve haksız kesintilerin iadesi davasıdır. Davacı vekili davalının sözleşmeyi haksız feshettiğini ve bugüne kadar yaptığı bir kısım kesintilerin haksız olduğunu öne sürmüştür.
Taraflar arasındaki öncelikli sorun sözleşmenin haksız feshedilip edilmediği ve denkleştirme tazminatı şartlarının oluşup oluşmadığıdır. TTK 122.maddesi acentenin denkleştirme talep hakkını düzenlemiştir. Talep için iki ayrı ihtimal öngörülmesine rağmen davacı için ancak TTK 122/1-a maddesi uygulanmaya müsaittir. Buna göre denkleştirme talep edilebilmesi için müvekkilin acente sayesinde sözleşmenin sona ermesinden sonra önemli menfaatler elde edecek olması gerekir. Feshin haklı olup olmaması ise davacı acentenin hakkını kullanmasını etkileyecektir. Somut olayda her ne kadar davalı tarafından bir kısım ödemelerin kendilerine geç gönderilmesi sebebine dayanılarak sözleşme feshedilmiş ise de tahsilat ve ödeme arasında geçen çok kısa süreler bu gecikmelerin iş yoğunluğu, mesai saati kısıtı gibi makul sebeplere dayandığını; bu sebeplere dayanılarak sözleşmenin feshedilmesinin hakkın kötüye kullanılması oluşturduğu göz önüne alınarak feshin haklı sebebe dayanmadığı kabul edilmelidir. Ancak, denkleştirme tazminatı talebi için bu tek başına yeterli değildir. Davacının, kendi eylem ve işlemleri nedeniyle davalının önemli menfaatler elde edecek olmasını kanıtlamalıdır. Davalı ülke genelinde faaliyet gösteren bir kargo firmasıdır. Müşteriler acente uygulamalarına göre değil davalı firmanın ülke çapında yarattığı hizmet algısına göre tercihini kullanmaktadır. Bu halde bilirkişi raporunda da değinildiği üzere davacı sayesinde davalının önemli menfaatler elde edecek olmasından söz edilemeyecektir. Bu sebeple davacının denkleştirme tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının diğer talebi ise haksız kesintilerin iadesidir. Davalı bunlara ilişkin mutabakat olduğu, faturalara itiraz edilmediğini öne sürmüş ise de buna ilişkin bir delil sunmamıştır. Her ne kadar raporda haklı-haksız kesinti ayrımı yapılarak KDV dahil 5561,09 TL’lik kısmın talep edilebileceği belirtilmiş ise de raporda akim bırakılan ve kaybedilen gönderiye ilişkin olduğu belirtilen KDV hariç 5423,47 TL’lik kesinti yönünden davalı tarafından ispata yarar bir belge sunulmadığından bu kesintinin de iade edilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Buna göre raporda hesaplanan 4712,79 + 5423,47 TL’nin KDV dahil tutarı olan 11.960,81 üzerinden davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının denkleştirme tazminatına ilişkin talebinin reddine, haksız kesintilere ilişkin talebinin kısmen kabulü ile; 11.960,81 TL’nin dava tarihinden işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 817,04 TL harçtan peşin alınan 187,86 TL harç ve ıslah ve tamamlama ile alınan 1.060,00 TL toplamda 1.247,86 TL harcın mahsubu ile bakiye 430,82 Tl harcın davalı alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 187,86 TL peşin, 80,70 TL başvuru, 1.060,00 TL ıslah ve tamamlama harcının toplamda 1.328,56 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 11.960,81 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti-tebligat-posta masrafı olmak üzere toplam 4.923,00 TL yargılama giderlerinin kabul ve red oranına göre hesaplanan 810,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 4.112,89 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Arabulucuk aşamasında sarf edilen 1.560,00 TL’nin 6183 sayılı Kanuna göre kabul ve red oranına göre hesaplanan 256,71 TL davalıdan alınarak , 1.303,29 TL’nin davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu. Anlatıldı. 27/11/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır