Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/526 Esas
KARAR NO : 2023/692
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/08/2022
KARAR TARİHİ : 24/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili ile davalı arasında akdedilen sözleşme ile davalıdan çim çit alınması, malların müvekkil şirketin Antalya adresine teslim edilmesi, karşılığında müvekkilin … TL bedelli çek ile ödeme yapması kararlaştırıldığını, müvekkili sözleşme gereğince … … Şubesinin … çek nolu … vade tarihli çekini keşide edip davalıya vererek malzeme bedelini ödediğini, davalı şirket tarafından … plakalı araçla gönderilen malzemeler müvekkil şirket adresine … tarihinde ulaştığını, ancak malzemeler indirilmeden araçta yapılan ve … tarihli tutanakla kayıt altına alındığı gibi, … nolu irsaliye düzenlenerek gönderilen ürünlerin, sipariş fişindeki ürünlerden özelliklerinin farklı olduğunu, gönderilen çit özelliklerinin sözleşmede kararlaştırılan ve sipariş fişinde yer verilen özelliklerde olmadığının tespit edildiğini, bu durumun videoya çekilerek davalı ile paylaşıldığını, akabinde malzemeler eksiksiz olarak aynı kamyonla davalı şirkete iade edildiğini, malzeme bedeli karşılığı davalı şirkete verilen çekin müvekkile iade edilmediğini, bunun üzerine Antalya …Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile müvekkili şirkete ait olan ve davalı şirkete çit bedeli olarak verilen çekin işlem yapılmadan müvekkile iade edilmesi istendiğini, ancak bu zamana kadar çekin müvekkiline iade edilmediğini, yukarıda izah edildiği gibi, dava konusu çekin, çim çit karşılığı davalıya verilmiş olup sözleşmede kararlaştırılan özellikteki çim çitlerin müvekkiline teslim edilmediğinden çekin bedelsiz kaldığını, bir başka anlatımla sözleşmeye konu edimin davalı tarafından yerine getirilmemiş olup müvekkilinin de edim karşılığı verdiği çeki ödemesinin beklenmemesi gerektiğini, bu nedenle müvekkilinin dava konusu çek nedeniyle davalıya borcu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya dava dilekçesinin usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, davalının davaya cevap vermediği bu sebeple H.M.K. 128. maddesi uyarınca davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkar etmiş sayılacağı kabul edilmiştir.
Antalya Genel İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı icra dosyasının tetkikinden: Alacaklı … Ltd Şti vekili tarafından borçlu … Ltd Şti aleyhine toplam … TL alacağın tahsili için kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, takip dayanağının davacının keşidecisi olduğu … tarihli … bedelli davaya konu çek olduğu anlaşılmıştır.
DAVACI TANIĞI … BEYANINDA:”Ben davacı şirkette makineci olarak çalışıyordum, tel örgü imalatı yapıyorduk, daha doğrusu şu şekilde çim çiti satın alıp bunu tel örgü şeklinde imal ediyoruz, bunlar bahçe duvarlarına, havuz etraflarına çevrilerek paravan görevi yapan malzemelerdir, davacının davalı ve diğer firmalardan satın aldığı çim çitler kamyonlarla gelir, biz kamyonlardan indirir ve gerekli imalatları yaparız, davacının davalıdan satın aldığı çim çitlerin geldiği kamyondan malları indirmek üzere ben ve bir arkadaşım kamyona çıktık, bir tanesini indirdik ancak kucağımıza alınca farklılık olduğunu anladık, kilosu hafifti ve gözü genişti, kantarda tarttık, bizim istediğimiz ebatta değildi, indirdiğimiz malı tekrar kamyona yükledik, şirket yetkileri arasında telefon görüşmeleri oldu, malları aynı kamyonla iade ettik, kamyon davacı firmanın bulduğu nakliye aracı değildir, davalı tarafın gönderdiği nakliye aracıdır yada belki davalıya ait bir kamyondur, bilemiyorum, karşı tarafa göstermek amacıyla çim çitlerin videosu çekildi, özellikle gözlerin genişliğini göstermek amaçlı ve yine sipariş edilen malların olmadığını ispat etmek amaçlı, ama videoyu kimin çektiğini şuan hatırlamıyorum, muhasebeci yada başka bir çalışan olabilir çünkü o arada makinelere de bakıyordum, Biz tek tip mal satışı yapıyoruz, bu gelen malın göz karesi büyük olduğu için bizim satışını ve imalatını yaptığımız mallardan farklı idi, davacı firma başka firmalardan da çim çit satın alır ancak hepsi aynı tiptir, yani gözü daha küçüktür, karelerden kastım baklava dilimi gibi olan göz kareleridir, hatta elimizde mevcut olan çim çit ile karşılaştırdığımızda karelerinin daha geniş olduğunu tespit ettik, tam cm olarak fark ne kadardı söyleyemem yalan olur ama dediğim gibi elimizdeki çim çitler ile de karşılaştırdık farklılığı gördük, zaten dediğim gibi kantara koyduk hafif olduğunu tespit ettik, gözler geniş olunca telin sıklığı azalıyor, gerince de zaten görüntü kapanmıyor, paravan görevi yapmıyor, satarken de sıkıntı çıkıyor, müşteri şikayet ediyor, istediğim gibi kapanmadı diyor” demiştir.
DAVACI TANIĞI … BEYANINDA:”Ben davacı şirkette makineci olarak çalışırım, bahçe teli de üretiriz, çim çit, panel çit, inşaat çivisi gibi mallar satın alır, satar daha bir çok buna benzer iş yapar, satın alınan çim çit ve panel çitleri sattığımız gibi bahçe ve havuz kenarlarına vs. montajını da yaptığımız olur, paravan görevi yapan imalatlardır, davalı şirketten bildiğim kadarıyla ilk defa malzeme gelmiştir, kamyonla geldi, biz kamyona çıktık bir ruloyu indirdik, göz aralığını ölçtük ve yine tartıya koyduk, göz aralığını ölçtüğümüzde uygunsuz geldi, bizim malzeme olmadığı kesindi, tarttık hafif geldi, biz tek tip malzeme satarız ve göz aralığı 4,2 cm’dir, gelen malzeme ise 4,7 cm idi, gözü geniş olanı açtığınız ve monte ettiğiniz zaman karşı tarafı görürsünüz yani tam bir kapama sağlamaz, paravan görevini yapmaz, bunun üzerine indirdiğimiz ruloyu da kamyona geri yükledik, malı teslim almadık, buna ilişkin tutanak tuttuk ve aynı kamyonla iade ettik, kamyon bizim firmanın kamyonu değil, davalı firma malları gönderirken tutmuş olabilir bilemiyorum, biz çalışanlar olarak malın yanlış geldiğini fark ettik, muhasebeciye bildirdik, patrona kim ulaştı bilmiyorum, biz daha sonra makineye geçtik, karşılıklı nasıl bir iletişime geçtiler bilmiyorum, dediğim gibi malı aynı zamanda tarttık hafif olduğunu tespit ettik ancak kaç kg geldiğini şuan hatırlamıyorum, bir rulo çim çit 10 metredir, kilosunu hatırlayamıyorum.” demiştir.
… Ticaret Mahkemesi’nin … Tal.sayılı dosyasında:
Davalı şirket yetkilisi … isticvap beyanında:
“Davalı şirket yetkilisi isticvabında: … tarihli sipariş formundaki ürünler, bizim teslim ettiğimiz ve bana izletilen videoda görülen ürünlerdir, biz sipariş formundaki niteliklere aykırı ve farklı bir ürün teslim etmedik, whatsapp görüşmeleri videoda görülen ürünlere ilişkin yapılmıştır, söz konusu yazışmalar karşı tarafla sulh olma amaçlıdır, bir anlaşma yolu bulmaya çalıştık, videoda görülen ürünler bize iade edilmemiştir, bunlar farklı nitelikte diye iade edilen ürünler değildir, bize herhangi bir ürün iade edilmedi, davacıdan bize iade olarak gönderilen ve bizde bulunan herhangi bir ürün yoktur” demiştir.
Davalı şirket yetkilisi … isticvap beyanında:
“Davalı şirket yetkilisi isticvabında: Videoda gözüken ürünler bu sipariş formuna konu ürünlerdir, sipariş formundaki ürünler davacıya gönderilmiştir, herhangi bir nitelik farklılığı yoktur, ürünleri makine standart bir biçimde üretir, farklı nitelikte ürün çıkma ihtimali bulunmamaktadır, karşı taraf tarafımıza iade ürün teslim etmemiştir, bizde mevcut ve karşı tarafça iade edilen herhangi bir ürün yoktur” demiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Tal.sayılı dosyasında:
DAVACI TANIĞI … BEYANINDA:”Ben … ilçesinde ikamet ederim, Benim şahsıma ait kamyonum vardır. Bu kamyon ile taşımacılık yaparım. Benim aracımın plakası …’dir, tahminen 2022 yılının 7. ayı başında ben …’da bulunuyordum davalı şirket yetkilileri bana … ili … İlçesi’nden Antalya merkeze yük var götürebilirmisin dediler bende davalı şirket yetkilileri ile anlaşarak yükü götürmeyi kabul ettim. … …’den aracıma bahçe teli yükledim, hatırladığım kadarıyla telin rengi yeşildi, yük götürme parasını iki taraf da yarı yarıya verecekti, ben yükü alıp Antalya’ya gittim davacı şirket yetkilileri tellere baktılar, bana bizim sipariş verdiğimiz ürünler bu ürünler değil diyerek orada bana göstermiş olduğunuz, … tarihli tutanağı düzenleyerek bana imzalattırdılar, davacı şirket yükü arabadan indirmedi, bana taşıma ücretimin yarısını davacı şirket yetkilileri ödediler, ne kadar ödediklerini şu anda hatırlayamadım. Ben malı indirmeden tekrar … ili … ilçesine davalı şirkete götürdüm, durumu onlara izah ettim ve malı eksiksiz olarak davalı şirkete teslim ettim. Davalı şirketten de Antalya-… arası yük taşıma yani nakliye ücretimi aldım. Benim bilgim ve görgüm bundan ibarettir” demiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Tal.sayılı dosyasında mali müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi raporunda özetle:
Davalı … Limiled Şirketi … tarihinde, davacı şirketten almış olduğu çimli çit mal bedeli karşılığı, tahsilat makbuzu ile … TL ödemiş olduğu,
Davalı, fotokapisi ilişik e-irsaliye ile; 2.040 m2 çimli çiti (sıfır) değerde fatura tanzim ederek … tarihinde … plakalı taşıyıcı şoför …’ a teslim ettiği,
Davalı, fotokopisi ilişik e-fatura karşılığı, (…-Antalya) nakliye bedelini ödeyerek, davacı şirkete malı iade ettiğinden dolayı, davacı şirketin, … tarihinde tahsil ettiği … TL. karşılığı borçlu olduğu” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememiz … tarihli ara kararı ile; “Davacının 2022 yılı ticari defter ve belgelerinin defter inceleme günü olan … günü, saat 14:00 ‘da mahkememiz duruşma salonunda hazır bulundurulması konusunda kesin mehil verilmesine, ticari defter ve belgeler ibraz edilmediği takdirde tarafların defter ve belgelere delil olarak dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağının ihtarına ve TTK 83. HMK 220 -222 madde hükümleri gereğince verilen kesin süre içerisinde defterlerini ibraz etmeyen tarafın, defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılacağı, karşı tarafın usulüne uygun tutulmuş defterlerindeki kendi aleyhine olan kayıtları kabul etmiş sayılacağının ihtarın, defterler ibraz edildiğinde dava dosyasının mali müşavir bilirkişiye tevdine,
A) Davacının defterlerinin usulüne uygun tutulup tutulmadığı,
B) Takip konusu çekin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, çekin keşide edilmesine dayanak taraflar arasında ticari ilişki bulunup bulunmadığı, davalı tarafından düzenlenen faturanın davacı ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, davaya konu çit malzemesinin teslimine ilişkin-davalıya iadesine ilişkin kayıtlarda bilgi bulunup bulunmadığının belirlenmesinin istenmesine,
C) Davalı tarafından dosyaya veri kaydedici cihaz ile sunulan ticari defterler de incelenmek suretiyle; tarafların bilirkişi raporuna yaptıkları / yapacakları itirazlar da değerlendirilmek suretiyle ve yine … ASHM tarafından dinlenen tanık beyanı da esas alınmak suretiyle davacının takibe konu çek nedeniyle davalıya borçlu olup olmadığı hususunda rapor tanzimi istenmesine, tanık şoförün beyanına göre bu şoföre davalı yanca ödenen başka bir nakliye bedeli (iade edilen mal nedeniyle Antalya-… nakliye ücreti) olup olmadığının belirlenmesinin istenmesine,” karar verilmiş,
Mali müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi raporunda özetle:
“Tarafların ticari defterlerine göre, dava konusu olan … çek nolu … vade tarihli ….-TL. bedelli çekin davacı tarafından davalı şirket emrine düzenlediği ve davalı şirkete teslim edildiği, ancak dava konusu olan çek karşılığında davalı şirket tarafından davacı tarafa bir mal veya hizmet tesliminin yapılmadığı,
İlgili …’ın dava dosyasındaki ifadesine göre ve e-irsaliye muhteviyatındaki mallar karşılığında davalı tarafından ticari defterlerine davacı adına bir fatura/borç kaydı yapılmaması nedeniyle, … tarihli … sıra nolu e-irsaliye muhteviyatındaki malların davacı tarafından teslim alınmayıp davalı şirkete iade edildiği, bu nedenle de dava konusu olan … çek nolu … vade tarihli ….-TL. bedelli çekin karşılığında davacı şirketin davalı taraftan bir mal veya hizmet teslim alınmadığı, bu durumda da dava konusu olan … çek nolu … vade tarihli ….-TL. bedelli çekin karşılıksız kaldığı” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava İİK 72/2.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davası olup, yargılama sırasında davaya konu çek davalı tarafından Antalya Genel İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı icra dosyasına konu edilmiştir. Takip Mahkememiz … tarihli ara kararı doğrultusunda durdurumuştur.
Tarafların incelenen ticari defterleri, ilgili Vergi Dairesi Müdürlüklerinden temin edilen Ba, Bs formları, nakliyeci tanık … başta olmak üzere diğer davacı tanıklarının beyanı, dosyaya sunulan ve yazılı delil başlangıcı niteliğinde olan whatsapp yazışmaları ve yine görüntü kayıtlarının tetkikinden; davacı ile davalının çim çit alım satımı üzerinde anlaştıkları, çim çitin niteliklerinin sipariş fişinde yazılı olduğu, karşılığında dava tarafından davaya konu çekin düzenlenerek davalıya teslim edildiği, davalının gönderdiği malların sipariş formunda yazılı nitelikleri haiz olması nedeniyle davacı tarafından teslim alınmadığı, davalının akde konu malların teslim edildiğini ispat edemediği, nitekim vergi dairesine sunduğu Bs formunda da bildirmediği ve ticari kayıtlarında da mal veya hizmet faturasının borç kaydı bulunmadığı, sonuç olarak davaya konu çekin bedelsiz kaldığı anlaşılmakla davanın kabulüne, davacının keşidecisi olduğu … … Şubesi’ne ait … seri nolu … vade tarihli … TL bedelli çek (davadan sonra Antalya Genel İcra Müdürlüğünün … E sayılı takibine konu edilen) nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Davacı yan dava dilekçesinde kötü niyet tazminatı talebinde bulunmuş ise de; İİK 72/5.maddesi “(Değişik fıkra: 09/11/1988 – 3494/6 md.) Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın (Değişik ibare:02/07/2012-6352 S.K./15.md.) yüzde yirmisinden aşağı olamaz.” şeklinde düzenlenmiş olup, açıkça davacıyı dava açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olmasından bahsetmiş, menfi tespit davası (İİK 72/2 maddesi uyarınca) açılmasından sonra yapılan icra takibi için bir düzenleme getirilmemiştir. Nitekim ” borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir” ibaresinin; İİK 72/3.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davalarında verilen ihtiyati tedbir ancak icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi şeklinde olabileceği ve bu davada tedbiren takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden, kanun koyucu tarafından özellikle tercih edildiği, İİK 72/2.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davalarında kötü niyet tazminatına hükmedilemeyeceği kannati ile yasal şartları oluşmadığından davacı-borçlu lehine tazminata hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. (Emsal Yargıtay 13.HD 2020/1171 E-2020/4977 K sayılı kararı)
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ İLE; davacının keşidecisi olduğu … … Şubesi’ne ait … seri nolu … vade tarihli … TL bedelli çek (davadan sonra Antalya Genel İcra Müdürlüğünün … E sayılı takibine konu edilen) nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine,
Yasal şartları oluşmadığından davacı-borçlu lehine tazminata hükmedilmesine yer olmadığına,
2-Alınması gerekli, 15.164,82 TL harçtan, peşin alınan 3.791,21 TL harcın mahsubu ile bakiye 11.373,61 TL harcın davalıdan tahsiline, Hazine’ye gelir kaydına.
3-Davacı tarafından yatırılan 3.791,21 TL peşin harç ile 80,70 TL başvurma harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 2.600,00 TL bilirkişi ücreti, 1.341,95 TL tebligat ve posta masrafları olmak üzere toplam 3.941,95 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 35.300,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca iadesine
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.24/10/2023

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı