Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/477 Esas
KARAR NO : 2023/488
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 14/06/2012
KARAR TARİHİ : 18/07/2023
Mahkememizden verilen … tarih ve … E, … K sayılı kararı Yargıtay …Hukuk Dairesi’nin … tarih ve … E, … K sayılı ilamı ile bozularak Mahkememizin … E sırasına kaydedilerek yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … işinde kullanılmak üzere … KM … marka aracı, davalı … Şti’den … TL ödeyerek satın aldığını, aracın trafiğe çıkar çıkmaz ciddi şekilde sağa çektiğinin anlaşılması üzerine aracın tesliminden …-… dk içinde yetkili servise geri götürdüğünü, servis tarafından yapılan ilk incelemelerde aracın kusurunun ne olduğunun anlaşılmadığını ve aracın dava tarihi itibariyle halen serviste olduğunu, ve müvekkiline teslim edilmediğini, davalı … Şti tarafından gönderilen Antalya … Noterliğinin … Tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesinde; aracın kendilerine onarım için bırakıldığı ikrar edilmekle birlikte, onarım için yazılı onay verilmediğini iddia edildiğini, ancak araç için düzenlenen Garanti ve Bakım Belgesinin … Sayfasındaki Garanti Kapsamı Müşterinin yararlanacağı Haklar bendinde ” Hatalı parçanın onarım veya değiştirme gereğini müşteriye bilgi vererek karar altına alma hakkı … yetkili servisene aittir.” hükümünün yer aldığını, bu madde kapsamında davalı servisin herhangi bir onay olmasına gerek olmadığını, Sonrasında Davalı … Şti’ne keşide edilen … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamen kontrol ve onarım konusunda herhangi bir sınırlamaya gitmediklerini ve aracın yenisiyle değiştirilmesini yada … KM özelliğinin korunması istemiyle aracın … iş günü içinde teslim edilmesinin istendiğini, davalı … Şti’nin keşide edilen ihtarnameye kayıtsız kaldığını, aracın değiştirilmesi yada onarılarak taraflarına teslim edilmesi gibi bir durumun olmadığını, sonrasında her iki davalıyada keşide edilen Antalya … Noterliğinin … tarih … Yevmiye numaralı ihtarnemesinde aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin talep edildiğini ve uğranılmış olan zararın giderilmesinin talep edildiğini, bu nedenlerle B.K 203/1 Md’si kapsamında öncelikle aracın ayıpsız yenisi ile değiştirilmesini, bunun mümkün olmaması durumunda araç bedelinin taraflarına iadesini, ayrıca aracın çalıştırılamamasından dolayı mahrum kalınan gelirin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …vekili cevap dilekçesinde özetle; Öncelikle davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, yetkili mahkemenin Kadıköy Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davanın yetki yönünden reddi gerektiğini, ayrıca davaya konu aracın ithal olduğunu, aracın üretimi ile ilgili bir alakalarının bulunmadığını bu nedenle taraflarına husumet düşmediğini, davanın husumet nedeniyle reddi gerektiğini, araçla ilgili şikayetin aracın kurcalanmaksızın giderildiğini, hali hazırda araçda devam eden herhangi arızanın bulunmadığını, araçta kullanıma engel olan hiç bir arızanın bulunmadığını, davacının kendi isteği ile aracı serviste bıraktığını, aracı teslim almaktan imtina ettiğini, aracın kullanımına engel hiç bir durumun bulunmadığını, davacının kendisinin neden olduğu durum nedeniyle … TL gelir kaybını talep edemeyeceğini, aracı servis bıraktığına göre gelir kaybı gibi bir endişesinin ve düşüncesinin bulunmaması gerektiğini, bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıya ait bir aracın, davacının onayı olmadan açılması ve sorun varsa tamir edilmesi gibi bir durumun mümkün olmadığını, bu durumun davacıya anlatılmasına rağmen davacının aracın kaputunun açılmasını istemediğini ve aracın yenisi ile değiştirilmesini bildirdiğini, aracın motor aksamı açılmadan araçta bir sorun olup olmadığının tespit edilmesinin mümkün olmadığını, bu durumun davacıya anlatılmasına karşın davacının keşide ettiği ihtarnamede aracın mekaniğinin kurcalanmasını yani açılıp bakılmasını kesinlikle istemediğini belirttiğini, bu durumda aracın onarımına başlanmasının mümkün olmadığıını, aracın onarımının davacı tarafından engelenmesi nedeniylede gelir kaybı talep etmesinin de mümkün olamayacağını bu nedenlerle davacının davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davaya konu araçta üretim hatası olup olmadığı, aracın onarılıp onarılmadığı, hususunun tespiti bakımından mahallinde keşif yapılarak uzman makine mühendisi bilirkişi …’den … tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.Bilirkişi raporunda; davaya konu olan aracın davacı tarafından satın alındığında sağ tarafa çekme arızasının bulunduğunu ve bunun açık ayıp niteliğinde olduğunu, keşif sırasında yapılan incelemelerde bu arızanın giderilmiş olduğunu, aracın sürüş tekniğinin ve özelliğinin … Km başka bir araç ile mukayese edilmesi sonucunda aynı olduğunun tespit edildiğini, aracın alt kısmında ve mekaniğinde yapılan incelemelerde ön düzen ayarları ile parçaların, amorsitörün ve şanzımanın bağlantı elemanları ve cıvatalarından fabrika çıkışı sonrası anahtar izlerinin bulunduğunu, ancak ön düzen ayarları dışında diğer oynanan aksamlarda ne gibi işlem yapıldığının tespit edilemediğini, dava konusu tip ve modeldeki bir aracın günlük kiralama bedelinden elde edilen net kazancın … TL olduğunu, kazanç kaybının onarım emrindeki aracın teslim tarihine göre (… gün) … TL olduğunu, dava tarihine göre (… gün) … TL olduğunu beyan etmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucu;
“Dava, satılanın ayıbı nedeniyle yenisi ile değiştirilmesi ya da rayiç bedelinin tahsili istemi ile açılmıştır. Davacı vekili yargılama aşamasında alınan beyanında da aynı istemi tekrarlamıştır. Davaya konu aracın ayıplı olduğu , bilirkişi incelemesi ile anlaşılmıştır. Aracın teslim edildiği gün satıcıya ait servise getirilmesi karşısında ayıp ihbarının da süresi içinde yapıldığı ve davanın da süresinde açıldığı mahkememizce kabul edilmiştir. Taraflar tacirdir. Davalı … AŞ. aracın satıcısı ,… şirketi ise bayidir. Davalı … aynı zamanda yetkili servistir. Tarafların tacir olması nedeniyle uyuşmazlığa tüketici hukukunun uygulanması söz konusu değildir.
Olayda Borçlar Kanunun satım sözleşmesi ve ayıba karşı tekeffül hükümlerinin uygulanması gerekmektedir .BK’nın 202. maddesi hükmüne göre “Satıcının tekeffülü altındaki satılanın ayıbı anlaşıldığı zaman alıcı muhayyerdir. Dilerse mebii redde hazır oluduğunu beyanla bey’in fesh edilmesini, dilerse mebii alıkoyup kıymetinin noksanı mukabilinde semenin tenzil olunmasını dâva eder. ” denilmektedir.Aynı yasanın 203. maddesinde ise, “Satılan, miktarı muayyen misli şeylerden ise alıcı dilerse fesih veya semenin tenzilinden hiç birini talep etmeyip satılanın ayıptan ari misliyle değiştirilmesini dava edebilir.”denilmiştir.Ayıba karşı tekeffül borcu, satıcının mülkiyeti geçirme borcunun tamamlayıcısıdır.Çünkü satımda alıcının amacı, istediği maksat için kullanabileceği, yararlı bir malın mülkiyetine sahip olmaktır. Satıcı, malın değerini veya yararını azaltan eksikliklerin bulunmadığını ayrıca garanti etmese bile; bu borç kanunen mevcuttur.Ayıba karşı tekeffül borcunun, BK’nın 194 ila 201 maddeleri arasında belirtilen koşullarının gerçekleşmesiyle, alıcı BK’nın 202 vd. maddeleri kapsamında kendisine tanınan seçimlik haklarını satıcıya karşı kullanabilecektir. Davamızda davacı seçimlik hakkını aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi yönünde kullanmıştır. Davacının süresinde yaptığı ayıp ihbarı ve aracın açıkça ayıplı olması karşısında arıcın yenisiyle değiştirilmesi talebinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Davalı tarafın aracın davacının onayı alınamadığından zamanında tamirinin yapılamadığı savunmasına gelince ;davalı tarafından düzenlenen Garanti Belgesinde aracın arızalarının belirlenen garanti süresi içinde giderileceğinin taahhüt edilmesi ,davalının aracın satıcısı yanında servis hizmetini de yürütmesi karşısında ,aracın ayıplarından sorumludur. Dolaysıyla alıcının onayına gerek olmadan ayıpları gidermekle yükümlüdür. Davalının bu yükümlülüğünden kurtulmak amacıyla davacının onay vermediğini ileri sürmesi doğru bulunmamıştır. Kaldı ki davacı aracın ayıbını fark ettiğinde aracı yine davalıya ait servise getirmiştir. Satıcının buna rağmen yazılı onay beklemesi ancak aracın yenisiyle değiştirmesi yükümlülüğünden kurtularak ,ücretsiz onarımla yetinme gayreti olabilir. Ayrıca davalılar üzerlerine düşen … gün içinde onarım yükümlülüğü de yerine getirmemişlerdir. Bu nedenle davalıların bu yöndeki savunmaları yerinde görülmemiştir.
Davacının kazanç kaybı talebi de ,aracın bu süre içinde kendisinde kalması halinde amortisman bedeli veya elde ettiği kazancın tenzili yapılamayacağından yerinde bulunmamış ve reddedilmiştir.” gerekçesi ile verilen karar;
Taraf vekillerince temyiz edilmiş, Yargıtay …Hukuk Dairesi’nin … tarih ve … E, … K sayılı ilamı ile, “Davacı vekili, davalılardan … A.Ş.’nin … distribütörü diğer davalının yetkili satıcısı bulunduğu aracın müvekkilince satın alındığını, aracın ciddi bir şekilde sağ yöne çektiğinin görülmesi üzerine aynı gün davalılardan … Şti.’ne bırakılmış ise de arızanın ne olduğu bildirilmediği gibi, onarımının da gerçekleştirilmediğini, halen davalıya ait serviste bulunduğunu, aracın ayıplı olması nedeniyle müvekkilinin araçtan yararlanamamasının süreklilik kazandığını belirterek, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini, bunun mümkün olmaması halinde araç bedelinin iadesini ve ayrıca aracın çalıştırılmamasından dolayı mahrum kalınan gelir kaybına karşılık şimdilik … TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri ayrı ayrı sundukları cevap dilekçeleriyle davacı iddialarının yasal dayanağının bulunmadığını bildirerek, davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece, satıma konu aracın ayıplı olduğunun kanıtlandığı, davalıların onarım yükümlülüklerini de yerine getirmediklerinin saptandığı, ancak davacı yanın kazanç kaybına yönelik isteminin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davaya konu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, davacıda bulunan aracın davalıya iadesine, davacının kazanç kaybı talebinin reddine karar verilmiş, kararın taraflar vekillerince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) … Hukuk Dairesi’nin … tarihli ve … – … sayılı ilamında yer alan “Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu yeterli inceleme ve araştırmayı içermediği gibi, kendi içerisinde çelişkiler barındırmakta olup, bu haliyle Yargıtay denetimine de elverişli değildir. Bu durum karşısında araç üzerinde keşif yapılarak, konusunda uzman bir bilirkişiden rapor alınmak suretiyle dosyadaki tüm deliller de birlikte değerlendirilerek varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm tesisinde isabet görülmemiştir.” gerekçeyle bozulmasından sonra mahkemece … tarihli ve …-… sayılı kararda, “ .. davalının düzenlediği Garanti Belgesinde aracın arızalarının belirlenen garanti süresi içinde gidereceğinin taahhüt edildiği, ayrıca onarımın … gün içinde tamamlanacağı tamamlanmaz ise aracın yenisi ile değiştirileceğinin taahhüt edildiği, davalının aracı garanti belgesinde belirlenen sürede onarmadığının kesin olduğu, davalının sırf bu yükümlülüğünden kurtulmak amacıyla ileri sürdüğü hususlara değer verilmesinin mümkün olmadığı, davalı tarafından düzenlenen Garanti Belgesindeki koşulların yerine getirilmemesi bile tek başına aracın yenisi ile değiştirilmesi için yeterli iken bilirkişi raporunun yerinde olmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasının yerinde olmadığı, davacının kazanç kaybı talebinin, aracın bu süre içinde kendisinde kalması halinde amortisman bedeli veya elde ettiği kazancın tenzili yapılamayacağından yerinde bulunmadığı gerekçesiyle önceki kararda direnilmesine, davanın kısmen kabulüne, davaya konu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, davacıda bulunan aracın davalı tarafa iadesine, davacının kazanç kaybı talebinin reddine karar verilmiştir.
Direnme kararının davacı vekili ve davalı … A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) … Hukuk Dairesi’nin … tarihli ve …-… sayılı kararı ile bozma kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan temyiz incelemesinin yapılmak üzere dosyanın Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na gönderilmesine karar verilmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun … tarih …-… E. … K. sayılı kararıyla, mahkemenin direnme kararının yerinde olup, davacının kazanç kaybı talebinin reddine ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Dairemiz’e gönderilmesine karar verilmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davacı temyizine gelince; dava, araç kiralama işletmeciliği yapan davacının ticari işletmesinde kullanmak üzere satın aldığı aracın ayıplı çıkması nedeniyle iadesi, yenisiyle değiştirilmesi ve bu süre içinde mahrum kalınan kâr kaybının tahsili istemine ilişkindir. Davacı vekili, dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmak kaydıyla … TL mahrum kalınan kârın tahsilini talep etmiş olup, yerel mahkemece bu talep reddedilmiştir. Dosya içeriğine göre davacının araç kiralama işletmecisi olduğu, dava konusu aracı kiralamak amacıyla aldığı, aracın satın alınmasından itibaren ayıplı olması nedeniyle hiç kullanılmadığı, bir süre serviste kaldığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla tacir olan davacının, aracın kiraya verilememesinden dolayı kazanç kaybına uğradığı sabit olduğundan davacının ticari defterleri incelenerek bu nitelikteki bir aracın kiraya verilememesi nedeniyle mahrum kaldığı kazancın hesaplanması, zararın bu şekilde hesaplanamaması hâlinde 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 50/2 maddesi gereği re’sen belirlenerek bir karar verilmesi gerekirken davacının kâr mahrumiyeti talebinin yazılı gerekçeyle reddi doğru görülmemiş, kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkememizce taraf teşkili sağlandıktan sonra yargılamaya devam edilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi … ile sigorta eksperi bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle:
Dava konusu … km’de olan trafiğe çıktığında ciddi şekilde sağa çektiği anlaşılarak servise götürüldüğü ve araç … Şti. adresinde onarımı yapılmıştır. Dosyada mevcut evraklara göre incelenmiştir.
… plakalı araç , gerekli sorgulamalar yapılmak üzere girilmiş ancak Sigorta Bilgi Merkezinin, Sigorta Bilgi Merkezinin … tarihindeki kısıtlama kararı gereği yapılamamıştır.
Dava konusu aracın dava dosyasında mevcut evraklara göre … gün yazılmış olup; dosyada mevcut resimlerden onarım süresinin … iş gününde yapılabileceği kanaati ile,
Antalya … şirketi … beyden alınan bilgiye göre … yılında kirama bedelinin günlük … , sınıfı araçlar için … TL olduğu bilgisi alınmıştır. Bu durumda …x… TL =… TL olacağı,
Ayrıcın servisten teslim alınmaması keyfi bir durumdur. Aracın günlük kiralama bedelinin olayın gerçekleştiği tarih itibarı ile … TL uygun olacağı,
Dava konusu aracın araç mahrumiyet bedelinin ise … TL olacağı” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinin … tarihli ek raporunda özetle:
1- Dava konusu aracın teslim alındığı ve hasarlı olduğu tarih olan … tarihi ile dava tarihi olan … tarihi arasındaki kazanç kaybının …-TL olarak hesaplandığı,
2- Dava konusu aracın … günlük onarım süresi dikkate alındığında mahrum kalınan kazanç tutarının …-TL olarak hesaplandığı,
3- Davacının … ve … yılları ticari defterlerinin noter açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun olarak ve yasal süresinde yaptırıldıkları, kayıtların mali mevzuata uygun olarak tutulduğu, ticari defter kayıtlarına göre dava konu edilen mahrum kalınan kazanç yönünden bir tespit yapılamadığı” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya mündericatına göre; Mahkememizin … E-… K sayılı direnme kararı uyarınca verilin HGK’nun …/(…) …-… E-… K sayılı kararı ve bu karar uyarınca Yargıtay …Hukuk Dairesi’nin … tarih ve … E, … K sayılı bozma ilamında belirtilen mahrum kalınan gelir kaybına ilişkin bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosya mündericatı ile uyumlu, yargı denetimine elverişli bilirkişi raporuna itibar edilmek suretiyle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. (HGK ile; Mahkememizin davanın kabulü ile davaya konu edilen aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine dair verdiği kararda, direnme yerinde görülmüş, kazanç kaybına ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Yargıtay …HD gönderilmiş ancak direnme kararının yerinde görülen kısmı için açıkça onama kararı verilmediğinden hükmün bu kısmı yeniden kurulmuştur.)
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ İLE;
a)Davaya konu edilen aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine,
b)Mahrum kalınan gelir kaybı için … TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Alınması gerekli, … TL harçtan peşin alınan … TL harcın mahsubu ile bakiye … TL harcın davalılardan tahsiline, Bozma ilamından önce bu miktar için harç tahsil müzekkeresi yazıldığından yeniden yazılmasına yer olmadığına,
Gelir kaybı için alınması gerekli … TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan … TL peşin harç ile … TL başvurma harcının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan … TL bilirkişi ücreti ve … TL tebligat ve posta masrafları olmak üzere toplam … TL yargılama giderlerinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan … TL vekalet ücretinin, davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine
Dair, davacı vekili ile davalı davalı … A.Ş vekilinin yüzüne karşı diğer davalının yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 15 gün içerisinde TEMYİZ yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.18/07/2023
Katip …
¸e-imzalı
Hakim …
¸e-imzalı