Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/325 E. 2023/663 K. 18.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/325 Esas
KARAR NO : 2023/663
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/05/2022
KARAR TARİHİ : 18/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarihinde 3 yıllığına davalı ile taşıt tanıma sistemi sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşmeye göre davalının Türkiye genelindeki tüm … istasyonlarından alım anında herhangi bir ödeme yapmaksızın yakıt alımı yapacağını, davacının da alımların faturasını daha sonra iki kez faturalandırılıp davalıya ilettiğini, davalının da aylık iki buçuk metreküp yakıt almayı taahhüt ettiğini, buna istinaden aylık alımlarda davalıya %5 iskonto uygulanacağının kararlaştırıldığını, ancak sözleşmedeki koşullar oluşur ise iskontonun tek taraflı olarak davacı tarafından revize edilebileceğinin kararlaştırıldığını, iş bu hususun müşteriye sözleşmeyi tek taraflı fesh hakkı vermediğini, sözleşmeye göre müşterinin …’ sini iptal ettirmesinin sözleşmeyi açık ihlal olarak kabul edileceğinin ve davacıya tek taraflı fesih hakkı verileceğinin kararlaştırıldığını, davacısının …’ sini kapattığını, bu nedenle sözleşmenin feshi ile cezai şart alacağının tahsili amacıyla takip başlatıldığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu, itirazın iptalini, davalı aleyhine %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: müvekkilinin davacının fiili olarak indirimli akaryakıt vermemesi nedeniyle sadece … hesabını kapattığını, iskonto oranının davacı tarafından revize edilmediğini, müvekkiline herhangi bir teklifte bulunulmadan sözleşmenin tek taraflı feshinin iyi niyet kaidelerine uygun olmadığını, cezai şartın fahiş olduğunu, davanın reddini talep etmiştir.
Antalya Genel İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının UYAP sistemi üzerinden incelenmesinde; davacının davalı aleyhine … TL asıl alacak, 505,92 TL işlemiş faiz üzerinden takip başlattığı, davalının borca ve takibin ferilerine süresinde itirazı üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Talimat yoluyla alınan bilirkişi raporunda özetle; Taşıt Tanıma sistemleri diğer adıyla elektronik sistemlerle yapılan satışlar aslında … müşteriler için geliştirilmiş bir sistem olduğunu, firmaların birden çok aracı için daha uygun fiyata alım yapmasını ve araçların yakıt alımlarının takibini içeren bir sistem olduğunu, sözleşme şartlarına uygun olarak %5’den %2’ye düşürülmesi sektörel açıdan yüksek bir kesinti olsa da sözleşme içeriğine uygun olması açısından ve az da olsa iskonto içermesi açısından makul değerlendirilebileceğini, fakat Nisan 2021 tarihinden itibaren revize edilen / sıfırlanan iskonto oranının Ekim 2021 tarihine kadar arttırılmamış olması sektörel açıdan makul değerlendirilmeyeceği gibi davalı firmanın sözleşmeyle elde edeceği avantajı ortadan kaldırması açısında da makul değerlendirilemeyeceğini, şayet Nisan ayında %olan iskonto oranı Eylül-Ekim 2021 dönemlerinde %1- %2 seviyelerine çıkarılmış olsaydı sözleşme içeriğine uygun olması açısından sektörel açıdan makul değerlendirilebilir olduğunu, İskonto uygulanmayan taşıt tanıma sözleşmesi davalı açısından bir anlam ifade etmediğini, bu nedenle davalı firmanın kendisi için anlamını kaybeden, fayda sağlamayan sözleşme için açmış olduğu … hesabını iptal etmesi olağan bir süreç olarak karşılanmakta olduğunu, tüm bunların yanında taraflar arasında akdedilen sözleşmede Davacı tarafın iskonto oranlarını tek taraflı revize etme hakkı olduğu belirtilmekte olup süreç sektörel uygulamalar açısından değerlendirildiğinin tespit edildiğini bildirmiştir.
Talimat yoluyla alınan bilirkişi ek raporunda özetle; Dava dosyasına ibraz edilen flash bellekler üzerine yapılan incelemede davacı ticari defter kayıtlarında, davalı adına hesap açılmadığı, ve davalıya ait işlemlerindava dışı diğer alıcılar ile birlikte … Alıcılar (Torba) hesabında takip edildiği, davalının ibraz ettiğit ticari defter kayıtlarında davacı ile gerçekleşen işlemlerin kaydedildiği … ve … no.lu hesapların incelenmesi neticesi davacının, davalıya düzenlediği fatura ve davalının, davacıya yaptığı ödemelerin davacı kayıtlarından teyit edilmesi ile, davacı ile davalı arasında gerçekleşen işlemler sonucu, davacının dava konusu ettiği … tarihli, … no.lu ….-TL’lik fatura dışında tarafların birbirlerinden her hangi bir borç ya da alacak tutarının bulunmadığı, dava konusu ….-TL’lik faturanın, davalı ticari defter kayıtlarında yer almadığı, davacının … tarih, … no.lu yevmiye kaydı ile, davalı cari hesabına borç kaydının davacı kayıtlarında yer aldığına kanaat getirildiği, taşıt Tanıma sistemleri diğer adıyla elektronik sistemlerle yapılan satışlar aslında … müşteriler için geliştirilmiş bir sistemdir. Firmaların birden çok aracı için daha uygun fiyata alım yapmasını ve araçların yakıt alımlarının takibini içeren bir sistem olduğu, sözleşme şartlarına uygun olarak iskonto oranının %5’den %2’ye düşürülmesi sektörel açıdan yüksek bir kesinti olsa da sözleşme içeriğine uygun olması açısından ve az da olsa iskonto içermesi açısından makul değerlendirilebilir. Fakat Nisan 2021 tarihinden itibaren revize edilen / sıfırlanan iskonto oranının Ekim 2021 tarihine kadar arttırılmamış olması sektörel açıdan makul değerlendirilmeyeceği gibi Davalı firmanın sözleşmeyle elde edeceği avantajı ortadan kaldırması açısında da makul değerlendirilemeyecektir. Şayet Nisan ayında %0 olan iskonto oranı Eylül-Ekim 2021 dönemlerinde %1- %2 seviyelerine çıkarılmış olsaydı sözleşme içeriğine uygun olması açısından sektörel açıdan makul değerlendirilebilirdi. İskonto uygulanmayan taşıt tanıma sözleşmesi Davalı açısından bir anlam ifade etmemektedir. Bu nedenle Davalı firmanın kendisi için anlamını kaybeden, fayda sağlamayan sözleşme için açmış olduğu … hesabını iptal etmesi olağan bir süreç olarak karşılanmakta olduğunu, tüm bunların yanında taraflar arasında akdedilen sözleşmede Davacı tarafın iskonto oranlarını tek taraflı revize etme hakkı olduğu belirtilmekte olup süreç sektörel uygulamalar açısından değerlendirildiğini, sektörel açıdan Davalı firmanın kullanmış olduğu Taşıt Tanıma Sistemi, kullanım amacından uzaklaştığını, Mahkemenin konuyu sadece sözleşme içeriği açısından değerlendirme yönünde karar vermesi durumunda; Davacı tarafında düzenlemiş olduğu … tarihli ….-TL fesih bedeli faturasının sözleşmenin 5.2.9 maddesi uyarınca düzenlenmiş olduğu ve belirtilen rakamların ve hesaplama yöntemin sözleşme şartlarına ve fesih tarihindeki motorin fiyatlarına uygun olduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Dava sözleşmeye aykırılık nedeni ile fesh olunan sözleşmede fesih halinde de istenebilecek cezai şartın tahsili amacı ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki sözleşmenin incelenmesinden davalının aylık 2,5 m3 akaryakıt almayı taahhüt ettiği, davacının ise %5 iskonto uygulamayı taahhüt ettiği ancak iskontonun sözleşmede belirtilen şartlar oluştuğunda davacı tarafından tek taraflı olarak değiştirilebileceğinin taraflarca kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
Buna göre alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere davacının nisan 2021 tarihine kadar olan iskonto değişim oranlarının sözleşmeye uygun olduğu kabul edilmiştir.
Davacının nisan 2021 tarihinden itibaren ise iskonto oranını ekim 2021 tarihine kadar % 0 olarak uygulaması ise makul kabul edilmemiştir. Ancak dosya arasında var olan davalının günlük tüketim tutarlarını gösterir belgelerin incelenmesinden davalının sözleşmenin devam ettiği müddetçe taahhüt ettiği aylık satın alım taahhüdünü hiç bir aşamada gerçekleştirmediği anlaşılmıştır. Dolayısı ile sözleşmenin 5.2.10. Maddesi uyarınca davacının, davalının tüketim taahhüdünü gerçekleştirmemesi halinde iskontonun davacı tarafından değiştirilebileceği, geri alınabileceği anlaşılmıştır. Bu durumda karşılıklı borç yükleyen sözleşme uyarınca davalının her hangi bir bildirim yapmaksızın doğrudan … hesabını kapatması sözleşme şartlarına uygun olmadığından davacının takibe konu cezai şartı davalıdan talep edebileceği anlaşıldığından davanın harca esas değer üzerinden kabulüne, alacak yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminat talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın harca esas değer üzerinden KABULÜ ile; davalının Antalya Genel İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında … TL tutarındaki asıl alacağa yapmış olduğu itirazın iptaline, takip tarihinden itibaren asıl alacağa uygulanacak avans faizi ve takip giderleri ile birlikte tahsile imkan verecek tarzda takibin devamına,
2-Alacak yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminat talebinin reddine,
3-Alınması gerekli 1.354,18 TL harçtan peşin olarak alınan 338,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.015,63 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 338,55 TL peşin ve 80,70 TL başvuru harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 4.600,00 TL bilirkişi ücreti, 495,50 TL tebligat-posta-müzekkere masrafı olmak üzere toplam 5.095,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7- 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
8-Sarf edilmeyen gider avansının HMK.’nun 333. maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu. Anlatıldı.18/10/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır